ΝΣΚ/163/2008
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Κατάσχεση επικαρπίας – Άρση – Θάνατος επικαρπωτού – Διακοπή παραγραφής – Αναδρομική εξάλειψη.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Η εκ μέρους του Δημοσίου άρση της επιβληθείσης κατασχέσεως επικαρπίας, αποσβεσθείσης δια του θανάτου του επικαρπωτού (οφειλέτου) – κατόπιν αιτήσεως του πρώην ψιλού και ήδη πλήρους κυρίου – δεν συνιστά λόγο αναδρομικής εξαλείψεως της επελθούσης, δια της επιβολής κατασχέσεως, διακοπής της παραγραφής κατ’ άρθρο 88 παρ.2 του Ν 2362/1995.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/192/2009
Κατάσχεση εις χείρας τρίτου, θάνατος του επισπεύδοντος και τύχη του κατασχεθέντος ποσού. Νομιμοποιητικά έγγραφα απόδειξης κληρονομικής ιδιότητας.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Το ποσό για το οποίο υπεβλήθη θετική δήλωση εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου, σε συνέχεια κατασχέσεως εις χείρας του ως τρίτου, κληρονομείται σε περίπτωση θανάτου του επισπεύδοντος. Νομιμοποιητικά έγγραφα των κληρονόμων.
ΝΣΚ/57/2006
Επί κατασχέσεως απαιτήσεως οφειλέτου του Δημοσίου εις χείρας τρίτου απαιτείται η συγκρότηση νέου νομίμου τίτλου κατά του τρίτου, διότι δεν αρκεί ο υφιστάμενος κατά του καθ’ ου η κατάσχεση τίτλος.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
α) Ο Α.Φ., εις χείρας του οποίου επεβλήθη κατάσχεση ως τρίτου, καθίσταται οφειλέτης του Δημοσίου μόνον για το ποσό των 4.500.000 δραχμών οφειλόμενο -δυνάμει της υπ’ αριθμ. 209/1998 διαταγής πληρωμής του Μον. Πρωτ. Κορίνθου- στον καθ’ ου η κατάσχεση Κ.Σ., όπως προκύπτει από την υπ’ αριθμ. 25/2000 απόφαση του Μον. Πρωτ. Κορίνθου. β) Η παράλειψη υποβολής δηλώσεως εκ μέρους του Α.Φ. κατά της δευτέρας κατασχέσεως δεν επιφέρει τις συνέπειες του άρθρου 33 του ΚΕΔΕ. γ) Η Δ.Ο.Υ. Ναυπλίου οφείλει να προβεί σε βεβαίωση του ποσού για το οποίο ευθύνεται ο τρίτος Α.Φ., διότι εν προκειμένω δεν εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 25 παρ.6 του Ν 1882/1990, η οποία δεν προσιδιάζει στην διαμορφουμένη τριγωνική σχέση επί κατασχέσεως απαιτήσεως εις χείρας τρίτου. δ) Χρόνος ενάρξεως των προσαυξήσεων εκπροθέσμου καταβολής είναι η επομένη εργάσιμη ημέρα, από αυτήν κατά την οποία θα καταστούν ληξιπρόθεσμες -κατ’ άρθρο 5 του ΚΕΔΕ- οι απαιτήσεις του Δημοσίου.
ΝΣΚ/346/2012
ΙΚΑ ΕΤΑΜ - Αίτηση τρίτων περί άρσεως της, κατ' άρθρο 36 του Κ.Ε.Δ.Ε., αναγκαστικής κατασχέσεως της ψιλής κυριότητός των επί ακινήτου - Αποδοχή ή μη της αίτησης από την Διοίκηση του Ιδρύματος.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ναι μεν δεν υποχρεούται, αλλά κατ' ορθήν άσκηση της διακριτικής του ευχερείας πρέπει να ικανοποιήσει εν μέρει το αίτημα των α) Κ.Α. και β) Ε.Α., δια: 1) της άρσεως της διοικητικής κατασχέσεως καθ' όσον δι' αυτής προσβάλλονται τα δικαιώματα των αιτουσών και 2) του περιορισμού της κατασχέσεως στο δικαίωμα της επικαρπίας των οφειλετών του επί του ήδη κατεσχημένου ακινήτου. (ομοφ.)
ΝΣΚ/79/2015
Επιβαλλόμενες από τον νόμο ενέργειες, κατόπιν αιτήσεως ενδιαφερομένης, για την εξάλειψη υποθήκης και την άρση διοικητικής κατάσχεσης, συνεπεία ολοσχερούς εξόφλησης των σχετικών αξιώσεων του Δημοσίου.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Το Δημόσιο οφείλει να συναινέσει στην εξάλειψη της υποθήκης που είχε εγγράψει, λόγω εξόφλησης καθ’ ολοκληρίαν των αξιώσεων στη διασφάλιση των οποίων απέβλεψε η εγγραφή της υποθήκης, κατόπιν της σχετικής αίτησης της Α.Ν. και αφού η αιτούσα θέσει υπόψη της αρμόδιας Υπηρεσίας τα στοιχεία του Συμβολαιογράφου στον οποίο έχει δώσει την εντολή προς σύνταξη της πράξεως για τη συναίνεση. Επίσης, η Υπηρεσία, ενόψει του ότι, για τις αυτές ως άνω αξιώσεις που ήδη εξοφλήθηκαν, έχει επιβάλει και κατάσχεση, οφείλει να ενεργήσει για την άρση της κατάσχεσης, ως προς το κατά χρόνο περιεχόμενο της οποίας (άρσης) υφίσταται διακριτική ευχέρεια.
ΝΣΚ/51/2007
Εξάλειψη υποθήκης εγγραφείσης άνευ νομίμου τίτλου ή επί αλλοτρίου ακινήτου. Μίσθωση εμπορική, θάνατος επικαρπωτή κατά τη διάρκεια της μισθώσεως. Υπεισέλευση του κυρίου στη μισθωτική σχέση. Επιστροφή ή μη εισπραχθέντων από το Δημόσιο μισθωμάτων.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
α) Υποθήκη εγγραφείσα από το Δημόσιο επί αλλοτρίου ακινήτου και κατ ουσίαν άνευ νομίμου τίτλου είναι άκυρη. Υποθήκη εγγραφείσα επί της επικαρπίας ακινήτου αποσβέννυται μετά το θάνατο του επικαρπωτή. Το Δημόσιο, συντρέχοντος του ως άνω λόγου ακυρότητας της υπέρ αυτού εγγραφείσης υποθήκης ή αποσβεσθείσης αυτής εκ του ως άνω λόγου, δύναται να παράσχει τη συναίνεσή του για την εξάλειψή της από τα βιβλία υποθηκών, τηρουμένου του τύπου του συμβολαιογραφικού εγγράφου, αδαπάνως γι αυτό, των σχετικών δικαιωμάτων βαρυνόντων τον αιτούντα την εξάλειψη. Αρμόδιο προς τούτο όργανο είναι ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., ο οποίος και ενέγραψε την υποθήκη. β) Επί εμπορικών μισθώσεων, σε περίπτωση εκποιήσεως του μισθωμένου ακινήτου κατά τη διάρκειά της και αναλόγως και στην περίπτωση λήξεως με οποιονδήποτε τρόπο της επικαρπίας αυτού, χωρεί, εκ του νόμου, μεταβίβαση της σχέσεως αυτής στον νέο κτήτορα και μάλιστα χωρίς τις διακρίσεις των άρθρων 614,615,616 Α.Κ. Ως εκ τούτου, είναι ισχυρές έναντι του νέου κτήτορα οι προκαταβολές μισθωμάτων που έγιναν στον εκμισθωτή που εκποίησε, ή αναλόγως στον επικαρπωτή η επικαρπία του οποίου έληξε (για οποιονδήποτε λόγο, επομένως και λόγω θανάτου του επικαρπωτή), ή οι εκχωρήσεις μισθωμάτων που έγιναν απ αυτούς, καθώς και οι κατασχέσεις μισθωμάτων που έγιναν από τους δανειστές τους πέρα από τρεις μήνες από την εκ μέρους του νέου κτήτορα γνωστοποίηση της εκποιήσεως ή λήξεως της επικαρπίας στον μισθωτή, και ως εκ τούτου απεριορίστως.
