Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΑΕΠΠ/173/2020

Τύπος: Προδικαστικές Προσφυγές

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.75

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας...Επειδή, περαιτέρω με τον δεύτερο λόγο του ο προσφεύγων προβάλλει ότι είναι αδικαιολόγητος και αντιανταγωνιστικός ο όρος 2.2.7.70 που θεσπίζει κριτήριο επιλογής περί του ότι ο προσφέρων πρέπει να «διαθέτει ασφαλιστήριο αστικής ευθύνης τουλάχιστον 2.500.000,00 ευρώ», όρος που όμως ήδη με τις από 9-1-2020 διευκρινίσεις της αναθέτουσας τροποποιήθηκε ως εξής «Σχετικά με το ύψος της ασφαλιστικής κάλυψης Αριθμός Απόφασης: 173/2020 6 των επαγγελματικών κινδύνων που απαιτείται από τη διακήρυξη (παρ. 2.2.7.68) μειώνεται το ύψος της ασφάλισης, στο ποσό που αντιστοιχεί στο 100% της σύμβασης χωρίς ΦΠΑ, ήτοι 1.280.000 ευρώ.». Παρά ταύτα και παρά την παράταση υποβολής προσφορών έως και την 23-1-2020, ο προσφεύγων δεν υπέβαλε προσφορά, καίτοι η απαίτηση συνολικής κάλυψης του ασφαλιστηρίου μειώθηκε στο 100% της εκτιμώμενης αξίας της υπό ανάθεση σύμβασης. Σε κάθε όμως περίπτωση, δεν προβάλλει ότι η απαίτηση ασφάλισης αστικής ευθύνης σε ποσό ίσο με αυτό της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης είναι τυχόν υπέρμετρη και αδικαιολόγητη. Εξάλλου, μια τέτοια απαίτηση που μάλιστα αφορά ποσό ίσο με αυτό του προϋπολογισμού της διακήρυξης άνευ ΦΠΑ προκύπτει όλως εύλογη και δικαιολογημένη σε σχέση με το προφανές συμφέρον της αναθέτουσας να διασφαλιστεί έναντι κάθε κινδύνου και ζημίας τυχόν προκύψει από αντισυμβατική συμπεριφορά του αναδόχου ή ευθύνη έναντι τρίτων που θα βλαφθούν από τις υπηρεσίες του, ενώ εξάλλου, δεν απαιτήθηκε η ασφάλιση αυτή να αφορά ειδικά την υπό ανάθεση σύμβαση, αλλά κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα του οικονομικού φορέα και άρα το όριο της, ανερχόμενο στην εκτιμώμενη αξία της διακήρυξης, συνιστά ένα ποσό συνολικής ασφαλιστικής κάλυψης με πεδίο αναφοράς πλήθος άλλων τυχόν πεδίων ευθύνης πλην αυτού της συγκεκριμένης διαδικασίας και άρα, η δια τέτοιας απαίτησης και δη τέτοιου ποσού κάλυψης, καλυπτόμενη εν τέλει βλάβη στο πλαίσιο της προκείμενης σύμβασης ενδεχομένως να είναι μικρότερη, αφού δια του παραπάνω ποσού καλύπτεται κάθε αστική ευθύνη της επιχείρησης και όχι αποκλειστικά από την προκείμενη σύμβαση. Επιπλέον, ακριβώς δεδομένου ότι δεν απαιτήθηκε η ασφάλιση να συναφθεί αποκλειστικά για την επίδικη σύμβαση, όρος που θα ήταν ενδεχομένως ιδιαίτερα περιοριστικός και συνεπαγόμενος σημαντικό κόστος για τους οικονομικούς φορείς, αλλά τέθηκε ως ένα κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας που αφορά την εν γένει δραστηριότητα του οικονομικού φορέα, όπως αντίστοιχα ο κύκλος εργασιών, δεν προκύπτει ότι είναι ούτε δυσανάλογος σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό ανάδειξης φερέγγυου αναδόχου ούτε ιδιαίτερα περιοριστικός και αδικαιολόγητος. Άλλωστε, κατ’ άρ. 75 παρ. 3 Ν. 4412/2016 οι αναθέτουσες αρχές δύνανται να θεσπίζουν κριτήρια επιλογής κατά τα οποία οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να «διαθέτουν την αναγκαία οικονομική και χρηματοδοτική ικανότητα για την εκτέλεση της σύμβασης. Για το σκοπό αυτόν, οι αναθέτουσες αρχές … Μπορούν επίσης να απαιτούν κατάλληλο επίπεδο ασφαλιστικής κάλυψης έναντι επαγγελματικών κινδύνων.». Άρα, ρητά εκ του νόμου η ασφάλιση έναντι επαγγελματικών κινδύνων καταλλήλου επιπέδου, ορίζεται ως παραδεκτό κριτήριο επιλογής, ενώ ως τέτοιο κατάλληλο επίπεδο αν μη τι άλλο προδήλως παραδεκτά μπορεί να οριστεί το ανώτατο ύψος της υπό σύναψη σύμβασης, ιδίως αφού η ασφαλιστική  κάλυψη δεν θα προορίζεται ειδικώς για την τελευταία, αλλά ως ένας δείκτης και ένα εχέγγυο ότι ο ανάδοχος μπορεί να καλύψει τυχόν ζημίες εκ της εκτέλεσης των συμβατικών του υποχρεώσεων, σε περίπτωση αρνητικής εξέλιξης. Ακόμη, ο προσφεύγων ουδόλως προσδιορίζει ποιο τυχόν ύψος θα ήταν εύλογο και από ποιο σημείο και άνω, η απαίτηση καθίσταται κατ’ αυτόν αδικαιολόγητη. Επίσης, ουδόλως αναφέρει ούτε στοιχειοθετεί ότι αυτός εμποδίζεται τυχόν να αποκτήσει το προσόν αυτό, ακόμη και δια στήριξης σε ικανότητες τρίτων και ως προς ποιο επίπεδο και άνω, αλλά αορίστως βάλλει κατ’ αυτού. Ομοίως αορίστως προβάλλει ότι αποκλείονται εκ του ως άνω όρου όλες εκτός από συγκεκριμένες ή συγκεκριμένη εταιρία, που δεν κατονομάζει, ενώ εξάλλου η τυχόν κατοχή από έναν οικονομικό φορέα τέτοιου ύψους ασφαλιστηρίου, ουδόλως εμποδίζει τον ίδιο και οιονδήποτε τρίτο να το αποκτήσει και αυτός το προσόν αυτό. Eξάλλου, η μη κατοχή από τον οικονομικό φορέα συγκεκριμένου ζητούμενου προσόντος δεν σημαίνει ότι η απαίτηση είναι αντιανταγωνιστική, πολλώ δε μάλλον φωτογραφική υπέρ οιουδήποτε άλλου ή ακόμη και περισσοτέρων που την πληρούν. Ακόμη, κατ’ άρ. 346 και 360 παρ. 1 Ν. 4412/2016, το δικαίωμα προδικαστικής προστασίας κατοχυρώνεται υπέρ οικονομικών φορέων προς προστασία του δικαιώματος τους να συμμετάσχουν σε διαδικασία ανάθεσης δημόσιας σύμβασης και να τη διεκδικήσουν για να την αναλάβουν, άρα υπέρ οικονομικών φορέων με πρόθεση συμμετοχής σε τέτοια διαδικασία, που όμως παρεμποδίζονται ως προς το δικαίωμα τους αυτό από συγκεκριμένους προσβαλλόμενους εξ αυτών όρων.Σε κάθε περίπτωση, ο προσφεύγων εν τέλει δεν υπέβαλε προσφορά, καίτοι το απαιτούμενο επίπεδο κάλυψης μειώθηκε κατά 48,8% και άρα, δεν προκύπτει εν τέλει, και δια τούτου, η πρόθεση του να μετάσχει όντως στη διαδικασία, συμμετοχή που τυχόν εμποδιζόταν ειδικώς δια των προσβαλλόμενων όρων. Τα ανωτέρω δε, που ισχύουν και για τον πρώτο ανωτέρω λόγο του, ισχύον επιπλέον του ότι στον διαγωνισμό εν τέλει υπεβλήθησαν δύο προσφορές, οι οποίες επικαλούνται την πλήρωση των προκείμενων προσβαλλόμενων όρων του πρώτου και του δεύτερου λόγου της προσφυγής. Άρα, ασχέτως εκπροθέσμου της προσφυγής, και ο δεύτερος λόγος της προσφυγής προκύπτει και αβάσιμος, αλλά και περαιτέρω, απαράδεκτος λόγω έλλειψης ειδικότερου επί των ισχυρισμών του εννόμου συμφέροντος. 

