Ερμηνευτική εγκύκλιος σχετικά με το πεδίο εφαρμογής της παρ.5 του άρθρου 14 του ν.2971/2001 (τοποθέτηση πλωτών εξεδρών επιφανείας έως 100μ2 και για εποχιακή χρήση μέχρι έξι μηνών στο θαλάσσιο χώρο).

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση του Αποσπάσματος Πρακτικού της Συνεδρίας του Διοικητικού Συμβουλίου από 01/10/2023, το οποίο εγκρίνει την ανάδειξη της ένωσης οικονομικών φορέων ως προσωρινού αναδόχου για το έργο με τίτλο «…» και συνολικό προϋπολογισμό 1.980.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α 24%. Επιπλέον, ζητείται η επιστροφή του καταβληθέντος παραβόλου. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την κατασκευή του έργου, το οποίο περιλαμβάνει εργασίες όπως μεταλλικές θύρες πυρασφαλείας, επιστρώσεις με τάπητα, ανακαίνιση χρωματισμών, τοποθέτηση δαπέδων και περιθωρίων, μεταξύ άλλων.

Η απόφαση 193/06-02-2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή κατά πράξης επιβολής προστίμου 100,00 € της Δ.Ο.Υ. Πρέβεζας, για το φορολογικό έτος 2024. Το πρόστιμο επιβλήθηκε λόγω εκπρόθεσμης κατάθεσης ιδιωτικού συμφωνητικού ανάθεσης τεχνικού έργου (άρθρο 19 Ν.820/1978) συνολικής καθαρής αξίας 15.509,09 €. Το έργο, που αφορούσε κτηριακές εργασίες, είχε ημερομηνία έναρξης την 01/02/2024, αλλά το συμφωνητικό κατατέθηκε στη Δ.Ο.Υ. μόλις την 31/07/2024. Ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος ότι η έγκαιρη ηλεκτρονική υποβολή της κατάστασης συμφωνητικών μέσω TAXISnet (Ν.1882/1990) κάλυπτε την υποχρέωση, απορρίφθηκε ως νομικά αβάσιμος. Η ΔΕΔ έκρινε ότι η εκπρόθεσμη κατάθεση συνιστά παράβαση και το πρόστιμο του άρθρου 53 του Ν.5104/2024 για δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα ορθώς επιβλήθηκε.

Εκτέλεση εργασιών:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της ανωτέρω σύμβασης, όπως αναλυτικώς περιγράφεται παραπάνω, αφορά σε εκτέλεση δημοσίου έργου, καθόσον αποτελεί κατασκευή, κατά την έννοια του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 1418/1984 όπως ισχύει, η τοποθέτηση σε γήπεδο ποδοσφαίρου του συνθετικού χλοοτάπητα, ο οποίος καθίσταται συστατικό του εδάφους στο οποίο επιστρώνεται και δεν μπορεί να αποκολληθεί από αυτό χωρίς να υποστεί βλάβη. Η δε τοποθέτηση του τάπητα αυτού, πέραν του ότι πληροί το βασικό αυτό κριτήριο, που χαρακτηρίζει τα δημόσια έργα έναντι της προμήθειας αγαθών και εκτέλεσης εργασιών-παροχής υπηρεσιών, περαιτέρω και κατά την κρίση του Τμήματος παρουσιάζει επαρκή βαθμό τεχνικής δυσκολίας, σύμφωνα με την ανωτέρω τεχνική περιγραφή και απαιτεί τη χρήση εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού και ανάλογων μέσων, που δικαιολογεί την ένταξή της στην κατηγορία του δημοσίου έργου, λαμβανομένων μάλιστα υπόψη των ιδιαιτεροτήτων του εν λόγω έργου και συγκεκριμένα των διαστάσεων του γηπέδου (6.300 μ²), καθώς και ότι η τοποθέτηση του χλοοτάπητα σε αυτό πρέπει να γίνει κατά τρόπο τέτοιο ώστε ο χώρος αυτός να ανταποκρίνεται στους σκοπούς της αθλητικής χρήσης για την οποία προορίζεται. Συνεπώς, το ανωτέρω έργο νομίμως δημοπρατήθηκε και ανατέθηκε στο φερόμενο ως δικαιούχο με τις περί δημοσίων έργων διατάξεις, ο οποίος επομένως δικαιούται και εργολαβικό όφελος για την εκτέλεσή του. Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν πάσχει για τον προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου και επομένως αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βάρυνε.

