Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση του Αποσπάσματος Πρακτικού της Συνεδρίας του Διοικητικού Συμβουλίου από 01/10/2023, το οποίο εγκρίνει την ανάδειξη της ένωσης οικονομικών φορέων ως προσωρινού αναδόχου για το έργο με τίτλο «…» και συνολικό προϋπολογισμό 1.980.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α 24%. Επιπλέον, ζητείται η επιστροφή του καταβληθέντος παραβόλου. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την κατασκευή του έργου, το οποίο περιλαμβάνει εργασίες όπως μεταλλικές θύρες πυρασφαλείας, επιστρώσεις με τάπητα, ανακαίνιση χρωματισμών, τοποθέτηση δαπέδων και περιθωρίων, μεταξύ άλλων.

Η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, συγκεκριμένα της απόφασης της Επιτροπής που έκανε δεκτή την προσφορά της παρεμβαίνουσας και την ανέδειξε ανάδοχο. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την κατασκευή του έργου με κωδικό '...' και υποέργο '...', με εκτιμώμενη αξία 30.000.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένων δικαιωμάτων προαίρεσης) και ΦΠΑ 24%. Το έργο περιλαμβάνει εργασίες όπως ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, φύτευση και συντήρηση πρασίνου, κατασκευές ξύλινες και μεταλλικές, ενώ επίσης απαιτείται προμήθεια υλικών και εγκατάσταση συστημάτων άρδευσης και οδοφωτισμού. Οι κύριοι λόγοι προσφυγής αφορούν την νομιμότητα της προσφοράς της παρεμβαίνουσας, την ύπαρξη πλημμελούς αιτιολόγησης, καθώς και την υποκοστολόγηση ορισμένων άρθρων του τιμολογίου.

Συντήρηση σχολικών κτιρίων (...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, παρόλο που κατά την οικεία διακήρυξη ως σύστημα υποβολής των οικονομικών προσφορών είχε οριστεί αυτό των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης κατά ομάδες τιμών (άρθρο 95 παρ. 2 α΄ του ν.4412/2016), εντούτοις, ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου μη νομίμως περιέλαβε μόνον μία ομάδα εργασιών (ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ) με ογδόντα ένα (81) είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε περισσότερες της μίας ομάδες (βλ. σκ. 3.2.), λαμβανομένου υπόψη ότι, όπως προκύπτει από την τεχνική περιγραφή του ελεγχόμενου έργου (βλ. σκ. 4.1.), οι προς εκτέλεση εργασίες εντάσσονται σε περισσότερες από τις προβλεπόμενες στη ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 υπουργική απόφαση ομάδες εργασιών της κατηγορίας των οικοδομικών έργων (χωματουργικά - καθαιρέσεις, τοιχοδομές – τοιχοπετάσματα - επιχρίσματα, ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες, κ.λπ.). Συνεπώς, το ελεγχόμενο έργο δημοπρατήθηκε ουσιαστικά με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης του άρθρου 125 του ν.4412/2016, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον αφενός η προϋπολογιζόμενη για το ελεγχόμενο έργο δαπάνη υπερβαίνει κατά πολύ το κατά τη ρητή διάταξη του άρθρου 125 παρ. 1 του ν.4412/2016 οριζόμενο ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι δυνατή η υποβολή οικονομικών προφορών με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης, και αφετέρου η θεώρηση όλων των επιμέρους προβλεπόμενων ειδών εργασιών ως μίας ομάδας καθιστά δυσχερή (αν όχι ανέφικτο) τον έλεγχο της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο νόμο (άρθρο 156 παρ. 3 του ν.4412/2016) και την οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ενδέχεται δε να οδηγήσει σε μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου και, ειδικότερα, σε μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογιζόμενων για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης των δαπανών κάποιων από αυτά τα είδη εργασιών και, παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται στην υπέρβαση της συμβατικής ομάδας εργασιών δυνάμει του άρθρου 11.3 της διακήρυξης του διαγωνισμού (βλ. και όμοια διατύπωση σε άρθρο 156 παρ. 3 περ. β΄ υποπερ. εε΄, όπου ορίζεται ως προϋπόθεση για την εφαρμογή της εν λόγω παραγράφου η ανάλυση του προϋπολογισμού σε ομάδες εργασιών).

