Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι ο χρόνος εγκρίσεως από την προϊσταμένη αρχή του πρωτοκόλλου κανονισμού τιμών μονάδας νέων εργασιών και του οικείου συγκριτικού πίνακα, έχει, κατά το νόμο, ιδιαίτερη σημασία, διότι η άπρακτη πάροδος της προθεσμίας προς πληρωμή του αναδόχου που γίνεται βάσει της πιστοποιήσεως των εργασιών που εκτελέσθηκαν επιφέρει υπέρ του αναδόχου τις συνέπειες του άρθρου 5 παρ. 10 του Ν. 1418/84. Και είναι μεν αληθές ότι από τις προπαρατεθείσες διατάξεις δεν τάσσεται στην προϊσταμένη αρχή προθεσμία προς έγκριση του πρωτοκόλλου κανονισμού τιμών μονάδας νέων εργασιών και του οικείου συγκριτικού πίνακα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η έγκριση ή η άρνηση εγκρίσεως είναι απρόθεσμη, αλλά αντιθέτως, η έγκριση των πράξεων που προαναφέρθηκαν (ΠΚΤΜΝΕ και ΣΠ) πρέπει να ενεργείται μέσα σε εύλογο χρόνο, τέτοιος δε χρόνος θεωρείται το τρίμηνο από της υποβολής τους στην προϊσταμένη αρχή. Κατά συνέπεια, με την άπρακτη πάροδο τριμήνου από της υποβολής τους, το ΠΚΤΜΝΕ και ο ΣΠ θεωρούνται αυτοδικαίως εγκεκριμένα, τυχόν δε μεταγενέστερη έγκρισή τους είναι τυπική και επιβεβαιώνει απλώς την έγκριση που έγινε με την πάροδο του τριμήνου, δεν μπορεί δε πλέον η προϊσταμένη αρχή να τροποποιήσει τα ήδη αυτοδικαίως με την πάροδο του τριμήνου εγκριθέντα εν λόγω στοιχεία (ΠΚΤΜΝΕ και ΣΠ) (πρβλ. ΣΕ 1674/97, 1921/93, 472/92).

Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση, η αναιρεσείουσα εταιρία προβάλλει ότι, ενώ με την προσφυγή της είχε ισχυρισθεί ότι όλες οι ως άνω ένδικες εργασίες εκτελέσθηκαν, εγκρίθηκαν και πληρώθηκαν, κατά τη νόμιμη διαδικασία (άρθρ. 38 παρ. 1 και 2 Π.Δ. 609/85), με τις 12η και 13η πιστοποιήσεις-λογαριασμούς και η περικοπή τους από την Υπηρεσία, κατά το στάδιο της ανακεφαλαιώσεως των εκτελεσθεισών εργασιών και των καταβληθέντων ποσών, έγινε δίχως αιτιολογία, το δικάσαν Διοικητικό Εφετείο δεν απάντησε στους ισχυρισμούς αυτούς. Ο λόγος αυτός αναιρέσεως είναι βάσιμος, διότι, καίτοι ο προβληθείς, κατά τα ανωτέρω, με την προσφυγή, ισχυρισμός ήταν ουσιώδης, αφού, σύμφωνα με τις προπαρατεθείσες διατάξεις, η πληρωμή στην αναιρεσείουσα εταιρία των ένδικων εργασιών, με τις ως άνω πιστοποιήσεις, προϋποθέτει καταμέτρηση των εκτελεσθεισών εργασιών, έλεγχο και έγκριση των υποβληθεισών επιμετρήσεων, ώστε να μη είναι, πλέον, επιτρεπτή, επ' ευκαιρία μεταγενέστερων επιμετρήσεων, ακόμη και τελικών, με τις οποίες απλώς ανακεφαλαιώνονται οι ποσότητες των τμηματικών επιμετρήσεων, αμφισβήτηση αυτών (πρβλ ΣΕ 1334/00), εν τούτοις το δικαστήριο της ουσίας δεν απάντησε σ' αυτόν ή απάντησε ελλιπώς, όπως, ειδικά για τις εργασίες των κολλάρων γειώσεως, ότι οι ποσότητες αυτών, όπως τις περιέκοψε η Υπηρεσία, ταυτίζονται απόλυτα με τις μετ' έλεγχο παραληφθείσες τελικά ποσότητες εργασιών από την Επιτροπή παραλαβής του έργου, οι οποίες περιλαμβάνονται στο από 3.4.95 πρωτόκολλο προσωρινής και οριστικής παραλαβής του έργου. Συνεπώς, για το λόγο αυτό, βασίμως προβαλλόμενο, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της εξετάσεως των λοιπών λόγων αναιρέσεως, η δε υπόθεση, που χρειάζεται διευκρίνηση κατά το πραγματικό, να παραπεμφθεί στο ίδιο Διοικητικό Εφετείο προς περαιτέρω κρίση.

