ΣτΕ/2454/2009
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
Παροχή διευκρινήσεων -Συμπλήρωση δικαιολογητικών(...)Κατά την έννοια του ανωτέρω όρου 1.2.4 της διακηρύξεως, για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό απαιτείται η υποβολή μαζί με την προσφορά πιστοποιητικού ασφαλιστικής ενημερότητας της ιδίας της εταιρείας (του νομικού προσώπου) για το απασχολούμενο από αυτήν προσωπικό, όπως αυτό εμφαίνεται στην υποβαλλόμενη κατά τα ανωτέρω κατάσταση προσωπικού και δη σε σχέση προς τους εργαζομένους σε αυτήν, συμπεριλαμβανομένων και των εκ των μελών του Διοικητικού της Συμβουλίου εργαζομένων στην επιχείρηση με οιανδήποτε σχέση. Εξ άλλου, στο άρθρο 14 παρ. 11 του π.δ. 370/1995 «Προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας περί προμηθειών του Δημοσίου προς το Κοινοτικό δίκαιο» (ΦΕΚ Α 199), το οποίο, κατά τη διακήρυξη, διέπει τον ένδικο διαγωνισμό, ορίζονται τα εξής: «Η αναθέτουσα αρχή δύναται να καλεί τους προμηθευτές να συμπληρώνουν τα υποβληθέντα δικαιολογητικά ή να παρέχουν σχετικές διευκρινίσεις εντός των ορίων του παρόντος άρθρου». Τέλος, στην παράγραφο 5 του άρθρου 12 του π.δ. 394/1996 «Κανονισμός Προμηθειών Του Δημοσίου» (ΦΕΚ Α 266), ο οποίος, ομοίως, δυνάμει της διακηρύξεως διέπει τον ένδικο διαγωνισμό, ορίζονται τα εξής: « Μετά την κατάθεση της προσφοράς δεν γίνεται αποδεκτή, αλλά απορρίπτεται ως απαράδεκτη κάθε διευκρίνιση, τροποποίηση ή απόκρουση όρου της διακήρυξης ή της πρόσκλησης ή της προσφοράς. Διευκρινίσεις δίνονται μόνο όταν ζητούνται από αρμόδιο όργανο, είτε ενώπιόν του είτε ύστερα από έγγραφο της Υπηρεσίας, μετά από σχετική γνωμοδότηση του οργάνου. Σημειώνεται, ότι, από τις διευκρινίσεις που δίνονται σύμφωνα με τα παραπάνω, λαμβάνονται υπόψη μόνο εκείνες που αναφέρονται στα σημεία που ζητήθηκαν.». Κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, εν όψει και της αυστηρώς τυπικής διαδικασίας των δημοσίων διαγωνισμών, οι προβλεπόμενες από αυτές διευκρινίσεις δίδονται μόνον εφόσον ζητηθούν από το αρμόδιο όργανο κατά τη διαγραφόμενη διαδικασία, λαμβάνονται δε, πάντως, υπόψη μόνον εφόσον έχουν ως αντικείμενο τη συμπλήρωση νομίμως κατ αρχήν υποβληθέντων στοιχείων και όχι την αναπλήρωση της έλλειψης τέτοιων στοιχείων ή την τροποποίηση του περιεχόμενου της προσφοράς ώστε να συμφωνεί με όρους της διακήρυξης (ΣτΕ 1856/2008, 2660/2004 7μ. κ.ά.).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣτΕ/3869/2002
Προμήθεια ενσήμων του Ταμείου Νομικών (...)Επειδή, κατά την έννοιαν των προπαρατεθεισών διατάξεων του πδ 394/96 και της διακηρύξεως του διαγωνισμού, τα προβλεπόμενα ανωτέρω δικαιολογητικά δέον να υποβάλλονται επί ποινή αποκλεισμού μετά της προσφοράς έως την διενέργειαν του διαγωνισμού, δεν είναι δε επιτρεπτή η εκ των υστέρων το πρώτον και δη μετά το άνοιγμα των προσφορών προσκόμισις των μη υποβληθέντων ή μη προσηκόντως υποβληθέντων δικαιολογητικών τούτων. (...) Ούτως έχουσαι και δεδομένου ότι, ως εξετέθη, κατά την έννοιαν των προπαρατεθεισών διατάξεων του πδ 394/96 και της διακηρύξεως του διαγωνισμού τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά έδει να υποβληθούν μετά της προσφοράς έως την διενέργειαν του διαγωνισμού, δεν ήτο δε επιτρεπτή η εκ των υστέρων το πρώτον και δη μετά το άνοιγμα των προσφορών προσκόμισις των μη υποβληθέντων ή μη προσηκόντως υποβληθέντων δικαιολογητικών, αι προσβαλλόμεναι πράξεις, κρίνασαι αντιθέτως, δεν είναι νόμιμοι και καθίστανται ακυρωτέαι δια τον λόγον αυτόν, βασίμως προβαλλόμενον δια της υπό κρίσιν αιτήσεως. Διά ταύτα Δέχεται την αίτησιν.
ΣΤΕ/ΕΑ/1319/2007
Επειδή, τέλος, προβάλλεται ότι, κατά παράβαση του ενιαίου μέτρου κρίσεως, η αναθέτουσα αρχή, παρ’ότι διεπίστωσε ότι η εταιρεία «…» δεν προσκόμισε τα απαραίτητα έγγραφα των «ειδικών όρων», αρκέσθηκε στην υπεύθυνη δήλωσή της περί τηρήσεως των όρων της διακηρύξεως, ενώ, αντιθέτως, απέκλεισε την αιτούσα, η οποία υπέβαλε αντίστοιχη υπεύθυνη δήλωση. Ο λόγος, όμως, αυτός δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος, δεδομένου ότι η αιτούσα δεν επικαλείται πλημμέλεια της προσφοράς της ως άνω εταιρείας όμοια με αυτήν ένεκα της οποίας εχώρησε ο αποκλεισμός της δικής της προσφοράς και η οποία προβλεπόταν, όπως αναφέρθηκε στην σκέψη 7, από τους «γενικούς», και όχι από τους «ειδικούς», όρους της διακηρύξεως. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, πιθανολογείται σοβαρώς ότι η αναθέτουσα αρχή νομίμως απέρριψε την προσφορά της αιτούσας, η δε υπό κρίση αίτηση είναι απορριπτέα.
ΣΤΕ ΕΑ 977/2007
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας-κοινοτικό δίκαιο-αποκλεισμός υποψηφίου:..Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής της διακηρύξεως, κάθε ποινική καταδίκη που έχει επιβληθεί στον Πρόεδρο, Διευθύνοντα Σύμβουλο ή στα μέλη του Δ.Σ. ανωνύμου εταιρίας, για αδίκημα που σχετίζεται με την άσκηση από αυτούς επαγγελματικής δραστηριότητας, είναι ληπτέο υπόψη προκειμένου να αποκλεισθεί η συμμετοχή της εν λόγω ανώνυμης εταιρίας από τα περαιτέρω στάδια διαγωνισμού, στον οποίο έχει υποβάλει προσφορά, έστω και αν το αδίκημα έχει διαπραχθεί από κάποιο από τα ανωτέρω αναφερθέντα πρόσωπα σε χρόνο πριν τη σύσταση της εν λόγω ανωνύμου εταιρίας (πρβλ. ΣτΕ 1259/1991, ΕΑ 785/2007).Επειδή, με το μοναδικό για το ζήτημα τούτο λόγο, η αιτούσα με την κρινόμενη αίτηση, επαναλαμβάνοντας αντιστοίχου περιεχομένου αιτίαση που είχε προβάλει με την προδικαστική της προσφυγή, ισχυρίζεται ότι η καταδίκη του μέλους του Διοικητικού της Συμβουλίου, … για ποινικό αδίκημα που διαπράχθηκε από τον ίδιο σε προγενέστερο της συστάσεώς της χρόνο, εφόσον είναι εξ ορισμού άσχετη με τη δική της επαγγελματική δραστηριότητα, μη νομίμως λήφθηκε υπόψη, με συνέπεια ν’ αποκλεισθεί η συμμετοχή της από τα περαιτέρω στάδια του διαγωνισμού. Ο λόγος, όμως, αυτός, ενόψει της ερμηνείας που δόθηκε στο σχετικό όρο της διακήρυξης στην προηγούμενη σκέψη, δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος. Συνεπώς, με νόμιμη κατά τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη αιτιολογία αποκλείσθηκε η συμμετοχή της αιτούσης από τα περαιτέρω στάδια του ένδικου διαγωνισμού.