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΑΕΠΠ/304/2020

Προμήθεια τροφίμων... Επειδή, σύμφωνα με τα εκτεθέντα υπό σκέψεις 35-37, εφόσον η δήλωση που περιλαμβάνεται στο ΕΕΕΣ του παρεμβαίνοντος περί πλήρωσης του κριτηρίου χρηματοοικονομικής επάρκειας δεν αποδεικνύεται εκ των υποβληθέντων ήδη με την προσφορά του δικαιολογητικών κατακύρωσης, ήτοι των Ε3 για τα έτη 201, 2017 και 2018, ο προσφεύγων όφειλε, όπως βασίμως ισχυρίζεται ο παρεμβαίνων, να ασκήσει προδικαστική προσφυγή κατά της υπ’ αριθμόν 496/2019 απόφασης της αναθέτουσας αρχής, η οποία του κοινοποιήθηκε την 13.12.2019 και να αμφισβητήσει τη νομιμότητα της, κατά το σκέλος που έκρινε αποδεκτή την προσφορά του παρεμβαίνοντος ως πληρούσα τα κριτήρια επιλογής, παρά το γεγονός ότι εκ των υποβληθέντων Ε3 δεν αποδεικνύεται η κάλυψη του κριτηρίου χρηματοοικονομικής επάρκειας από τον παρεμβαίνοντα. Στο δε στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ο παρεμβαίνων δεν υπέβαλε προς απόδειξη της κάλυψης του όρου 2.2.5 της διακήρυξης έτερο αποδεικτικό μέσο αλλά τα ίδια έγγραφα που είχε προσκομίσει με την προσφορά του. Επομένως, εκ των προαναφερθέντων συνάγεται ότι ανεπικαίρως και, άρα, απαραδέκτως ο προσφεύγων προβάλλει με την παρούσα προσφυγή του ότι ο παρεμβαίνων δεν πληροί τα κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας για τα Τμήματα Α, Β, Γ και Δ του διαγωνισμού για τα οποία συμμετείχε και, ως εκ τούτου, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί.


