Ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής με ημερομηνία 19-07-2023, με την οποία εγκρίθηκαν τα Πρακτικά Ι και ΙΙ του διαγωνισμού, καθώς έγινε δεκτή η προσφορά της παρεμβαίνουσας ένωσης οικονομικών φορέων. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η υλοποίηση ενός έργου που χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκές πηγές, με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, βάσει της βέλτιστης σχέσης ποιότητας-τιμής. Ο προσφεύγων επικαλείται ότι η παρεμβαίνουσα δεν έδειξε επαρκώς τις τεχνικές και επαγγελματικές ικανότητες των μελών της, παραβιάζοντας τους όρους της διακήρυξης και του νόμου 4412/2016.

«Προδικαστική παραπομπή – Δημόσιες συμβάσεις – Οδηγία 2004/18/ΕΚ – Αρχές της ίσης μεταχειρίσεως, της απαγορεύσεως των διακρίσεων και της διαφάνειας – Τεχνικές ή/και επαγγελματικές ικανότητες των οικονομικών φορέων – Άρθρο 48, παράγραφος 3 – Δυνατότητα του οικονομικού φορέα να στηριχθεί στις ικανότητες άλλων φορέων – Άρθρο 51 – Δυνατότητα συμπληρώσεως της προσφοράς – Άρθρο 45, παράγραφος 2, στοιχείο ζ΄ – Αποκλεισμός από τη συμμετοχή σε δημόσια σύμβαση λόγω σοβαρού παραπτώματος»

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα του υποδείγματος σχεδίου σύμβασης τροποποίησης δεκαεπτά (17) συμβάσεων που έχουν συναφθεί μεταξύ του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και των αναδειχθεισών αναδόχων εταιρειών με αντικείμενο την «Παροχή υπηρεσιών σχολικών γευμάτων»(....)Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι τα προς υπογραφή σχέδια τροποποίησης σύμβασης με τους προπαρατεθέντες αντισυμβαλλόμενους πρέπει να συμπληρωθούν με τα στοιχεία κάθε εταιρείας, την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης, τον αριθμό της τροποποιούμενης σύμβασης και το συμβατικό τίμημα, τον αριθμό και το ύψος των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης.Δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων τροποποίησης συμβάσεων μεταξύ του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και των αναδόχων εταιρειών για τις «Υπηρεσίες σχολικών γευμάτων», βάσει του υποβληθέντος ... υποδείγματος σχεδίου σύμβασης, με τις επισημάνσεις που αναφέρονται στο σκεπτικό (σκ. 4) της παρούσας.

Διανομή γευμάτων σε μαθητές....Με αυτά τα δεδομένα δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαδικασία και στο υποβληθέν σχέδιο σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και της εταιρείας με την επωνυμία «.....», αντίγραφο της οποίας τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου. Επισημαίνεται ότι ο αριθμός των σχολικών γευμάτων και η αντίστοιχη αμοιβή της αναδόχου για κάθε Τμήμα της σύμβασης πρέπει να προσαρμοσθούν, βάσει του αριθμού των εναπομεινουσών σχολικών ημερών από την υπογραφή της σύμβασης έως τη λήξη του τρέχοντος σχολικού έτους.

