Αποφάσεις του Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου που υπόκεινται σε αίτηση αναιρέσεως.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Απόφαση Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία ακυρώνεται (απορριπτική) πράξη Δ/νσης Κανονισμού Συντάξεων ως νομικά αβάσιμη και αναπέμπεται η υπόθεση στην ίδια Δ/νση για να κριθεί αυτή στην ουσία, είναι οριστική και κατά συνέπεια υπόκειται άμεσα σε αίτηση αναιρέσεως.

Ευθύνη στρατιωτικού δημοσίου υπολόγου – Άσκηση, ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου αιτήσεως καταλογισμού εις βάρος αστικώς υπευθύνου στρατιωτικού – Προϋποθέσεις εξώδικης αναγνώρισης απαιτήσεως κατά του Δημοσίου.(..)Κατάσταση : Μη αποδεκτή 
Οι στρατιωτικοί δημόσιοι υπόλογοι ευθύνονται για κάθε πταίσμα μέχρι του βαθμού της ελαφράς συγκεκριμένης αμέλειας. Η πρόσκληση προς αναπλήρωση διαπιστωθέντος ελλείμματος έχει και την έννοια της προηγουμένης ακροάσεως του υπολόγου, προκειμένου να του δοθεί η δυνατότητα άμυνας πριν από την έκδοση καταλογιστικής αποφάσεως. Μετά την εκούσια, εκ μέρους του υπόλογου διαχειριστή συναλλάγματος δραπέτευσης-διαφυγής, αναπλήρωση διαπιστωθέντος ελλείμματος δεν ανακύπτει υποχρέωση του Δημοσίου να προσφύγει στη διαδικασία του άρθρου 46 παρ.5 του Οργανισμού του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να ζητήσει την άσκηση αιτήσεως καταλογισμού κατά τέως υπαξιωματικού, ο οποίος καταδικάσθηκε για κλοπή του εν λόγω συναλλάγματος. Ενόψει της αναπληρώσεως του ελλείμματος για νόμιμη αιτία, και μη συντρεχούσης περιπτώσεως διπλής ικανοποιήσεως της ίδιας αξιώσεως του Δημοσίου, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εξώδικης αναγνωρίσεως απαιτήσεως του ως άνω υπολόγου κατά του Δημοσίου, σύμφωνα με το άρθρο 2 περιπτ.ζ’ του Ν 3086/2002. (ομοφ.)