ΣτΕ/233/2008/ΕΑ
. Διαγωνισμός για την ανάθεση μελέτης βελτίωσης οδού. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της πράξης βαθμολόγησης των προσφορών. Η μη επικόλληση ενσήμου του Ταμείου Νομικών και του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων επί της προδικαστικής προσφυγής, δεν καθιστά αυτή απαράδεκτη. Το γεγονός ότι ορισμένα μέλη μίας κοινοπραξίας ή συμπράξεως ή και η ίδια συνολικά η κοινοπραξία ή σύμπραξη δεν άσκησαν ένδικο βοήθημα κατά πράξεως εντασσομένης στην διαδικασία αναθέσεως δυσμενούς για τα συμφέροντά τους δεν αποστερεί τα λοιπά μέλη ή και μεμονωμένα μέλη της εν λόγω συμπράξεως από το να ασκήσουν αυτά το εν λόγω ένδικο βοήθημα. Εμπειρία μελετητή. Ποιες μελέτες λαμβάνονται υπόψη για την εκτίμηση της εμπειρίας, σύμφωνα με τη διακήρυξη. Η κρίση επομένως της αναθέτουσας αρχής ότι μόνο οι μελέτες οι ανατεθείσες υπό το καθεστώς του ν. 3316/2005 είναι εκείνες που καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες της Διακηρύξεως και η οποία οδήγησε στη δυσμενή αξιολόγηση της αιτούσας δεν φαίνεται να είναι σύννομη, ο δε σχετικός λόγος της υπό κρίση αιτήσεως πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός. Θα πρέπει δε η αναθέτουσα αρχή, επιλαμβανομένη του συγκεκριμένου θέματος εκ νέου, να λάβει υπόψη της τόσο για την αιτούσα όσο και για την παρεμβαίνουσα (για την οποία μάλιστα δεν καθίσταται σαφές από την προσβαλλόμενη πράξη, αν οι μελέτες τις οποίες επεκαλέσθη ο «συντονιστής» της είναι μελέτες εκπονηθείσες υπό το καθεστώς του ν. 3316/2005 ή όχι) , και τούτο προκειμένου να τηρηθεί το ίσο μέτρο κρίσεως, όλες τις μελέτες, οι οποίες πληρούν τις προϋποθέσεις για τις οποίες έγινε αμέσως ανωτέρω λόγος και να απορρίψει ως μη προσήκουσες για την απόδειξη της απαιτουμένης από την Διακήρυξη εμπειρίας του συντονιστή τις υπόλοιπες. Μόνον δε αφού εκκαθαρισθεί με τον τρόπο αυτό το ποιες μελέτες είναι κατ’ αρχήν ληπτέες υπόψη είναι επιτρεπτή η περαιτέρω αξιολόγησή τους ως προς την σημασία τους, το μέγεθός τους, την τεχνική τους πολυπλοκότητα κλπ.