Εκτέλεση χωματουργικών εργασιών  ως συνοδό έργο για τη λειτουργία του ΧΥΤΑ..Με δεδομένα  αυτά και σύμφωνα με όσα  έγιναν  προηγουμένως δεκτά,  το Τμήμα κρίνει κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις εξεταζόμενες αιτήσεις ότι οι αναφερόμενες ανωτέρω εργασίες στοχεύουν στην προπαρασκευή και θεμελίωση του χώρου επέκτασης του ΧΥΤΑ ........,  εκτιμώμενες δε ως ενιαίο σύνολο,  συνιστούν πρόδρομο και συνοδό τεχνικό έργο,  κατά την έννοια του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3669/2008, εκείνου που αφορά στη «Διευθέτηση του υφιστάμενου ΧΥΤΑ και επέκταση κυττάρου στη θέση Νευρόπολη του Δήμου ........». Και τούτο, διότι το κύριο αντικείμενό τους, βάσει του οποίου  διαρθρώνεται η υπό κρίση σύμβαση  και το  τελικό τεχνικό αποτέλεσμά τους, μετά την αποκομιδή των υφιστάμενων στο χώρο  απορριμμάτων και μέρους της φυτικής γης, αφορά σε εκσκαφές για τη διαμόρφωση της λεκάνης υποδοχής  του νέου κυττάρου του ΧΥΤΑ και την  κατασκευή  της  εξυγιαντικής  στρώσης  αυτού  (ειδικότερα,  δε,  σε              γενικές εκσκαφές βραχωδών εδαφών, εκσκαφές τάφρων,  μόρφωση  πρανών και του πυθμένα τους, εκσκαφές για τη δημιουργία αναβαθμών και  τριγωνικών τάφρων, εκσκαφές οχετών,  εκσκαφές τεχνικών cut & cover,  καθαίρεση κατασκευών από άοπλο σκυρόδεμα,  αντιστήριξη των πρανών εκσκαφής, επανεπίχωση θεμελίων και τάφρων,  κατασκευή επιχωμάτων,  μόρφωση και συμπύκνωση του εδάφους έδρασης των επιχωμάτων,  κατασκευή της στρώσης έδρασης οδοστρώματος, συμπύκνωση της λωρίδας εδάφους  εκατέρωθεν των ποδών του επιχώματος, προμήθεια και μεταφορά δανείων υλικών κατηγοράς  Ε1 έως Ε4)  και, ως εκ τούτου,   συνδέεται με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό. Εξάλλου, για την εκτέλεσή τους, συγκεκριμένα, δε, για την εκτέλεση εργασιών  εκσκαφής σε βάθος  9,5 μέτρων,  για την  μόρφωση των πρανών και του πυθμένα τους, για τη δημιουργία των αναβαθμών και των τριγωνικών τάφρων, την  αντιστήριξη των πρανών, τη συμπύκνωση της σκάφης των ορυγμάτων, την επανεπίχωση των θεμελίων και των τάφρων, την κατασκευή, την διαπλάτυνση και  την ανύψωση των επιχωμάτων, την  κατασκευή της στρώσης έδρασης του οδοστρώματος και τη χρήση των εκρηκτικών υλών,  απαιτούνται ειδικές τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι, καθώς και η  χρήση ειδικών τεχνικών μέσων, ήτοι χωματουργικών  και ανυψωτικών μηχανημάτων, μηχανημάτων διακίνησης υλικών, εκσκαπτικών και εκρηκτικών μέσων και λοιπού τεχνικού εξοπλισμού.Ανακαλεί την  18/2014 Πράξη της Αναπληρώτριας  Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου  στο Νομό 

Εργα – Εργασίες Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιώτη για την προμήθεια και τοποθέτηση δύο θωρακισμένων θυρών ακτινοπροστασίας Αφενός μεν, νομίμως  η ως εν λόγω δαπάνη βάρυνε τον Κ.Α.Ε. «συντήρηση και επισκευή κτιρίων», σε βάρος του οποίου τελικά ενταλματοποιήθηκε και όχι τον Κ.Α.