Η απόφαση 20/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αίτηση αναίρεσης ενός πρώην Ταγματάρχη Υγειονομικού Ιατρών ε.α. κατά της απόφασης 1257/2019 του V Τμήματος. Η αρχική πράξη καταλογισμού αφορούσε το ποσό των 180.921,73 ευρώ για πρόωρη αποχώρηση πριν τη συμπλήρωση του υποχρεωτικού χρόνου παραμονής. Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ότι η υποχρέωση παραμονής στο στράτευμα και η καταβολή αποζημίωσης δεν αντίκειται στις συνταγματικές αρχές (ισότητα, αναλογικότητα) και τις υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις (ΕΣΔΑ, ΔΣΕ 29). Ωστόσο, έκανε δεκτό εν μέρει τον λόγο αναίρεσης περί εσφαλμένου υπολογισμού της αποζημίωσης, καθώς κρίθηκε ότι δεν έπρεπε να συμπεριληφθούν στις εκκαθαρισμένες πραγματικές αποδοχές, η οικογενειακή παροχή και η προσαύξηση του επιδόματος εξομάλυνσης λόγω οικογενειακής κατάστασης. Κατόπιν αυτού, η Ολομέλεια αναίρεσε εν μέρει την προσβαλλόμενη απόφαση και ανέπεμψε την υπόθεση στο Πρώτο Τμήμα για επανεκδίκαση και επαναϋπολογισμό του ποσού.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον απορρέει από δεκατρείς (13) αυτοτελείς συμβάσεις το συμβατικό τίμημα των οποίων υπολείπεται του ορίου των 5.000,00 ευρώ. Και τούτο ανεξαρτήτως του ότι ο Δήμος σώρευσε όλες τις συμβατικές αμοιβές σε ένα χρηματικό ένταλμα, με αποτέλεσμα να υπερβεί το τιθέμενο εκ του νόμου όριο, καθόσον τούτο δεν αναιρεί το γεγονός ότι πρόκειται για δαπάνες προς εξόφληση δημοσίων συμβάσεων, εφαρμοζόμενης εν προκειμένω της παραγράφου 2α του π.δ. 136/2011 με το οποίο τίθεται ειδικά το κριτήριο του συμβατικού προϋπολογισμού. Σε αντίθετη περίπτωση, θα παρεχόταν η δυνατότητα στον κάθε ελεγχόμενο φορέα να καταστρατηγεί το θεσπισθέν όριο των 5.000,00 ευρώ, και να υπαγάγει στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δαπάνες που δεν θα ελέγχονταν λόγω ποσού, παρά τη βούληση του νομοθέτη, ο οποίος ήθελε σαφώς να εξαιρέσει από αυτόν ήσσονος σημασίας δαπάνες χάριν της ταχύτητας των συναλλαγών. (βλ. σχετ. Πρακτικά της 10ης Γεν.Συν./7.5.2014 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα περιλαμβάνει δαπάνες που απορρέουν από συμβάσεις, οι οποίες υπολείπονται του ορίου των 5.000,00 ευρώ, δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:Αίτηση για αναίρεση των 204/2013 και 1686/2012 οριστικών αποφάσεων του VΙΙ  Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(....)Με την 299/2003 πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου …. καταλογίσθηκαν εις βάρος των αναιρεσειόντων,  Προέδρων του Δημοτικού Συμβουλίου (των 1ου και 5ου) και Αντιδημάρχων (των 2ου, 3ου και 4ης) του Δήμου … Αττικής κατά τα έτη 1996 έως 1999, τα εισπραχθέντα από αυτούς χρηματικά ποσά προσαύξησης (20%) επί των εξόδων παράστασης, ως αχρεωστήτως καταβληθέντα.Με την 204/2013 πρώτη αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση του VΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απορρίφθηκε ως αβάσιμη αγωγή των ήδη αναιρεσειόντων, με την οποία ζητείτο να αναγνωρισθεί ότι αυτοί δεν υπέχουν υποχρέωση προς επιστροφή των εν λόγω εισπραχθέντων ποσών και ότι ο παραπάνω δήμος δεν δικαιούται να αναζητήσει ή να βεβαιώσει αυτά εις βάρος τους, ούτε και να εισπράξει το ποσό της πρώτης δόσης αυτών, προς εκτέλεση της ως άνω 299/2003 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου …. Με την 1682/2012 δεύτερη αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση του VΙΙ Τμήματος απορρίφθηκε ως απαράδεκτη ανακοπή των ήδη αναιρεσειόντων κατά: α) της ως άνω 299/2003 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου …, β) της από 20.1.2004 οικείας συνοπτικής κατάστασης βεβαίωσης δημοτικού εσόδου του Δήμου … και γ) του 14/20004 οικείου χρηματικού καταλόγου.(....)...η πληρεξούσια δικηγόρος των αναιρεσειόντων …, κατά την εκφώνηση της υπόθεσης στο ακροατήριο δήλωσε ότι αυτοί  παραιτούνται του δικογράφου της ένδικης αιτήσεως αναιρέσεως, στη δήλωση δε αυτή συναίνεσε ο αντίδικος  Δήμος.Κηρύσσει  καταργημένη τη δίκη  επί της από 15 Απριλίου 2013 αιτήσεως αναιρέσεως των: 1) ….. του …, 2) ….. του …, 3) ….. του …, 4) ….. του … και 5) ….. του …, κατοίκων … Αττικής, κατά των 204/2013 και 1686/2012 αποφάσεων του VΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΣ:ζητείται η αναίρεση της 1996/2014 οριστικής αποφάσεως του ΙV Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, ο σχετικός λόγος αναίρεσης κατ’ αυτήν την αιτίαση είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση αναίρεσης και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, να αναπεμφθεί δε η υπόθεση στο εκδόν ΙV Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την εκ νέου εξέτασή της, περαιτέρω δε να διαταχθεί η απόδοση του παραβόλου που κατέθεσε η αναιρεσείουσα για την άσκηση της ένδικης αίτησης (άρθρο 73 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο - ν. 4129/2013), ενώ, μετ’ εκτίμηση των συντρεχουσών περιστάσεων, πρέπει να συμψηφιστούν μεταξύ των διαδίκων μερών τα δικαστικά έξοδα (άρθρ.275 Κ. Διοικ. Δικ. σε συνδ. με άρθρ. 123 π.δ/τος 1225/1981). Κατά την μειοψηφούσα όμως γνώμη της Προέδρου Ανδρονίκης Θεοτοκάτου και του Συμβούλου Γεωργίου Βοΐλη, για τους λόγους που οι ίδιοι εξέθεσαν σε προηγούμενη σκέψη της παρούσας, η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως έπρεπε να γίνει δεκτή και να αναπεμφθεί η υπόθεση στο εκδόν την προσβαλλόμενη απόφαση Τμήμα προεχόντως για να εφαρμοσθεί απ’ αυτό στην κρινόμενη περίπτωση η διάταξη του άρθρου 37 παρ. 1 του ν. 3801/2009. Αναιρεί την 1996/2014 απόφαση του ΙV Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η απόφαση 452/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε την αίτηση αναίρεσης ενός Υποπλοιάρχου Υγειονομικού Ιατρών ε.α. κατά της απόφασης του V Τμήματος, η οποία περιόρισε το ποσό καταλογισμού του λόγω πρόωρης αποχώρησης από τις Ένοπλες Δυνάμεις στα 172.380,23 ευρώ. Ο αξιωματικός αμφισβήτησε τη νομιμότητα και την αναλογικότητα της υποχρέωσης παραμονής (πρόσθετα 5 έτη λόγω ειδίκευσης) και του τρόπου υπολογισμού της αποζημίωσης, επικαλούμενος διατάξεις του Συντάγματος και διεθνών συμβάσεων περί ελεύθερης επιλογής επαγγέλματος και απαγόρευσης αναγκαστικής εργασίας. Το Δικαστήριο έκρινε ότι τόσο η υποχρέωση παραμονής όσο και ο αντικειμενικός καταλογισμός δεν συνιστούν αναγκαστική εργασία ούτε αντίκεινται στην αρχή της αναλογικότητας, καθώς εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον της στελέχωσης των Ενόπλων Δυνάμεων και έχουν αποκαταστατικό χαρακτήρα για τη ζημία του Δημοσίου. Ως εκ τούτου, η αίτηση απορρίφθηκε στο σύνολό της.

