Η προσφεύγουσα ανώνυμη εταιρεία, που δραστηριοποιείται στον χώρο των υπηρεσιών φύλαξης, καθαριότητας και σίτισης, προσβάλλει την απόφαση της αναθέτουσας αρχής (Διοικούσας Επιτροπής) με αριθμό 41/15-10-2019, η οποία ενέκρινε τους προσωρινούς πίνακες κατάταξης για τη σύναψη ατομικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου (14 ατόμων) για υπηρεσίες φύλαξης. Αιτείται την ακύρωση αυτών των πράξεων, επικαλούμενη τη μη διεξαγωγή δημόσιου διαγωνισμού σύμφωνα με την Οδηγία 2014/24/ΕΕ, τον αποκλεισμό νομικών προσώπων από τη διαδικασία και την κατά παράβαση του Συντάγματος (άρθρο 103) καθιέρωση προσωρινών συμβάσεων για πάγιες ανάγκες. Υποστηρίζει ότι οι προσβαλλόμενες πράξεις μετατρέπουν νομικά συμβάσεις έργου σε «εργασιακές», παρακάμπτοντας τη δημοσιονομική διαφάνεια και τα κοινοτικά κριτήρια ανταγωνισμού.

Η Προδικαστική Προσφυγή της εταιρείας «………..» στρέφεται κατά της σύναψης 30 ατομικών συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου για παροχή υπηρεσιών εστίασης από το φορέα «……………», οι οποίες συντάχθηκαν βάσει του άρθρου 63 του Ν.4430/2016, χωρίς προηγούμενο δημόσιο διαγωνισμό. Η προσφυγή θεωρεί ότι η διαδικασία αυτή παραβίασε το ενωσιακό δίκαιο περί δημοσίων συμβάσεων, τις θεμελιώδεις ελευθερίες της ΣΛΕΕ και αρχές του Συντάγματος, ζητώντας την ακύρωση των πράξεων που επέτρεψαν τη σύναψη αυτών των συμβάσεων.

Με την προδικαστική προσφυγή ζητείται η ακύρωση της Απόφασης ΔΣ του Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Θεαγένειο» υπ’ αρ. 19/14-6-2017, η οποία περιέχει οικονομοτεχνικές μελέτες για τη δημοσιονομική ωφέλεια από τη σύναψη συμβάσεων εργασίας του άρθρου 63 του Ν. 4430/2016. Επίσης, ζητείται η ακύρωση της Ανακοίνωσης ΣΟΧ 1/2017, η οποία αφορά την υποβολή αιτήσεων για σύναψη ατομικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου για υπηρεσίες καθαριότητας, καθώς και η ακύρωση της παραλείψεως διενέργειας δημοσίου ανοικτού διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου παροχής υπηρεσιών καθαριότητας. Περαιτέρω, αιτείται η διαταγή μη πρόοδος της διαδικασίας σύναψης ατομικών συμβάσεων καθαριότητας και η αναστολή της σύναψής τους έως την έκδοση απόφασης από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για το σχετικό προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΕ.

