Παραμεθόριες περιοχές. Απαγόρευση δικαιοπραξιών. Άδεια ΥΦΕΘΑ για σύναψη δικαιοπραξιών σε αλλοδαπούς. Μη αναγκαιότητα αυτής στην περίπτωση που έχει δοθεί για απόκτηση ψιλής κυριότητας, μετά τον θάνατο του επικαρπωτή.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
α) Η απόσπαση των τότε Επαρχιών Πιερίας και Γρεβενών από τους Νομούς Θεσσαλονίκης και Κοζάνης αντίστοιχα, για αμιγώς διοικητικούς λόγους, δεν αναιρεί το υπ’ αριθμ. 22/24-6-1927 ΝΔ περί χαρακτηρισμού των περιοχών αυτών ως παραμεθορίων για λόγους αναγομένους στην ασφάλεια της χώρας και, ως εκ τούτου, οι Νομοί Πιερίας και Γρεβενών εξακολουθούν να εμπίπτουν στις παραμεθόριες περιοχές, με αποτέλεσμα να απαιτείται άδεια για σύναψη δικαιοπραξιών στις περιοχές αυτές, και β) η άρση απαγορεύσεως για μεταβίβαση ψιλής κυριότητος σε αλλοδαπό τρίτης χώρας με παρακράτηση επικαρπίας εφ’ όρου ζωής, καλύπτει και το δικαίωμα της επικαρπίας μετά το θάνατο του επικαρπωτή και δεν απαιτείται εξ’ αρχής έγκριση του αρμοδίου φορέα (εν προκειμένω του ΥΦΕΘΑ).

Αποδοχή πρότασης για σύναψη συμβάσεως δωρεάς επικαρπίας αιτία θανάτου μετά το θάνατο του δωρητή - επικαρπωτή. Φορολογικές συνέπειες.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η εκ μέρους του δωρεοδόχου αποδοχή της πρότασης του δωρητή προς κατάρτιση δωρεάς επικαρπίας αιτία θανάτου δεν είναι επιτρεπτή μετά το θάνατο του δωρητή, αλλά στην περίπτωση που η εν λόγω αποδοχή λάβει χώρα, η φορολογική αρχή δεν δύναται να αποστεί της επιβολής του φόρου επί της σχετικής μεταβίβασης, η οποία δεν μεταβάλλει σε κάθε περίπτωση τις φορολογικές υποχρεώσεις των ψιλών κυρίων. (ομοφ.)

Εξάλειψη υποθήκης εγγραφείσης άνευ νομίμου τίτλου ή επί αλλοτρίου ακινήτου. Μίσθωση εμπορική, θάνατος επικαρπωτή κατά τη διάρκεια της μισθώσεως. Υπεισέλευση του κυρίου στη μισθωτική σχέση. Επιστροφή ή μη εισπραχθέντων από το Δημόσιο μισθωμάτων.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
α) Υποθήκη εγγραφείσα από το Δημόσιο επί αλλοτρίου ακινήτου και κατ ουσίαν άνευ νομίμου τίτλου είναι άκυρη. Υποθήκη εγγραφείσα επί της επικαρπίας ακινήτου αποσβέννυται μετά το θάνατο του επικαρπωτή. Το Δημόσιο, συντρέχοντος του ως άνω λόγου ακυρότητας της υπέρ αυτού εγγραφείσης υποθήκης ή αποσβεσθείσης αυτής εκ του ως άνω λόγου, δύναται να παράσχει τη συναίνεσή του για την εξάλειψή της από τα βιβλία υποθηκών, τηρουμένου του τύπου του συμβολαιογραφικού εγγράφου, αδαπάνως γι αυτό, των σχετικών δικαιωμάτων βαρυνόντων τον αιτούντα την εξάλειψη. Αρμόδιο προς τούτο όργανο είναι ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., ο οποίος και ενέγραψε την υποθήκη. β) Επί εμπορικών μισθώσεων, σε περίπτωση εκποιήσεως του μισθωμένου ακινήτου κατά τη διάρκειά της και αναλόγως και στην περίπτωση λήξεως με οποιονδήποτε τρόπο της επικαρπίας αυτού, χωρεί, εκ του νόμου, μεταβίβαση της σχέσεως αυτής στον νέο κτήτορα και μάλιστα χωρίς τις διακρίσεις των άρθρων 614,615,616 Α.Κ. Ως εκ τούτου, είναι ισχυρές έναντι του νέου κτήτορα οι προκαταβολές μισθωμάτων που έγιναν στον εκμισθωτή που εκποίησε, ή αναλόγως στον επικαρπωτή η επικαρπία του οποίου έληξε (για οποιονδήποτε λόγο, επομένως και λόγω θανάτου του επικαρπωτή), ή οι εκχωρήσεις μισθωμάτων που έγιναν απ αυτούς, καθώς και οι κατασχέσεις μισθωμάτων που έγιναν από τους δανειστές τους πέρα από τρεις μήνες από την εκ μέρους του νέου κτήτορα γνωστοποίηση της εκποιήσεως ή λήξεως της επικαρπίας στον μισθωτή, και ως εκ τούτου απεριορίστως.

Επικαρπία. Δυνατότητα μεταβίβασης του δικαιώματος ενασκήσεως της επικαρπίας από τον κύριο του ακινήτου σε τρίτο, με συμβολαιογραφική πράξη ή ιδιωτικό συμφωνητικό απευθείας.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Είναι δυνατή η μεταβίβαση δικαιώματος ενασκήσεως της επικαρπίας ως αυτοτελούς ενοχικού δικαιώματος από τον κύριο στο τρίτο με ιδιωτικό ή συμβολαιογραφικό έγγραφο χωρίς να απαιτείται προηγουμένως σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος της επικαρπίας. Για την εφαρμογή όμως των διατάξεων του άρθρου 2 παρ.10 ν.2753/99 και προκειμένου να αναγνωρισθεί από την φορολογούσα αρχή η μεταβίβαση σε διάφορο του κυρίου ή του επικαρπωτή πρόσωπο, ώστε το εκ της ενασκήσεως της επικαρπίας τυχόν εισόδημα να υποβληθεί σε φόρο στο πρόσωπο του ενασκούντος αυτήν απαιτείται να γίνεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο.

ΙΚΑ. Υπόχρεος καταβολής εισφορών ΙΚΑ για οικοδομικές εργασίες επικαρπωτή σε ακίνητο.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Προεδρεύων: Α.Σοφός, Αντιπρόεδρος Εισηγητής: Θ.Ηλιάκης, Νομικός Σύμβουλος Εφόσον ο επικαρπωτής ακινήτου κατασκευάσει επ αυτού πτηνοτροφείο και δη για λογαριασμό του προς άσκηση των επ αυτού δικαιωμάτων του εκ της επικαρπίας, είναι υπόχρεος για την καταβολή των εισφορών του ΙΚΑ, που βαρύνουν τον "κύριο του έργου" εργοδότη.

Κατάσχεση επικαρπίας – Άρση – Θάνατος επικαρπωτού – Διακοπή παραγραφής – Αναδρομική εξάλειψη.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Η εκ μέρους του Δημοσίου άρση της επιβληθείσης κατασχέσεως επικαρπίας, αποσβεσθείσης δια του θανάτου του επικαρπωτού (οφειλέτου) – κατόπιν αιτήσεως του πρώην ψιλού και ήδη πλήρους κυρίου – δεν συνιστά λόγο αναδρομικής εξαλείψεως της επελθούσης, δια της επιβολής κατασχέσεως, διακοπής της παραγραφής κατ’ άρθρο 88 παρ.2 του Ν 2362/1995.

Συναίνεση του Δημοσίου για την άρση αναγκαστικής κατάσχεσης και εξάλειψη υποθήκης σε ακίνητο που κληρονόμησε και μεταβίβασε, χωρίς αντάλλαγμα, στο ΤΑΙΠΕΔ ΑΕ.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Δυνατή η συναίνεση του Δημοσίου για την άρση της αναγκαστικής κατάσχεσης και την εξάλειψη της υποθήκης σε ακίνητο που κληρονόμησε και ακολούθως μεταβίβασε, χωρίς αντάλλαγμα, στο ΤΑΙΠΕΔ ΑΕ, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 2 του ν. 3986/2011. (ομοφ.)

Δημόσια κτήματα. Εκποίηση, λόγω προσκυρώσεως, μη αρτίου και μη οικοδομήσιμου οικοπέδου του Δημοσίου.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Η εκποίηση του δημοσίου κτήματος πρέπει να γίνει προς όλους τους κυρίους ή συγκυρίους των διηρημένων ή αυτοτελών οριζοντίων ιδιοκτησιών, οι οποίες έχουν συσταθεί στο οριζόμενο στην πράξη προσκυρώσεως όμορο οικόπεδο, ανάλογα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας εξ αδιαιρέτου επί του ενιαίου οικοπέδου, που αναλογεί σε κάθε διηρημένη ή ανεξάρτητη οριζόντια ιδιοκτησία. Δηλαδή, δεν ασκούν επιρροή οι σχετικές συμφωνίες μεταξύ των ενδιαφερομένων για την εκποίηση ιδιωτών και η ύπαρξη επικαρπίας. Από το εμπράγματο δικαίωμα της κυριότητας σαφώς διαφοροποιείται το εμπράγματο δικαίωμα της επικαρπίας, το οποίο αποτελεί προσωπική δουλεία και συνίσταται στο δικαίωμα του επικαρπωτή να χρησιμοποιεί και να καρπώνεται ξένο πράγμα, διατηρώντας όμως ακέραιη την ουσία του.

Η απόφαση 1315 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή ενός φορολογούμενου κατά δύο πράξεων του προϊσταμένου της ΔΟΥ Δράμας: της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου κληρονομιάς (αριθμ. ../26-02-2025) και της πράξης επιβολής προστίμου άρθρου 53 ΚΦΔ (αριθμ. ../26-02-2025). Ο προσφεύγων, κληρονόμος από διαθήκη, είχε αρχικά δηλώσει το 1994 την ψιλή κυριότητα για ισόγεια οικία. Μετά τον θάνατο της επικαρπώτριας το 2015, υπέβαλε το 2025 τροποποιητική δήλωση, συμπεριλαμβάνοντας τον πρώτο όροφο της οικίας, με αποτέλεσμα την έκδοση των προσβαλλόμενων πράξεων για φόρο ύψους 8.668,60€ επί της πλήρους κυριότητας και πρόστιμο 100,00€. Η ΔΕΔ απέρριψε τους ισχυρισμούς του περί νομικής πλάνης κατά την υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης και παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου, καθώς η φορολογική υποχρέωση για το μη δηλωθέν στοιχείο γεννήθηκε το 2015 με τη συνένωση επικαρπίας.

ΘΕΜΑ: Φορολογική μεταχείριση κοινωνίας κληρονόμων που συστάθηκε μετά τον θάνατο αγρότη, με σκοπό την πώληση της αγροτικής παραγωγής του θανόντος.