Η Πράξη 148/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας τριών νέων σχεδίων συμφωνιών-πλαίσιο για την τετραετή προμήθεια υγρών καυσίμων στον Δήμο Ηρακλείου Κρήτης και στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου του Δήμου, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.684.400,00 ευρώ. Ενώ η αρχική ανάθεση είχε ελεγχθεί θετικά (Πράξη 114/2025) με ανάδοχο την εταιρεία «... Ο.Ε.», πριν την υπογραφή των συμφωνιών έλαβε χώρα συγχώνευση δι' απορροφήσεως, με την εταιρεία «...» να απορροφά την αρχική ανάδοχο. Τα νέα σχέδια συμφωνιών υποβλήθηκαν με αντισυμβαλλόμενη την απορροφήσασα εταιρεία. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, εφόσον η διαδικασία ανάδειξης αναδόχου είχε ήδη θετική κρίση και η μεταβολή αφορά μόνο το πρόσωπο του αναδόχου λόγω καθολικής διαδοχής (άρθρο 18 του ν. 4601/2019), δεν κωλύεται η υπογραφή των τριών νέων σχεδίων συμφωνιών.

Η Πράξη 31/2025 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των τεσσάρων (4) σχεδίων συμφωνιών – πλαίσιο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Αντικείμενο των συμφωνιών είναι η «Επισκευή οχημάτων και μηχανημάτων έργου του Δήμου Θεσσαλονίκης», με συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη 4.016.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Ο διαγωνισμός, ο οποίος διήρκησε τριάντα (30) μήνες, υποδιαιρέθηκε σε τέσσερα τμήματα. Το Κλιμάκιο, εξετάζοντας τα στοιχεία, διαπίστωσε ότι δεν υπήρχαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διαγωνιστική διαδικασία, η οποία ολοκληρώθηκε με την κατακύρωση των τμημάτων σε τρεις διαφορετικούς οικονομικούς φορείς. Ως εκ τούτου, κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμφωνιών.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα των σχεδίων τροποποίησης των 0042Ν/2019, 0043Ν/2019, 0044Ν/2019, 0069Ν/2019 και 0011Ν/2020 συμβάσεων παροχής υπηρεσιών σίτισης στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (Κ.Υ.Τ.) των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου (....)Τούτο δε διότι αντικείμενο των εν λόγω σχεδίων είναι μεν η ανάθεση υπηρεσιών πρόσθετων και όμοιων με εκείνες των αρχικών συμβάσεων, πλην αφορά σε χρονικό διάστημα που έπεται της λήξης ισχύος των τελευταίων, η οποία επήλθε με την ανάλωση της αρχικής συμβατικής τους αξίας. Εφόσον, επομένως, οι αρχικές συμβάσεις έχουν λήξει και δεν βρίσκονται πλέον σε στάδιο εκτέλεσης, κατά τη διάρκεια των οποίων και μόνο επιτρέπεται η εκτέλεση πρόσθετων εργασιών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι με τα ελεγχόμενα σχέδια τροποποίησης των 0042Ν/2019, 0043Ν/2019 και 0044Ν/2019 συμβάσεων σκοπείται κατ’ ουσίαν η χρονική παράταση των αρχικών συμβάσεων, με αντίστοιχη αύξηση του οικονομικού τους αντικειμένου, χωρίς ωστόσο να υπάρχει σχετική πρόβλεψη περί αυτού στις τελευταίες ούτε επιφύλαξη περί άσκησης εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής σχετικού δικαιώματος προαίρεσης.(....)Δεδομένου, όμως, ότι πρόκειται για συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις, το δε οικονομικό αντικείμενο των αναθέσεων αυτών ανέρχεται, αντίστοιχα, χωρίς Φ.Π.Α., στο ποσό των 3.367.125,00 ευρώ, των 1.789.960,00 ευρώ και των 1.568.770,00 ευρώ και, επομένως, υπολείπεται του ποσού των 10.000.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι στερείται αρμοδιότητας για την άσκηση ελέγχου νομιμότητας των υποβληθέντων ενώπιον του προαναφερθέντων τριών σχεδίων.(....)Εξάλλου, με τις ελεγχόμενες τροποποιήσεις δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση των αρχικών συμβάσεων, καθόσον οι σχετικές υπηρεσίες εμπίπτουν στο αντικείμενό τους και παρίστανται απαραίτητες για την ολοκλήρωσή τους, ενώ, περαιτέρω, η συνολική δαπάνη των ως άνω τροποποιήσεων δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας των αρχικών συμβάσεων.Αποφαίνεται ότι: 1. Τα σχέδια τροποποίησης των 0042Ν/2019, 0043Ν/2019 και 0044Ν/2019 συμβάσεων παροχής υπηρεσιών σίτισης ... απαραδέκτως υποβάλλονται ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας και 2. Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων ... σχεδίων τροποποίησης των 0069Ν/2019 και 0011Ν/2020 συμβάσεων παροχής υπηρεσιών σίτισης...