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/15/2019

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 20/2016 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: 1) Η παράλειψη της τήρησης της προβλεπόμενης προθεσμίας 15 ημερών μεταξύ της δημοσίευσης της περίληψης της διακήρυξης στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού δεν μπορεί να αποτελέσει αφ’ εαυτής λόγο διακωλυτικό της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης (πρβλ. VI Τμήμα 856/2012), καθόσον, στην προκειμένη περίπτωση, παρά την ως άνω παράλειψη, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού έλαβε, κατά τα προαναφερθέντα, ευρεία δημοσιότητα, με αποτέλεσμα τη συμμετοχή στο διαγωνισμό ικανού αριθμού υποψηφίων (σε σχέση με τον εντοπισμένο χωρικά χαρακτήρα του συγκεκριμένου έργου) και συνεπώς την ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού. 2) Στην προκειμένη περίπτωση νομίμως η αναθέτουσα αρχή συνέταξε τα τεύχη δημοπράτησης βάσει του άρθρου 5 του ν. 3669/2008, δεδομένου ότι το υπό ανάθεση έργο έχει ως αντικείμενο τη συντήρηση υφιστάμενου οδικού δικτύου και προϋπολογισμό 300.000,00 €, επέλεξε δε βάσει του ως άνω άρθρου, κατά διακριτική ευχέρεια, το σύστημα υποβολής προσφοράς με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης (ήτοι σε ακέραιες μονάδες επί τοις εκατό) στις τιμές του τιμολογίου (ήτοι στον προϋπολογισμό) της υπηρεσίας, για την εφαρμογή του οποίου δεν απαιτείται αναλυτική προμέτρηση των εργασιών. Αντιθέτως, στην περίπτωση αυτή ο προϋπολογισμός της μελέτης περιλαμβάνει μόνο τιμές μονάδας των εργασιών και όχι προμέτρηση των ποσοτήτων εκάστης των εργασιών αυτών. Πλην όμως, η αδυναμία αναλυτικής προμέτρησης εκάστης ομάδας εργασιών (π.χ. χωματουργικά, καθαιρέσεις, ασφαλτικά) δεν αποκλείει τον κατ’ εκτίμηση της υπηρεσίας προσδιορισμό του ποσοστού των εργασιών εκάστης κατηγορίας (π.χ. εργασίες οδοποιΐας, Η/Μ, υδραυλικές) στο σύνολο του προϋπολογισμού του έργου. Πράγματι, εν προκειμένω, προσδιορίστηκε, κατ’ εκτίμηση, από την αναθέτουσα αρχή ότι οι εργασίες οδοποιΐας ανέρχονται σε ποσοστό 90% του προϋπολογισμού του όλου έργου, όπως προκύπτει και από το 249932/1285/10.6.2016 έγγραφο διευκρινίσεων του αναπληρωτή Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Π.Ε. Κλικίς, σύμφωνα με το οποίο η κύρια κατηγορία εργασιών θα είναι της οδοποιΐας, ενώ καμία από τις λοιπές κατηγορίες (πρασίνου, Η/Μ, οικοδομικά κ.λπ.) δεν θα ξεπεράσει το ποσοστό του 10% του προϋπολογισμού του έργου, και βάσει αυτού του ποσοστού, νομίμως κλήθηκε στη δημοπρασία η κατηγορία των εργοληπτικών επιχειρήσεων οδοποιΐας. Το γεγονός δε ότι πρόκειται για έργο οδοποιΐας επιρρωνύεται από το 6799/21.9.2015 έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, σύμφωνα με το οποίο  το εν λόγω έργο αφορά σε εργασίες συντήρησης υφιστάμενης οδοποιίας και ως εκ τούτου δεν απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση  για την εκτέλεσή του

Aνακαλεί την 20/2016 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου .

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Αίτηση αναθεώρηση της 2245/2017 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε η αίτηση ανάκλησης του ως άνω Δήμου κατά της 12/2017 πράξης της  Επιτρόπου της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν εν προκειμένω απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίες καθιστούν αναγκαία την υπογραφή της κρινόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς κατά τη μελέτη του έργου έπρεπε μεν να ληφθούν υπόψη οι ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής, δεν ήταν δυνατόν, όμως, να προβλεφθούν οι επισυμβάσες επαναλαμβανόμενες απεργίες των μηχανικών και εργοληπτών, οι οποίες δεν επέτρεψαν την εγκατάσταση αναδόχου στο έργο πριν τις 28.11.2016. Το γεγονός δε αυτό συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, εξαιτίας της οποίας, το έργο, ενώ ήταν ημιτελές, παρέμεινε χωρίς να εκτελούνται εργασίες, εκτεθειμένο στις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής μέχρι την εγκατάσταση της αναδόχου, ήτοι δυόμισυ χρόνια μετά την περαίωση των εργασιών της αρχικής εργολαβίας (14.5.2014). Ενδεικτικό της έκτασης των φθορών, που προκλήθηκαν κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα στο κτίριο, όπως αναφέρεται στην από 3.5.2017 τεχνική έκθεση, είναι ότι σύμφωνα με τις μετρήσεις, που έγιναν για χρονικό διάστημα τριάντα ημερών, μετά την εγκατάσταση της αναδόχου στις 28.11.2016, κατά τη διάρκεια των οποίων κατεγράφησαν συνεχείς και έντονες βροχοπτώσεις στην περιοχή με την υγρασία να κυμαίνεται σε ποσοστά από 90% έως 100%, παρατηρήθηκε επιβάρυνση των φαινομένων τόσο της οξείδωσης των σκυροδεμάτων όσο και των ρηγματώσεων στα επιχρίσματα. Επομένως, το VI Τμήμα που έκρινε αντιθέτως έσφαλε ως προς την εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών που στοιχειοθετούν απρόβλεπτες περιστάσεις. Ομοίως, εσφαλμένη είναι η παραδοχή της προσβαλλομένης ότι η ανάδοχος όφειλε να φροντίσει για τη φύλαξη του έργου ώστε να αποφευχθούν οι βανδαλισμοί και οι κλοπές στο σύστημα πυρόσβεσης, εφόσον, συνεπεία των ως άνω προαναφερθεισών απρόβλεπτων περιστάσεων, δεν κατέστη δυνατό να εγκατασταθεί στο έργο πριν τις 28.11.2016, τα γεγονότα δε αυτά είχαν ήδη επισυμβεί πριν την εγκατάστασή της σε αυτό, καθώς, όπως αναφέρεται στην τεχνική έκθεση της αναδόχου, που επισυνάπτεται στο πρωτόκολλο παράδοσης-παραλαβής, το έργο παρελήφθη με ελλείψεις του δικτύου των σωλήνων πυρόσβεσης και χωρίς την  πυροσβεστική φωλιά έναντι του κυλικείου. Κατ’ ακολουθία αυτών, που προηγουμένως έγιναν δεκτά, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος( 2245/2017 ), ακολούθως δε πρέπει να ανακληθεί η 12/2017 πράξη της Επιτρόπου της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Έργο - Μονάδα Επεξεργασίας Αστικών Απορριμάτων...Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή καθ’ ο μέρος αφορά την αποδοχή της συμμετοχής στο διαγωνισμό της παρεμβαίνουσας ενώσεως προσώπων …. και να απορριφθεί η παρέμβαση της ενώσεως αυτής. Κατά τα λοιπά η αίτηση πρέπει να απορριφθεί και να γίνει αντίστοιχα δεκτή η παρέμβαση της ενώσεως προσώπων …-.... Ως ασφαλιστικό δε μέτρο πρέπει να διαταχθεί η αναστολή εκτελέσεως της προσβαλλομένης πράξεως της αναθέτουσας αρχής (απόφαση 416/2013) κατά το μέρος που με αυτήν απερρίφθησαν οι σχετικές αιτιάσεις της προδικαστικής προσφυγής και έγινε δεκτή η συμμετοχή στο διαγωνισμό της ενώσεως …., μέχρις ότου εκδοθεί οριστική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας επί αιτήσεως ακυρώσεως, την οποία οφείλει να ασκήσει η αιτούσα σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 7 του ν. 3886/2010. Εξ άλλου, λαμβανομένου υπ’ όψη ότι η αναθέτουσα αρχή, δυναμένη να συμμορφωθεί προς όσα πιθανολογήθηκαν ως βάσιμα σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 παρ. 8 του ν. 3886/2010, δεν κωλύεται να συνεχίσει και ολοκληρώσει τον ένδικο διαγωνισμό, δεν συντρέχει, εν πάση περιπτώσει, περίπτωση απορρίψεως της αιτήσεως, κατ’ άρθρο 5 παρ. 5 του ν. 3886/2010, για λόγους δημοσίου συμφέροντος (πρβλ. ΕΑ 284/2013 σκ. 17), τούτο δε ανεξαρτήτως του ότι η Διοίκηση ζήτησε την απόρριψη της αιτήσεως κατ’ εφαρμογήν της ως άνω διατάξεως το πρώτον με το από 30.8.2013 υπόμνημά της, το οποίο κατατέθηκε μετά τη συζήτηση της υποθέσεως (πρβλ. ΕΑ 418/2010).

Tο αντικείμενο της σύμβασης, όπως περιγράφεται ανωτέρω και περιλαμβάνει πέραν των εργασιών χρωματισμού επιφανειών που πιστοποιήθηκαν με τον 1ο λογαριασμό και εξοφλούνται με το επίμαχο ένταλμα, και χωματουργικές εργασίες (εκσκαφές) καθώς και χρήση οπλισμένου ή ελαφρά οπλισμένου σκυροδέματος, σε συνδυασμό με άλλες εργασίες όπως επιστρώσεις με πλακίδια και επενδύσεις των επιφανειών, μόνωση ταρατσών και στεγών, αντικαταστάσεις υδρορροών, επιχρίσματα, τοποθέτηση μεταλλικών θυρών, επιστεγάσεις καθώς και εκτέλεση ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών σε διάφορα σχολικά κτίρια του ως άνω Δήμου, αφορά σε εκτέλεση έργου, καθόσον οι εργασίες αυτές αποτελούν εργασίες επισκευής και συντήρησης κτιρίων κατά την έννοια του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3669/2008, το αποτέλεσμα των οποίων συνδέεται άμεσα με το έδαφος ή υπέδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί συστατικό του, επιπλέον δε για την εκτέλεσή τους απαιτούνται ειδικές τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι καθώς και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό (βλ. Πρ. VII Τμ. 331, 374/2009). Εξάλλου, οι εν λόγω εργασίες πρέπει να εκτιμηθούν ως ενιαίο σύνολο, ανεξάρτητα δηλαδή από το είδος της εργασίας που πρόκειται να εκτελεστεί σε κάθε κτίριο, καθόσον ένας τέτοιος διαχωρισμός δεν προκύπτει από τη μελέτη του έργου, ενώ σε κάθε περίπτωση, ο χαρακτηρισμός των εργασιών ως «δημόσιο έργο» δεν μπορεί να εξαρτηθεί από τις περιλαμβανόμενες σε κάθε λογαριασμό εργασίες, αλλά από τη συνολική μελέτη του έργου.