Ε. «προμήθειες ειδών συντήρησης κτιρίων», αφού η ανωτέρω εργασία συνιστά δημόσιο τεχνικό έργο συντήρησης – επισκευής του αντίστοιχου χώρου του Νοσοκομείου και όχι απλή εκτέλεση εργασιών, δεδομένου ότι οι εν λόγω θωρακισμένες θύρες, που αποσκοπούν ιδίως στην αποτροπή της διαρροής της ραδιενεργού ακτινοβολίας, αποτελούν συστατικά του κτιρίου του Νοσοκομείου, κατά την έννοια των άρθρων 953 και 954 του Α.Κ.,  για την ασφαλή δε τοποθέτησή τους απαιτείται η χρήση ειδικών τεχνικών γνώσεων και μεθόδων και η χρησιμοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού, αφετέρου δε, η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης του Διοικητή του Νοσοκομείου, είναι μη νόμιμη, διότι με αυτή δεσμεύθηκαν οι πιστώσεις εσφαλμένου Κ.Α.Ε., («προμήθειες ειδών συντήρησης κτιρίων», αντί του ορθού ως άνω Κ.Α.Ε.,κατά παράβαση της αρχής της ειδικότητας των πιστώσεων (άρθρα 3 και 9 παρ. 1 του ν.δ. 496/1974, ΦΕΚ Α΄ 204/1974, άρθρο 28 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, ΦΕΚ Α΄ 52/2013 και π.δ. 113/2010, ΦΕΚ Α΄ 194/2010).(συγγνωστή πλάνη)

ΕΡΓΑ.ζητείται η αναθεώρηση της 27/2017 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής αίτησης της ήδη αιτούσας Περιφέρειας ... για ανάκληση της 357/2016 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Περιφερειακή Οδός....Με την προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος, απορριπτικής αίτησης της ήδη αιτούσας για ανάκληση της 357/2016 πράξης του Ε' Κλιμακίου, με την οποία έγινε δεκτό ότι η εκτέλεση των περιλαμβανομένων στην ελεγχόμενη σύμβαση εργασιών (υπό στοιχεία 1 και 2) δεν οφείλεται σε απρόβλεπτα γεγονότα ή καταστάσεις, αλλά σε πλημμέλειες της αρχικής μελέτης, ενώ οι υπό στοιχεία 3 και 4 κατηγορίες εργασιών συνιστούν ανεπίτρεπτη, εκ των υστέρων, επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου,  κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του επίμαχου σχεδίου της συμπληρωματικής σύμβασης...Με τα δεδομένα αυτά το παρόν Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχουν, εν προκειμένω, οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα:...Ως προς την πρώτη κατηγορία εργασιών, ήτοι αυτή των πρόσθετων εκσκαφών, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι είχε επέλθει τέτοιας έκτασης κλιματική αλλαγή που να δικαιολογεί την ανάγκη υπερδιπλασιασμού του βάθους των εκσκαφών....Σχετικά με την ανεπάρκεια των υλικών Ε4 στην κοίτη του ποταμού Πέλεκα, στα συμβατικά τεύχη δεν προσδιορίζεται ρητά ότι η κοίτη του ποταμού Πέλεκα έχει οριστεί κατά τρόπο δεσμευτικό ως ο τόπος απόληψης των αναγκαίων για την εκτέλεση του έργου αδρανών υλικών...Τέλος, οι πρόσθετες δαπάνες για την τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων στις προς κατασκευή γέφυρες και την εκτέλεση πρόσθετων μελετών κατ’ απαίτηση των κατοίκων, ώστε να έχουν πρόσβαση στις παρακείμενες ιδιοκτησίες τους μετά την κατασκευή του δρόμου, συνιστούν προφανείς αλλαγές στον αρχικό σχεδιασμό του έργου, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι παραλείψεις της αρχικής μελέτης, με την οποία έπρεπε να είχαν προβλεφθεί τόσο η τοποθέτηση των κιγκλιδωμάτων όσο και οι δίοδοι πρόσβασης στις γειτνιάζουσες με το έργο ιδιοκτησίες....Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:..