ΕΑΑΔΗΣΥ/1397/2022

Επειδή, εν συνεχεία, κατά το στάδιο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ο προσφεύγων προσκόμισε, μεταξύ άλλων, αντίγραφο της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο …, από την οποία όμως δεν προκύπτει με σαφήνεια αν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης διότι δεν αναφέρονται οι παραδόσεις στις οποίες προέβη μέχρι το τέλος του έτους 2021. Ως εκ τούτου, νομίμως κλήθηκε την 1.06.2022 από την αναθέτουσα αρχή σε παροχή διευκρινίσεων ως προς τις ποσότητες που έχει παραδώσει μέχρι και 31.12.2021 αναφορικά με τη συγκεκριμένη σύμβαση. Ο δε προσφεύγων την 11.06.2022 προσκόμισε κατάλογο παραδόσεων στον οποίο δήλωσε ότι δυνάμει της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο … εκτέλεσε παραδόσεις ύψους 4.135,90€ και άρα προδήλως δεν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης και επιπροσθέτως κατέθεσε πέντε νέες συμβάσεις, έτερες από τις ήδη δηλωθείσες στο ΕΕΕΣ. Ωστόσο, οι εν λόγω συμβάσεις δεν μπορούν νομίμως να ληφθούν υπόψιν, ως βασίμως αναφέρει η αναθέτουσα αρχή, διότι δεν έχουν δηλωθεί στο ΕΕΕΣ του προσφεύγοντος, ο οποίος προέβη δια των πρόσθετων δικαιολογητικών κατακύρωσης που προσκόμισε στις 11.06.2022 σε ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων τροποποίηση της προσφοράς του. Δοθέντος δε ότι, ως έχει ήδη εκτεθεί υπό σκέψη 35, η προσφορά του προσφεύγοντος δεν παρουσιάζε ασάφεια ούτε η αναθέτουσα αρχή όφειλε να τον καλέσει σε παροχή διευκρινίσεων, αβασίμως ο προσφεύγων προβάλλει ότι η αναθέτουσα αρχή δια της εσφαλμένης εφαρμογής του νόμου λόγω μη κλήσης του σε διευκρινίσεις κατά το στάδιο της προαπόδειξης οδηγήθηκε έπειτα σε απόρριψη της προσφοράς του και κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετοχής. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή ορθώς και κατα δεσμία αρμοδιότητα με την προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά του προσφεύγοντος και αποφάσισε την κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετχοής διότι δεν πληροί το κριτήριο τεχνικής ικανότητας ως τούτο αποδείχτηκε εκ των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης τα οποία δύναται, κατά τα προεκτεθέντα, να ληφθούν νομίμως υπόψιν, και οι σχετικοί λόγοι της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/286/2021

Αποκομιδή απορριμάτων και καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων..Ζητείται η ανάκληση της 11/2020 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα .....Υπό αυτές τις περιστάσεις, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 16, το Τμήμα κρίνει ότι ουσία αβασίμως κατέληξε  ο Επίτροπος στο συμπέρασμα ότι επλήγη ο ανταγωνισμός λόγω της απαίτησης της διακήρυξης για οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας EURO VI . Τούτο διότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα Δήμο και την παρεμβαίνουσα ανάδοχο: α) Η απαίτηση αυτή είναι συμβατή με το ενωσιακό δίκαιο, το οποίο επιτρέπει και προωθεί τη λήψη υπόψη, κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως είναι ο καθορισμός αυστηρότερων ορίων εκπομπής ρύπων, β) η απαίτηση δεν δημιουργεί ζητήματα ισότιμης πρόσβασης και παρακώλυσης ανταγωνισμού εφόσον βαρέα οχήματα ΕURO VI κυκλοφορούν στη Χώρα εδώ και επτά έτη, γ) η διακήρυξη έδιδε τη δυνατότητα συμμετοχής στον διαγωνισμό με στήριξη στην ικανότητα τρίτων και δ) η ανωτέρω απαίτηση δεν είναι δυσανάλογη, λαμβανομένης υπόψη αφενός της περιοχής στην οποία θα παρασχεθούν οι ανατιθέμενες υπηρεσίες και, αφετέρου, της διακριτική ευχέρειας που διέθετε ο Δήμος ... να επιλέξει, στα πλαίσια της νομιμότητας, τον τύπο των κυκλοφορούντων απορριματοφόρων που θεωρούσε το πλέον κατάλληλο και από απόψεως περιβαλλοντικής.  Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή στο σύνολό της, να ανακληθεί η 11/2020 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. ..., και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης.


