Προμήθεια μονάδας αφαλάτωσης θαλασσινού νερού...Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, εν προκειμένω η αναθέτουσα αρχή με την υπ’ αριθμ. 249/2007 απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου ... ενέκρινε το πρακτικό οικονομικής αξιολόγησης και ανάθεσε την ένδικη προμήθεια στην εταιρεία ……. Στη συνέχεια, με την υπ’ αριθμ. 23/2008 απόφασή της αποφάσισε «τον αποκλεισμό της ……. από την περαιτέρω συμμετοχή της στο διαγωνισμό για την προμήθεια φορητής μονάδας θαλασσινού νερού…», επειδή, η προσφορά της παρουσίαζε ουσιώδεις αποκλίσεις από τεχνικές προδιαγραφές, της διακήρυξης. Από το περιεχόμενο της τελευταίας αυτής απόφασης δεν συνάγεται ότι με αυτήν ανακαλείται ή επέρχεται τροποποίηση στην προηγηθείσα κατακυρωτική απόφαση, τα δε προβαλλόμενα από την αναθέτουσα αρχή, και μάλιστα, το πρώτον με το από 18-4-2008 υποβληθέν μετά τη συζήτηση υπόμνημά της, ότι με την υπ’ αριθμ. 23/2008 απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου, ουσιαστικά, ματαιώθηκαν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού είναι, ελλείψει ρητής σχετικής διατυπώσεως, απορριπτέα ως αβάσιμα. Κατά συνέπεια, η εν λόγω (υπ’ αριθμ. 23/2008) απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου ... στερείται εκτελεστού χαρακτήρα, και δεν επιφέρει κανένα έννομο αποτέλεσμα μη υποκειμένη προσφυγή του άρθρου 3 του ν. 2522/1997. Επομένως, απαραδεκτώς προσβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση η τεκμαιρόμενη απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσης κατά της ως άνω υπ’ αριθμ. 23/2008 απόφασης του Κοινοτικού Συμβουλίου ..., παρελκούσης ως αλυσιτελούς της έρευνας των προβαλλομένων λόγων.

Κρατικές προμήθειες. Προϋποθέσεις προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Αποκλειστική ή ενδεικτική η τριετής προθεσμία, που προβλέπει η διάταξη του άρθρου 25 παρ. 4 του ΠΔ 60/2007.

Είναι αντίθετο στο δίκαιο της Ένωσης, και ειδικότερα στο κατοχυρωμένο απ` αυτό δικαίωμα σε αποτελεσματική δικαστική προστασία το σύστημα ελληνικών δικονομικών κανόνων, κατά το οποίο για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατά πράξεως βλαπτικής για τους αιτούντες, εκδοθείσης κατά το προσυμβατικό στάδιο αναθέσεως δημοσίας συμβάσεως, απαιτείται, επί ποινή απαραδέκτου, η σύμπραξη όλων των κοινοπρακτησάντων, ταυτοχρόνως δε για την αποκατάσταση της ζημίας που προκλήθηκε από την παραπάνω πράξη, είτε στην κοινοπραξία είτε σε ένα έκαστο των μελών της, απαιτείται η προηγουμένη ακύρωση της φερομένης ως ζημιογόνου πράξεως.

Διαγωνισμός σύμβασης προμήθειας. Για το παραδεκτό αίτησης ακύρωσης κατά πράξης εκδιδόμενης στα πλαίσια διαγωνισμού, ο οποίος εμπίπτει μεν στο πεδίο εφαρμογής του π.δ. 118/2007, αλλά δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3886/2010, απαιτείται η προηγούμενη άσκηση της προβλεπόμενης, στη διάταξη του άρθρου 15 παρ. 2 του εν λόγω προεδρικού διατάγματος, ένστασης (ενδικοφανούς προσφυγής). Μεταξύ δε των προϋποθέσεων για την παραδεκτή άσκηση της εν λόγω ένστασης, όχι, όμως, και της προδικαστικής προσφυγής του ν. 3886/2010, προβλέπεται ρητώς η κατάθεση παραβόλου. Επομένως, η άσκηση της ένστασης του άρθρου 15 του π.δ. 118/2007, δεν μπορεί να αναπληρωθεί, στην ως άνω περίπτωση, από την άσκηση «προδικαστικής» προσφυγής, ασκούμενης κατ` επίκληση του ν. 3886/2010, εάν αυτός δεν είναι εφαρμοστέος (πρβλ. ΣτΕ 1765/2010).