ζητείται η αναθεώρηση της 123/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με τις ως άνω νομικές παραδοχές, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι η διαδικασία που προηγήθηκε της ανάθεσης του επίμαχου έργου είναι νομικώς πλημμελής. Ειδικότερα: Α. το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο του έργου δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια και πληρότητα, όπως απαιτεί ο νόμος, αλλά περιγράφεται σε γενικό πλαίσιο με απλή αναφορά των ρεμάτων, στα οποία θα λάβουν χώρα οι εργασίες, δίχως να καθορίζεται το είδος καθώς και η ακριβής προμέτρηση της ποσότητας των εργασιών που πρόκειται να εκτελεσθούν. Συγκεκριμένα, όπως ορθώς δέχθηκε το VI Τμήμα, i. η υδρολογική – υδραυλική μελέτη που προβλέπεται  στην από 10.1.2018 Τεχνική Έκθεση, που συνοδεύει το έργο, αλλά και στην από 15.5.2017 Τεχνική Έκθεση που υποβλήθηκε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, προκειμένου να δοθεί απαλλαγή για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, αποτελεί βασικό στοιχείο προσδιορισμού του τεχνικού αντικειμένου του έργου, ως εκ του ότι αυτό συνάπτεται αρρήκτως  με τον έλεγχο της παροχετευτικότητας των ρεμάτων σε σχέση με τις πλημμυρικές παροχές, για το λόγο δε αυτό η εν λόγω μελέτη έπρεπε να είχε προηγηθεί της δημοπράτησης του επίμαχου έργου. Αντιθέτως όμως, η μελλοντική εκπόνηση αυτής από τον ανάδοχο κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, τίθεται ως προϋπόθεση υλοποίησης των εργασιών. ii. Συναφώς, η πρόβλεψη  υποχρέωσης του αναδόχου να εκπονήσει τοπογραφικές μελέτες και να διενεργήσει αποτυπώσεις του φυσικού εδάφους, από τις οποίες θα προκύπτουν τα υψόμετρα των υποχρεωτικών σημείων της μηκοτομής του πυθμένα των ρεμάτων (γέφυρες, τεχνικά προς αρδευτικές και στραγγιστικές διώρυγες κ.λπ.) καθώς και επαρκή ενδιάμεσα στοιχεία, για να προσδιορίζονται τα απαιτούμενα οριστικά επίπεδα του πυθμένα τους με την αφαίρεση των φερτών υλικών (απορρίμματα, μπάζα, προσχώσεις, αυτοφυής βλάστηση), αποδεικνύει ότι το τεχνικό αντικείμενο του υπό εκτέλεση έργου δεν έχει προσδιοριστεί εκ των προτέρων με ακρίβεια. iii. Η ασάφεια και η αοριστία του αντικειμένου του έργου ενισχύεται και από το ότι στις ως άνω Τεχνικές Εκθέσεις ορίζεται ότι α) κατά την εκτέλεση του έργου θα εκτελεσθούν όσες εργασίες κριθούν απαραίτητες και σε θέσεις, που θα υποδειχθούν από την Υπηρεσία, β) οι εργασίες που δεν είναι δυνατόν να κοστολογηθούν συμβατικά, θα αντιμετωπισθούν απολογιστικά και γ) οι εργασίες, που είναι δύσκολο να προβλεφθούν από την αρχή, θα επιβαρύνουν το κονδύλι των απροβλέπτων. Την ασάφεια περαιτέρω επιτείνει η αναντιστοιχία μεταξύ της Τεχνικής Έκθεσης του έργου και της Ε.Σ.Υ., καθώς στην τελευταία (άρθρο 9 της Ε.Σ.