Ανταλλάξιμα κτήματα. Εκποίησις προς κατόχους.:Η κατά τας διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του και σήμερον ισχύοντος, Ν.357/76, εκποίησις ανταλλαξίμων αγροτικών ακινήτων προς κατόχους των, είναι δυνατή, εφ όσον κριθή ότι δύνανται να αποτελέσουν βιώσιμον γεωργικήν εκμετάλλευσιν και εφ όσον δεν έχουν ανεγερθεί επ αυτών κατοικίες, έστω και παραθεριστικές (πλειοψ.), των δε αστικών δεν επιτρέπεται η εκποίησις προς τον έχοντα καλύψει την δι ην η εκποίησις ανάγκην του κατ άλλον τρόπον, ήτοι δεν επιτρέπεται η εκποίησις αστικού ακινήτου δια την στέγασίν της, εις άλλην οικίαν του στεγαζομένης, ή δυναμένης να στεγασθή, οικογενείας του, έστω και έχοντος ανεγείρει και χρησιμοποιούντος επ αυτού κτίσματα, κατόχου του, ουδέ η εκποίησις αστικού ακινήτου δια την επαγγελματικήν στέγασίν του, έστω και έχοντος ανεγείρει και χρησιμοποιούντος επ αυτού κτίσματα, διαθέτοντος όμως άλλην επαγγελματικήν στέγην, δια της οποίας ικανοποιεί ή δύναται να ικανοποιήση την επαγγελματικήν αυτήν ανάγκην του, κατόχου του. Αντιθέτως, επιτρέπεται η εκποίησις αστικού ανταλλαξίμου ακινήτου δι επαγγελματικήν εγκατάστασιν προς τον έχοντα οικίαν δια την στέγασιν της οικογενείας του, ως και η εκποίησις δι οικογενειακήν στέγασιν προς τον έχοντα επαγγελματικήν στέγην, εν συνδρομή, όμως, κατ αμφοτέρας τας περιπτώσεις, των λοιπών, προϋποθέσεων χαρακτηρισμού του ως δικαιούχου εξαγοράς του.​

Δωρεά ακινήτων στο Δημόσιο για στέγαση Δ.Ο.Υ – Αναστολή λειτουργίας Δ.Ο.Υ. – Επιστροφή των ακινήτων στους δωρητές Δήμους.Μετά την θέσπιση του νέου Οργανισμού του Υπουργείου Οικονομικών (π.δ. 111/2014), στο οργανόγραμμα του οποίου δεν περιλαμβάνονται οι Δ.Ο.Υ. Σουφλίου Έβρου και Σαπών Ροδόπης, τεκμαίρεται η οριστική και αμετάκλητη διακοπή της λειτουργίας αυτών και άρα η κατάργησή τους, η οποία αποτελεί περίπτωση μεταβολής του σκοπού των δωρεών ακινήτων και πλήρωση της σχετικής διαλυτικής αιρέσεως των δωρητηρίων συμβολαίων, με συνέπεια τη λύση των συμβάσεων δωρεάς και την επιστροφή τα δωρούμενων ακινήτων (οικοπέδων) καθώς και των κτισμάτων, που έχουν ανεγερθεί επ' αυτών, αυτοδικαίως στους δωρητές Δήμους. Για την αυτοδίκαιη επάνοδο της κυριότητας των ακινήτων στους δωρητές Δήμους απαιτείται η έκδοση διαπιστωτικής αποφάσεως του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου και η μεταγραφή της στο Υποθηκοφυλακείο, χωρίς να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Δημοσίου ή κάποια άλλη νομική ενέργεια εκ μέρους του (ομοφ.).

Ζητήματα σχετικά με τη σύμβαση μίσθωσης προς στέγαση Υπηρεσίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Νομιμότητα σύμβασης μίσθωσης ακινήτου, εκ μέρους του ιδιώτη ιδιοκτήτη αυτού προς τρίτο, παρότι το ΙΚΑ -ΕΤΑΜ χρησιμοποιεί το ακίνητο αυθαίρετα, προς στέγαση υπηρεσίας του, μετά τη λήξη της σχετικής μίσθωσης. Δικαιούχος της αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης. Δυνατότητα υπομίσθωσης του ακινήτου, εκ μέρους του τρίτου μισθωτή, προς το ΙΚΑ -ΕΤΑΜ.