Υπηρεσίες φύλαξης κτιρίων...Επειδή, η αιτιολογία αυτή της πράξεως ματαιώσεως, η οποία λογίζεται και ως αιτιολογία της σιωπηρής απορρίψεως της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσης, δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως μη νόμιμη, καθόσον, υπό τα προεκτεθέντα πραγματικά δεδομένα, η ματαίωση του επίδικου διαγωνισμού και η επαναπροκήρυξή του φαίνεται να ήταν επιβεβλημένη για την εξασφάλιση της παροχής των υπηρεσιών φυλάξεως στα κτίρια του .... Τούτο δε, όπως έκρινε το Δ.Σ. του Οργανισμού με την 1086/2.11.2009 (συνεδρίαση 91η) πράξη του, πρώτον, ενόψει του ατελέσφορου του επίδικου διαγωνισμού, ο οποίος πρέπει αναγκαίως να ματαιωθεί, εφόσον έχει ήδη γίνει αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών των διαγωνιζομένων και, ως εκ τούτου, η υπηρεσία δεν μπορεί πλέον, ενόψει της γενικής αρχής της μυστικότητας των οικονομικών προσφορών που διέπει εν γένει τους δημόσιους διαγωνισμούς, να αξιολογήσει εκ νέου την τεχνική προσφορά της αιτούσης, σε περίπτωση αποδοχής της εκκρεμούς κατά τον χρόνο εκδόσεως της ως άνω πράξεως αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων της εταιρείας «…» κατά της νομιμότητας της τεχνικής αξιολογήσεως και βαθμολογήσεως της προσφοράς αιτούσης (πρβλ. Σ.τ.Ε. 2283/2006, Ε.Α. 1177/2009, 271/2008), και δεύτερον, ενόψει του γεγονότος, ότι η Επιτροπή Αναστολών, με αποφάσεις της επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων διαγωνιζομένων, είχε επανειλημμένα επιληφθεί της νομιμότητας των επιμέρους σταδίων της επίδικης διαγωνιστικής διαδικασίας, της οποίας μάλιστα, με την 967/2009 απόφαση της Επιτροπής Αναστολών επί αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων της ήδη αιτούσης, κατά τ΄ ανωτέρω (βλ. σκ. 5), έχει ανασταλεί η περαιτέρω πρόοδος ως προς την κατακύρωση του αποτελέσματος και την υπογραφή της συμβάσεως μέχρι την έκδοση οριστικής αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας επί της ασκηθείσης εν τω μεταξύ αιτήσεως ακυρώσεως της ήδη αιτούσης που πρόκειται να εκδικασθεί στη δικάσιμο της 24.5.2011. Συνεπώς, δεν φαίνονται βάσιμοι και πρέπει να απορριφθούν οι περί του αντιθέτου προβαλλόμενοι με την υπό κρίση αίτηση ισχυρισμοί.

