ΕΑΔΗΣΥ/1003/2025
Τύπος: Εγκύκλιοι
Ζητήματα εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 88 «Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές» του ν.4412/2016. ΑΔΑ:63ΕΠΟΞΤΒ-5ΑΟ
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΑΕΠΠ/1215/2020
Με την προδικαστική προσφυγή, η εταιρεία αιτούσα ζητά την ακύρωση της απόφασης 191/2020 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, η οποία είχε αποδεχτεί τις προσφορές των εταιρειών «...» και «...» για την ανάθεση της σύμβασης «ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΣΕ ΟΔΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ «...». Η αιτούσα υποστηρίζει ότι οι εν λόγω προσφορές ήταν ασυνήθιστα χαμηλές, ζημιογόνες και μη νόμιμες, καθώς δεν πληρούσαν τα κριτήρια του άρθρου 88 του ν.4412/2016 για ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, ενώ επισημαίνονται ελλείψεις στους υπολογισμούς των γενικών εξόδων και στο κόστος υλικών.
ΑΕΠΠ/1596/2020
Κατασκευή φρεατίων...Εξάλλου, από τη θεώρηση της προσβαλλόμενης απόφασης και της κατ’ έγκριση αυτής σχετικής εισήγησης, αλλά και από τα στοιχεία του φακέλου (ΣτΕ 4165/1984, 276/1983) προκύπτει ότι υφίσταται η αιτιολογία εκείνη δια της τεχνικής εκτίμησης των αρμοδίων διοικητικών οργάνων ως προς τη μη προσήκουσα οικονομική προσφορά της προσφεύγουσας με βάσει τις ειδικότερες συνθήκες του υπό ανάθεση έργου, ως αυτές ορίζονται στο κανονιστικό πλαίσιο της Διακήρυξης, την οποία ανωτέρω τεχνική κρίση (πρβλ σκέψη 12) και αποδέχεται ο παρών σχηματισμός της Α.Ε.Π.Π., λαμβανομένου ιδίως υπόψη ότι από τη φύση του αντικειμένου του υπό κρίση διαγωνισμού προκύπτει ότι αυτός συνέχεται με αμιγώς τεχνικά ζητήματα προκειμένου να κριθεί αν η υπόψη οικονομική προσφορά συνιστά ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά κατ’ άρθρο 88 του Ν. 4412/2016, με εξαιρετικά σύνθετη κρίση, τεχνική και οικονομική, την οποία αιτιολογικώς διατύπωσε η αναθέτουσα αρχή, δια της σχετικής εισήγησης της τεχνικής υπηρεσίας και της προσβαλλόμενη απόφασης, μην απορρίπτοντας άνευ άλλου τινός την αιτιολόγηση της οικονομικής προσφοράς της προσφεύγουσας, αλλά αιτούμενη την παροχή σχετικών διευκρινίσεων – συμπληρώσεων προς κρίση, πληρώντας με τον τρόπο αυτό τη ratio της διάταξης του άρθρου 88 του Ν. 4412/2016, ως αυτή έχει ερμηνευθεί από τη νομολογία, αναφορικά με την υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να εξακριβώνει τη σύνθεση των προσφορών που είναι ασυνήθιστα χαμηλές και να ζητεί από τους διαγωνιζόμενους να της προσκομίσουν τα αναγκαία δικαιολογητικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι επίμαχες προσφορές είναι νόμιμες, διασφαλίζοντας ότι προς αυτού αναπτύσσεται ένας πραγματικός κατ’ αντιπαράθεση διάλογος μεταξύ της αναθέτουσας αρχής και του υποψηφίου, ο οποίος καταλήγει σε ουσιαστικό και αιτιολογημένο έλεγχο, ως εν προκειμένω. Ούτως εχόντων, ο λόγος αυτός της Προσφυγής τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος.
