Νόμιμη η καταβολή εξόδων παράστασης σε Αντιπρόεδρο Διοικητικού Συμβουλίου ν.π.δ.δ., για το μήνα Φεβρουάριο έτους 2013, για το μήνα Ιανουάριο έτους 2014, καθόσον, κατά την έννοια των διατάξεων του αρ. 242 παρ. 1 του ν. 3463/2006 και της Κ.Υ.Α. 20585/10.4.2007, οι αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου, με τις οποίες καθορίζονται τα έξοδα παράστασης που λαμβάνουν μηνιαίως ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος των διοικητικών συμβουλίων των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, εντός ενός ήδη οριοθετημένου (βάσει της κ.υ.α. 20585/10.4.2007) πλαισίου, οι οποίες εκδίδονται και αφορούν κάθε έτος, με βάση τον οικονομικό απολογισμό του προηγούμενου έτους, επιτρεπτώς ανατρέχουν στην έναρξη του οικονομικού έτους, ενώ δεν ανακύπτει θέμα ανεπίτρεπτης αναδρομικής ισχύος των αποφάσεων αυτών

ΑΠΩΛΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ.Μία τέτοια όμως εκκαθάριση που δεν στηρίζεται στην προσκόμιση του νομίμου πρωτοτύπου δικαιολογητικού, ούτε τηρήθηκε η διαδικασία για τη διαπίστωση της απωλείας τούτου, με την διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ) σύμφωνα με όσα γίνονται δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, δεν είναι νόμιμη (πρ. Ι Τμ. Ε.Σ. 408/86) και κατά συνέχεια ούτε η εντελλόμενη με το χρηματικό ένταλμα δαπάνη και γι' αυτό το τελεταίο δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Χρηματοδότηση ειδικού λογαριασμού.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη καθόσον: α) η χρηματοδότηση από τις πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού του ... προγράμματος του ... του .... συνιστά κατ’ ουσίαν επιχορήγηση από αυτό (πρβλ. πράξη Κλιμ. Προλ. Ελ. IV Τμ.70/2015, 140/2014, IV Τμ.16/2012, 143/2011), η οποία δεν επιτρέπεται κατά τα αναφερόμενα στη σκέψη Ι της παρούσας, ούτε προβλέπεται από ειδική διάταξη νόμου και β) περαιτέρω, η αριθ. .... (ΑΔΑ: ....) απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής του .... κρίνεται ασαφής καθώς δεν αναφέρει το ακριβές αριθμητικό ποσό της επιχορήγησης στον .... παρά μόνο περιγράφει αόριστα ότι θα αποτελέσει ποσό «έως 20% επί του ύψους της συμμετοχής των φοιτητών».Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τo ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά την άσκηση του κατά το άρθρο 98 του Συντάγματος ελέγχου των δαπανών του Κράτους ή των ν.π.δ.δ., δεν περιορίζεται στη διαπίστωση μόνο της νομιμότητάς τους (ύπαρξη σχετικής πίστωσης), αλλά ερευνά και τη νομιμότητα της διαδικασίας πραγματοποιήσεώς τους, στην οποία περιλαμβάνεται και η νομότυπη έκδοση του οικείου τίτλου πληρωμής (χρηματικού εντάλματος), βασικό στοιχείο της οποίας είναι η υπογραφή τούτου από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα (βλ. Πρ. Ι Τμ. 123/1999, 124/2005, Πρακτικά Ι Τμ. 14η Συν./11.4.2000), στα οποία περιλαμβάνεται, για τα χρηματικά εντάλματα που εκδίδουν οι Δήμοι, και ο προϊστάμενος της οικείας λογιστικής υπηρεσίας (βλ. Πρ. Ι Τμ. 27/2008), όπως αυτή διαμορφώνεται με τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας κάθε Δήμου. Η υπογραφή αυτή πρέπει να είναι απαλλαγμένη από οιαδήποτε αίρεση ή όρο και δεν δύναται να συνοδεύεται από επιφύλαξη εκ μέρους του υπογράφοντος οργάνου, διότι, πέραν του ότι η δυνατότητα αυτή δεν προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου, δια της υπογραφής βεβαιώνεται από τα αρμόδια όργανα η νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης και αναλαμβάνεται σχετικά προσωπική και αλληλέγγυα δημοσιονομική ευθύνη.