Παρέχονται οδηγίες σχετικά με τα ακόλουθα θέματα δημοσίων έργων: α) ορθή εφαρμογή της διάταξης του ν. 3481/2006 που προβλέπει την επανάληψη διαγωνισμών που δεν διεξήχθησαν ή δεν υποβλήθηκαν προσφορές, β) αναγκαίος χρόνος κατάπτωσης εγγυητικών επιστολών, γ) εφαρμογή διατάξεων ν. 3548/07 για δημοσίευση προκηρύξεων στο νομαρχιακό και τοπικό τύπο, δ) αυτοδίκαιη έγκριση αναλυτικών επιμετρήσεων έργων.ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ Ε.16

Αυτοδίκαιη έγκριση τελικής επιμετρήσεως δημοσίου έργου. θεωρείται ως αυτοδικαίως εγκεκριμένη, στην περίπτωση κατά την οποία η Διευθύνουσα Υπηρεσία του έργου δεν προβεί στον έλεγχο, τυχόν διόρθωση και έγκριση αυτής, μέσα σε δύο μήνες από την υποβολή της, όπως έχει υποχρέωση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο τελευταίο εδάφιο του άρθρου 38 παρ.4 του Π.Δ/τος 609/1985.  

Μελέτες.Συμπληρωματικές συμβάσεις.Ανάκληση της 160/2008 πράξης του Ζ Κλιμακίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην τρίτη και τέταρτη σκέψη της παρούσας Πράξεως, κρίσιμο νομοθετικό καθεστώς για να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις κατάρτισης συμπληρωματικής συμβάσεως είναι οι διατάξεις του Ν. 3316/2005, καίτοι η αρχική σύμβαση είχε συνομολογηθεί υπό το καθεστώς του Ν. 716/1977, διότι η έγκριση του Συγκριτικού Πίνακα από το Δημοτικό Συμβούλιο έλαβε χώρα στις 26.7.2007, η δε κοινοποίηση του στην σύμπραξη των μελετητικών γραφείων, η οποία έπεται της εγκρίσεως και ισοδυναμεί με πρόσκληση για κατάρτιση συμπληρωματικής συμβάσεως συνετελέσθησαν υπό την ισχύ των νέων νομοθετικών διατάξεων. Περαιτέρω, η ανάγκη εκπόνησης κυκλοφοριακής και ακτομηχανολογικής μελέτης οφείλονται σε απρόβλεπτα περιστατικά διότι είτε ανάγονται στις αποφάσεις άλλου φορέα (Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.), οι πράξεις του οποίου δεσμεύουν την αναθέτουσα αρχή είτε ήταν αδύνατον να προβλεφθούν κατά την κατάρτιση της αρχικής μελέτης καθόσον κατά την αρχική ανάθεση δεν υπήρχε εγκεκριμένη προκαταρκτική μελέτη. Δεδομένου δε ότι συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις του Νόμου, δηλαδή οι ως άνω συμπληρωματικές μελέτες παρουσιάζουν αναγκαία συνάφεια με τις αρχικές, δεν μπορούν να διαχωρισθούν από την αρχική σύμβαση χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα για την Αναθέτουσα Αρχή κα είναι απολύτως αναγκαίες για την άρτια ολοκλήρωση της αρχικής μελέτης του έργου, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η κατάρτιση της 1ης συμπληρωματικής συμβάσεως είναι νόμιμη.