ΕΑΔΗΣΥ/1439/2022

Αρα, για τα έτη 2020 και 2021 (ως και τον Ιούλιο 2021, σημείο εκ του οποίου είναι σαφές ότι κάλυπτε ίσο ή μεγαλύτερο κύκλο εργασιών για το όλο έτος 2021) αυτοτελώς ο προσφεύγων ανά έτος πληρούσε την ελάχιστη απαίτηση κατ’ έτους κύκλου εργασιών για το τμήμα Β, ήτοι 2,5 εκ. ευρώ τουλάχιστον κύκλου εργασιών. Περαιτέρω, πάντως, εκ του διαστήματος 2018-2020 και δεδομένου ότι δεν είχε συσταθεί το 2018 ούτε λειτουργούσε το 2019, έτος εν μέσω του οποίου συστάθηκε, όπως δεν Αριθμός Απόφασης:1439/2022 11 αντικρούει ο παρεμβαίνων και η αναθέτουσα και όπως προβάλλει ο προσφεύγων, λαμβάνεται υπόψη εκ της ανωτέρω τριετίας, μόνο το έτος 2020, έτος κατά το οποίο καλύπτει τον ελάχιστο ετήσιο κύκλο εργασιών. Άλλωστε, ασχέτως αν όντως λειτούργησε ή όχι το 2019, πάντως δεν προκύπτει πως συστάθηκε στην έναρξη του έτους, παρά εν μέσω αυτού και επομένως, ούτως ή άλλως, κατά τα ανωτέρω, δεν λαμβάνεται υπόψη το 2019, ως έτος βάσης επί του οποίου θα πρέπει να πληρούται η τεθείσαι για πλήρες έτος κατά τον όρο 2.2.5, απαίτηση 2,5 εκ. ευρώ ετήσιου κύκλου εργασιών. Επομένως, ούτως ή άλλως, ο προσφεύγων πληροί το κριτήριο για το μόνο πλήρες έτος λειτουργίας του εκ της ανωτέρω τριετίας, ήτοι το 2020, εκ των ετών 2018-2020 και τούτο είτε ληφθεί υπόψη ως ετήσιος κύκλος είτε ως μέσος όρος ετήσιων κύκλων εργασιών λειτουργίας (αφού αν το έτος είναι (1), ο μέσος όρος είναι αυτός του μόνου λαμβανόμενου υπόψη έτους). Επιπλέον, όπως προεκτέθηκε στη σκ. 3 παραπάνω, αβάσιμα προβάλλει η αναθέτουσα, ότι παρά τον ήδη εξ άλλης μη προσβληθείσας πράξης της, που δεν αμφισβητήθηκε άλλωστε, ο προσφεύγων απεκλείσθη ούτως ή άλλως από το τμήμα Α, θα έπρεπε για την αυτοτελή αποδοχή του αποκλειστικά και μόνο στο τμήμα Β, να πληροί τον κύκλο εργασιών όχι μόνο του τμήματος Β, αλλά και του τμήματος Α. Επομένως, το σύνολο των αιτιολογικών ερεισμάτων αποκλεισμού του προσφεύγοντος, όπως και δια των Απόψεων της αναθέτουσας συμπληρώθηκαν, είναι μη νόμιμα και άρα, ο αποκλεισμός του έλαβε χώρα με μη νόμιμη αιτιολογία και είναι ακυρωτέος


ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1716/2022

Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλεελέγχου/τηλεχειρισμού:  ζητείται η αναθεώρηση της 576/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Άλλωστε, η απαίτηση πρόσθετης εμπειρίας για τον δανείζοντα τεχνική ικανότητα τρίτο αναφέρεται σε φυσικό πρόσωπο (τον επονομαζόμενο «Τεχνικό Υπεύθυνο της Σύμβασης»), για τον οποίο απαιτείται (εκτός από τη σύμβαση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου), βεβαίωση δεκαετούς «προϋπηρεσίας», η οποία κατά νομική ακριβολογία και σύμφωνα με τα δεδομένα της κοινής πείρας παρέχεται (όπως και η σύμβαση εργασίας συνάδει) μόνον σε φυσικά πρόσωπα.  Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να αφορά στον αυτοδυνάμως συμμετέχοντα οικονομικό φορέα, που μπορεί να είναι και νομικό πρόσωπο, κοινοπραξία, ένωση ή σύμπραξη οικονομικών φορέων κ.λπ. και ο οποίος δεν έχει «προϋπηρεσία». Συνεπώς, η απαίτηση αυτή, όπως αναφέρεται στη διάταξη του άρθρου 2.2.6.1 της διακήρυξης, στην οποία άλλωστε παραπέμπει και αυτή του άρθρου 2.2.8. περί στήριξης στην ικανότητα τρίτων,   αφορά μόνον στον  υπάλληλο ή εξωτερικό συνεργάτη που δανείζει την εμπειρία του σε οικονομικό φορέα και έχει τεθεί κατά παράβαση των αρχών του ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, διότι αφενός λειτουργεί αποτρεπτικά ως προς τη συμμετοχή στο διαγωνισμό υποψηφίων που δεν διαθέτουν ίδια εμπειρία, αφετέρου, απαιτεί εμπειρία πολύ μεγαλύτερης διάρκειας σε περίπτωση που αυτή αποτελεί αντικείμενο «δανεισμού» από υπάλληλο ή εξωτερικό συνεργάτη του αναδόχου, παρόλο που, κατά τις οικείες διατάξεις, ο δανείζων εμπειρία καλείται να εκπληρώσει τα κριτήρια επιλογής τα οποία απαιτούνται για τον ίδιο τον προσφέροντα και μόνον αυτά. Κατά συνέπεια, συντρέχει εν προκειμένω ουσιώδης νομική πλημμέλεια, απορριπτομένων ως αβάσιμων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων ισχυρισμών και δη τόσο αυτού περί αντιφατικής αιτιολογίας της προσβαλλόμενης όσο και περί  εσφαλμένης εκτίμησης της από 24.1.2021 «βεβαίωσης προϋπηρεσίας» της ως άνω αποκλεισθείσης εταιρείας. Εξάλλου, δια του υποθετικού συλλογισμού της προσβαλλόμενης ότι εάν ήθελε θεωρηθεί ότι ο επίμαχος όρος ήταν γενικός και ίσχυε ως προς όλους τους υποψήφιους θα συνιστούσε υπέρμετρο περιορισμό αφού θα επέτρεπε τη συμμετοχή μόνον όσων υποψηφίων διέθεταν αποδεδειγμένη 10ετή προϋπηρεσία στην εκτέλεση (άδηλου αριθμού) ανάλογων με τη δημοπρατούμενη συμβάσεων άνευ επίκλησης λόγων δημοσίου συμφέροντος, δεν προσετέθη νέα πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία, όπως αβασίμως ισχυρίζεται ο προσφεύγων, ενώ, περαιτέρω, ως αναπόδεικτος θα πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός ότι ο όρος αυτός δεν θέτει δυσανάλογα προσκόμματα στο διαγωνισμό διότι όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην οικεία αγορά διαθέτουν στο προσωπικό τους έναν επαγγελματία με σχετική εμπειρία.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.


ΕΣ/ΕΛΑΣΣ.ΟΛΟΜ/2141/2020

Προμήθεια υγρών καυσίμων..ζητείται η αναθεώρηση της 1634/2020 απόφασης του VI Τμήματος..Με βάση όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, αναφορικά με τον χαρακτήρα των πλημμελειών που μπορεί να στοιχειοθετήσουν διακωλυτικό λόγο υπογραφής σύμβασης, το Δικαστήριο κρίνει ότι, εν προκειμένω, η θέσπιση του επίμαχου όρου της διακήρυξης δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη. Σύμφωνα με τη διακήρυξη, η προμήθεια των κατακυρωθέντων ειδών απευθυνόταν σε μεγάλες εταιρείες εμπορίας καυσίμων που μπορούν, λόγω της οικονομικής τους αντοχής, να εφοδιάζουν διαρκώς το δημοτικό πρατήριο με μεγάλες ποσότητες σε σταθερές τιμές χονδρικής. Στις διαδοχικές διαγωνιστικές διαδικασίες που προκήρυττε ο προσφεύγων Δήμος, δεν προκύπτει ότι ασκήθηκε ένσταση κατά της νομιμότητας του όρου αυτού και ούτε ότι κάποιος εκ των συμμετεχόντων στη διαγωνιστική διαδικασία αποκλείστηκε κατ’ εφαρμογή του, ενώ το ΣΤ' Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με τη 214/2018 πράξη του, δεν ανέδειξε τη σχετική πλημμέλεια, δημιουργώντας εύλογη πεποίθηση ως προς τη νομιμότητά του, με αποτέλεσμα ο προσφεύγων Δήμος να τον επανεισαγάγει στον υπό κρίση διαγωνισμό. Εν όψει τούτων, το Δικαστήριο, αν και διαπιστώνει όντως πλημμέλεια στην υπό κρίση διαδικασία, καθόσον δεν αιτιολογείται δεόντως το ύψος του ποσού που τέθηκε προς απόδειξη της οικονομικής επάρκειας των συμμετεχόντων φορέων, εντούτοις δεν δύναται να θεωρήσει την πλημμέλεια αυτή ως ουσιώδη, καθόσον δεν αναδεικνύεται δι’ αυτής, ως εκ του λόγου που την εξηγεί, πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη 1634/2020 απόφαση του VI Τμήματος και, κατά παραδοχή της αίτησης ανάκλησης, να ανακληθεί η 194/2020 πράξη του ΣΤ' Κλιμακίου, μετά δε την ανάκληση αυτής, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων δύο (2) σχεδίων σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... καθώς και της «Κοινωφελούς Δημοτικής Επιχείρησης Δήμου ...» αφενός και της εταιρείας «...» αφετέρου, για την προμήθεια βενζίνης αμόλυβδης και πετρελαίου κίνησης..Αναθεωρεί την 1634/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΑΕΠΠ/215/2020

Στέγαση φοιτητών πανεπιστημίου...Σε αντίθεση δε με όσα ο πρώτος προσφεύγων δια της παρέμβασης του προβάλλει, ο δεύτερος προσφεύγων ουδόλως συνομολογεί ότι δια των ως άνω φορολογικών εντύπων ο πρώτος προσφεύγων απέδειξε την πλήρωση του οικείου κριτηρίου. Εξάλλου, ασχέτως όλων των ανωτέρω, ο ως άνω όρος 2.2.9.1 της διακήρυξης προέβλεπε ειδικό προς προκαταρκτική, κατά την υποβολή, προσφοράς αποδεικτικό μέσο ως προς την πλήρωση του συνόλου των κριτηρίων επιλογής, ήτοι το ΕΕΕΣ, το οποίο μάλιστα αποτελούσε επί ποινή αποκλεισμού, κατά τον όρο 2.4.3.1.α στοιχείο της προσφοράς και δη του υπο-φακέλου δικαιολογητικών συμμετοχής και άρα, προφανώς δεν αρκούσε η ελλιπής υποβολή του ούτε η τυχόν συνδυαστική συμπλήρωση του δια στοιχείων της τεχνικής προσφοράς, που εξάλλου δεν συνιστούν, όπως κατά νόμο ισχύει για το ΕΕΕΣ, υπεύθυνη δήλωση. Αλλά αντίθετα, η πλήρης συμπλήρωση του προς απόδειξη  πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής και της μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού, τόσο όσον αφορά τον προσφέροντα, όσο και τυχόν τρίτο στις ικανότητες του οποίου ο τελευταίος στηρίζεται ή και μη παρέχοντος στήριξη, υπεργολάβου με ποσοστό εκτέλεσης άνω του 30%, κατ΄ άρ. 131 παρ. 6 Ν. 4412/2016, αποτελούσε προϋπόθεση πληρότητας των δικαιολογητικών συμμετοχής και άρα, επί ποινή αποκλεισμού όρο. Άρα, η προσφορά του πρώτου προσφεύγοντος ήταν και προς τούτο απορριπτέα κατά τους ιδρύοντες λόγους αποκλεισμού όρους 2.4.6.α (με παραπομπή και στον όρο 2.4.3), 2.4.6.β (αφού η μη υποβολή απαιτούμενου ΕΕΕΣ, η ελλιπής συμπλήρωση και υποβολή του και η μη δι’ αυτού απόδειξη πλήρωσης κριτηρίων επιλογής και μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού συνιστούν ουσιώδεις ελλείψεις που δεν δύνανται να καλυφθούν, δια κατ’ άρ. 102 Ν. 4412/2016, διευκρινίσεων, βλ. ενδεικτικά, Απόφαση ΑΕΠΠ 89/2017) και 2.4.6.θ της διακήρυξης. Περαιτέρω, σε αντίθεση με όσα ο πρώτος προσφεύγων επικαλείται δια της παρέμβασης του, βλ. και αμέσως προηγούμενη σκέψη, ουδεμία αρχή αναλογικότητας και επιλογής ηπιότερων μέσων υφίσταται στο πλαίσιο των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, κατά την οποία δύναται να διασωθεί κατά την αξιολόγηση προσφορά, η οποία τελεί σε ουσιώδη έλλειψη και δη τη μη προσήκουσα, κατά τα οριζόμενα εκ του νόμου και της διακήρυξης αποδεικτικά μέσα, απόδειξη των επί ποινή αποκλεισμού προσόντων των διαγωνιζομένων. Αντίθετα, κατ’ άρ. 102 παρ. 3-4 Ν. 4412/2016, αποκλείεται η δυνατότητα διευκρινίσεων και συμπληρώσεων, όταν αυτή οδηγεί στην το πρώτον υποβολή νέων στοιχείων και πληροφοριών που έπρεπε εξαρχής να έχουν υποβληθεί ή παρασχεθεί με την προσφορά, αλλά οι διευκρινίσεις επιτρέπονται μόνο προς αποσαφήνιση ή διόρθωση προδήλων τυπικών σφαλμάτων επί στοιχείων και πληροφοριών που ήδη έχουν υποβληθεί με την προσφορά, διαφορετική δε ερμηνεία θα προσέκρουε και στις αρχές της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της τυπικότητας και θα συνιστούσαν απαγορευμένη κατά τις ως άνω διατάξεις ευνοϊκή μεταχείριση του καλούμενου προς διευκρίνιση οικονομικού φορέα, εις βάρος των λοιπών μετεχόντων. Συνεπώς, και ο δεύτερος λόγος της πρώτης προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός και δη, και τούτος μόνος του αρκεί για τον αποκλεισμό της προσφοράς του πρώτου προσφεύγοντος. Επομένως, η δεύτερη προσφουγή πρέπει να γίνει δεκτή κατ’ αμφότερους τους λόγους της, έκαστος εκ των οποίων μόνος του αρκούσε για την απόρριψη της προσφοράς του πρώτου προσφεύγοντος, ούτως ή άλλως. Κατ’ αποτέλεσμα, η προσβαλλομένη προκύπτει ως μη νόμιμη και ακυρωτέα, καθ’ ο μέρος έκρινε ως αποδεκτή την προσφορά του τελευταίου. 