Η Πράξη 222/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας σύναψης και του σχεδίου της 10ης εκτελεστικής σύμβασης της συμφωνίας-πλαίσιο 03/2023. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια καυσίμων κίνησης για πολεμικά πλοία του Πολεμικού Ναυτικού και πλωτά μέσα του Λιμενικού Σώματος. Η αξία της σύμβασης ανέρχεται στα 20.980.155,00 ευρώ, και μετά τη σύναψή της εξαντλείται το συνολικό οικονομικό αντικείμενο της συμφωνίας-πλαίσιο. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης, υπό τον όρο να διορθωθεί το αναγραφόμενο ποσό στην πρώτη σελίδα του σχεδίου από το εσφαλμένο «220.980.155,00 ευρώ» στο ορθό «20.980.155,00 ευρώ».

Η Πράξη 26/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της 1ης τροποποίησης της σύμβασης 15431/29.12.2023 μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης - Αποχέτευσης Ηρακλείου (Δ.Ε.Υ.Α.Η.) και του οικονομικού φορέα «..ΑΕ» για την προμήθεια «ΟΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ». Η τροποποίηση κρίνεται παραδεκτή και ουσιώδης διότι μεταβάλλει το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης λόγω τεχνολογικών εξελίξεων. Ωστόσο, το Κλιμάκιο αναβάλλει την οριστική του κρίση και διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου με τεκμηρίωση της αξίας των προς αντικατάσταση ειδών, νέο σχέδιο σύμβασης που να περιγράφει αναλυτικά τις αλλαγές στα άρθρα 1 και 2, και διευκρινίσεις για την αναγκαιότητα τροποποίησης του άρθρου 8.

ΕΡΓΑ-συμπληρωματικές εργασίες.(..) ζητείται εμπροθέσμως και κατά τα λοιπά παραδεκτώς η ανάκληση της 41/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου «Διευθέτηση ρέματος Εσχατιάς Τμήμα 1ο...Στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι μετά την υπογραφή  της αρχικής σύμβασης, πραγματοποιήθηκε απόσχιση του κατασκευαστικού κλάδου της εργοληπτικής επιχείρησης «...» και απορρόφησή του από την εταιρεία «...», η οποία ανέλαβε να υποκαταστήσει εφεξής την ανωτέρω εργοληπτική επιχείρηση στην εκτέλεση των μη περαιωμένων εργολαβιών της...Ήδη με την κρινόμενη αίτηση, η αιτούσα κοινοπραξία υποστηρίζει ότι η παράλειψη ρητής έγκρισης της υποκατάστασης δεν είναι ουσιώδης, πρωτίστως διότι, μετά την επέλευση της μεταβολής, η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε σιωπηρώς τη συνέχιση της εργολαβίας από το νέο κοινοπρακτικό σχήμα,...Η παράλειψη έκδοσης ρητής πράξης οφείλεται σε δικαιολογημένη πλάνη της υπηρεσίας ως προς την αναγκαιότητα αυτής, αφού θεώρησε την απορροφούσα εταιρεία ... «καθολική διάδοχο» της ..., παραπλανηθείσα προφανώς από τις αντιφατικές σχετικές γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (βλ. τις αντίθετες 132/2003 και 497/2008 γνωμοδοτήσεις Ν.Σ.Κ).(..).., όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο, οι ανατιθέμενες με τη συμπληρωματική σύμβαση εργασίες επεκτείνουν ανεπίτρεπτα το τεχνικό αντικείμενο της κύριας σύμβασης...Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.Δεν ανακαλεί την 41/2017 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Αναθεωρήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1378/2017(..)Αναθεωρεί την 847/2017 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. ...Ανακαλεί την 41/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.