(…..) Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι η πληρωμή συγκεκριμένης δαπάνης πρέπει να γίνεται σε βάρος ειδικά προβλεφθείσας για το σκοπό αυτό πίστωσης και, επομένως, πριν από την έναρξη της οποιασδήποτε διαδικασίας για την ανάθεση δημοτικού έργου πρέπει να έχει εξασφαλιστεί και να υπάρχει εγγεγραμμένη σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό του αναθέτοντος Δήμου για το τμήμα τουλάχιστον του έργου που πρόκειται να εκτελεστεί μέχρι το τέλος τους έτους, η έλλειψη δε πίστωσης ελέγχεται κατά την άσκηση του προληπτικού ελέγχου του οικείου χρηματικού εντάλματος από το Ελεγκτικό Συνέδριο (άρθρα 17 παρ. 1β΄ και 21 παρ. 1 του π.δ. 774/1980, πρβλ. και Πράξεις VII Τμ. 145/2006, 173, 257/2007). Περαιτέρω, η ανάληψη συγκεκριμένης δαπάνης έχει την έννοια της έγκρισης αυτής από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα, μετά από έλεγχο αφενός της νομιμότητας αυτής και αφετέρου της ύπαρξης στον προϋπολογισμό της υπηρεσίας επαρκούς για την κάλυψη της δαπάνης πίστωσης. Υπό τη λογιστική έννοια η ανάληψη δαπάνης σημαίνει την εγγραφή του ποσού της δαπάνης στο οικείο Βιβλίο Ανειλημμένων Υποχρεώσεων και πιστοποιεί την ύπαρξη και δέσμευση των οικείων πιστώσεων, σε βάρος των οποίων πρόκειται να πραγματοποιηθεί η δαπάνη, έτσι ώστε με την παρακολούθηση του εκάστοτε υπολοίπου να καθίσταται δυνατός ο προγραμματισμός των αναλαμβανόμενων από το Δήμο υποχρεώσεων αλλά και να διασφαλίζεται η εκπλήρωση των ανειλημμένων υποχρεώσεών του. Παρέπεται ότι, εφόσον από τη σχετική σύμβαση προκύπτει ότι ο χρόνος, μέσα στον οποίο πρέπει να ολοκληρωθεί το έργο, δεν εκτείνεται πέραν της λήξης του οικείου οικονομικού έτους, η νομιμότητα της εν λόγω δαπάνης προϋποθέτει τη σύνταξη έκθεσης ανάληψης για τη συνολική δαπάνη αυτού. Εξάλλου, για τις δαπάνες που δεν πραγματοποιούνται εντός του οικονομικού έτους, στο οποίο ανάγονται, ο νόμος καθιερώνει ειδική διαδικασία ακύρωσης των ήδη εκδοθέντων ενταλμάτων και διαγραφής των οικείων πιστώσεων από το Βιβλίο Ανειλημμένων Υποχρεώσεων, οπότε οι σχετικές δαπάνες αναλαμβάνονται εκ νέου σε βάρος ειδικής πλέον πίστωσης του προϋπολογισμού του νέου οικονομικού έτους που αφορά σε έξοδα παρελθόντων οικονομικών ετών. Συνεπώς, η ανάληψη δαπάνης για πρώτη φορά σε βάρος πίστωσης επόμενου οικονομικού έτους λόγω ανεπάρκειας των πιστώσεων του οικονομικού έτους, στο οποίο η σχετική υποχρέωση ανάγεται, καθιστούν τη δαπάνη μη νόμιμη, καθόσον η διαδικασία αυτή καταλήγει στην περιγραφή των ως άνω διατάξεων (βλ. Πρ. VII Τμ. 288/2008).