Προσυμβατικός-έλεγχος (...) Με τα δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη σύμβαση δεν φέρει το αναγκαίο από το νόμο περιεχόμενο αφού δεν προσδιορίζεται σαφώς σ’ αυτήν το ακριβές χρονοδιάγραμμα εκτέλεσής της, αλλά επαφίεται στο φορέα εκτέλεσής της να το καθορίσει μετά την υπογραφή της. Όμοια δεν συσχετίζεται η καταβολή των τμηματικών αμοιβών με το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσής της, ώστε να προκύπτει η αντιστοιχία μεταξύ παραδοτέων υπηρεσιών και τμηματικών πληρωμών και να δικαιολογείται ο συνολικός προϋπολογισμός της. Διευκρινίζεται ότι η έλλειψη παράθεσης στο σχέδιο

Η κρίση αυτή του δικάσαντος δικαστηρίου, ως προς την αυτοδίκαιη έγκριση της 2ης εντολής – πιστοποίησης, με την πάροδο μηνός από την υποβολή της, είναι, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, όπως αυτές ερμηνεύτηκαν στην προηγούμενη παράγραφο, νόμιμη και επαρκώς αιτιολογημένη, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου λόγου αναιρέσεως. Ειδικότερα, ο ισχυρισμός, ότι δεν είναι νομίμως αιτιολογημένη η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ότι επήλθε η αυτοδίκαιη έγκριση της 2ης εντολής - πιστοποίησης, διότι αυτή υπεβλήθη από τους αναιρεσιβλήτους σε αναρμόδια αρχή, δηλαδή το νοσοκομείο και, επομένως, δεν άρχισε να τρέχει η μηνιαία προθεσμία του νόμου προς έγκρισή της, είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής, διότι, εν όψει της γενικής αρχής του διοικητικού δικαίου, που αποτελεί ήδη ρύθμιση του Κώδικα Διοικητικής Δικαιοσύνης (άρθρο 4 παρ. 1 του Ν. 2690/99, Α΄ 45), θα έπρεπε το αναιρεσείον νοσοκομείο, κρίνοντας εαυτό αναρμόδιο, να παραπέμψει, μέσα σε 5 ημέρες, την εν λόγω πιστοποίηση στην αρμόδια Υπηρεσία (ΣΕ 203/06). Εξ άλλου, ναι μεν κατά το άρθρο 10.8 της ως άνω συμβάσεως, όπως το περιεχόμενό της μνημονεύεται στην προσβαλλόμενη απόφαση, ορίζεται ότι όλοι οι πίνακες των αμοιβών και οι αντίστοιχες πιστοποιήσεις, πριν την πληρωμή τους, πρέπει να εγκρίνονται από το Δ.Σ. του αναιρεσείοντος νοσοκομείου, πάντως, η έγκριση αυτή πρέπει, εν όψει της σύντομης προθεσμίας που τάσσει η ανωτέρω διάταξη, να γίνεται αμέσως και να διαβιβάζεται, στη συνέχεια, η πιστοποίηση αμελητί στη Διευθύνουσα Υπηρεσία, ώστε να γίνεται ο έλεγχος και η θεώρησή της από την εν λόγω Υπηρεσία μέσα στη νόμιμη προθεσμία του ενός μηνός (πρβλ. ΣΕ 1266/04).

ΜΕΛΕΤΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ανώνυμη εταιρεία για την εκπόνηση της μελέτης «Τεχνική βοήθεια Δήμου …», καθόσον η ανωτέρω μελέτη παραδόθηκε εμπροθέσμως και εγκρίθηκε σε χρόνο που υπολείπεται κατά μία ημέρα της συμβατικώς καθορισθείσας προθεσμίας (άρθρο 27 παρ. 1 του ν. 3316/2005, ΦΕΚ Α΄ 114/2005). H έκδοση του τιμολογίου δεν ασκεί επιρροή ως προς το χρόνο παραδόσεως της μελέτης, αφού μπορεί να εκδοθεί σε χρόνο μεταγενέστερο της οριστικής παραλαβής και εγκρίσεως αυτής.

Εφαρμογή των διατάξεων της παρ.3 του άρθρου 234 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, προς τον σκοπό ελέγχου νομιμότητας και εγκρίσεως προϋπολογισμών των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.), που αποτελούν συνδέσμους δήμων.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Προς τον σκοπό ελέγχου νομιμότητας και εγκρίσεως των προϋπολογισμών των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.), που αποτελούν συνδέσμους δήμων, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 234 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, δηλαδή, για την υποβολή του προϋπολογισμού τέτοιου συνδέσμου στο Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, προς έλεγχο νομιμότητας και έγκριση αυτού, απαιτείται να προηγηθεί η παροχή σχετικής εγκρίσεως από τα δημοτικά συμβούλια των δήμων που απαρτίζουν το σύνδεσμο.

Περί της διαδικασίας καταρτίσεως, τηρήσεως και εγκρίσεως των Μητρώων Μελετητών και Γραφείων Μελετών και της εγγραφής εις ταύτα