ΝΣΚ/168/2001
Δημόσια κτήματα. Εκποίηση. Καταβολή τιμήματος. Μη έκδοση παραχωρητηρίου. Αρμοδιότητα. Παραγραφή αξιώσεως.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
1) Τα εν προκειμένω δικαιώματα του Δημοσίου εκ της επελθούσης παραγραφής αποτελεσματικώς αποκρούονται εκ του άρθρου 281 ΑΚ, κατά τα προεκτεθέντα ώστε ζήτημα διασφαλίσεως αυτών, δια προσφυγής εις τα Δικαστήρια δεν τίθεται και δεν ενδείκνυται, θα πρέπει δε η Διοίκησις να τερματίση την από μακρού χρόνου υφισταμένην εκκρεμότητα και να προχωρήση στην έκδοσιν του σχετικού πωλητηρίου. 2) Αρμοδία υπηρεσία προς έκδοσιν του εν προκειμένω πωλητηρίου-παραχωρητηρίου είναι η κατά τόπον Κτηματική Υπηρεσία (Θεσ/κης) εν όψει ιδία των διατάξεων του άρθρου 9 του ΠΔ 551/88 κατ εφαρμογήν της διατάξεως της παρ.2 άρθρου 22 του Ν 973/79 ίδετε εμμ.πρακτικ.Ολ.ΝΣΚ 3344/1992.
ΝΣΚ/236/2000
Κατάσχεση. Εξόφληση εργολαβικού ανταλλάγματος και επιβολή κατασχέσεως εις χείρας του Δημοσίου, ως τρίτου. Σχετικώς με τις δυνάμει των από 16-11-1998 και 27-8-1999 κατασχετηρίων του ΙΚΑ και του από 15-1-1999 κατασχετηρίου του ….επιβληθείσες εις χείρας του Δημοσίου, ως τρίτου, κατασχέσεις, εάν μεν δεν ετηρήθησαν οι διατυπώσεις του άρθρου 95 του Ν.2362/1995, αυτές είναι αυτοδικαίως άκυρες. Εξάλλου ακόμη και εάν οι ως άνω κατασχέσεις επεβλήθησαν εγκύρως, εφ όσον όπως συνάγεται από το διδόμενο ιστορικό και τα στοιχεία του φακέλλου, το Δημόσιο παρέλειψε να προβεί σε δήλωση και παρήλθε άπρακτη η προθεσμία προς άσκηση ανακοπής, κατ άρθρο 986 Κ.Πολ.Δικ., οι ως άνω κατασχόντες δεν δύνανται πλέον να αμφισβητήσουν την ειλικρίνεια της παραλείψεως αυτής και να επιδιώξουν την προς αυτούς καταβολή των κατασχεθέντων ποσών και γενικώς να επικαλεσθούν τις συνέπειες εκ των γενόμενων κατασχέσεων, οι δε κατασχέσεις έχουν παύσει ως προς το Δημόσιο και έχουν αρθεί ως προς αυτό οι συνέπειές τους. Περαιτέρω σχετικώς με την δυνάμει του από 20-6-1996 κατασχετηρίου της Ιονικής και Λαϊκής Τράπεζας Ελλάδος επιβληθείσα εις χείρας του Δημοσίου, ως τρίτου, κατάσχεση, εάν μεν δεν ετηρήθησαν οι υπό του άρθρου 95 του περί Δημοσίου Λογιστικού νόμου οριζόμενες διατυπώσεις είναι επίσης αυτοδικαίως άκυρη, λόγω δε της εκ του λόγου τούτου αυτοδικαίας ακυρότητας της ως άνω κατασχέσεως, το Δημόσιο δεν υπεχρεούτο σε δήλωση και ως εκ τούτου η προς την κατασχούσα Τράπεζα δήλωση τρίτου, που έγινε από τον Δ/ντή της 2ης ΔΕΚΕ του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ/ΓΓΔΕ στις 17-7-1996 ουδεμία συνέπεια έχει για το Δημόσιο. Εξάλλου, και στην περίπτωση κατά την οποία υποβλήθηκε εγκύρως κατάσχεση εις χείρας του Δημοσίου ως τρίτου, από την ως άνω Τράπεζα και το Δημόσιο προέβη σε θετική δήλωση κατά τον υπό του νόμου (άρθρο 985 Κ.Πολ.Δικ.) διαγραφόμενο τρόπο, εφ όσον υφίστανται εκκαθαρισμένες και βεβαιωμένες ανταπαιτήσεις του Δημοσίου κατά του καθ ου η εκτέλεση οφειλέτη…, όπως προκύπτει από το υπ αριθμ.πρωτ. 4719/29-3-2000 έγγραφο της ΔΟΥ ΙΗ Αθηνών και τον συνημμένο σ αυτή πίνακα χρεών του ως άνω οφειλέτη, οι οποίες εγεννήθησαν προ του χρόνου της γενέσεως της κατασχεθείσας απαιτήσεως, προηγούνται της απαιτήσεως της εν λόγω Τράπεζας και ικανοποιούνται δια συμψηφισμού με την κατασχεθείσα απαίτηση, δυναμένου να προταθεί και μετά την κατάσχεση, εφόσον οι ανταπαιτήσεις αυτές ήταν γεγεννημένες κατά τον χρόνο της προς το Δημόσιο κοινοποιήσεως του κατασχετηρίου.