Εργασίες επισκευής χρωματισμών του Δικαστικού Μεγάρου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας αποτελεί προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξη του άρθρου 100 παρ. 5 του ν. 3852/2010, για τη σύναψη της οποίας απαιτείται η συμμετοχή του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού. Και τούτο διότι αυτή αποσκοπεί στην εκτέλεση έργου με πολιτιστικό χαρακτήρα - όπως ρητώς χαρακτηρίζονται με την προαναφερόμενη διάταξη οι παρεμβάσεις επί διατηρητέων κτιρίων- και δη στην εκτέλεση εργασιών επισκευής και χρωματισμών επί του Δικαστικού Μεγάρου …, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο κτίριο με την οικ.22525/1525/4.4.1988 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Εν προκειμένω όμως, η σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας …, χωρίς τη συμμετοχή, ως συμβαλλόμενου μέρους, του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, δεν δύναται, κατά την κρίση του Τμήματος, να αποτελέσει λόγο διακωλυτικό της υπογραφής της. Και τούτο ειδικότερα διότι, ανεξαρτήτως του ότι ο βασικός δικαιολογητικός λόγος σύναψης αυτής αποτελεί, όπως αποδείχθηκε, η εξασφάλιση της χρηματοδότησης αυτής από την Περιφέρεια .... - καθώς το ... δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους προκειμένου να εκτελέσει το έργο αυτό αυτοτελώς-, σε κάθε περίπτωση, η συνεργασία και συμμετοχή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, στην εκτέλεση του έργου της προγραμματικής σύμβασης έχει εν τοις πράγμασι διασφαλισθεί, αφού η συνταχθείσα, κατά το έτος 2005, μελέτη για την εκτέλεση των περιγραφόμενων σε αυτήν εργασιών επί του ως άνω διατηρητέου κτιρίου, έχει εγκριθεί από την αρμόδια υπηρεσία του ίδιου Υπουργείου, ήτοι από την Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων, με την ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/37693/1453/2005 απόφαση. Επιπλέον, στην τελευταία αυτή εγκριτική απόφαση προβλέπεται ρητώς ότι οι εργασίες που θα εκτελεστούν θα τελούν υπό την εποπτεία της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία θα είναι ενήμερη και για την έναρξη και εξέλιξη των εργασιών. Επισημαίνεται δε ρητώς ότι, η ως άνω υπηρεσία του Υπουργείου δύναται να παρέμβει και να διακόψει τις εργασίες, εάν αυτές παρεκκλίνουν της εγκεκριμένης μελέτης. Επομένως, το εν λόγω Υπουργείο τελεί σε γνώση των εργασιών, που πρόκειται να εκτελεσθούν επί του προαναφερόμενου διατηρητέου κτίσματος, στο πλαίσιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης και εν τοις πράγμασι πληρούται στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο ειδικότερος σκοπός του νόμου που επιτάσσει τη συμμετοχή του ως άνω Υπουργείου κατά τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων πολιτιστικού χαρακτήρα, ο οποίος συνίσταται αφενός, στην τήρηση των σχετικών με την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος διατάξεων και αφετέρου στην ένταξη των σχετικών έργων στον ευρύτερο προγραμματισμό του Υπουργείου. Περαιτέρω, όσον αφορά την δεύτερη αιτίαση της Αναπληρώτριας Επίτροπου σύμφωνα με την οποία κωλύεται η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης, δοθέντος ότι δεν προκύπτει από τα προσκομιζόμενα στοιχεία επικαιροποίηση της μελέτης του έργου, που συντάχθηκε πριν από 14 έτη, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή προώρως προβάλλεται στο παρόν στάδιο, αφού το εν λόγω ζήτημα δεν συνάπτεται με τη νομιμότητα της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης αλλά της εκτελεστικής σύμβασης ανάθεσης δημοσίου έργου, η οποία πρόκειται να επακολουθήσει.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 11/2019 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …, το δε οικείο σχέδιο της υπό κρίση προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης να υπογραφεί.