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης εγκαταστάσεων...Επειδή η προσβαλλόμενη ρητώς αναφέρει ότι η προσφορά της προσφεύγουσας απορρίπτεται λόγω μη αποδείξεως της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού των άρθρων 73 και 74, όπως αναφέρεται στο άρθρο 103 παρ. 5 του Ν. 4412/2016, το οποίο, ωστόσο, δεν είναι ακριβές καθώς, ως βασίμως αναφέρει στη συμπληρωματική αιτιολογία της η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 365 παρ. 1 του Ν.4412/2016, δεν κατέστη η δυνατή η διαπίστωση της συνδρομής ή μη λόγων αποκλεισμού της τρίτης εταιρείας καθώς δεν προσκομίστηκαν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που απαιτούσε ρητώς και σαφώς η Διακήρυξη. Ως εκ τούτου, η προσφορά της προσφεύγουσας έπρεπε να απορριφθεί κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 103 και όχι στην παρ. 5. Σε κάθε δε περίπτωση, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό σκ. 44, η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, αν και με άλλη αιτιολογία. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων του έργου με τίτλο «Μελέτη, προμήθεια εξοπλισμού και εγκατάσταση (“έργο με το κλειδί στο χέρι”) των νέων Υποσταθμών: ΤΜΗΜΑ Α: Υ/Σ GIS 150kV/ΜΤ Φολεγάνδρου και Μήλου ΤΜΗΜΑ Β: Υ/Σ GIS 150kV/ΜΤ Σερίφου στα πλαίσια της Δ΄ φάσης Διασύνδεσης των Κυκλάδων» (ΔΕΑ-42125), συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 55.575.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α., πλέον απρόβλεπτων δαπανών 9% και συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης 2.075.000,00 ευρώ), και συμβατικής δαπάνης 40.921.084,17 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το τμήμα Α΄ και 20.202.495,85 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το τμήμα Β΄.(....)Τέλος, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, μη νομίμως ο οικονομικός φορέας «… Α.Ε.» επέλεξε να στηριχθεί στις ικανότητες του αμέσως «δανείζοντος» σε αυτόν τεχνική/επαγγελματική εμπειρία για την πλήρωση του κριτηρίου 11.Β.2.1 της διακήρυξης οικονομικού φορέα «… A.E.». Τούτο διότι, σύμφωνα με τα άρθρα 307 παρ. 2 του ν.4412/2016 και 12 παρ. 4 της διακήρυξης, προϋπόθεση για να στηριχθεί ο συμμετέχων οικονομικός φορέας στις τεχνικές/επαγγελματικές ικανότητες τρίτου φορέα, είναι ότι ο τελευταίος θα εκτελέσει ο ίδιος πραγματικά τις εργασίες για τις οποίες απαιτούνται οι συγκεκριμένες ικανότητες, συνθήκη η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, δοθέντος ότι ο αμέσως «δανείζων» την τεχνική/επαγγελματική εμπειρία οικονομικός φορέας «… A.E.» δεν διαθέτει  ο ίδιος την «δανειζόμενη» εμπειρία και δεν θα εκτελέσει ο ίδιος τις επίμαχες εργασίες, αλλά θα στηριχθεί και αυτός με τη σειρά του στις ικανότητες του εμμέσως «δανείζοντα» τεχνική/επαγγελματική εμπειρία οικονομικού φορέα «… S.r.l.».Κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/886/2023.

Προδικαστική παραπομπή – Άρθρο 99 του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων – Οδηγία 2014/24/ΕE – Διεξαγωγή της διαδικασίας – Επιλογή των συμμετεχόντων – Κριτήρια επιλογής – Τεχνικές και επαγγελματικές ικανότητες – Άρθρο 58, παράγραφος 4 – Αποδεικτικά μέσα – Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης – Άρθρο 59 – Στήριξη στις ικανότητες άλλων φορέων – Άρθρο 63, παράγραφος 1 – Ένωση οικονομικών φορέων – Προϋπόθεση επαγγελματικής πείρας την οποία πρέπει να πληροί το μέλος της ένωσης που είναι υπεύθυνο, σε περίπτωση ανάθεσης της σύμβασης, για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων που απαιτούν επαγγελματική πείρα – Προϋπόθεση μη προβλεπόμενη στα έγγραφα της σύμβασης – Δεν ασκεί επιρροή το καθεστώς εις ολόκληρον ευθύνης στο πλαίσιο προσωπικής εταιρίας

Ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας των κτηριακών εγκαταστάσεων.(...) Με τις υπό κρίση προσφυγές ζητείται η ανάκληση της 528/2024 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 5 έως 8 της παρούσας καθώς και όσα αναφέρονται στο 33536/2.9.2024 πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο αποκλεισμός της εταιρείας «….A.E.», με την αιτιολογία ότι παρέλειψε να δηλώσει στο ΕΕΕΣ που υπέβαλε την εταιρεία «…..A.E.», στη δάνεια εμπειρία της οποίας στηρίζεται, ως υπεργολάβο, καθώς και το ποσοστό της αξίας της σύμβασης που η τελευταία θα εκτελέσει, αντίκειται στη διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 78 του ν. 4412/2016. Και τούτο, καθόσον, η δάνεια εμπειρία και η υπεργολαβία αποτελούν διακριτές μορφές προσφυγής στις ικανότητες τρίτων φορέων (βλ. Ολομ. ΕλΣυν 375/2014, Εβδ. Τμ. 397/2025 σκέψεις 5-9 και 1674/2021 σκ. 14) τόσο στον νόμο όσο και στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού (βλ. σκ. 12, άρθρο 2.2.7 της οικείας διακήρυξης) και ο δανείζων εμπειρία δεν φέρει αναγκαίως την ιδιότητα του υπεργολάβου, ανεξαρτήτως του ότι υποχρεούται, κατά την προαναφερθείσα ρύθμιση του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 78 του ν. 4412/2016, να συμπράξει ουσιωδώς, με την προσωπική και άμεση συμμετοχή του στην εκτέλεση των εργασιών που σχετίζονται με την ικανότητα την οποία δανείζει (βλ. ΔΕΕ απόφ. της 2.12.1999, Holst Italia, C‑176/98, σκ. 29, της 7.4.2016, Partner Apelski Dariusz, C-324/14, σκ. 37 και 38, και της 26.1.2023, SC NV Construct SRL κατά Judeţul Timiş, C-403/21, σκ. 72 έως 75).	Μάλιστα, πρέπει να σημειωθεί ότι η υποχρέωση αναφοράς στο ΕΕΕΣ του προσφέροντος του τμήματος της σύμβασης που προτίθεται να αναθέσει υπό μορφή υπεργολαβίας σε τρίτους, εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση υπεργολάβων, στις ικανότητες των οποίων δεν στηρίζεται ο προσφέρων, καθώς στην αντίθετη περίπτωση (ήτοι στην περίπτωση υπεργολάβων, στις ικανότητες των οποίων στηρίζεται ο προσφέρων), αρκεί, προκειμένου να ελεγχθεί η αξιοπιστία και ικανότητα τους να εκτελέσουν τη σύμβαση, η συμπλήρωση των οικείων πεδίων του ΕΕΕΣ που αφορούν στον δανείζοντα τρίτο. Τούτο δε αποτυπώνεται ρητά στο έντυπο του ΕΕΕΣ του ελεγχόμενου διαγωνισμού αλλά και στο σχετικό τυποποιημένο έντυπο ΕΕΕΣ [βλ. σχετικά κατευθυντήρια οδηγία 23 Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. (ΑΔΑ: Ψ3ΗΙΟΞΤΒ-Κ3Ε), σελ. 18, και ΣτΕ 1412/2024 σκ. 10]. 	Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές να απορριφθούν, να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου του κατατεθέντος από την πρώτη προσφεύγουσα παραβόλου (βλ. άρθρα 310 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020) και να απορριφθεί το αίτημά της περί καταβολής της δικαστικής της δαπάνης λόγω και της απόρριψης της προσφυγής της (βλ. άρθρα 314 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).

Ο προσφεύγων, οικονομικός φορέας με την επωνυμία «…», ζητά την ακύρωση της διακήρυξης με αριθμό 218/2021, η οποία αφορά την ανάθεση δημόσιας σύμβασης για την παροχή υπηρεσιών μαγείρων και βοηθών μαγείρων (παρασκευή γευμάτων) για διάστημα ενός έτους. Η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται σε 46.103,23 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Η διαδικασία δημοσιεύθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ και στο ΕΣΗΔΗΣ στις 19-10-2021. Η προσφυγή θεωρείται απαραδέκτη λόγω της μη εμπίπτουσας αρμοδιότητας της ΑΕΠΠ, καθώς η αξία της διαδικασίας είναι κατώτερη των 60.000 ευρώ, όριο που ισχύει κατά τον χρόνο άσκησης της προσφυγής σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 345 Ν. 4412/2016).

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα επιχείρηση ζητεί να γίνει αποδεκτή προς αξιολόγηση η προσφορά της για τον επαναληπτικό διαγωνισμό με αριθμό 6/2017 (CPV: 55523100-3), ο οποίος αφορά τμήματα του αρχικού διαγωνισμού που κηρύχθηκαν άγονα. Συγκεκριμένα, τα τμήματα αφορούν την παροχή υπηρεσιών σχολικών γευμάτων σε διάφορες περιφερειακές ενότητες (Καβάλας, Δυτικής Αττικής, Φθιώτιδας, Ιωαννίνων, Θεσσαλονίκης) με συνολικό προϋπολογισμό €16.675.470 (χωρίς ΦΠΑ). Η προσφεύγουσα υποστήριξε ότι, παρότι η τεχνική προσφορά της δεν εμφανίστηκε ολοκληρωμένα κατά την τελική υποβολή λόγω τεχνικού προβλήματος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (ΕΣΗΔΗΣ), όλα τα απαιτούμενα έγγραφα είχαν υποβληθεί έγκαιρα και χωρίς προβλήματα.