Ως εκ τούτου, ο προϊστάμενος της λογιστικής υπηρεσίας έχει τη δυνατότητα είτε να υπογράψει το χρηματικό ένταλμα, εφόσον διαπιστωθεί ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και κανονική, είτε, σε αντίθετη περίπτωση, να αρνηθεί την υπογραφή του, τυχόν δε υπογραφή του εντάλματος υπό επιφύλαξη υποδηλώνει ότι δεν έχει διακριβωθεί από τα αρμόδια όργανα του ο.τ.α. κατά τρόπο βέβαιο η νομιμότητα της δαπάνης που εντέλλεται να πληρωθεί, γεγονός που καθιστά την υπογραφή αυτή ανενεργή και συνακόλουθα, μη νόμιμο, τον οικείο τίτλο πληρωμής.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις Δήμων:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν βρίσκει έρεισμα στις διατάξεις της παρ. 3γ του άρθρου 158 του ν. 3463/2006, καθόσον δεν προκύπτει ότι οι φιλοξενηθέντες εκπρόσωποι συλλόγων αποτελούν προσωπικότητες κατά την έννοια του νόμου ή πρόσωπα, τα οποία συνέβαλαν με οποιονδήποτε τρόπο στην πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του Δήμου ή της ευρύτερης περιφέρειας αυτού, ούτε ότι εμπίπτουν στην έννοια της «αντιπροσωπείας εσωτερικού» κατά τα ανωτέρω..Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Διοργάνωση της γιορτής της Πρωτομαγιάς.(..)Με δεδομένα αυτά, λαμβανομένων υπόψη του λόγου της εκδήλωσης (Πρωτομαγιά) και της διεξαγωγής της στην αρχή της τουριστικής περιόδου, η εντελλόμενη δαπάνη είναι λειτουργική διότι συμβάλλει αφενός μεν στην επιτυχία της εκδήλωσης και αφετέρου στην αποτελεσματικότερη προβολή του Δήμου ως τουριστικού προορισμού...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.

Επιχορήγηση Πολιτιστικών Σύλλογων. (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη το Τμήμα κρίνει ότι: α) η εντελλόμενη με το 155, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού δεν προσκομίζεται κανένα στοιχείο, που να αποδεικνύει την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων για τις οποίες προορίζεται η ως άνω επιχορήγηση,  β) η εντελλόμενη με το 156, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, διότι τόσο από τους αναφερόμενους στο καταστατικό του σωματείου σκοπούς, όσο και από τη δραστηριοποίησή του προκύπτει ότι αυτό αναπτύσσει, πράγματι, πολιτιστικές δραστηριότητες, δραστηριότητες δηλαδή, που συμβάλλουν στην ανάδειξη και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, όπως η διενέργεια αναδασώσεων, δοθέντος ότι τούτο αποτελεί βασική συνιστώσα στην προαγωγή της πολιτιστικής ανάπτυξης ενός τόπου, γ) η εντελλόμενη με το 157, οικονομικού έτους 2010 χρηματικό ένταλμα δαπάνη, κατά το μέρος αυτής εκ ποσού 500,00 ευρώ, που προορίζεται για τη διενέργεια δενδροφυτεύσεων στους οικισμούς Μύθων και Καρυδίου είναι νόμιμη, αφού συνιστά πολιτιστική δραστηριότητα που συμβάλλει στην ανάδειξη και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και εμπίπτει στους καταστατικούς σκοπούς του σωματείου. Αντιθέτως, η ως άνω δαπάνη κατά το μέρος αυτής εκ ποσού 500,00 ευρώ, που προορίζεται για την ενημέρωση των κατοίκων αναφορικά με τον ιό της νέας γρίπης δεν είναι νόμιμη, καθόσον η εν λόγω δραστηριότητα δεν συνιστά πολιτιστική εκδήλωση, που εμπίπτει στους καταστατικούς σκοπούς του σωματείου, πλην όμως, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν είχαν πρόθεση καταστρατήγησης των ως άνω διατάξεων και ότι πεπλανημένα, πλην συγγνωστώς υπέλαβαν ότι η ως άνω δραστηριότητα εμπίπτει στις δεκτικές επιχορήγησης