Φύση της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης.(..) Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2014, Α’ 167), το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 112 παρ. 9 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), δεν αποτελεί φόρο επί του εισοδήματος (ομόφωνα).

Αν η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α ΚΦΕ υπάγεται στην έννοια των «όμοιων με το φόρο εισοδήματος ή ουσιωδώς παρόμοιας φύσης φόρων», που περιλαμβάνονται στις Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ) που έχει συνάψει η Ελλάδα.  Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ (ν. 4172/2013), το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 12 παρ. 9 του ν. 4387/2016, δεν εμπίπτει στην κατηγορία των «όμοιων με το φόρο εισοδήματος ή ουσιωδώς παρόμοιας φύσης φόρων», που περιλαμβάνονται στις ισχύουσες Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας, που έχει συνάψει η χώρα μας και, ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής τους.

Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011 και του άρθρου 43Α του ν.4172/2013 συνιστά φόρο ο οποίος εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των ισχυουσών ΣΑΔΦ -συμμόρφωση με ΣτΕ 2465/2018.(ΑΔΑ:ΩΧ6Ρ46ΜΠ3Ζ-63Η)

Η απόφαση 1247/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή ενός φορολογούμενου που ζητούσε την αλλαγή του χαρακτηρισμού ποσού 139.314,00€ από αποζημίωση διάλυσης αλιευτικού σκάφους. Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι η αποζημίωση δεν αποτελεί εισόδημα και έπρεπε να μεταφερθεί από τον κωδικό 659 (εισόδημα ειδικής φορολόγησης, υπόκειται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης) στον κωδικό 781 (ποσά μη εισοδήματος). Η ΔΕΔ επικύρωσε την απάντηση της ΔΟΥ Κομοτηνής, κρίνοντας ότι το ποσό αποτελεί πράγματι εισόδημα από την εκμετάλλευση πλοίων, το οποίο φορολογείται ειδικά σύμφωνα με τον ν. 27/1975. Ωστόσο, αυτή η ειδική φορολογία εξαντλεί μόνο τον φόρο εισοδήματος και όχι την υποχρέωση καταβολής της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013, συνεπώς ορθά παρέμεινε στον κωδικό 659.

Η απόφαση 1228/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή ενός φορολογούμενου κατά της άρνησης της ΔΟΥ Κομοτηνής να προβεί σε εκκαθάριση τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2018. Ο προσφεύγων ζητούσε τη μεταφορά ποσού €97.228,00, που αφορούσε αποζημίωση λόγω διάλυσης αλιευτικού σκάφους, από τον κωδικό 659 (εισόδημα φορολογούμενο με ειδικό τρόπο) στον κωδικό 781 (ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα), υποστηρίζοντας ότι δεν υπάγεται σε εισφορά αλληλεγγύης. Η ΔΕΔ επικύρωσε την απάντηση της ΔΟΥ, κρίνοντας ότι, σύμφωνα με τον ν.27/1975 και την Εγκύκλιο Ε2023/2020, η ενίσχυση αυτή συνιστά εισόδημα φορολογούμενο με ειδικό τρόπο, το οποίο εξαντλεί την υποχρέωση φόρου, πλην όμως υπόκειται στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013.

Η Απόφαση 1250 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή που στρεφόταν κατά της αρνητικής απάντησης της Δ.Ο.Υ. ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ. Ο προσφεύγων ζητούσε να μεταφερθεί ποσό 93.797,72 €, που έλαβε ως αποζημίωση για τη διάλυση αλιευτικού σκάφους το φορολογικό έτος 2018, από τον κωδικό 659 (εισοδήματα υποκείμενα σε εισφορά αλληλεγγύης) στον κωδικό 781 (χρηματικά ποσά από διάθεση περιουσιακών στοιχείων), ισχυριζόμενος ότι η αποζημίωση δεν αποτελεί εισόδημα υπαγόμενο στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013. Η ΔΕΔ απέρριψε τον ισχυρισμό, κρίνοντας, με βάση τον ν. 27/1975 και την εγκύκλιο Ε. 2023/2020, ότι η οικονομική ενίσχυση λόγω διάλυσης αλιευτικού σκάφους υπόκειται τόσο στην ειδική φορολογία πλοίων όσο και στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

Η απόφαση 548 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών εκδόθηκε στις 6.3.2025 και αφορά ενδικοφανή προσφυγή κατά Οριστικών Πράξεων Διορθωτικού Προσδιορισμού εισοδήματος για τα φορολογικά έτη 2018 και 2019, που επιβλήθηκαν από το Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π. στον προσφεύγοντα για διαφορά ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Το ΚΕ.ΦΟ.ΜΕ.Π. καταλόγισε εισφορά αλληλεγγύης (άρθ. 43Α ν. 4172/2013) σε μερίσματα Ναυτικών Εταιρειών που πιστώθηκαν στους λογαριασμούς του προσφεύγοντος. Η τελική απόφαση αποδέχθηκε μερικώς την προσφυγή: επικύρωσε την πράξη για το 2018 (διαφορά εισφοράς: 87.851,18 €), αλλά τροποποίησε την πράξη για το 2019, μειώνοντας τη διαφορά εισφοράς από 80.561,67 € σε 70.213,36 €, λόγω απαλλαγής από την εισφορά αλληλεγγύης για μη εισαχθέντα μερίσματα από εταιρείες που έχουν υπογράψει το Νέο Συνυποσχετικό (άρθ. 56 ν.4607/2019).

Η απόφαση 362/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών αφορά την αποδοχή της ενδικοφανούς προσφυγής ενός φυσικού προσώπου και την ακύρωση της Πράξης Εκτιμώμενου Προσδιορισμού Φόρου Εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2019. Η φορολογική αρχή είχε προσδιορίσει κύριο φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης (συνολικά 21.575,80€) με βάση εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες στη Ρουμανία. Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι ήταν φορολογικός κάτοικος Ρουμανίας το 2019, προσκομίζοντας πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας, άδειες παραμονής και στοιχεία εργασίας. Η ΔΕΔ έκρινε ότι ο προσφεύγων ήταν φορολογικός κάτοικος Ρουμανίας και, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 και τη Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Ελλάδας-Ρουμανίας, δεν φορολογείται στην Ελλάδα για εισόδημα αλλοδαπής προέλευσης.

Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 29 του ν. 3986/11 «Ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα», μετά την κατάργηση του ν. 2238/94 και την έναρξη ισχύος του ν. 4172/13.(ΑΔΑ: ΒΙΗ3Η-5Δ1)

Η Απόφαση 47/2024 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή ενός δικαστικού λειτουργού κατά της Πράξης Διοικητικού Προσδιορισμού φόρου εισοδήματος φορολογικού έτους 2022. Ο προσφεύγων είχε υποβάλει δήλωση με επιφύλαξη, αμφισβητώντας την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης (άρθρο 43Α ν. 4172/2013) στο εισόδημά του από μισθωτή εργασία. Προέβαλε ισχυρισμούς περί παραβίασης της αρχής της ισότητας, της αναλογικότητας, της ανεξαρτησίας των δικαστικών λειτουργών και του δικαιώματος στην περιουσία. Η ΔΕΔ έκρινε ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 και την Απόφαση Α.1042/2023, η απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης για το 2022 εξαιρεί ρητά τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία στο δημόσιο τομέα. Επιπλέον, απέρριψε τους συνταγματικούς ισχυρισμούς ως ανήκοντες στην αποκλειστική δικαιοδοσία των Δικαστηρίων, επικυρώνοντας έτσι την προσβαλλόμενη πράξη με οριστική φορολογική υποχρέωση 1.857,48€.