ΣΤΕ/542/2013
Ανάδειξη χορηγητών αντιδραστηρίων...Επειδή, η αιτούσα προέβαλε με την προδικαστική της προσφυγή και επαναλαμβάνει με την κρινόμενη αίτηση ότι, ενόψει των κριθέντων με την 1193/2009 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο διενεργούμενος βάσει της ανωτέρω διακηρύξεως διαγωνισμός θεωρείται εκ του νόμου ματαιωθείς, εφόσον ο χρόνος ισχύος των προσφορών (ο οποίος, κατά τα προαναφερθέντα, ορίσθηκε έξι μήνες από την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού) έληξε την 8-8-2008, χωρίς το καθ’ ου να ζητήσει από τους συμμετέχοντες παράταση ισχύος των προσφορών τους, κατά τον ως άνω δε χρόνο λήξεως ισχύος των προσφορών δεν είχαν αποσφραγισθεί οι οικονομικές προσφορές, ώστε να προκύπτει ο αναδεικνυόμενος ανάδοχος. Με την αυτή προσφυγή η αιτούσα είχε δηλώσει ότι «Προς άρση κάθε τυχόν αμφιβολίας και πάλι δηλώνουμε εδώ, επιφυλασσόμενοι της παρούσας, ότι συνεχίζει να ισχύει αναλλοίωτη η συμμετοχή μας στο διαγωνισμό και η τεχνική και οικονομική μας προσφορά», τη δήλωση δε αυτή επαναλαμβάνει με την κρινόμενη αίτηση. Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον δηλαδή η αιτούσα δηλώνει ότι συνεχίζει- μετά την πάροδο του ανώτατου χρόνου ισχύος των προσφορών- να ισχύει η προσφορά της, στερείται αυτή του κατά το άρθρο 47 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8) εννόμου συμφέροντος προς ακύρωση της σιωπηρής απορρίψεως της προσφυγής της κατά της παραλείψεως της διοικήσεως να ματαιώσει τον επίδικο διαγωνισμό (πρβλ. ΣΕ 1190/2009 Ολομ.).
ΝΣΚ/455/2006
α) Η Επιτροπή διενέργειας του διαγωνισμού οφείλει να αποκλείσει από την περαιτέρω διαδικασία τον υποψήφιο που προσκόμισε τα πιστοποιητικά της παρ. Β.1.3.5.3 της διακήρυξης εκδοθέντα σε χρόνο απέχοντα από την υποβολή των προσφορών πέραν του εξαμήνου που ορίζεται με την διακήρυξη. Δοθέντος δε ότι τα πιστοποιητικά αυτά εκδίδονται από τις αρμόδιες αρχές της χώρας εγκατάστασης του υποψηφίου, δεν είναι επιτρεπτή η αντικατάστασή τους με ένορκη βεβαίωση. (πλειοψ.) β) Ο διαγωνισμός μπορεί να ολοκληρωθεί και μετά τον αποκλεισμό ενός από τους δύο υποψηφίους που συμμετείχαν στη διαγωνιστική διαδικασία, χωρίς να θεωρηθεί ότι εκ του λόγου αυτού παραβιάζεται ο υγιής ανταγωνισμός. Η ουσιαστική κρίση κατά πόσο συμβαίνει ή όχι αυτό στη συγκεκριμένη περίπτωση εναπόκειται στην αναθέτουσα αρχή, η οποία έχει δικαίωμα, εάν κρίνει ότι ο ανταγωνισμός είναι ανεπαρκής ή ότι το αποτέλεσμα του διαγωνισμού δεν είναι συμφέρον, με αιτιολογημένη απόφασή της να ματαιώσει αζημίως για αυτήν το διαγωνισμό. (ομοφ.)