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/905/2022

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:τοποθέτησης, απομάκρυνσης και γενικότερης διαχείρισης κινητών συστημάτων υγιεινής στις λαϊκές αγορές της Περιφέρειας Αττικής για τρία (3) έτη(...)Συνεπώς, μη νομίμως επέλεξε η αναθέτουσα αρχή να εξαιρέσει το έτος 2021, που είναι το εγγύτερο στην ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης. Τούτο, ενδεχομένως να ανέτρεψε υποψηφίους οικονομικούς φορείς,που πληρούσαν τα ζητούμενα κριτήρια οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας κατά το έτος 2021 -το οποίο είναι το εγγύτερο προς τον χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού και άρα το πλέον πρόσφορο εν όψει των απαιτήσεων που απορρέουν από την αρχή της αναλογικότητας- χωρίς μάλιστα να συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος. Σημειωτέα, εξάλλου, α) ότι η μη ύπαρξη δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων κατά το έτος 2021 δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο παράλειψης του τελευταίου πριν από τη διακήρυξη έτους, διότι η απαίτηση ορισμένου ύψους γενικού κύκλου εργασιών θα μπορούσε να αποδειχθεί με δήλωση των οικονομικών φορέων και β) στην αμέσως προηγούμενη διακήρυξη, έτους 2018, το αυτό κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας εκτεινόταν ορθώς στην τριετία 2015, 2016 και 2017.(...)Ωστόσο, παρόλη αυτή την ευρείας κλίμακας υποδιαίρεση της σύμβασης, το κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας παρέμεινε ίδιο με αυτό της προηγούμενης διαγωνιστικής διαδικασίας και δεν προσαρμόστηκε στις ως άνω ανάγκες της παρούσας σύμβασης, ήτοι στην εξυπηρέτηση της υποδιαίρεσης της σύμβασης σε 14 τμήματα. Τούτο είχε αποτέλεσμα να ζητείται για κάθε ένα από τα τμήματα 1, 2, 7, 8, 9 και 10 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών τριετίας (2018, 2019 και 2020) ίσος ή μεγαλύτερος των 500.000 ευρώ.(...)Εν προκειμένω, δεν τεκμηριώνεται από τα στοιχεία του φακέλου της σύμβασης ο λόγος της ως άνω αυστηροποίησης των όρων συμμετοχής σε έκαστο των ως άνω τμημάτων, συνεπώς, η επίμαχη απαίτηση χρηματοοικονομικής επάρκειας παρίσταται δυσανάλογη σε σχέση με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης και παρεμποδίζει ουσιωδώς την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό και δη μικρότερων επιχειρήσεων, όπως, άλλωστε, ήταν εξ αρχής στόχος της αναθέτουσας αρχής.Κωλύεται η σύναψη του σχεδίου σύμβασης


ΑΕΠΠ/188/2020

Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού παιδικών χαρών...Επομένως, τίθεται τεχνική προδιαγραφή περί των φωτιστικών ο κατασκευαστής τους να είναι πιστοποιημένος και όσον αφορά μεταξύ άλλων, το πεδίο εφαρμογής της εγκατάστασης ηλεκτρολογικού και φωτιστικού υλικού, παρότι ουδόλως θα εκτελέσει τυχόν ο κατασκευαστής οιαδήποτε εργασία εγκατάστασης τέτοιου υλικού, ενώ αντίθετα ο μόνος κατά το συμβατικό αντικείμενο περί τούτου υπεύθυνος είναι ο ανάδοχος, κατά τον όρο 1.3 της διακήρυξης και το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι-ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ, κατά το οποίο η τοποθέτηση φωτιστικών συνιστά αποκλειστική ευθύνη του αναδόχου και αντικείμενο των συμβατικών υποχρεώσεων του ιδίου. Συνεπώς, η ως άνω απαίτηση δεν σκοπεί σε οτιδήποτε έχον ή δυνάμενο να έχει σημασία περί της προμήθειας, αφού απαιτεί προσόν κατασκευαστή υπό προμήθεια αγαθού, το οποίο προσόν ουδόλως θα χρησιμοποιηθεί ή ενδέχεται ή προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί στην υπό ανάθεση σύμβαση. Άρα, η παραπάνω απαίτηση είναι προδήλως άσχετη με κάθε εύλογο σκοπό περί των υπό προμήθεια αγαθών και κατ’ αποτέλεσμα, αδικαιολόγητη καθ’ ο μέρος παρεμποδίζει την εκ των προσφερόντων επιλογή αγαθών προς σύνταξη της προσφοράς τους, κατασκευαζόμενα από όλως κατάλληλους και ποιοτικούς κατασκευαστικής, επί τη βάσει μη πιστοποίησης των τελευταίων ως προς δραστηριότητα όλως ασύνδετη με οιαδήποτε, ως προς τον κατασκευαστή, πρόβλεψη της διακήρυξης. Περαιτέρω, προδήλως άσχετες με τα προσόντα κατασκευής φωτισμού, σε αντίθεση με όσα η αναθέτουσα επικαλείται είναι οι απαιτήσεις περί εγκατάστασης του, όπως κανένα δίδαγμα κοινής λογικής δεν υφίσταται βάσει του οποίου η ποιοτική κατασκευή φωτιστικού (από ένα εργοστάσιο κατασκευής τέτοιων αγαθών) προϋποθέτει ή συνεπάγεται ότι το εργοστάσιο παραγωγής προβαίνει το ίδιο σε εγκαταστάσεις, δραστηριοποιείται σε τυχόν εκτελέσεις οικείων έργων ή τα εγκαθιστά το ίδιο σε καταναλωτές και τούτο πέραν του ότι ακόμη και αν υπάρχει τέτοια τεχνογνωσία, ουδόλως εν προκειμένω είναι εύλογο να ζητείται πιστοποίηση περί εργασίας που δεν αφορά το αντικείμενο του φορέα επί του οποίου ζητείται, ήτοι του κατασκευαστή. Η δε τυχόν ικανότητα του κατασκευαστή περί εγκατάστασης των φωτιστικών που κατασκευάζει ουδεμία σχέση έχει με την ποιότητα των φωτιστικών και τούτο ενώ, δεν υφίσταται ευλόγως ενδιαφέρον και λόγος για ένα εργοστάσιο κατασκευής να πιστοποιηθεί στην εγκατάσταση, όταν δεν εγκαθιστά, ενώ το όποιο εύλογο ενδιαφέρον της αναθέτουσας όσον αφορά την ποιοτική εγκατάσταση ικανοποιείται με την απαίτηση πιστοποίησης για την εγκατάσταση από αυτόν που θα αναλάβει να εγκαταστήσει και όχι από αυτόν που θα κατασκευάσει τα  αγαθά που άλλος θα εγκαταστήσει. Άρα, ο έκτος λόγος της δεύτερης προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός και να ακυρωθεί ο ως άνω όρος του άρ. 12 του ΜΕΡΟΥΣ Δ-ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Ι της διακήρυξης, καθ’ ο μέρος απαιτεί για τα υπό προμήθεια αγαθά, οι κατασκευαστές τους να είναι πιστοποιημένοι όσον αφορά τα πρότυπα ISO 9001:2015, ISO 14001:2015, OHSAS 18001:2007 και ISO 50001:2011 ή τα ισοδύναμα τους στο πεδίο εφαρμογής της εγκατάστασης ηλεκτρολογικού και φωτιστικού υλικού.