Εξαγορά ανταλλαξίμων κατά τις διατάξεις του ν. 357/1976 ακινήτων – Απαγόρευση ή μη εμπράγματων δικαιοπραξιών – Αρμοδιότητα για τη διαδικασία τακτοποίησης των αυθαιρέτων.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Α. Οι διατάξεις του άρθρου 23 του ν. 4014/2011 περί απαγόρευσης εμπραγμάτων δικαιοπραξιών σε ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης δεν εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις εξαγοράς ανταλλαξίμων κτημάτων κατά τις διατάξεις του ν. 357/1976. (ομοφ.) Β. Τόσο το Δημόσιο όσο και ο αυθαίρετος κάτοχος δεν νομιμοποιούνται να κινήσουν τη σχετική διαδικασία τακτοποίησης. (ομοφ.)

Ημιυπαίθριοι και βοηθητικοί χώροι – Αλλαγή χρήσης – Επιβολή ή μη τελών καθαριότητας και φωτισμού, Τ.Α.Π. κ.λπ. βάσει των διατάξεων των άρθρων 5 έως 8 του Ν. 3843/2010, ως ισχύει.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
1) Δεν επιβάλλεται τέλος καθαριότητας και φωτισμού, φόρος ηλεκτροδοτούμενων χώρων και δυνητικά ανταποδοτικά τέλη για τους διατηρούμενους, δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 5 επ. του Ν. 3843/2010 χώρους, πλην των περιπτώσεων όπου ήδη επεβάλλοντο αυτά με βάση την προηγούμενη χρήση των χώρων αυτών. (ομοφ.) 2) Η αύξηση της επιφανείας των κτισμάτων, που επέρχεται με την προσθήκη εντός αυτών παταριών και σοφιτών, δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του Τ.Α.Π., εφόσον η αύξηση αυτή της επιφανείας ήθελε, πολεοδομικώς χαρακτηρισθεί, ως αλλαγή χρήσης, εμπίπτουσα στο πεδίο εφαρμογής των άρθρων 5 επ. του Ν. 3843/2010. Κατά τούτο, παρέλκει η απάντηση επί του ερωτήματος περί του υπολογισμού του συντελεστού παλαιότητας των κτισμάτων αυτών. (ομοφ.) 3) Οι αποθήκες και οι χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων θεωρούνται βοηθητικοί χώροι, ενώ, οι κλειστοί χώροι στάθμευσης, που κατασκευάζονται σε υπόγειους ορόφους δεν προσμετρώνται για τον υπολογισμό του συντελεστή δόμησης του οικοπέδου. Κατά συνέπεια η αλλαγή χρήσης των χώρων αυτών, που διατηρούνται με τις διατάξεις των άρθρων 5 επ. του Ν. 3843/2010, σε χώρους κύριας χρήσης, δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν για τον υπολογισμό του Τ.Α.Π., υπό την προεκτεθείσα διάκριση. (ομοφ.) 4) Αν οι διατηρούμενοι με τις διατάξεις των άρθρων 5 επ. του Ν. 3843/2010 χώροι είχαν, ήδη, δηλωθεί για τον υπολογισμό των ως άνω τελών και φόρων , συνεχίζουν να λαμβάνονται υπ’ όψιν και να συνυπολογίζονται, όπως είχαν δηλωθεί, χωρίς, δηλαδή, να υπολογίζεται η αλλαγή της χρήσης. (ομοφ.) 5) Δεν επιβάλλεται Τ.Α.Π., σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 22 παρ. 5 του Ν. 3897/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 33 του Ν. 3937/2011, στους κλειστούς χώρους που προστέθηκαν σε κοινόχρηστες πιλοτές πολυκατοικιών, ανεξαρτήτως αν αυτοί δύναται να αποτελέσουν αντικείμενο διηρημένης ιδιοκτησίας, εφ’ όσον οι χώροι αυτοί έχουν τακτοποιηθεί –διατηρηθεί κατά τη διαδικασία των άρθρων 5 επ. του Ν. 3843/2010. (ομοφ.) 6) Δεν υπάρχει υποχρέωση μνείας των διατηρουμένων κατά τις διατάξεις του ως άνω νόμου χώρων, καθώς επί μεταβιβάσεως ακινήτων ή συστάσεως εμπράγματων δικαιωμάτων επ’ αυτών, προσαρτάται στα συμβολαιογραφικά έγγραφα ειδικό έντυπο, στο οποίο βεβαιώνεται η περαίωση της προβλεπόμενης, ενώπιον άλλης, κατά νόμον αρμοδίας Αρχής (Πολεοδομική Υπηρεσία), διαδικασίας για τη διατήρηση και την υπαγωγή των μεταβιβαζομένων ακινήτων στη ρύθμιση και, κατά συνέπεια, δεν απαιτείται αντίστοιχη αναφορά στη βεβαίωση του Ο.Τ.Α. (ομοφ.)