πολιτιστικές εκδηλώσεις, δ)  η εντελλόμενη με το 158, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα δαπάνη, είναι νόμιμη και κατά το μέρος αυτής εκ ποσού 1.000,00 ευρώ, που θα διατεθεί για τη λειτουργία της βιβλιοθήκης κατά τις πρωινές ώρες και τούτο διότι προορίζεται για την πραγματοποίηση της προβλεπόμενης στο καταστατικό του σωματείου πολιτιστικής αυτής δραστηριότητας (λειτουργία δανειστικής βιβλιοθήκης και αναγνωστηρίου) και δεν αφορά στην κάλυψη λειτουργικών εξόδων του σωματείου, ε)  η εντελλόμενη με το 159, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα δαπάνη, δεν είναι νόμιμη κατά το μέρος αυτής εκ ποσού 4.000,00 ευρώ, διότι ανεξαρτήτως του ότι δεν προσκομίζεται απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την έγκριση της ως άνω επιχορήγησης, οι σχετικές εκδηλώσεις για τις οποίες αυτή προορίζεται, ήτοι ανάπλαση νερόμυλου και δημιουργία πάρκου αναψυχής δεν συνιστούν πολιτιστικές δραστηριότητες, που αποσκοπούν στην πνευματική και εν γένει πολιτιστική καλλιέργεια και ανάπτυξη των κατοίκων της περιοχής, κατά την έννοια της προαναφερόμενης διάταξης της παρ. 1 του άρθρου 202 του ν.3463/2006, ούτε εμπίπτουν στους καταστατικούς σκοπούς του σωματείου και στ) η εντελλόμενη με το 160, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα δαπάνη, δεν είναι νόμιμη κατά το μέρος αυτής εκ ποσού 3.200,00 ευρώ, που προορίζεται αφενός για τη διοργάνωση ενημερωτικής εκδήλωσης αναφορικά με επιδοτούμενα προγράμματα αγροτουρισμού και αφετέρου για τη διοργάνωση αθλητικών εκδηλώσεων, το μεν διότι η ημερίδα πληροφόρησης με το ως άνω αντικείμενο δεν συνιστά πολιτιστική εκδήλωση, το δε διότι η διοργάνωση αθλητικών εκδηλώσεων δεν εμπίπτει στους καταστατικούς σκοπούς του σωματείου.

Διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων οικισμού:..Με δεδομένα αυτά, η παράλειψη υποβολής της επίμαχης σύμβασης έργου, προϋπολογισμού άνω των 200.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθιστά αυτήν άκυρη και την ερειδόμενη σε αυτήν εντελλόμενη δαπάνη μη νόμιμη. Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Τα πρακτικά του Ν.Σ.Κ. δεν παρέχουν στην αρμόδια υπηρεσία την ευχέρεια καταβολής των εγκριθέντων με αυτά ποσών, εκτός αν κριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο ότι η σχετική δαπάνη είναι νόμιμη (βλ. πρακτικά Ολομ. Ε.Σ. 17ης Γεν./4.6.2003, Πράξεις Ι Τμ. 96/2006, 134/2005 κ.ά).

Καταβολή  οφειλών Αναπτυξιακής Δημοτικής Επιχείρησης η οποία τελεί σε εκκαθάριση.(..) Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και κανονική, διότι στο ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα επισυνάπτονται όλα τα απαραίτητα έγγραφα, από τα οποία προκύπτει το δικαίωμα του πιστωτή, αρχικά έναντι της .... και ακολούθως έναντι του Δήμου ..., καθώς και η νόμιμη αιτία από την οποία απορρέει η αξίωση αυτού, ήτοι η συναφθείσα σύμβαση παροχής υπηρεσιών καθαριότητας, το αντικείμενο της οποίας εμπίπτει στις καταστατικές δραστηριότητες της ήδη λυθείσας επιχείρησης...(..) Εξάλλου, ο ανωτέρω εργολάβος έχει παραιτηθεί από την 6543/12.9..2013 αγωγή του κατά της ...., με την οποία επιδίωκε να καταδικαστεί αυτή στην καταβολή ποσού 479.157,36 ευρώ, ως συμφωνημένη εργολαβική αμοιβή του (από 4.7.2017 δήλωση παραίτησης και από 141/4.7.2017 έκθεση κατάθεσης παραίτησης στο Πολυμελές Πρωτοδικείο ...).Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και κανονική και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.