Ζητείται η ανάκληση της 97/2017 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο πέντε (5) σχεδίων συμφωνιών – πλαισίου για την προμήθεια φαρμακευτικού υλικού (αντιβιοτικά φάρμακα) από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού για την κάλυψη των αναγκών των τριών κλάδων των ενόπλων δυνάμεων.(....)Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον, όπως προκύπτει από το από 14.7.2017 πρακτικό της αρμόδιας Επιτροπής, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης των πέντε μειοδοτών επανυποβλήθηκαν επικαιροποιημένα, η διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια δεν συντρέχει πλέον (VI Τμ. 7786/2015). Πέραν δε αυτού, η αναθέτουσα αρχή, αποδεχόμενη τις επισημάνσεις του Κλιμακίου, προέβη στην σύνταξη νέων σχεδίων συμφωνιών – πλαισίου απαλείφοντας ή τροποποιώντας τα επίμαχα εδάφια στα άρθρα 1, 2 και 12 και προσθέτοντας εδάφιο στο άρθρο 14 αυτών.VΙΙ. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 97/2017 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή των νέων σχεδίων συμφωνιών – πλαισίου 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα δεκατριών (13) σχεδίων τροποποίησης συμβάσεων που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών καθαριότητας στα κτίρια στα οποία στεγάζονται οι Υπηρεσίες του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).(....)Ανεξαρτήτως δε του ότι ο ΕΦΚΑ όφειλε να συμμορφωθεί με την ανωτέρω υπουργική απόφαση, η εν λόγω αύξηση ισχύει από 1ης .2.2019, ήτοι ανέκυψε μετά τη δημοπράτηση του οικείου διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών και κατά την εκτέλεση των συναφθεισών συμβάσεων, και, συνεπώς, η μεταβολή αυτή ήταν αδύνατο να προβλεφθεί εκ των προτέρων. Εξάλλου, με τις ελεγχόμενες τροποποιήσεις δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση των αρχικών συμβάσεων, καθόσον οι σχετικές υπηρεσίες εμπίπτουν στο αντικείμενό τους και παρίστανται απαραίτητες για την ολοκλήρωσή τους, ενώ, περαιτέρω, η συνολική δαπάνη των ως άνω τροποποιήσεων δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας των αρχικών συμβάσεων.Με την επισήμανση που αναφέρεται στο σκεπτικό (σκ. 6) της παρούσας, δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων δεκατριών (13) σχεδίων τροποποίησης...

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/338/2018.

Ζητείται η ανάκληση της 96/2017 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή επτά (7) σχεδίων συμφωνιών – πλαισίου μεταξύ του αιτούντος και των εταιρειών «...», για την προμήθεια φαρμακευτικού υλικού (αντιισταμινικά, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φάρμακα πεπτικού) για την κάλυψη των αναγκών των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων.(...)Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον, όπως προκύπτει από το από 14.7.2017 πρακτικό της αρμόδιας Επιτροπής, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης των επτά μειοδοτών επανυποβλήθηκαν επικαιροποιημένα, η διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια δεν συντρέχει πλέον (βλ. VI Τμ. 7786/2015). Πέραν δε αυτού, η αναθέτουσα αρχή, αποδεχόμενη τις επισημάνσεις του Κλιμακίου, προέβη στην σύνταξη νέων σχεδίων συμφωνιών – πλαισίου απαλείφοντας ή τροποποιώντας τα επίμαχα εδάφια στα άρθρα 2 και 12 και προσθέτοντας εδάφιο στο άρθρο 14 αυτών.. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 96/2017 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή των επτά (7) νέων σχεδίων συμφωνιών – πλαισίου 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας επιλογής αναδόχων και των σχεδίων συμφωνιών - πλαίσιο για την «Προμήθεια εξοπλισμού για την υλοποίηση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή (ΔΣΠ) αποβλήτων»(....)Με βάση τα ανωτέρω και λαμβανομένων υπόψη των από 4.3.2021 βεβαιώσεων του Προέδρου του ΕΔΣΝΑ ότι κατά των πράξεων της ανωτέρω διαδικασίας δεν εκκρεμούν προδικαστικές προσφυγές ή ένδικα βοηθήματα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν εν προκειμένω ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά την ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης των Ομάδων Α, Β και Γ(....)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμφωνιών - πλαίσιο μεταξύ του ΕΔΣΝΑ και των οικονομικών φορέων α) «…» (για τις Ομάδες Α και Β) και  «… ΜΕΠΕ» (για την Ομάδα Γ). Και Δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμφωνιών – πλαίσιο, μεταξύ του ΕΔΣΝΑ και των οικονομικών φορέων α) «… ΙΚΕ» για την Ομάδα Δ, β) «… ΑΒΕΕ» για την Ομάδα Ε, γ) «… ΑΕΒΕΕ» για την ομάδα Ζ, δ) «… ΑΕΒΕΕ» για την ομάδα Η, ε) «… IKE» για την Ομάδα Θ και στ) «… IKE» για την Ομάδα Ι.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1241/2021.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι επερχόμενες τροποποιήσεις των αρχικών συμβάσεων που έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση του συνολικού συμβατικού τιμήματος για την παροχή των ελεγχόμενων υπηρεσιών οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίες συνίστανται στην αύξηση του νόμιμου κατώτατου μισθού και του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου που επήλθε με την 4241/127/30.1.2019 απόφαση της Υπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ανεξαρτήτως δε του ότι ο ΕΦΚΑ όφειλε να συμμορφωθεί με την ανωτέρω υπουργική απόφαση, η εν λόγω αύξηση ισχύει από 1.2.2019, ήτοι ανέκυψε μετά την δημοπράτηση του οικείου διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών και κατά την εκτέλεση των συναφθεισών συμβάσεων, και συνεπώς η μεταβολή αυτή ήταν αδύνατο να προβλεφθεί εκ των προτέρων από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, με τις ελεγχόμενες τροποποιήσεις δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση των αρχικών συμβάσεων, καθόσον οι σχετικές υπηρεσίες εμπίπτουν στο αντικείμενο τους και παρίστανται απαραίτητες για την ολοκλήρωσή τους, ενώ, περαιτέρω, η συνολική δαπάνη των ως άνω τροποποιήσεων ανέρχεται σε 58.981,75 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., και ως εκ τούτου δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας των αρχικών συμβάσεων. Συνακόλουθα, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή των οικείων σχεδίων, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν.4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιέχουσα τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ίδιου νόμου (πρβλ Ε.Σ. Ζ΄ Κλιμ. 137, 150/2019, 107/2018).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο οκτώ (8) σχεδίων τροποποίησης συμβάσεων που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών καθαριότητας στα κτίρια στα οποία στεγάζονται οι Υπηρεσίες του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), αντίγραφα των οποίων τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας. :	Σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, η τροποποίηση των από 29.7.2022 αρχικών συμβάσεων, που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του συνολικού συμβατικού τιμήματος για την παροχή των υπηρεσιών καθαριότητας, οφείλεται στην αύξηση του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου, όπως αυτό διαμορφώθηκε με τις 107675/2021 (Β΄ 6263) και 38866/2022 (Β΄ 2030) υπουργικές αποφάσεις, η αύξηση δε αυτή έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια διενέργειας του οικείου διαγωνισμού και, ειδικότερα, μετά την καταληκτική προθεσμία υποβολής προσφορών (23.11.2020). Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ενόψει των, διά των ως άνω υπουργικών αποφάσεων, επελθουσών αυξήσεων, η αναθέτουσα αρχή προέβη νομίμως στην αντίστοιχη αναπροσαρμογή του συμβατικού τιμήματος των αρχικών συμβάσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 10α του άρθρου 53 του ν. 4412/2016 και της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του ν. 4965/2022. Περαιτέρω, με τις συγκεκριμένες τροποποιήσεις δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση των αρχικών συμβάσεων, ούτε η δαπάνη των τροποποιήσεων υπερβαίνει το 50% της αξίας των αρχικών συμβάσεων (βλ. σκ. 2 και 3). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων τροποποίησης των από 29.7.2022 συμβάσεων. Σημειώνεται, τέλος, ότι οι ανάδοχοι οφείλουν να εφαρμόσουν τις προαναφερόμενες κανονιστικές ρυθμίσεις και να αναπροσαρμόσουν τις αμοιβές του προσωπικού που απασχολούν, στο πλαίσιο των εν λόγω συμβάσεων. 

Η Πράξη 114/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης και των τριών σχεδίων συμφωνιών πλαίσιο για την τετραετή προμήθεια υγρών καυσίμων για τον Δήμο Ηρακλείου Κρήτης και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου του (Σχολικές Επιτροπές). Η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη ανέρχεται σε 4.684.400,00 ευρώ. Ο διαγωνισμός, ο οποίος χώρισε την προμήθεια σε δύο Ομάδες (καύσιμα κίνησης και καύσιμα θέρμανσης), κατακυρώθηκε οριστικά στην εταιρεία ... Ο.Ε. με κριτήριο τη συμφερότερη προσφορά βάσει του μεγαλύτερου ποσοστού έκπτωσης. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των συμφωνιών πλαίσιο, υπό τον όρο να διορθωθεί το ποσό της εγγύησης καλής εκτέλεσης στο άρθρο 8 της συμφωνίας της Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από το εσφαλμένο 2.200,00 ευρώ στο ορθό 2.030,00 ευρώ.