Παροχή υπηρεσιών: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκε στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία η παροχή των επίμαχων υπηρεσιών, στο τμήμα διαλογής του ακάθαρτου ιματισμού και διανομής του καθαρού ιματισμού στα τμήματα του νοσοκομείου και στο τμήμα κεντρικής αποστείρωσης, καθόσον οι εργασίες αυτές δεν είναι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, ειδικής φύσης, ώστε η διεκπεραίωσή τους να απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις ή εμπειρία, αλλά ανάγονται στα πάγια και συνήθη καθήκοντα του προσωπικού της Διοικητικής –Οικονομικής Υπηρεσίας και δη του Τμήματος Επιστασίας και Ιματισμού, όσον αφορά το Χ.Ε. 125 και του Τμήματος Τεχνικού, όσον αφορά το Χ.Ε. 126, μη αποδεικνυομένης της αδυναμίας του Νοσοκομείου να εκτελέσει τις επίμαχες εργασίες με το υπάρχον προσωπικό του, λαμβανομένου υπόψη του αριθμού των συνολικά προβλεπομένων θέσεων  στις συγκεκριμένες Υπηρεσίες σύμφωνα με τα άρθρα 11και 14 του Οργανισμού του.(βλ. ανωτέρω σκέψη υπό II. B.)  Ειδικά δε ως προς τις προβλεπόμενες θέσεις του Τμήματος Επιστασίας και Ιματισμού, όπου έχει τοποθετηθεί και υπηρετεί μια μόνο υπάλληλος, που ανήκε στον Κλάδο ΥΕ Προσωπικού Καθαριότητας Εργατών, ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου περί απουσίας κατά τον κρίσιμο χρόνο ανάθεσης και παροχής των επίμαχων υπηρεσιών 4 εκ των 5 υπηρετούντων (επί συνόλου 5 οργανικών  θέσεων), καθώς επίσης και ο ισχυρισμός ότι στο εν λόγω Νοσοκομείο δεν υπηρετεί κανένας Κλιβανιστής, ενώ ο Κλάδος Τεχνικού , στον οποίο ανήκει, προβλέπει εννέα (9) οργανικές θέσεις (εκ των οποίων μια Κλιβανιστή), δεν ασκεί εν προκειμένω επιρροή, αφού  δεν προκύπτει ότι τα ανωτέρω δεν ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, το οποίο όφειλε να προγραμματίσει εγκαίρως την αναπλήρωσή τους ή να μεριμνήσει για τη μεταφορά προσωπικού από άλλες οργανικές μονάδες του Νοσοκομείου ή για τη διεκπεραίωση, έστω και προσωρινά, των επίμαχων, απλών και όχι εξειδικευμένων, εργασιών από το προσωπικό τυχόν άλλων κλάδων του. Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου παρίσταται βάσιμος, με συνέπεια τη μη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης.

Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Οργανισμό σε ανώνυμη εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων του, σε εκτέλεση σύμβασης, καθόσον: α) μη νομίμως αποτέλεσε νομική βάση για τη σύναψη της ανωτέρω σύμβασης παροχής υπηρεσιών η διάταξη του άρθρου 25 παρ. 4 περ. β΄ του π.δ. 60/2007, προεχόντως για το λόγο ότι η διάταξη αυτή δεν τυγχάνει εφαρμογής, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ίδιου π.δ., στις περιπτώσεις δημοσίων συμβάσεων με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών του Παραρτήματος IIΒ, όπως εν προκειμένω οι ανατεθείσες υπηρεσίες φύλαξης και β) μη νομίμως ανατέθηκαν οι ανωτέρω υπηρεσίες με την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς τη δημοσίευση προκήρυξης, διότι δεν προκύπτει ότι συντρέχει οποιαδήποτε προϋπόθεση του άρθρου 133 παρ. 3 εδ. στ΄ του ν. 4270/2014 (ΦΕΚ Α΄ 143/2014), δεδομένου ότι, ανεξαρτήτως του αν η διάταξη αυτή εφαρμόζεται στα ν.π.δ.δ., σε κάθε περίπτωση, οι ανατεθείσες υπηρεσίες φύλαξης δεν αποτελούν παρόμοιες υπηρεσίες στο πλαίσιο συνέχισης ή συμπλήρωσης της αρχικής σύμβασης, αλλά αντικείμενο μιας νέας σύμβασης.

Η προδικαστική προσφυγή της εταιρείας απευθύνεται κατά: 1) της ανακοίνωσης για τη σύναψη 12 ατομικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου για υπηρεσίες καθαριότητας στο υποκατάστημα μιας ανώνυμης εταιρείας, 2) της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου που ενέκρινε την πρόσληψη του προσωπικού, 3) της οικονομικής μελέτης που αιτιολογεί τη σύναψη των συμβάσεων και 4) της παράλειψης προκήρυξης δημόσιου διαγωνισμού. Αιτείται ο έλεγχος της συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο και το Σύνταγμα, ισχυριζόμενη ότι θίγονται τα συμφέροντά της από τη στέρηση της δυνατότητας συμμετοχής σε διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας.

Η προσφεύγουσα εταιρεία ασκεί προδικαστική προσφυγή κατά: 1) της ανακοίνωσης για σύναψη Σύμβασης Ορισμένου Χρόνου (ΣΟΧ) από το νοσοκομείο για την κάλυψη αναγκών καθαριότητας, 2) της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου που ενέκρινε τη σύναψη αυτών των συμβάσεων εργασίας, και 3) κάθε συναφούς πράξης ή παράλειψης. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την πρόσληψη προσωπικού με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου για υπηρεσίες καθαριότητας στο νοσοκομείο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 63 του Ν.4430/2016. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι οι πράξεις αυτές παραβιάζουν το ενωσιακό δίκαιο για τις δημόσιες συμβάσεις και το Σύνταγμα, καθώς της στερείται τη δυνατότητα συμμετοχής σε διαγωνιστική διαδικασία, ενώ η ίδια δραστηριοποιείται στον τομέα αυτό.