Κοινοποίηση του με αριθ. Φ.80000/10992/795/05-06-2014 Εγγράφου του Υπουργείου Εργασίας , Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας καθώς και του με αριθ. 4044/30-04-2014 εγγράφου της Διεύθυνσης Ο.Κ.Κ. του ΥΠΕΚΑ και παροχή συμπληρωματικών οδηγιών για τη διαχείριση περιπτώσεων ακινήτων που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 4178/2013 (ΦΕΚ.174/τ.Α΄/08-08-2013)(ΑΔΑ:Β84Ω4691ΩΓ-Σ0Ε) 

Αναστολή λειτουργίας Δ.Ο.Υ. και κατάργηση Αστυνομικών Σταθμών, στεγαζομένων σε δωρηθέντα προς το Δημόσιο ακίνητα.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Α) Το Δημόσιο, ως δωρεοδόχο ακινήτου για στέγαση Δ.Ο.Υ. η λειτουργία της οποίας ανεστάλη με υπουργική απόφαση, δεν υποχρεούται να αποδώσει το ακίνητο αυτό στον δωρητή Δήμο, καθόσον η εν λόγω υπουργική απόφαση δεν επέχει θέση γεγονότος πλήρωσης της σχετικώς προβλεπόμενης διαλυτικής αίρεσης. Β) Επί καταργήσεως των Αστυνομικών Σταθμών που στεγάζονταν σε δωρηθέντα προς τον σκοπό αυτόν από πρώην κοινότητες ακίνητα, στην περίπτωση που αντικείμενο δωρεάς προς στέγαση τούτων ήταν οικόπεδα με κτίσματα, η κυριότητα τούτων επανέρχεται αυτοδικαίως στους σημερινούς Δήμους (στους οποίους ήδη υπάγονται οι τότε δωρήτριες κοινότητες), με διαπιστωτική πράξη του αρμοδίου Δημοτικού Συμβουλίου που θα μεταγραφεί στο οικείο υποθηκοφυλακείο, εφόσον είτε πρόκειται για δωρητήρια συμβόλαια, συνταχθέντα υπό καθεστώς του ν.δ. 2888/1954 (άρθρο 194) και των εφεξής έκτοτε διαδοχικά ως άνω ισχυσάντων νομοθετημάτων, ανεξαρτήτως καταρχάς του αν περιέχεται ή όχι σ’ αυτά ρήτρα σχετικής προς τούτο διαλυτικής αίρεσης, είτε για προγενέστερα του πιο πάνω ν.δ/τος καθεστώτος, εφόσον, όμως τούτο ρητώς προβλεπόταν στα αντίστοιχα συμβόλαια. Στις ως άνω περιπτώσεις, εφόσον τα κτίσματα αυτά είχαν ανεγερθεί με δαπάνες του Ελληνικού Δημοσίου, δεν στοιχειοθετείται αξίωση τούτου για επιστροφή του δαπανηθέντος από αυτό ποσού για την ανέγερση οικοδομήματος επί των εν λόγω ακινήτων, δεδομένου ότι από το ανωτέρω ιστορικό δεν φέρεται να έχει προκύψει ότι υπήρξε σχετική συμφωνία μεταξύ των μερών για αναδρομική ενέργεια της ανωτέρω διαλυτικής αίρεσης, όπου αυτή προβλεπόταν, κατά την προεκτεθείσα έννοια. (ομοφ.)