ΣΤΕ –αίτηση ασφαλιστικών μέτρων -τεχνικές προδιαγραφές.(...) Επειδή εκ των ανωτέρω προβλέψεων του ειδικού όρου 2 της διακηρύξεως και εκ της συμπεριλήψεως του πελατολογίου μεταξύ των βαθμολογουμένων κριτηρίων αξιολογήσεως προκύπτει, ότι, κατά την έννοιαν της επιδίκου διακηρύξεως, απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού η υποβολή από τον ενδιαφερόμενον, ειδικώς δια τον προσφερόμενον από αυτόν αναλυτήν, του κατά τον ανωτέρω ειδικόν όρον πελατολογίου –υπό το προεκτεθέν, κατά την διακήρυξιν, περιεχόμενον του, ήτοι της «ξηράς» παραθέσεως καταλόγου των προηγουμένων πελατών του διαγωνιζομένου. Το ανωτέρω δε πελατολόγιον βαθμολογείται κατά το στάδιον αξιολογήσεως των τεχνικών προσφορών, προκειμένου να ευρεθή η συμφερωτέρα προσφορά. Ούτως, όμως, έχων ο ανωτέρω όρος της διακηρύξεως, πιθανολογείται σοβαρώς, ότι αντίκειται προς τας προαναφερθείσας διατάξεις των άρθρων 51 και 53 παρ. 2, 3 και 8 του πδ 60/07, δια των οποίων μετεφέρθησαν εις το εσωτερικόν δίκαιον αντίστοιχοι διατάξεις της Οδηγίας 2004/18, καθώς και προς τας διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 2, 3 και 4 του πδ 118/07, ως εκ του ότι αφ’ ενός μεν περιορίζει τον ανταγωνισμόν, αποκλείοντας την συμμετοχήν εις τον διαγωνισμόν διαγωνιζομένων, οι οποίοι προσφέρουν νέον προϊόν, δια το οποίον δεν υπάρχει εισέτι πελατολόγιον (πρβλ ΕΑ 739/08 a contrario), αφ΄ ετέρου δε προβλέπει περαιτέρω, ως κριτήριον αναθέσεως, το ανωτέρω πελατολόγιον, το οποίον, όμως, δεν πιθανολογείται σοβαρώς ότι -υπό το κατά την διακήρυξιν περιεχόμενον του- αποτελεί πρόσφορον κριτήριον δια την αξιολόγησιν της ποιότητος του προσφερομένου αναλυτού, αφού, εφ΄ όσον ζητούμενον δια την αναθέτουσαν αρχήν είναι, ως συνάγεται εκ της ανωτέρω γνώμης των εμπειρογνωμόνων, η αξιοπιστία και σταθερότης του αναλυτού, ηδύνατο αυτή, εν πάση περιπτώσει, να επιτύχη τούτο δια της προβλέψεως αυστηρών προδιαγραφών δια το προς προμήθειαν μηχάνημα και δια της προβλέψεως δια της διακηρύξεως όλων των χαρακτηριστικών εκείνων, τα οποία απαιτούνται, ώστε τούτο να είναι κατάλληλο δια τον σκοπόν, δια τον οποίον προορίζεται. Εν όψει τούτων δε, πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμοι οι σχετικοί ισχυρισμοί της αιτούσης.(…) Δια ταύτα  Δέχεται την αίτησιν.  Αναστέλλει: 1) την διακήρυξιν του επιδίκου διαγωνισμού κατά το μέρος που προβλέπει την υποβολήν επί ποινή αποκλεισμού του κατά τον ειδικόν όρον 2 πελατολογίου και 2) την πρόοδον του βάσει της προσβαλλομένης διακηρύξεως διενεργουμένου διαγωνισμού

Παροχή υπηρεσιών ασφάλειας αερομεταφορών..Επειδή, οι ως άνω ισχυρισμοί της .... δεν αρκούν για να θεωρηθεί ότι συντρέχει εν προκειμένω επιτακτικός λόγος δημοσίου συμφέροντος, ο οποίος, σταθμιζόμενος προς την βλάβη της αιτούσης, θα επέβαλλε την απόρριψη της κρινομένης αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων. Τούτο δε διότι –ανεξαρτήτως της δυνατότητος της .... να συνεχίσει (μέχρι 24.5.2015, ήτοι ένα έτος μετά την λήξη της αρχικής συμβάσεως με την αιτούσα) την ακολουθουμένη μέχρι σήμερα πρακτική της μονομερούς παρατάσεως των συναφθεισών συμβάσεων (πρβλ. Ε.Α. 222/2013) – τυχόν καθυστερήσεις κατά την εξέλιξη του προκηρυχθέντος διαγωνισμού μετά τον Απρίλιο του 2015 δεν θα οφείλονται στην ζητούμενη αναστολή εκτελέσεως της διακηρύξεως, αλλά σε αβέβαια και μελλοντικά γεγονότα (υποβολή ενστάσεων και προσφυγών στα επόμενα στάδια της διαγωνιστικής διαδικασίας). Επειδή, πρέπει κατόπιν αυτών να ανασταλεί η εκτέλεση της προσβαλλόμενης υπ’ αριθμ. Δ11/Ε/26887/17399/1.9.2014 πράξεως του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με την οποίαν απορρίφθηκε η προσφυγή της αιτούσης κατά της διακηρύξεως, καθώς επίσης και ν΄ ανασταλεί η περαιτέρω πρόοδος της διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της συμβάσεως, που προκηρύχθηκε με την 5/2014 διακήρυξη της Υπηρεσίας ... [υπ’ αρ. πρωτ. Δ11/Ε/ 19991/13041/ 30.6.2014 απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων]. Οίκοθεν νοείται ότι, κατά το άρθρο 5 παρ. 8 του ν. 3886/2010, η αναθέτουσα Αρχή μπορεί να επαναλάβει την διαγωνιστική διαδικασία, αναμορφώνοντας καταλλήλως τους ως άνω επιμάχους όρους της διακηρύξεως.