ΕΑΔΗΣΥ/213/2022
Με την υπό κρίση προδικαστική προσφυγή της, η προσφεύγουσα αιτείται να ακυρωθεί η υπ΄αριθμό 1711/2021 (ΑΔΑ:...) απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ... (εφεξής «η προσβαλλόμενη») ως προς την ανάδειξη προσωρινού μειοδότη του οικονομικού φορέα ... και να υποχρεωθεί η αναθέτουσα αρχή να προσκαλέσει κατ΄άρθρο 88 ν. 4412/2016 «Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές» τον 1ο σε σειρά μειοδοσίας οικονομικού φορέα ... με έκπτωση 59,77%, την 2η ... με έκπτωση 55,00% και την 3η ... με έκπτωση 52,23%.
ΑΕΠΠ/582/2019
Η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης που κρίνει αποδεκτές τις προσφορές των εταιρειών «......», «......», «......» και «......», καθώς και την απόρριψη των προσφορών αυτών ως ασυνήθιστα χαμηλές και την κατακύρωση του διαγωνισμού σε αυτήν. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά εργασίες φύτευσης και συντήρησης πρασίνου, με συγκεκριμένες υποχρεώσεις όπως αποψιλώσεις, καθαρισμοί, κλαδέματα, εγκατάσταση χλοοτάπητα και αρδευτικών δικτύων, καθώς και προμήθεια υλικών. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι οι εν λόγω προσφορές είναι κάτω του κόστους εκτέλεσης και παραβιάζουν τους κανόνες του άρθρου 313 του Ν.4412/2016 για ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές.
ΕΑΔΗΣΥ/599/2023
Η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση ή τροποποίηση της προσβαλλόμενης απόφασης της αναθέτουσας αρχής, η οποία απέρριψε την προσφορά της για τον ηλεκτρονικό διαγωνισμό ανάδειξης αναδόχου για την εκτέλεση του έργου «...», υποέργο 1 («...»), με εκτιμώμενη αξία 2.419.354,84€ χωρίς ΦΠΑ. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά έργα ανάπλασης και κατασκευαστικές εργασίες σε υδάτινα συστήματα, όπως εκσκαφές, διάστρωση, συμπύκνωση υλικών, κατασκευή συρματοκιβωτίων και άλλες συναφείς εργασίες. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η απόρριψή της βασίστηκε σε ελλειπή αιτιολόγηση και παραβιάσεις των διατάξεων του άρθρου 88 του ν. 4412/2016, ιδίως για τις ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, χωρίς να της δοθεί η ευκαιρία για περαιτέρω διευκρινήσεις.
ΑΕΠΠ/317/2020
Η προσφεύγουσα, με τη προδικαστική προσφυγή της, ζητά την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου με αριθμό 325/2019, η οποία ανακήρυξε την παρεμβαίνουσα ως προσωρινή ανάδοχο για το έργο «ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΜΗΜΑΤΩΝ Ο.Τ. 384 και Ο.Τ. 385 ΠΕΡΙΟΧΗ …» με εκτιμώμενη αξία 532.258,06 €. Επιπλέον, απαιτεί την επιστροφή του καταβεβλημένου παραβόλου ύψους 2.662,00 €. Η προσφυγή επικαλείται την παράβαση του άρθρου 88 του Ν. 4412/2016, καθώς η αναθέτουσα αρχή δεν ζήτησε αιτιολόγηση για τις ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές (79,27% έκπτωση) που θεωρούνται ύποπτες για νοθεία του ανταγωνισμού και κίνδυνο για την ποιότητα του έργου.
ΑΕΠΠ/13/2020
Το αντικείμενο της πρόδικαστης προσφυγής είναι η προσβαλλόμενη απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας με αριθμό πρωτοκόλλου 2599/2019, με την οποία εγκρίθηκε το Πρακτικό της Επιτροπής Διεξαγωγής του διαγωνισμού για τη σύναψη δημοσίας σύμβασης έργου με τίτλο «Βελτίωση και Περιοδική Συντήρηση Υποδομών στο Οδικό Δίκτυο Περιφέρειας …», προϋπολογισθείσας αξίας 12.096.774,19€ άνευ ΦΠΑ. Η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση της απόφασης αυτής, επικαλούμενη ότι οι προσφορές των συμμετεχόντων εταιρειών που προηγήθηκαν στη σειρά μειοδοσίας είναι ασυνήθιστα χαμηλές και ότι η αναθέτουσα αρχή οφείλε να προβεί σε αιτιολόγησή τους σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 88 του Ν.4412/2016, προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση των όρων της σύμβασης και η υγιής ανάπτυξη του ανταγωνισμού.
ΑΕΠΠ/1385/2019
Η προσφεύγουσα ένωση οικονομικών φορέων ζητά την ακύρωση, ανάκληση ή τροποποίηση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας που αφορά την έγκριση πρακτικού για την ανάδειξη προσωρινού μειοδότη της εταιρείας «ΟΔΟΣ Α.Τ.Ε». Το αντικείμενο της σύμβασης είναι η υλοποίηση βραχυπρόθεσμων επεμβάσεων βελτίωσης οδικής ασφάλειας σε περίπου 600 σημεία του οδικού δικτύου της Περιφέρειας, με συνολικό προϋπολογισμό 28.000.000,00 €, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Οι επεμβάσεις αφορούν αναβάθμιση και αντικατάσταση οδικού εξοπλισμού, επισκευές οδοστρώματος και άλλες εργασίες που θα εκτελεστούν σε τριετή διάρκεια. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι οι υπόλοιπες προσφορές ήταν ασυνήθιστα χαμηλές και ζημιογόνες, κάτω του κόστους, αλλά η αναθέτουσα αρχή δεν εφάρμοσε τη διαδικασία του άρθρου 88 του Ν.4412/2016 για αιτιολόγηση αυτών.
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/233/2022
ΔΙΚΤΥΟ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 4, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: Όπως προκύπτει από το 1ο/23.12.2021 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, στην επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία υποβλήθηκαν προσφορές από οκτώ (8) οικονομικούς φορείς, το σύνολο των οποίων κρίθηκε παραδεκτό. Ο μέσος όρος έκπτωσης των παραδεκτών αυτών προσφορών ανέρχεται σε ποσοστό 35,65% (βλ. ανωτέρω σκέψη 5.5, 47,25% + 43,57% + 41,35% + 39,57% + 38,69% + 35,03% + 34,77% + 5,01%/8=35,65). Κατά συνέπεια, με δεδομένο ότι η προσφορά του πρώτου μειοδότη οικονομικού φορέα και ήδη αναδόχου «…» ανέρχεται σε ποσοστό μέσης έκπτωσης 47,25%, ήτοι παρουσίαζε απόκλιση μεγαλύτερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο των παραδεκτών προσφορών, τεκμαίρεται, σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του άρθρου 88 παρ. 5α του ν.4412/20216, ότι αυτή είναι ασυνήθιστα χαμηλή και, επομένως, κατά παράβαση του άρθρου 88 παρ. 1 του ίδιου νόμου παρέλειψε η αναθέτουσα αρχή να καλέσει τον ως άνω οικονομικό φορέα να παράσχει εξηγήσεις-διευκρινίσεις για τη σοβαρότητα και βιωσιμότητα της προσφοράς του. Η παράλειψη δε αυτή της αναθέτουσας αρχής συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, που κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΑΕΠΠ/777/2020
Οι προσφυγές ασκήθηκαν με στόχο την ακύρωση της απόφασης του διοικητικού συμβουλίου της ανώνυμης εταιρείας «......» (αριθ. 259/2020), η οποία αφορούσε τον διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου «Κατασκευή Επέκτασης Εγκατάστασης Επεξεργασίας Νερού ...... – Φάση Α2». Οι προσφυγές εντοπίζουν ως παράνομες τις αποφάσεις που έκανε δεκτές τις προσφορές συγκεκριμένων ενώσεων χωρίς να κληθούν να αιτιολογήσουν τις ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές τους, καθώς και την απόρριψη των προσφορών άλλων συμμετεχόντων. Το αντικείμενο της σύμβασης ήταν η επέκταση της υφιστάμενης εγκατάστασης επεξεργασίας νερού, ώστε να αυξηθεί η δυναμικότητά της από 150.000 σε 300.000 m3 ημερησίως, με συνολική διάρκεια έργου 30 μήνες. Οι προσφυγές επικαλούνται παραβάσεις των διατάξεων του ν. 4412/2016 και της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ, με ιδιαίτερη έμφαση στα κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών και τη διαδικασία διερεύνησης ασυνήθιστα χαμηλών τιμών.