Έργο-Ανάκληση σχεδίου σύμβασης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι:  Α) Ο όρος της διακηρύξεως περί του χρόνου λήξεως των εγγυητικών επιστολών ήταν πράγματι αντιφατικός διότι η επανάληψη της νομοθετικής ρυθμίσεως στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 15 παρ. 3 της διακηρύξεως οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι οι προσφορές θα απορρίπτονται ως απαράδεκτες εφόσον οι εγγυητικές επιστολές που τις συνοδεύουν φέρουν ημερομηνία λήξεως  της ισχύος τους προγενέστερη της 10ης Οκτωβρίου 2014, ενώ στο δεύτερο εδάφιο η τοιαύτη συνέπεια της απορρίψεως επιφυλασσόταν και για τις προσφορές οι εγγυητικές επιστολές των οποίων έληγαν το χρονικό διάστημα από 10.10.2014 έως 17.10.2014 καθόσον ο ελάχιστος χρόνος ισχύος τους παρατεινόταν έως τις 18.10.2014.  Εφόσον δε, η τοιαύτη πλημμέλεια ανάγεται στην έλλειψη σαφήνειας όρου της διακηρύξεως η αναθέτουσα αρχή όφειλε ή να ματαιώσει το διαγωνισμό ή να κάνει δεκτή τη συμμετοχή όλων όσων, παρερμηνεύοντας τον οικείο όρο, προσκόμισαν εγγυητική επιστολή με ημερομηνία λήξεως αυτή της 10.10.2014, χρονολογία που πληρούσε κατ’ ελάχιστον τις απαιτήσεις του Κώδικα Κατασκευής Δημοσίων Έργων, προκειμένου να μην αποβεί σε βάρος των διαγωνιζομένων η αντιφατικότητα των δύο εδαφίων του ως άνω όρου.  Β) Η μη άσκηση προσφυγών ή ενδίκων βοηθημάτων κατά της διακηρύξεως καθώς και η έλλειψη αιτήματος περί παροχής διευκρινίσεων ουδόλως καταδεικνύει τη σαφήνεια του σχετικού όρου, διότι στον κρινόμενο διαγωνισμό απορρίφθησαν ένδεκα (11) από τους συνολικά δεκατέσσερις (14) υποψηφίους, οι οποίοι ερμήνευσαν τον σχετικό όρο σύμφωνα με τους ορισμούς του πρώτου εδαφίου, λαμβάνοντας ως ορθή ημερομηνία λήξεως των εγγυητικών τους επιστολών αυτή της 10.10.2014, χωρίς να θεωρούν ότι η τοιαύτη κατανόηση ή  ερμηνεία άγει σε απόρριψη των προσφορών τους ως απαραδέκτων.  Ακολούθως, η μη άσκηση προσφυγών ή ενδίκων μέσων κατά του Πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού ανάγεται στα παραγωγικά αίτια της βουλήσεως κάθε υποψηφίου, εν πάση δε περιπτώσει αλυσιτελώς προβάλλεται, καθόσον το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά τη διενέργεια του προσυμβατικού ελέγχου αποφαίνεται για τη νομιμότητα της διακηρύξεως και της διαγωνιστικής διαδικασίας, ανεξάρτητα από τις τυχόν υποβληθείσες προσφυγές, ενστάσεις ή λοιπά ένδικα βοηθήματα, με γνώμονα την προστασία των αρχών της διαφάνειας και του ανταγωνισμού, οι οποίες παραβιάσθηκαν εν προκειμένω με την απόρριψη ένδεκα (11) επί συνόλου δεκατεσσάρων (14) προσφορών, για τον ίδιο τυπικό λόγο του χρόνου λήξεως των εγγυητικών τους επιστολών  και  Γ) Οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή, πέραν του ότι προβάλλονται απαραδέκτως, το πρώτον με το υπόμνημά της, δεν οδηγούν αυτοτελώς στην παραδοχή της αιτήσεως διότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται πρωτίστως με την τήρηση των αρχών της νομιμότητας, της διαφάνειας και του ανταγωνισμού.Στην προκειμένη δε περίπτωση, το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται πλήρως, με την αποδοχή του συνόλου των υποψηφίων που κατέθεσαν εγγυητική επιστολή με ημερομηνία 10.10.2014 στον κρινόμενο διαγωνισμό (καθόσον η τοιαύτη αναγραφή οφείλεται στην αντιφατικότητα του οικείου όρου της διακηρύξεως) και την ανάθεση του έργου στον πρώτο κατά σειρά μειοδοσίας εργολήπτη.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη αίτηση ανακλήσεως και η υπέρ αυτής πρόσθετη παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν στο σύνολό τους και να μην ανακληθεί η 111/2014 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.