Παροχή υπηρεσιών πλυσίματος:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο πρώτο λόγο διαφωνίας, οι ανωτέρω υπηρεσίες πλυσίματος ιματισμού μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας στη φερόμενη στο ένταλμα ως δικαιούχο επιχείρηση, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται από τις διατάξεις του ν. 2286/1995 για την προσφυγή στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, πέραν του ότι η αξία των επίμαχων υπηρεσιών, αναγόμενη σε ετήσια βάση, υπερβαίνει, ενόψει και του πάγιου και διαρκούς χαρακτήρα αυτών, το όριο των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α .., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών πάγιων και διαρκών αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες πλυσίματος ιματισμού. Αντιθέτως, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι αν και οι ζητούμενες υπηρεσίες είναι πάγιες και διαρκείς και ο χρόνος λήξης της αρχικής σύμβασης παροχής αυτών ήταν εκ των προτέρων γνωστός (14.5.2016), το Νοσοκομείο προέβη στην διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού για την κάλυψη των αναγκών αυτών μόλις στις 20.4.2016, ήτοι λίγο πριν την λήξη ισχύος της προγενέστερης σύμβασης, χωρίς, ωστόσο, το ίδιο να προσδιορίζει, με το έγγραφο επανυποβολής του, τις απρόβλεπτες εκείνες περιστάσεις που εμπόδισαν τα αρμόδια όργανά του να διενεργήσουν εγκαίρως τον ως άνω πρόχειρο διαγωνισμό. Συνεπώς, το Νοσοκομείο δεν αποδεικνύει την έλλειψη υπαιτιότητάς του για τη μη έγκαιρη διενέργεια του διαγωνισμού και τη προσφυγή του στην διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, ενώ σε κάθε περίπτωση η αναμονή των αποτελεσμάτων εκκρεμούς διαγωνισμού δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Oι προτεινόμενες με το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης υπηρεσίες δεν μπορούν νομίμως να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης κατ' εφαρμογή των διατάξεων που αναφέρθηκαν στην σκέψη II της παρούσας, καθόσον: α) οι επίμαχες υπηρεσίες είναι πρόσθετες υπηρεσίες, με τις οποίες απλώς επεκτείνεται το αρχικό συμβατικό αντικείμενο και δεν τελούν σε σχέση συμπληρωματικότητας με τις υπηρεσίες της αρχικής σύμβασης κατά την έννοια του νόμου και β) δεν προκύπτει, η συνδρομή απρόβλεπτης περίστασης, κατά την έννοια που προεκτέθηκε, που να κατέστησε αναγκαία την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών και γ) η ανάγκη ανάθεσης των ως άνω πρόσθετων υπηρεσιών δεν ανέκυψε, όπως απαιτεί ο νόμος, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των υπηρεσιών της αρχικής σύμβασης, αλλά αυτές ανατέθηκαν, με την 178/3.3.2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου, μετά τη λήξη της ισχύος της αρχικής σύμβασης, η οποία σύμφωνα με τον αντίστοιχο υποχρεωτικό όρο της οικείας πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος (άρθρο 9) έληξε με την πάροδο 155 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης (27.7.2005), αφαιρουμένου του διαδραμόντος χρόνου ελέγχου και εγκρίσεων, κατ' άρθρο 8 της σύμβασης.Δεν ανακλήθηκε με την 106/2008 του 6ου Τμ.

Στην προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της Απόφασης Δ.Σ. του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών, η οποία αποφάσισε τη σύναψη ατομικών συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου με 56 άτομα για την κάλυψη αναγκών καθαριότητας, αντί της διεξαγωγής δημόσιου διαγωνισμού. Αντικείμενο της σύμβασης είναι οι υπηρεσίες καθαρισμού κτιρίων και παραρτημάτων του νοσοκομείου (CPV: 90911200-8). Επιπλέον, ζητείται η ακύρωση κάθε σχετικής πράξης, συμπεριλαμβανομένης της Ανακοίνωσης ΣΟΧ, καθώς και η καταδίκη της παραλείψεως διενέργειας διεθνούς ανοικτού δημόσιου ηλεκτρονικού διαγωνισμού, προστατεύοντας έτσι την αρχή της χρηστής διοίκησης και της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας.