ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/20/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η απόφαση 20/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αίτηση αναίρεσης ενός πρώην Ταγματάρχη Υγειονομικού Ιατρών ε.α. κατά της απόφασης 1257/2019 του V Τμήματος. Η αρχική πράξη καταλογισμού αφορούσε το ποσό των 180.921,73 ευρώ για πρόωρη αποχώρηση πριν τη συμπλήρωση του υποχρεωτικού χρόνου παραμονής. Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ότι η υποχρέωση παραμονής στο στράτευμα και η καταβολή αποζημίωσης δεν αντίκειται στις συνταγματικές αρχές (ισότητα, αναλογικότητα) και τις υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις (ΕΣΔΑ, ΔΣΕ 29). Ωστόσο, έκανε δεκτό εν μέρει τον λόγο αναίρεσης περί εσφαλμένου υπολογισμού της αποζημίωσης, καθώς κρίθηκε ότι δεν έπρεπε να συμπεριληφθούν στις εκκαθαρισμένες πραγματικές αποδοχές, η οικογενειακή παροχή και η προσαύξηση του επιδόματος εξομάλυνσης λόγω οικογενειακής κατάστασης. Κατόπιν αυτού, η Ολομέλεια αναίρεσε εν μέρει την προσβαλλόμενη απόφαση και ανέπεμψε την υπόθεση στο Πρώτο Τμήμα για επανεκδίκαση και επαναϋπολογισμό του ποσού.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/268/2025
Η απόφαση 268/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αίτηση αναίρεσης Αντισυνταγματάρχη Υγειονομικού για τον καταλογισμό αποζημίωσης λόγω πρόωρης αποχώρησης από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Η Ολομέλεια επαναβεβαίωσε ότι η υποχρέωση παραμονής και ο συνακόλουθος καταλογισμός δεν αντίκεινται στην αρχή της αναλογικότητας, του δικαιώματος στην εργασία ή σε υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις, καθώς εξυπηρετούν σκοπό δημοσίου συμφέροντος για την οργανωτική λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων. Έκρινε δε ότι ο χρόνος ιατρικής εξειδίκευσης πρέπει να προσμετράται στον χρόνο υποχρεωτικής παραμονής. Ωστόσο, έκανε εν μέρει δεκτή την αίτηση, κρίνοντας ότι στον υπολογισμό της αποζημίωσης δεν πρέπει να συνυπολογίζονται η οικογενειακή παροχή και η προσαύξηση του επιδόματος εξομάλυνσης που βασίζονται στην οικογενειακή κατάσταση. Η υπόθεση αναπέμφθηκε στο Πρώτο Τμήμα για επαναϋπολογισμό του καταλογισθέντος ποσού.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/267/2025
Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε την αίτηση αναίρεσης κατά της 1261/2019 απόφασης του V Τμήματος, η οποία επικύρωνε τον καταλογισμό ποσού 139.659,46 ευρώ σε απόφοιτο της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων (ΣΣΑΣ - Ιατρικής), Ανθυπολοχαγό (ΥΙ) ε.α., λόγω πρόωρης αποχώρησής του από τις Ένοπλες Δυνάμεις πριν τη συμπλήρωση του υποχρεωτικού χρόνου παραμονής (12 έτη). Το Δικαστήριο έκρινε ότι η υποχρέωση παραμονής και η συνακόλουθη υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης, η οποία υπολογίζεται με βάση αντικειμενικά κριτήρια (εκκαθαρισμένες αποδοχές επί υπολειπόμενους μήνες) έχει αποκαταστατικό χαρακτήρα των δαπανών και του διαφυγόντος κέρδους του Δημοσίου. Ως εκ τούτου, η ρύθμιση δεν αντιβαίνει στις αρχές της αναλογικότητας, της απαγόρευσης αναγκαστικής εργασίας, της αξίας του ανθρώπου ή των περιουσιακών δικαιωμάτων, καθώς πρόκειται για θεμιτό περιορισμό που εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον της εύρυθμης λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/455/2025
Η απόφαση 455/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Γ' Ελάσσονα Ολομέλεια) αφορά αίτηση αναίρεσης στρατιωτικού ιατρού κατά καταλογιστικής πράξης για αποζημίωση λόγω πρόωρης αποχώρησης από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Ο αναιρεσείων αμφισβήτησε το ύψος του καταλογισθέντος ποσού (€101.217,55), επικαλούμενος παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας και της ισότητας. Το Δικαστήριο απέρριψε τους λόγους περί αναλογικότητας και τη νομιμότητα της πενταετούς υποχρέωσης παραμονής μετά την ειδικότητα. Έκρινε, ωστόσο, ότι η αποζημίωση, ως αποκαταστατικό αντιστάθμισμα, υπολογίστηκε εσφαλμένα. Συγκεκριμένα, αποφάνθηκε ότι στον υπολογισμό του ποσού δεν πρέπει να συμπεριληφθούν οι αποδοχές που αντιστοιχούν σε μισθολογική προαγωγή χωρίς βαθμολογική αλλαγή, ούτε η οικογενειακή παροχή. Το Δικαστήριο αναιρεί εν μέρει την προσβαλλόμενη απόφαση και παραπέμπει την υπόθεση στο Πρώτο Τμήμα για περαιτέρω εκδίκαση.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ/392/2025
Η Απόφαση 0392/2025 του Πρώτου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την εκ νέου κρίση έφεσης πρώην Λοχαγού Υγειονομικού Ιατρών κατά καταλογιστικής πράξης (160.406,76 ευρώ) λόγω πρόωρης παραίτησης. Η υπόθεση αναπέμφθηκε από την Ολομέλεια (546/2022) λόγω εσφαλμένης ερμηνείας του νόμου, καθώς η προηγούμενη απόφαση (1273/2017) είχε συνυπολογίσει το επίδομα οικογενειακών βαρών τέκνων στις εκκαθαρισμένες πραγματικές αποδοχές, κάτι που θεωρήθηκε μη νόμιμο. Το Τμήμα έκρινε εν μέρει βάσιμο τον λόγο της έφεσης μόνο ως προς τον μη συνυπολογισμό του επιδόματος οικογενειακών βαρών. Με βάση τον υπολογισμό του χρόνου παραμονής του εκκαλούντος (12 έτη και 8 μήνες, με υπολειπόμενη υποχρέωση 52 μήνες) και χωρίς τον συνυπολογισμό του οικογενειακού επιδόματος, το καταλογιστέο ποσό περιορίστηκε στις 71.171,88 ευρώ. Κατά συνέπεια, η έφεση έγινε εν μέρει δεκτή και η καταλογιστική πράξη μεταρρυθμίστηκε.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/452/2025
Η απόφαση 452/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε την αίτηση αναίρεσης ενός Υποπλοιάρχου Υγειονομικού Ιατρών ε.α. κατά της απόφασης του V Τμήματος, η οποία περιόρισε το ποσό καταλογισμού του λόγω πρόωρης αποχώρησης από τις Ένοπλες Δυνάμεις στα 172.380,23 ευρώ. Ο αξιωματικός αμφισβήτησε τη νομιμότητα και την αναλογικότητα της υποχρέωσης παραμονής (πρόσθετα 5 έτη λόγω ειδίκευσης) και του τρόπου υπολογισμού της αποζημίωσης, επικαλούμενος διατάξεις του Συντάγματος και διεθνών συμβάσεων περί ελεύθερης επιλογής επαγγέλματος και απαγόρευσης αναγκαστικής εργασίας. Το Δικαστήριο έκρινε ότι τόσο η υποχρέωση παραμονής όσο και ο αντικειμενικός καταλογισμός δεν συνιστούν αναγκαστική εργασία ούτε αντίκεινται στην αρχή της αναλογικότητας, καθώς εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον της στελέχωσης των Ενόπλων Δυνάμεων και έχουν αποκαταστατικό χαρακτήρα για τη ζημία του Δημοσίου. Ως εκ τούτου, η αίτηση απορρίφθηκε στο σύνολό της.
ΝΣΚ/312/2016
Έννοια του όρου «σύνολο εκκαθαρισμένων πραγματικών αποδοχών», που ορίζεται ως βάση υπολογισμού της αποζημίωσης, που πρέπει να καταβάλουν τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, εάν αποχωρήσουν από το στράτευμα πριν την πάροδο του προβλεπόμενου ελάχιστου χρόνου παραμονής τους.(...)Ως «σύνολο εκκαθαρισμένων πραγματικών αποδοχών», κατά τη διάταξη του άρθρου 33 παρ. 1 του ν. 3883/2010, με την οποία ορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της αποζημίωσης, που οφείλουν να καταβάλουν στο Δημόσιο, όσοι αποχωρούν πρόωρα από το στράτευμα, νοούνται οι συνολικές πραγματικές αποδοχές που λαμβάνουν οι αξιωματικοί, αποτελούμενες από τον βασικό μισθό πλέον των επιδομάτων, μετά την εκκαθάρισή τους, δηλαδή την αφαίρεση των κάθε είδους πάγιων κρατήσεων, όχι όμως και του φόρου εισοδήματος (πλειοψ.).
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/562/2024
Η απόφαση 562/2024 του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε την αίτηση αναίρεσης ενός στρατιωτικού συνταξιούχου κατά της απόφασης 2723/2020. Ο πρώτος λόγος αναίρεσης, σχετικά με τον υπολογισμό των χιλιοστών της σύνταξης, απορρίφθηκε ως απαράδεκτος, καθώς τα συνταξιοδοτικά δεδομένα είχαν καταστεί οριστικά λόγω προγενέστερης μη προσβολής απόφασης της Επιτροπής. Ο δεύτερος λόγος, που αφορούσε την απόρριψη της αγωγής αποζημίωσης (€3.239) κατ' άρθρο 105 ΕισΝΑΚ, απορρίφθηκε επειδή η μερική αποδοχή της έφεσης και η αναδρομική αναπροσαρμογή της σύνταξης του αναιρεσείοντος από 1.7.2000 αποκατέστησε πλήρως τη νομιμότητα, αίροντας αναδρομικά τη ζημία. Η Ολομέλεια έκρινε ότι δεν υφίσταται πλέον βάση για την καταβολή αποζημίωσης μετά τη δικαστική μεταρρύθμιση της συνταξιοδοτικής πράξης.
ΝΣΚ/120/2002
Αξιωματικοί αποστρατευόμενοι πριν το πέρας χρόνου υποχρεωτικής παραμονής τους στο στράτευμα. Τρόπος καταβολής της σε βάρος τους καταλογιζομένης αποζημιώσεως.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Μεταξύ των χρεών προς το Δημόσιο συγκαταλέγεται και η καταλογιζομένη σε βάρος αξιωματικού αποζημίωση λόγω αποστρατείας του συνεπεία πειθαρχικών παραπτωμάτων πριν από το πέρας του χρόνου που ήταν υποχρεωμένος να παραμείνει στο στράτευμα. Ο έχων το δικαίωμα του καταλογισμού δύναται να ορίσει η καταβολή του σχετικού χρέους να γίνει σε δόσεις, χωρίς τούτο να αντίκειται στο άρθρο 3 του ΝΔ 356/1974 (ΚΕΔΕ).
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/2715/2014
Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε την αίτηση αναίρεσης του Δήμου Θεσσαλονίκης κατά της απόφασης 256/2012 του VII Τμήματος. Ο Δήμος είχε καταλογίσει σε βάρος υπαλλήλου, ως διαχειρίστριας εσόδων δημοτικών γυμναστηρίων, το συνολικό ποσό των 280.956,40 ευρώ (έλλειμμα και προσαυξήσεις) για τα έτη 1999, 2000 και 2001. Η Ολομέλεια έκρινε ότι ο καταλογισμός δεν είχε γίνει νομίμως, καθώς ο υπολογισμός του ελλείμματος δεν στοιχειοθετήθηκε από συγκεκριμένα και αδιάσειστα πραγματικά στοιχεία, αλλά βασίστηκε σε μαθηματική εκτίμηση και ήταν απλώς εικαζόμενος. Η διαχειριστική αταξία οφειλόταν επίσης εν μέρει στην παράλειψη άσκησης εποπτείας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου. Συνεπώς, η προσβαλλόμενη ακυρωτική απόφαση του Τμήματος είχε νόμιμη και επαρκή αιτιολογία.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ V/655/2024
Με την υπό κρίση έφεση ζητείται η ακύρωση της ... πράξης του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού (Διεύθυνση Οικονομικού/3α), με την οποία καταλογίστηκε η εκκαλούσα, απόστρατη Ανθυπολοχαγός Υγειονομικού (ΥΙ), με το ποσό των 138.979,60 ευρώ, που φέρεται ότι αντιστοιχεί σε οφειλόμενη αποζημίωση για την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη το Ελληνικό Δημόσιο λόγω παραίτησής της πριν από τη συμπλήρωση του χρόνου υποχρεωτικής παραμονής της στο στράτευμα.