ΑΕΠΠ/129/2020

Ανάθεση υπηρεσιών διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων...Kατά τα ανωτέρω πάντως, προκύπτει ότι οι πρόσφατες συμβάσεις που σύναψε ο ανάδοχος, είτε δεν αποδεικνύεται ρητά ότι περιλάμβαναν hospital boxes, όπως εν προκειμένω απαιτούνται είτε έχουν τίμημα μεγαλύτερο ή παραπλήσιο με τη νυν εκτιμώμενη αξία, αλλά χωρίς ο ανάδοχος να διαθέτει και τα hospital boxes, που πάντως συνιστούν σημαντική επιβάρυνση στο προσφερόμενο τίμημα. Τούτο ενώ σε αντίθεση με τα ΜΕΑ και ΑΕΑ, όπου η όποια επιβάρυνση από περιέκτες κατά την προκείμενη διακήρυξη είναι ιδιαίτερα μικρή, για τα ΕΑΑΜ η αναλογική επιβάρυνση είναι σημαντική. Συνεπεία των ανωτέρω, δεν αποδεικνύεται ότι το ποσό των 1,09 ανά κιλό ΕΑΑΜ είναι επαρκές ώστε να καλύψει το κόστος των υπηρεσιών του αναδόχου, μαζί με τους 42.000 περιέκτες που μόνοι τους επιβαρύνουν την προσφορά κατά 0,31-0,37 ευρώ ανά κιλό, με αποτέλεσμα να απομένουν 0,72-0,78 ευρώ ανά κιλό ΕΑΑΜ, για οτιδήποτε άλλο ανάγεται στο συμβατικό αντικείμενο. Τούτο ενώ μόνη της η τιμή αποστείρωσης ανέρχεται σε 0,70 ευρώ ανά κιλό, όπως δεν αντικρούει η αναθέτουσα. Σε αντίθεση δε με τα ΜΕΑ-ΑΕΑ όπου, το επικαλούμενο κόστος αποστείρωσης ανέρχεται σε 1,70 ευρώ ανά κιλό, με αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση να απομένει ποσό 0,29 λεπτών, εκ των οποίων τα 0,03-0,04 λεπτά αφορούν το αναλογούν κόστος περιεκτών, όσον αφορά τα ΕΑΑΜ προκύπτει ότι δεν απομένει παρά όλως ελάχιστο ποσό, ανερχόμενο σε 0,02 έως 0,08 ευρώ, αναλόγως χωρητικότητας περιέκτη, για  κάθε άλλο κόστος υπηρεσίας και τούτο χωρίς να προκύπτει με σαφή στοιχεία ότι έχει συμβασιοποιηθεί η υπηρεσία με τις ίδιες εργασίες και αντίστοιχο αριθμό περιεκτών με μικρότερο τίμημα. Επομένως, σε αντίθεση με την κατηγορία Β ΜΕΑ-ΑΕΑ της διακήρυξης, εν προκειμένω δεν προκύπτει ότι η νυν εκτιμώμενη αξία του 1,09 ευρώ ανά κιλό ΕΑΑΜ είναι επαρκής, ώστε να επιτρέπει μη ζημιογόνα προσφορά, που θα καλύπτει το σύνολο των ζητούμενων αγαθών και εργασιών και τούτο, όχι μόνο όσον αφορά τυχόν υποκειμενικά τον προσφεύγοντα, αλλά αντικειμενικά και όσον αφορά την εν γένει κατάρτιση προσφορών, αφού μόνο του το άθροισμα κόστους αποστείρωσης και κόστους περιεκτών σχεδόν ισούται με την εκτιμώμενη αξία. Άρα, μη νομίμως η αναθέτουσα παρέλειψε να λάβει υπόψη της το κόστος περιεκτών, στον καθορισμό εύλογης εκτιμώμενης αξίας για την κατηγορία Α ΕΑΑΜ, με αποτέλεσμα η αξία της κατηγορίας αυτής να προκύπτει μη νομίμως ιδιαίτερα χαμηλή, για την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού και την υποβολή βιώσιμων και μη ζημιογόνων προσφορών.