Ζητήματα που αφορούν εμπορική μίσθωση ακινήτου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, μετά τη λήξη της σύμβασης μίσθωσης και η μισθώτρια εταιρεία εξακολουθεί να παραμένει στο μίσθιο. (...) α) Η ανωτέρω μίσθωση έληξε και η χρήση του μισθίου ακινήτου από την μισθώτρια μετά τη λήξη έχει το χαρακτήρα εξωσυμβατικής χρήσης. β) Το ποσό που καταβάλλει η μισθώτρια μετά τη λήξη συνιστά αποζημίωση για εξωσυμβατική χρήση και όχι μίσθωμα. γ) Το ύψος της καταβλητέας μηνιαίας αποζημίωσης για εξωσυμβατική χρήση καθορίζεται με βάση τις μισθωτικές συνθήκες ακινήτων της περιοχής, όπου κείται το μίσθιο. δ) Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΦΚΑ μπορεί να εξετάσει αίτημα ενδιαφερόμενου για μείωση επιβληθείσας ως άνω αποζημίωσης (πλειοψ.).

Τύχη των βαρών που έχουν εγγραφεί επί του μεταλλουργικού εργοστασίου και των λοιπών εγκαταστάσεων που βρίσκονται εντός των ορίων του δημοσίου μεταλλείου της Λάρυμνας, μετά τη λήξη της από 3-3-1976 μισθωτικής σύμβασης και την περιέλευση των ανωτέρω ακινήτων στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου. Δυνατότητα του Ελληνικού Δημοσίου για τη διενέργεια ανοιχτού πλειοδοτικού διαγωνισμού για την εκμίσθωση των μεταλλευτικών του δικαιωμάτων.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Μετά την 30-6-2012, ημερομηνία κατά την οποία περιήλθαν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου το μεταλλουργικό εργοστάσιο και οι λοιπές εγκαταστάσεις που βρίσκονται εντός των ορίων των παραχωρήσεων του δημοσίου μεταλλείου της Λάρυμνας, το δικαίωμα κυριότητας της, μέχρι το χρονικό αυτό σημείο, μισθώτριας εταιρείας καταργήθηκε και τα υφιστάμενα κατά την ημερομηνία αυτή βάρη επί των ανωτέρω ακινήτων αποσβέσθηκαν, όσα δε εγγράφηκαν μεταγενέστερα έχουν εγγραφεί ακύρως, λόγω έλλειψης της προϋπόθεσης της κτήσης κυριότητας κατά το χρόνο εγγραφής τους, από την οφειλέτιδα εταιρεία. Το Ελληνικό Δημόσιο υπό την ιδιότητά του ως κυρίου των εν λόγω ακινήτων νομιμοποιείται να ζητήσει την εξάλειψη των βαρών που έχουν εγγραφεί επ’ αυτών, η οποία θα γίνει είτε με τη συναίνεση των ενυπόθηκων δανειστών και, σε περίπτωση που αυτοί αρνηθούν, με δικαστική απόφαση που θα εκδοθεί από τα αρμόδια δικαστήρια μετά από αίτημα του έχοντος προς τούτο έννομο συμφέρον Ελληνικού Δημοσίου. Ανεξαρτήτως, όμως, από τις ενέργειες στις οποίες θα προβεί για την εξάλειψη των βαρών που έχουν εγγραφεί επί των προαναφερθέντων ακινήτων, το Ελληνικό Δημόσιο δύναται να χωρήσει νομίμως στην προβλεφθείσα ρητά, στην παράγραφο 7 του άρθρου 55 του ν. 4223/2013, διαδικασία ανοιχτού πλειοδοτικού διαγωνισμού για την εκμίσθωση των μεταλλευτικών του δικαιωμάτων στο ίδιο ως άνω δημόσιο μεταλλείο (ομόφ.).