ΝΣΚ/10/2018
Περίπτωση υποχρέωσης μερικής άρσης της επιβληθείσας από το Ελληνικό Δημόσιο κατάσχεσης εις χείρας τρίτου (ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας) , για οφειλές που έχουν συμπεριληφθεί σε αίτηση της οφειλέτιδας του Ελληνικού Δημοσίου περί υπαγωγής των οφειλών της στο Ν 3869/2010, και της ως εκ τούτου υποχρέωσης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. να επιστρέφει το αποδοθέν από τον τρίτο ποσό – Ζητήματα που ανακύπτουν. Η φορολογική διοίκηση, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης των νομικών και πραγματικών καταστάσεων που διαμορφώθηκαν εκ της επιβολής μη νόμιμης κατάσχεσης εις χείρας τραπεζικού ιδρύματος, ως τρίτου, οφείλει να άρει την επιβληθείσα κατάσχεση και, συνακολούθως, να επιστρέψει στην καθής η εκτέλεση οφειλέτιδα το καταβληθέν από την Τράπεζα προς το Δημόσιο, συνεπεία θετικής δήλωσης, κατασχεθέν ποσό, ως αχρεωστήτως καταβληθέν. Ο τρόπος της επιστροφής (ήτοι αν το ποσό θα πιστωθεί στο λογαριασμό της δικαιούχου από τον οποίο εκταμιεύθηκε ή σε άλλον που η ίδια ήθελε υποδείξει), είναι αδιάφορος και ανάγεται στη σφαίρα των επιλογών της οφειλέτιδας. Ζήτημα συμψηφισμού απαιτήσεων του Δημοσίου με τα (μετά την άρση της επιβληθείσης κατάσχεσης) επιστρεφόμενα ποσά, δεν γεννάται, δεδομένου ότι η επιστροφή θα λάβει χώρα στο πλαίσιο αποκατάστασης της νομιμότητας, από την ενέργεια δε αυτή δεν μπορεί να ωφεληθεί το Δημόσιο με το συμψηφισμό αυτών τούτων των μη νομίμως κατασχεθεισών απαιτήσεων (ομόφ.).
ΝΣΚ/143/2012
Αποδέσμευση ή μη κοινού λογαριασμού που τηρείται στο Τ.Π.& Δανείων, ο οποίος έχει δεσμευτεί στο σύνολό του, λόγω επιβολής σε βάρος του ενός των συνδικαιούχων α) διασφαλιστικών υπέρ του Δημοσίου μέτρων του άρθρου 14 του Ν.2523/1997, β) κατάσχεσης από την ΙΑ΄ Δ.Ο.Υ. Αθηνών, κατά το λόγο της μερίδας των μη υπόχρεων συνδικαιούχων.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Σε περίπτωση κοινού λογαριασμού περισσοτέρων προσώπων, ακόμη και αν υπόχρεος έναντι του Δημοσίου φέρεται ο ένας εκ των περισσοτέρων συνδικαιούχων, λόγω της ενεργητικής ενοχής εις ολόκληρον που δημιουργείται τόσο μεταξύ των περισσοτέρων συνδικαιούχων αλλά και έναντι του Τ.Π. & Δανείων στο οποίο έχει ανοιχθεί ο λογαριασμός, τα επιβληθέντα μέτρα διασφάλισης αναφέρονται στο σύνολο του κοινού λογαριασμού, έχοντας σαν συνέπεια τη δέσμευση αυτού σε ποσοστό 50%, μέχρι τουλάχιστον είτε α) να λάβει χώρα άρση τους διοικητικά από τον αρμόδιο υπουργό επί αποδοχής της αιτήσεως των ενδιαφερομένων (παρ.4), είτε β) να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες καταλογισμού, βεβαιώσεως, κ.