28518/ΕΥΘΥ 556/2013
Διευκρινίσεις για τη διαδικασία πληρωμής ΝΠΙΔ, τα οποία ορίζονται τα ίδια διαχειριστές έργων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων
13738/413/2020
Διευκρινίσεις επί της Κ.Υ.Α. αριθμ. 12998/232/23-3-2020 «Μέτρα στήριξης εργαζομένων επιχειρήσεων-εργοδοτών του ιδιωτικού τομέα, που έχουν αριθμό μητρώου εργοδότη (ΑΜΕ) στον e- ΕΦΚΑ, των οποίων ή έχει ανασταλεί η επιχειρηματική τους δραστηριότητα, βάσει ΚΑΔ, με εντολή δημόσιας αρχής ή πλήττονται σημαντικά βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018, όπως ορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορωνοϊού COVID-19» (1078 Β’) ΑΔΑ:94ΔΨ46ΜΤΛΚ-ΣΗΠ
ΣτΕ ΕΑ 1241/2006
ΣΤΕ –αίτηση ασφαλιστικών μέτρων –δημόσια έργα –διακήρυξη –διαγωνισμός –ανάθεση –προμήθειες –προσφορές –κοινοτικό δίκαιο.
Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, η προσφορά της αιτούσης απορρίφθηκε και με την αυτοτελή επάλληλη αιτιολογική βάση ότι «δεν κατέθεσε κανένα ισολογισμό από τους προβλεπόμενους τρεις (3) της διακήρυξης, ούτε κατέθεσε κάποιο ισολογισμό που έχει εκδοθεί κατά το διάστημα αυτό ή άλλα σχετικά επίσημα στοιχεία»...Επειδή, η μη υποβολή με την προσφορά της αιτούσης κάποιου επίσημου στοιχείου για την απόδειξη της φερεγγυότητας της επιχειρήσεως αντί των ελλειπόντων τριών ισολογισμών των προηγουμένων οικονομικών ετών, συνιστά, κατά τη διακήρυξη, νόμιμο και επαρκή λόγο απορρίψεως της προσφοράς..Διά ταύτα Απορρίπτεται η αίτηση..
ΣΤΕ 1544/2016
Προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού- διαγωνισμός: Επειδή, περαιτέρω, απορριπτέος, προεχόντως ως αναπόδεικτος, είναι και ο λόγος περί καταχρήσεως εξουσίας της αναθέτουσας αρχής, ανεξαρτήτως του ότι, πάντως, τέτοιος ισχυρισμός προϋποθέτει πράξη εκδιδόμενη κατά διακριτική ευχέρεια, ενώ εν προκειμένω ο αποκλεισμός της προσφοράς της αιτούσας εχώρησε κατ’ ενάσκηση δεσμίας αρμοδιότητας, λόγω μη συμμόρφωσης αυτής προς απαράβατο όρο της διακηρύξεως, (πρβλ. ΣτΕ 2904/2006), ο οποίος, μάλιστα, κατά τα εκτεθέντα στις σκέψεις 11-12, ορθώς εφαρμόστηκε από την αναθέτουσα αρχή (πρβλ. ΕΑ 505/2009). Τέλος, ο λόγος περί παραβιάσεως των θεμελιωδών αρχών της χρηστής Διοίκησης, και ειδικότερα, της αρχής της αποτελεσματικότητας, της εμπιστευτικότητας του πολίτη προς τη Διοίκηση και της καλής πίστης είναι απορριπτέος ενόψει της αρκούντως σαφούς διατυπώσεως και εννοίας του ένδικου όρου υπ’ αριθμ. 31 παρ. 4 του τεύχους των Γενικών Όρων της διακηρύξεως, σε συνδυασμό με τους λοιπούς αναφερόμενους στη σκέψη 8 όρους αυτής, ιδίως από την άποψη της προβλεψιμότητας των συνεπειών της παραβιάσεως αυτού εκ μέρους της αιτούσας ως συμμετέχουσας στον ένδικο διαγωνισμό. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση είναι απορριπτέα στο σύνολό της.