Υ.) προβλέπεται ρητώς, ότι ο ανάδοχος υποχρεούται να συντάξει, μεταξύ άλλων, και μελέτες σχεδιασμού και εγκατάστασης αρδευτικού δικτύου φυτοτεχνικών εργασιών, οι οποίες ουδεμία σχέση έχουν με το αντικείμενο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Β. Η συμπερίληψη της εκπόνησης της ως άνω υδρολογικής – υδραυλικής μελέτης στο αντικείμενο του δημοπρατηθέντος έργου δεν είναι νόμιμη, διότι i. ως στοιχείο της ωριμότητας του έργου έπρεπε να προϋπάρχει στο φάκελο το διαγωνισμού, ii. δεν συντρέχει η εξαιρετική περίπτωση ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 50 του                  ν. 4412/2016, ώστε να είναι επιτρεπτή η ανάθεση  της μελέτης από κοινού με την κατασκευή του έργου, iii. το σύστημα υποβολής προσφορών που επελέγη, ήτοι επιμέρους ποσοστά έκπτωσης κατά ομάδες ομοειδών εργασιών, δεν είναι συμβατό με το σύστημα που προβλέπεται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (αλλά και του προϊσχύσαντος ν. 3316/2005) για τις συμβάσεις μελετών, όπου ο ανάδοχος επιλέγεται με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά και όχι τη χαμηλότερη τιμή, ώστε να εξασφαλίζεται το ποιοτικό αποτέλεσμα της μελέτης σε συνδυασμό με την καλύτερη δυνατή τιμή. Οι προβαλλόμενοι με την αίτηση λόγοι περί αναγκαιότητας σύνταξης των άνω μελετών, ως εκ του ότι εξυπηρετούν περιβαλλοντικούς σκοπούς προστασίας των ρεμάτων και επιβάλλονται από την περιβαλλοντική νομοθεσία, πρέπει να απορριφθούν, διότι δεν αμφισβητείται η αναγκαιότητα εκπόνησης των μελετών αυτών, αλλά η νομιμότητα ανάθεσής τους στον ανάδοχο του υπό εκτέλεση έργου. Ομοίως, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός ότι οι αναδειχθείσες πλημμέλειες δεν είναι ουσιώδεις, διότι η δημοπράτηση έργου, του οποίου το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο δεν προσδιορίζεται με επάρκεια και ακρίβεια, με παράλληλη ανάθεση εκπόνησης της προσδιοριστικής του αντικειμένου αυτού μελέτης στον εργολήπτη που αναλαμβάνει την κατασκευή του, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου, συνιστά  ουσιώδη πλημμέλεια, αφού η κατασκευή του βέλτιστου δυνατού έργου απαιτεί την προηγούμενη ανάθεση της προσδιοριστικής του αντικειμένου του μελέτης υπό συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και με κριτήρια που εξασφαλίζουν την ποιότητα αυτής. Εξάλλου, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν νόμιμη ως εκ του ότι ουδεμία ένσταση υποβλήθηκε από τους υποψηφίους αναδόχους, διότι η συμπεριφορά των διαγωνιζομένων δεν ασκεί επιρροή στον προσυμβατικό έλεγχο από το Ε.Σ., που είναι πλήρης, αυτεπάγγελτος και καθολικός, εκτείνεται δε σε όλη τη διαδικασία σύναψης μιας σύμβασης. Απορριπτέος και ο ισχυρισμός περί του ότι επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν την υπογραφή της κρινόμενης σύμβασης, διότι το δημόσιο συμφέρον, που προφανώς εξυπηρετείται με την ολοκλήρωση των εν λόγω εργασιών, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών για τήρηση των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν επίσης θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος (Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 682/2017, 2490/2015). Τέλος, ενόψει της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά και του προαναφερθέντος ουσιώδους χαρακτήρα των νομικών πλημμελειών που έλαβαν χώρα κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί.