Θέματα επιβολής του ενιαίου τέλους καθαριότητας και φωτισμού, του φόρου ηλεκτροδοτούμενων χώρων, των δυνητικών ανταποδοτικών τελών και του τέλους ακίνητης περιουσίας σε χώρους, που έχουν υπαχθεί στο καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων της εγκατασταθείσας αυθαίρετης χρήσης.α) Εάν για την πολεοδομικά προβλεπόμενη χρήση του χώρου που υπήχθη στο καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων της εγκατασταθείσας σ’ αυτόν αυθαίρετης χρήσης κατά τις διατάξεις των νόμων 3843/2010, 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017, δεν υπήρχε υποχρέωση καταβολής δημοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού, τέλους ακίνητης περιουσίας, τυχόν προβλεπόμενων ανταποδοτικών τελών και φόρου ηλεκτροδοτούμενων χώρων, δεν θα καταβληθούν για τον χώρο αυτό τα πιο πάνω ανταποδοτικά δημοτικά τέλη και ο φόρος ηλεκτροδοτούμενων χώρων, ούτε αναδρομικά, δηλαδή από την εγκατάσταση της αυθαίρετης χρήσης μέχρι την έναρξη του καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων, ούτε για το διάστημα του καθεστώτος διατήρησης της αυθαίρετης χρήσης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων γι’ αυτήν λόγω της υπαγωγής του χώρου αυτού στις πιο πάνω διατάξεις των νόμων 3843/2010, 4014/2011,4178/2013 και 4495/2017 (ομόφ.). β) Εάν για το χώρο που υπήχθη στις πιο πάνω διατάξεις των νόμων 3843/2010, 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017, καταβάλλονταν, πριν την υπαγωγή, δημοτικά τέλη για δηλωθείσα ή διαπιστωθείσα, κατόπιν ελέγχου των δημοτικών αρχών, χρήση, για την οποία ίσχυε μεγαλύτερος ή μικρότερος συντελεστής σε σχέση με το συντελεστή που ισχύει για την εγκατασταθείσα στο χώρο αυτό αυθαίρετη χρήση που διατηρείται με τις διατάξεις αυτές, τα εν λόγω δημοτικά τέλη θα εξακολουθήσουν να προσδιορίζονται και να καταβάλλονται και κατά το καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων με το συντελεστή (μικρότερο ή μεγαλύτερο) της χρήσης που είχε δηλωθεί ή διαπιστωθεί πριν την υπαγωγή (ομόφ.). γ) Στην περίπτωση κατά την οποία, πριν την υπαγωγή του χώρου στις πιο πάνω διατάξεις των ν. 3843/2010, 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017, είχε δηλωθεί ή είχε εντοπιστεί, κατόπιν ελέγχου των δημοτικών αρχών, η αυθαίρετα εγκατασταθείσα χρήση και τα δημοτικά τέλη προσδιορίζονταν και καταβάλλονταν με το συντελεστή που ίσχυε για την χρήση αυτή, η υπαγωγή της τελευταίας σε καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων κατά τις πιο πάνω διατάξεις, δεν λαμβάνεται υπόψη για τυχόν επανακαθορισμό των δημοτικών τελών με βάση την πολεοδομικά νόμιμη χρήση του χώρου αυτού, αλλά τα δημοτικά τέλη και ο φόρος ηλεκτροδοτούμενων χώρων εξακολουθούν να επιβάλλονται όπως είχαν υπολογιστεί πριν την υπαγωγή με βάση την εγκατασταθείσα αυθαίρετη χρήση (ομόφ.). δ) Για αυθαίρετες κατασκευές που υπήχθησαν στο καθεστώς αναστολής επιβολής κυρώσεων και εξαίρεσης από την κατεδάφιση των ν. 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017, κατά το μέτρο που οι τελευταίες (αυθαίρετες κατασκευές) επιφέρουν αύξηση της επιφάνειας ηλεκτροδοτούμενων χώρων και του εμβαδού ακίνητης περιουσίας, δεν υφίσταται υποχρέωση υποβολής της δήλωσης που προβλέπεται στις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 3 του ν. 25/1975, 10 παρ. 10 του ν. 1080/1980 και 24 παρ. 5 και 15 του άρθρου 24 του ν. 2130/1993 και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει περίπτωση επιβολής των αντίστοιχων προστίμων μη υποβολής ή υποβολής εκπροθέσμου δηλώσεως (ομόφ.).