Προμήθειες..:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, κατά την … συνεδρίαση του Δ.Σ. του καθ’ ου, κατά την οποία συζητήθηκε και αποφασίστηκε η απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσης, περί αποκλίσεως της προσφοράς της εταιρείας … από τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, παρέστησαν ο Διευθυντής Διοικητικής Υπηρεσίας …, ο Υποδιευθυντής της Τεχνικής Υπηρεσίας …, πρόσωπα δηλαδή τα οποία δεν είναι μέλη ή γραμματείς του Δ.Σ. του καθ’ ου, δεν προκύπτει δε από την απόφαση που ελήφθη κατά τη συνεδρίαση αυτή (ούτε, άλλωστε, από οποιοδήποτε στοιχείο του φακέλου) ότι τα ανωτέρω τρίτα πρόσωπα αποχώρησαν πριν από την κρίσιμη συζήτηση και ψηφοφορία επί της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσης. Υπό τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτίθενται στην προηγουμένη σκέψη, το Δ.Σ. του καθ’ ου δεν είχε νόμιμη σύνθεση κατά την κρίσιμη συνεδρίασή του και, ως εκ τούτου, η ως άνω … απόφασή του, με την οποία απερρίφθη, κατά τα ανωτέρω, η προδικαστική προσφυγή της αιτούσης, είναι μη νόμιμη, με αποτέλεσμα να καθίσταται μη νόμιμη και η επακολουθήσασα … απόφαση του ιδίου οργάνου, με την οποία, κατά τα ήδη αναφερθέντα, κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην εταιρεία …. Συνεπώς, για το λόγο αυτό, ο οποίος βασίμως προβάλλεται, πρέπει η τελευταία αυτή απόφαση να ακυρωθεί, παρέλκει δε, ως αλυσιτελής, η εξέταση των λοιπών προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως.

Προμήθειες-Κοινοτικό δίκαιο-Αποκλεισμός υποψηφίου:Επειδή, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, στη σκέψη 6, στην περίπτωση κατά την οποία στο αντίγραφο του ποινικού μητρώου, που προσκομίζεται από υπόχρεο στην αναθέτουσα αρχή, βεβαιώνεται τελεσίδικη καταδίκη για αδίκημα σχετικό με την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητάς του, τότε, ναι μεν αυτός δεν αποκλείεται αυτομάτως, υποχρεούται, όμως, η αναθέτουσα αρχή να κρίνει αιτιολογημένα εάν η ως άνω καταδίκη επηρεάζει την φερεγγυότητα ή την επαγγελματική αξιοπιστία του. Εξ άλλου, κάθε ποινική καταδίκη του Προέδρου ή του Διευθύνοντος Συμβούλου ή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ανώνυμης εταιρείας, για αδίκημα σχετιζόμενο με την άσκηση από αυτούς επαγγελματικής δραστηριότητας, είναι ληπτέα υπόψη από τη Διοίκηση, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχει λόγος αποκλεισμού της εταιρείας από τα περαιτέρω στάδια του διαγωνισμού, έστω και εάν το αδίκημα έχει διαπραχθεί από τα προαναφερθέντα πρόσωπα σε χρόνο προγενέστερο της συστάσεως της εν λόγω ΑΕ. Ενόψει τούτων, σε συνδυασμό με τους προβαλλόμενους από τον αιτούντα λόγους και τα ανωτέρω προσκομισθέντα προς απόδειξη των ισχυρισμών του στοιχεία, η κρίση της Διοικήσεως, ότι δεν συντρέχει εν προκειμένω λόγος αποκλεισμού της παρεμβαίνουσας εταιρείας από το διαγωνισμό, δεν φαίνεται να αιτιολογείται νομίμως. Καθόσον, οι αναγραφόμενες στο προσκομισθέν ποινικό μητρώο καταδίκες του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της παρεμβαίνουσας εταιρείας, καίτοι, όπως βεβαιώνεται, ανάγονται σε χρόνο προγενέστερο της συστάσεως της εταιρείας αυτής, ήταν, πάντως, κατά νόμον ληπτέες υπόψη, προκειμένου να εξετασθεί εάν συντρέχει εν προκειμένω λόγος αποκλεισμού της από τη διαδικασία του διαγωνισμού.

Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών...Ενόψει αυτού αρχικά η Επιτροπή Αποσφράγισης και Αξιολόγησης των Προσφορών με την υπ’ αριθμ. ΔΑ/611/25.2.2011 απόφασή της έκρινε ότι η χρηματοδοτική πρόταση της κοινοπραξίας «….» δεν συνοδευόταν από κάποιου είδους πρόθεση ασφάλισης από ... και, για το λόγο αυτό, έκρινε ότι δεν ικανοποιούνται πλήρως οι απαιτήσεις της παραγράφου 9 του άρθρου 3 του τεύχους 1 της διακήρυξης και απέρριψε την προσφορά. Κατά της απόφασης αυτής η κοινοπραξία «….» άσκησε προδικαστική προσφυγή προσκομίζοντας ταυτόχρονα και επιστολή του κινεζικού Οργανισμού ... προς την ... Τράπεζα ... και την εν λόγω Κοινοπραξία, η οποία αποτελούσε επίσης επιστολή πρόθεσης ασφάλισης του τύπου των επιστολών που είχαν προσκομίσει και οι λοιπές διαγωνιζόμενες εταιρίες/κοινοπραξίες. Η προδικαστική αυτή προσφυγή της κοινοπραξίας «….» έγινε δεκτή, κατά πλειοψηφία, από την Επιτροπή Προσφυγών με την προσβαλλόμενη απόφασή της με την εξής αιτιολογία : «Όπως προκύπτει από το τεύχος 1 «Πρόσκληση» της Διακήρυξης του Διαγωνισμού και συγκεκριμένα την παράγραφο 9 του άρθρου 3, δεν απαιτείται, πλέον της πρότασης μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης της τράπεζας, η υποβολή από τους Διαγωνιζόμενους στο φάκελο Α πρόσθετου εγγράφου, το οποίο να δηλώνει πρόθεση ασφάλισης από Οργανισμό .... Αντίθετα, σύμφωνα με τον παραπάνω όρο, η ίδια η πρόταση χρηματοδότησης πρέπει να συμπεριλαμβάνει συμμετοχή ... (..). 2. Η χρηματοδοτική πρόταση της προσφεύγουσας Κοινοπραξίας συμπεριλαμβάνει συμμετοχή ... (...) και μάλιστα αναφέρεται σε συγκεκριμένο επιτόκιο. 3. Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο 3 παρ. 9 της πρόσκλησης, η χρηματοδοτική πρόταση που υποχρεούνται να υποβάλουν στο φάκελο Α οι διαγωνιζόμενοι είναι ενδεικτική. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι η χρηματοδοτική πρόταση δεν σταθμίζεται για την αξιολόγηση της οικονομικής προσφοράς κατ’ ουδένα τρόπο και η Αναθέτουσα Αρχή δεν δεσμεύεται να χρησιμοποιήσει τη συγκεκριμένη προσφορά χρηματοδότησης. Η απαίτηση αυτή αποσκοπεί στην επιλογή εκείνων μόνο των προσφορών τη χρηματοδότηση των οποίων δεν αποκλείουν εκ προοιμίου οι τράπεζες. 4. Όπως προέκυψε από όλες τις υποβληθείσες χρηματοδοτικές προτάσεις, οι ενδεικτικοί όροι χρηματοδότησης παρέχονται ορθώς δίχως γνώση της συγκεκριμένης τεχνολογίας/προμηθευτή φωτοβολταϊκών πάνελ που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί. Δεδομένου δε ότι δεν απαιτείται η υποβολή πρόσθετου εγγράφου, όπως προαναφέρθηκε στην παράγραφο 1, η χρηματοδοτική πρόταση που υποβλήθηκε από την προσφεύγουσα κοινοπραξία ουδόλως υπολείπεται ως προς το τυπικό και ουσιαστικό της μέρος των χρηματοδοτικών προτάσεων των υπολοίπων τριών διαγωνιζομένων». Η κρίση αυτή της Επιτροπής Προσφυγών, με την οποία το όργανο αυτό αποσαφηνίζει την έννοια του όρου της διακήρυξης κατά τρόπο που ανταποκρίνεται στα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη δεν παρίσταται ως προδήλως αντίθετη προς τη συγκεκριμένη διάταξη της διακήρυξης. Για το λόγο αυτό ο προβαλλόμενος λόγος δεν μπορεί να πιθανολογηθεί σοβαρά ως βάσιμος (πρβλ. ΣτΕ ΕΑ 632/2006, 829/2007, 243/2009, 915/2010, 924/2010).