Προμήθεια και εγκατάσταση συνθετικού χλοοτάπητα...Δοθέντος ότι, όπως γίνεται δεκτό στην αμέσως προηγούμενη σκέψη, δεν μπορεί να γίνει δεκτό από κάποιο από τα προσκομιζόμενα αποδεικτικά έγγραφα (τα τιμολόγια ή τις βεβαιώσεις) να μην αποδεικνύεται η εκτέλεση σύμβασης του ζητούμενου αντικειμένου (προμήθεια και εγκατάσταση συνθετικού χλοοτάπητα), ακόμα και αν δεν ευθύνεται ο ίδιος ο συμμετέχων για την εσφαλμένη περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης, συνακόλουθα η αξία της με αριθμό 1 σύμβασης της “...” (10.500,00€) δεν μπορεί να ληφθεί καθόλου υπόψη. Αντιθέτως, όπως προκύπτει από το συνδυασμό της από 23-06-2020 βεβαίωσης καλής εκτέλεσης  της εταιρείας “...” και των α) με αρ. 46/28-11-2018 τιμολογίου πώλησης συνθετικού χλοοτάπητα για έργο στη “...” και β) με αρ. 871/04-10-2019 τιμολογίου τεχνικού έργου τοποθέτησης χλοοτάπητα στο γήπεδο της “...”, συνολικής αξίας για την πώληση και την τοποθέτηση, 57.346,04 (=48.846,04+8.500,00), νομίμως υπολογίστηκε η αξία αυτή για τον υπολογισμό της προηγούμενης εμπειρίας της παρεμβαίνουσας σε συναφές αντικείμενο με αυτό της υπό δημοπράτησης σύμβασης, των δε περί του αντιθέτου ισχυρισμών του προσφεύγοντος απορριπτομένων ως αβασίμων. Κατόπιν όλων αυτών, προκύπτει ότι από τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που προσκόμισε η παρεμβαίνουσα δεν αποδείχθηκε η από μέρους της πλήρωση του κριτηρίου επιλογής του άρθρου 22Δ της διακήρυξης, επιπλέον ότι δεν προσκόμισε τα ζητούμενα δικαιολογητικά με το περιεχόμενο που απαιτείτο, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου αυτού και μη νομίμως έγιναν αυτά δεκτά, συνακόλουθα δε μη νομίμως έγιναν δεκτές όλες οι συμβάσεις εμπειρίας τις οποίες επικαλείτο. Τούτων, έπεται ότι κατά τους όρους του άρθρου 4.2 δ) ii και iii) της διακήρυξης (βλ. 15η σκ. της παρούσας), η προσφορά της εταιρείας «“...” » και τον διακριτικό τίτλο «“...” » έπρεπε να απορριφθεί, του δε ισχυρισμού του προσφεύγοντος ότι επιπλέον συντρέχει και ο προβλεπόμενος στο άρθρο 4.2 δ) i) λόγος αποκλεισμού στο πρόσωπο ως άνω εταιρείας, με την αιτιολογία ότι ανακριβώς δήλωσε στο ΤΕΥΔ της ότι πληροί όλα τα κριτήρια επιλογής, απορριπτομένου ως αλυσιτελώς προβαλλόμενου. 

Με τις μνημονευθείσες στην προηγούμενη σκέψη διατάξεις, με τις οποίες, κατά τα ήδη εκτεθέντα (ανωτέρω σκέψη 6), ενσωματώνεται η σχετική κοινοτική Οδηγία, καθορίζονται οι προϋποθέσεις καθώς, επίσης, και η διαδικασία για την έγκυρη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, με τον ανάδοχο ήδη εκτελούμενης δημόσιας σύμβασης μελετών και συναφών υπηρεσιών. Συναφώς, πρέπει να σημειωθεί εκ προοιμίου ότι, κατά τα παγίως κριθέντα από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Δ.Ε.Κ.), η σύναψη συμπληρωματικών συμβάσεων, η οποία γίνεται με προσφυγή σε διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, αποτελεί εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης και εφαρμόζεται μόνο στις περιοριστικά αναφερόμενες στο νόμο περιπτώσεις, το δε βάρος απόδειξης περί του ότι συντρέχουν όντως οι έκτακτες περιστάσεις που δικαιολογούν την προσφυγή στη διαδικασία αυτή το φέρει εκείνος ο οποίος τις επικαλείται (βλ. Δ.Ε.Κ.: απόφαση της 2.6.2005, Υπόθεση C-394/02, σκέψη 33, απόφαση της 14.9.2004, Υπόθεση C-385/02, σκέψη 19, απόφαση της 10.4.2003, Συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-20/01 και C-28/01, σκέψη 58, απόφαση της 18.5.1995, Υπόθεση C-57/94, σκέψη 23, απόφαση της 10.3.1987, Υπόθεση C-199/85, σκέψη 14). Σύμφωνα, λοιπόν, με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ν.3316/2005, για την έγκυρη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και την ανάθεση, στον ανάδοχο της αρχικής σύμβασης, της εκπόνησης συμπληρωματικών μελετών ή της παροχής συμπληρωματικών υπηρεσιών, που, κατά το είδος ή την ποσότητα, δεν περιλαμβάνονται στην αρχική σύμβαση, πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) Να είναι αναγκαίες οι συμπληρωματικές μελέτες ή υπηρεσίες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης, επομένως, πρέπει να παρουσιάζουν αναγκαία συνάφεια με το εκτελούμενο έργο, δηλαδή να αφορούν το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, και να μην περιλαμβάνονται στην αρχική σύμβαση. β) Να συντρέχει περίσταση που δεν μπορούσε να προβλεφθεί κατά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης. Συναφώς, όπως έχει ήδη κριθεί (βλ. 20/2009, 199/2008, 246/2007, 147, 30/2005, 45/2004 πράξεις παρόντος Κλιμακίου), ως απρόβλεπτες περιστάσεις νοούνται εκείνα τα πραγματικά γεγονότα, που, παρά το ότι καταβλήθηκε η ενδεδειγμένη επιμέλεια και προσοχή, αντικειμενικά, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν, ώστε οι αναγκαίες για την αντιμετώπισή τους εργασίες να μπορέσουν να ενταχθούν στο αρχικό έργο και την αρχικώς συναφθείσα σύμβαση. γ) Να μη μπορούν οι συμπληρωματικές υπηρεσίες, από τεχνική ή οικονομική άποψη, να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση χωρίς να δημιουργηθούν μείζονα προβλήματα για τον εργοδότη ή να κρίνονται απολύτως αναγκαίες για την ολοκλήρωσή της έστω και αν μπορούν να διαχωριστούν από αυτήν. Επίσης, προϋπόθεση για την έγκυρη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης είναι η προηγούμενη έγκριση του αρμόδιου τεχνικού συμβουλίου, η σύνταξη και έγκριση σχετικού Συγκριτικού Πίνακα. Τέλος, η συνολική αμοιβή των συμπληρωματικών συμβάσεων δεν πρέπει να υπερβαίνει αθροιστικά το πενήντα τοις εκατό (50%) της αρχικής συμβατικής αμοιβής. Με δεδομένο ότι κατά την εκπόνηση των μελετών κτηματογράφησης των προγραμμάτων που προηγήθηκαν το ποσοστό των δηλώσεων δεν ξεπέρασε συνολικά, κατά προσέγγιση, το 60% του προεκτιμηθέντος αριθμού δικαιωμάτων, η εκτίμηση της εταιρείας κατά το χρόνο προκήρυξης του έργου ήταν ότι δεν θα υπήρχε υπέρβαση του ως άνω αριθμού των δικαιωμάτων που προέβλεψε το μοντέλο στατιστικής εκτίμησης. Όμως, οι σημαντικές απρόβλεπτες αλλαγές που επήλθαν τα τελευταία χρόνια στην αγορά ακινήτων (όπως, ενδεικτικά, η αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας λόγω των ευνοϊκών χρηματοοικονομικών συνθηκών και της κατασκευής σημαντικών έργων υποδομής που βελτίωσαν την ποιότητα ζωής στα μεγάλα αστικά κέντρα, η εισαγωγή του Φ.Π.Α. στην κατασκευή ακινήτων κλπ.) είχαν ως αποτέλεσμα, ιδίως στην περιοχή του Δήμου Αθηναίων που αφορά η συγκεκριμένη σύμβαση, να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των δικαιωμάτων που υπάρχουν σ’ αυτές.