λπ., και η είσπραξη των οικείων φόρων και προστίμων ή τουλάχιστον του 70% των οφειλομένων με τις προσαυξήσεις (παρ.5) είτε γ) να ακυρωθούν από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια. Αναφορικά όμως με την επιβληθείσα σε βάρος του ενός των συνδικαιούχων του κοινού λογαριασμού κατάσχεση αυτή, βάσει του τεκμηρίου του άρθρου 4 του Ν.5638/1932 αναφέρεται μόνο στην μερίδα του καθ’ ου η κατάσχεση- συνδικαιούχου του κοινού λογαριασμού, δηλαδή στο 1/3 του κοινού λογαριασμού και μάλιστα στο μη δεσμευμένο βάσει του άρθρου 14 του Ν.2523/1997 ποσό, λαμβανομένου υπόψη ότι εν προκειμένω τα μέτρα διασφάλισης προηγήθηκαν χρονικά της κατασχέσεως. (ομοφ.)
ΜΠρΑθ/733/2011
Η κατάσχεση στα χέρια της Τράπεζας ως τρίτης έχει ρυθμιστεί ειδικότερα με τα άρθρα 87-94 του νδ της 17-7/13-8-1923 «Περί ειδικών διατάξεων επί ανωνύμων εταιρειών», του οποίου η ισχύς διατηρήθηκε με το άρθρο 52 αρ. 3 ΕισΝΚΠολΔ. Συμπληρωματικά εφαρμόζονται οι γενικές ρυθμίσεις των άρθρων 982 επ. που ισχύουν άμεσα, όπου υπάρχουν κενά, σύμφωνα με τα άρθρα 42 § 3 και 53 § του πιο πάνω νδ. Οταν υποβάλλεται καταφατική δήλωση, η Τράπεζα αποκτά δυνάμει του άρθρου 87 § 1 του πιο πάνω νδ το δικαίωμα, είτε να παρακαταθέσει τα κατασχεθέντα, απαλλασσόμενη ούτω πάσης ευθύνης και έναντι του κατασχόντος και έναντι του δικαιούχου, είτε να ζητήσει από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών την άρση της κατασχέσεως με ή και χωρίς εγγύηση. Αν πρόκειται για την ....... της ....... ΑΕ, η κατάθεση μπορεί να γίνει στην ίδια ή σε ειδικό λογαριασμό όψεως. Η ανάληψη από τον κατασχόντα του ποσού, που κατασχέθηκε, γίνεται κατά το άρθρο 88 του νδ με άδεια του Προέδρου Πρωτοδικών. Οι διατάξεις των άρθρων 87 και 88 του πιο πάνω νδ έχουν διατηρηθεί σε ισχύ και δεν καταργήθηκαν με την εισαγωγή του ΚΠολΔ, που είναι νεώτερο νομοθέτημα, γιατί οι γενικές διατάξεις του ΚΠολΔ δεν μπορούν να καταργήσουν τις ειδικές του νδ. Οπου αυτό έχει συμβεί, ορίζεται ρητά στον ΚΠολΔ ή στον ΕισΝΚΠολΔ. Η διάταξη του άρθρου 88 δεν προσκρούει στο Σύνταγμα, εφόσον δεν εισάγει ανεπίτρεπτη διάκριση υπέρ της καθ' ης Τράπεζας και δεν θεσπίζει ανεπίτρεπτο εμπόδιο εκτέλεσης τελεσίδικης απόφασης. Περαιτέρω στο άρθρο 3 § 2 ΕισΝΚΠολΔ ορίζεται, ότι «2. Στις περιπτώσεις που διατάξεις του ΑΚ ή άλλου νόμου παραπέμπουν στην αρμοδιότητα και στην επ' αναφορά διαδικασία γενικά του προέδρου πρωτοδικών ..... από την εισαγωγή του ΚΠολΔ είναι αρμόδιο το μονομελές πρωτοδικείο, δικάζοντας κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ ΚΠολΔ, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά».