Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης.(..) με αντικείμενο «Καθαρισμός ρεμάτων και άμεση επέμβαση για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών εντός των διοικητικών ορίων Περιφερειακών Ενοτήτων ...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αφορά σε κάποια από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 (βλ. και Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ούτε περιλαμβάνει την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών, αφού παρεμβάσεις στη διατομή των ρεμάτων δεν θα γίνουν, πλην του καθαρισμού της κοίτης από απορρίμματα, φερτά υλικά, μπάζα και βλάστηση. (..) Οι εργασίες αυτές, που αφορούν σε καθαρισμό κοιτών ποταμών από φερτά υλικά και απορρίμματα, καθαρισμό αυτών από αυτοφυή βλάστηση χωρίς αφαίρεση εδαφικού υλικού, κοπή και εκρίζωση δένδρου, καθαρισμό οχετών, και ανακατασκευή συρματοκιβωτίων και πλήρωση αυτών, δεν είναι τεχνικά εξειδικευμένες, αλλά εντάσσονται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών(..) Επειδή η επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία έχει ως αντικείμενο την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και όχι την εκτέλεση δημόσιου έργου και ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της, μη νομίμως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο. Περαιτέρω, μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίστηκε ο κύκλος των δικαιουμένων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας υδραυλικά τάξης 1ης και άνω. Τέλος, μη νομίμως προβλέπονται δαπάνες για Γ.Ε. και Ε.Ο., απρόβλεπτα και αναθεώρηση. Λόγω των πλημμελειών αυτών η ελεγχόμενη διαδικασία καθίσταται μη σύννομη στο σύνολό της, με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση, ως εκ του αντικειμένου της, έχει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον αφορά σε εκτέλεση εργασιών. Τούτο δε, διότι οι ανωτέρω παρατεθείσες εργασίες τόσο αυτές που αφορούν σε απλές καθαιρέσεις με συμβατικά εργαλεία, προϋπολογιζόμενης δαπάνης μόλις 4.044,50 ευρώ, όσο και αυτές που αφορούν στους καθαρισμούς  κοιτών ποταμών ή ρεμάτων από φερτά υλικά, απορρίμματα και αυτοφυή βλάστηση, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων ανέρχεται, όπως ήδη εκτέθηκε, σε 531.318,00 ευρώ, δεν εμπίπτουν στην έννοια του «έργου», δεδομένου ότι δεν συνίστανται σε κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή - συντήρηση κατά τη λειτουργία και δεν επιτελεί αυτό καθ’ εαυτό μία οικονομική και τεχνική λειτουργία. Αντιθέτως, μάλιστα, για την εκτέλεση των εργασιών αυτών δεν απαιτείται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένη τεχνική γνώση ή τέτοιου είδους τεχνική επέμβαση, ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν ως έργο, αλλά δύνανται να εκτελεστούν προσηκόντως, υπό την καθοδήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, από επαγγελματίες χειριστές που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Προς τούτο συνηγορεί και το γεγονός της ύπαρξης εν προκειμένω μίας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς ειδική τεχνική μελέτη, αλλά και χωρίς ειδικότερη αναφορά των προς καθαρισμό ποταμών και ρεμάτων (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013, πράξεις Ζ΄ Κλιμ. 360/2014 148/2014, 231, 213/2013, 467/2012 ), ενώ καμία επιρροή δεν ασκεί στο χαρακτηρισμό της σύμβασης αυτής ως σύμβαση υπηρεσιών το γεγονός της πρόβλεψης και εργασιών καθαιρέσεων, αφενός διότι πρόκειται για ελάχιστο τμήμα της σύμβασης, μόλις 4.044,50 ευρώ και αφετέρου διότι πρόκειται για απλές καθαιρέσεις κατασκευών, για τις οποίες δεν απαιτούνται εξειδικευμένη τεχνική γνώση και χρήση εξειδικευμένων εργαλείων. Ενόψει αυτών, για την ανάδειξη αναδόχου δεν δύνανται να τύχουν εφαρμογής οι, εφαρμοσθείσες εν προκειμένω, διατάξεις του ν. 4412/2016 που αφορούν στην ανάθεση δημοσίων έργων, αλλά αυτές που αφορούν στην ανάθεση υπηρεσιών εντός κοινοτικών ορίων.  Αυτόθροη συνέπεια των ανωτέρω είναι, αφενός μεν στη διακήρυξη και στο σχέδιο σύμβασης να έχουν συμπεριληφθεί όροι οι οποίοι δεν προσήκουν στη διαδικασία ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, αφετέρου δε να παρουσιάζονται ελλείψεις στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία. Ειδικότερα: α) κατά παράβαση της αρχής της ισότητας το δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό περιορίσθηκε σε συγκεκριμένο μόνο κύκλο εργοληπτικών επιχειρήσεων και κοινοπραξιών, β) κατά παράβαση των άρθρων 5 και 61 επ. του ν. 4412/2016, λαμβανομένου υπόψη του προϋπολογισμού της υπό ανάθεση υπηρεσίας, δεν δημοσιεύθηκε περίληψη της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γ) μη νομίμως επιβαρύνθηκε ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού και εν συνεχεία η σύμβαση εκτέλεσης εργασιών, ήτοι παροχής υπηρεσιών, με κόστος γενικών εξόδων, εργολαβικού οφέλους, απροβλέπτων και αναθεώρησης (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013).

Καθαρισμός τάφρων...Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα:Το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην προσβαλλόμενη Πράξη, τα οποία συνομολογούνται και από την αιτούσα, αφορά κατά κύριο λόγο σε εργασίες συντήρησης Πρασίνου (κοπή κλάδων δέντρων, βοτάνισμα, κοπή και απομάκρυνση ξυλωδών φυτών κλπ) στο οδικό δίκτυο της Π.Ε. Ευβοίας, αφού οι εργασίες αυτές αποτελούν τον κύριο άξονα γύρω από τον οποίο διαρθρώνεται όλη η σύμβαση.  Αντιθέτως, οι ζητούμενες χωματουργικές εργασίες (διάνοιξη, καθαρισμός και μόρφωση τάφρων), είναι μικρής συγκριτικά έκτασης και οικονομικής αξίας, και έχουν παρεπόμενο χαρακτήρα, επομένως, δεν δύνανται να προσδιορίσουν τον χαρακτήρα της σύμβασης.Οι ανωτέρω περιγραφόμενες εργασίες συντήρησης Πρασίνου δεν περιλαμβάνονται στις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016, και δεν συνιστούν το αποτέλεσμα ενός συνόλου οικοδομικών εργασιών ούτε το αποτέλεσμα εργασιών μηχανικού το οποίο επαρκεί αυτό καθαυτό για την εκπλήρωση μίας οικονομικής ή τεχνικής λειτουργίας, ενώ δεν έχει συνταχθεί ειδική τεχνική μελέτη μηχανικού για την εκτέλεσή τους.  Ως εκ τούτου, δεν συνιστούν έργο, κατά την έννοια του νόμου, αλλά παροχή υπηρεσιών, για τις οποίες, ακόμη και αν η εκτέλεσή τους πρέπει να πληροί τις οριζόμενες στη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές (ΕΤΕΠ), εντούτοις δεν απαιτεί την τεχνική εξειδίκευση εργολήπτη δημοσίων έργων. Άλλωστε, και ο κωδικός του ενιαίου συστήματος ταξινόμησης που χρησιμοποιήθηκε στη διακήρυξη, για την περιγραφή των ζητούμενων εργασιών (CPV 45112710-5 εργασίες διαμόρφωσης τοπίου για χώρους πρασίνου), παρότι αφορά σε έργο, εντούτοις είναι προφανώς ακατάλληλος και δεν αντιστοιχεί πράγματι στις ζητούμενες εργασίες.  Επιπλέον, αβασίμως προβάλλεται, με επιχείρημα από τη διατύπωση της σχετικής διάταξης και με αναφορά στο Περιγραφικό Τιμολόγιο Εργασιών Έργων Πρασίνου, ότι οι εργασίες συντήρησης πρασίνου συνιστούν πλέον εξ ορισμού «έργο».  Και τούτο, διότι, ανεξαρτήτως του ότι ο Έλληνας νομοθέτης δεν θα μπορούσε να γενικεύσει σε τέτοιο βαθμό την έννοια του έργου περιλαμβάνοντας σε αυτήν συλλήβδην δραστηριότητες που συνιστούν υπηρεσίες κατά το ευρωπαϊκό δίκαιο και αδρανοποιώντας έτσι υποχρεώσεις που επιβάλλονται από την ενωσιακή νομοθεσία για τη δημοπράτηση συμβάσεων παροχής υπηρεσιών (δημοσιεύσεις, καλούμενες επιχειρήσεις κλπ), σε κάθε περίπτωση, κατά τη σαφή διατύπωση του νόμου ο χαρακτηρισμός ως «έργου» μιας σύμβασης που περιλαμβάνει εργασίες της κατηγορίας πρασίνου, αποκλειστικά ή εντασσόμενες σε μια μεγαλύτερη κατασκευή (χαρακτηρισμός που έχει ως συνέπεια την υποχρεωτική εφαρμογή του αντίστοιχου Περιγραφικού Τιμολογίου), συναρτάται από τη συνδρομή των ανωτέρω αναφερομένων ουσιαστικών προϋποθέσεωνΕνόψει των ανωτέρω, εφόσον η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία  έχει ως αντικείμενο την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και όχι την εκτέλεση δημοσίου έργου και ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της,   μη νομίμως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο απορριπτομένων ως αβάσιμων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών. Επιπλέον, μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που  δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας πρασίνου τάξης Α2 και άνω του ΜΕΕΠ, δοθέντος ότι, ανεξαρτήτως της συμμετοχής ή μη ικανού αριθμού ενδιαφερομένων από την κατηγορία αυτή, εντούτοις αποκλείστηκαν επιχειρήσεις που δεν είναι εγγεγραμμένες στο άνω Μητρώο, αλλά ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα συναφή με το αντικείμενο των ζητούμενων υπηρεσιών.  Περαιτέρω, μη νομίμως προβλέπονται δαπάνες για Γενικά Έξοδα και Εργολαβικό Όφελος, απρόβλεπτα και αναθεώρηση, χωρίς η πλημμέλεια αυτή να αίρεται από το γεγονός ότι τέτοιου είδους δαπάνες θα ενσωματώνονταν, έστω και μερικώς, στην προσφορά των διαγωνιζομένων, σε περίπτωση δημοπράτησης των κρίσιμων εργασιών ως υπηρεσιών.  Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη αφενός μεν ότι η έννοια των κρίσιμων διατάξεων είναι σαφής και στηρίζεται σε πάγια νομολογία, αφετέρου δε ότι το κρίσιμο νομικό ζήτημα έχει ερμηνευτεί κατά όμοιο τρόπο σε υπόθεση που αφορούσε την ίδια Περιφέρεια (βλ. Ε.Σ. Τμ. VI 43/2018), ο ισχυρισμός της τελευταίας περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της πρέπει να απορριφθεί.

Καθαρισμός υδατορεμάτων:..Με δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι οι επίμαχες εργασίες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν δημόσιο έργο, αλλά εντάσσονται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον για την εκτέλεσή τους δεν απαιτούνται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι, ώστε να μην μπορούν να ανατεθούν σε επαγγελματίες που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Ειδικότερα, οι εργασίες αυτές αποσκοπούν στον απλό καθαρισμό των υδατορεμάτων από φερτά υλικά, απορρίμματα, καθώς και βλάστηση χωρίς αφαίρεση εδαφικού υλικού, ώστε αυτά να αποκτήσουν τις αρχικές υδραυλικές διατομές τους και τη σωστή κατά μήκος κλίση, αφού, όπως προκύπτει από την τεχνική περιγραφή και το τιμολόγιο εργασιών, δεν πρόκειται να γίνουν τεχνικές επεμβάσεις με την κατασκευή νέων τεχνικών έργων ή την αποκατάσταση παλαιών.(...)Συνεπώς, ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των υπό ανάθεση υπηρεσιών, μη νομίμως, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη, δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο. Περαιτέρω, όπως ορθώς, επίσης, κρίθηκε με την προσβαλλομένη, μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας υδραυλικών 1ης τάξης και άνω, ενώ, τέλος, μη νομίμως προβλέφθηκαν ποσά για γενικά έξοδα-εργολαβικό όφελος, απρόβλεπτα και αναθεώρηση.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Εκτέλεση αντιπλημμυρικών εργασιών σε ρέματα​:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση, ως εκ του κυρίου αντικειμένου της, έχει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον αφορά σε εκτέλεση εργασιών. Τούτο δε, διότι οι ανωτέρω παρατεθείσες εργασίες της Ομάδας Α (καθαρισμοί κοιτών ποταμών ή ρεμάτων από φερτά υλικά, απορρίμματα και αυτοφυή βλάστηση καθώς και η προμήθεια λιθορριπών για την πλήρωση των φατνών από συρματόπλεγμα –άρθρο 8.04 του τιμολογίου της μελέτης-) η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων ανέρχεται, όπως ήδη εκτέθηκε, σε 524.550 ευρώ, δεν εμπίπτουν στην έννοια του δημοσίου έργου, δεδομένου ότι δεν συνίστανται σε κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή, συντήρηση ή ερευνητική εργασία, το αποτέλεσμα των οποίων συνδέεται άμεσα με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό. Αντιθέτως, μάλιστα, για την εκτέλεση των εργασιών αυτών δεν απαιτείται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένη τεχνική γνώση ή τέτοιου είδους τεχνική επέμβαση, ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν δημόσιο έργο, αλλά δύνανται να εκτελεστούν προσηκόντως, υπό την καθοδήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, από επαγγελματίες χειριστές που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Προς τούτο συνηγορεί και το γεγονός της ύπαρξης εν προκειμένω μίας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς ειδική τεχνική μελέτη, αλλά και χωρίς ειδικότερη αναφορά των προς καθαρισμό ποταμών και ρεμάτων (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013, πράξεις Ζ΄ Κλιμ. 148/2014, 231, 213/2013, 467/2012 ).  Ενόψει τούτων, λόγω της φύσης των ως άνω εργασιών της ομάδας Α΄ αλλά και της εκτιμώμενης δαπάνης αυτών σε σχέση με τη συνολική δαπάνη όλων των εργασιών, όπως αυτή προκύπτει από τον προϋπολογισμό της μελέτης, πρόκειται για μεικτή σύμβαση με προέχοντα χαρακτήρα αυτόν της σύμβασης παροχής υπηρεσιών. Τούτο δε δεν αναιρείται, ακόμα και υπό την εκδοχή ότι η προμήθεια των λιθορροπών, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.650 ευρώ, θα πρέπει να συνυπολογισθεί μαζί με τα συρματοπλέγματα,  την κατασκευή και πλήρωση των φατνών, στις λοιπές εργασίες της ομάδας Β΄,  οι οποίες εμπίπτουν, καταρχήν,  στην προεκτεθείσα έννοια της κατασκευής έργου. Ενόψει αυτών, για την ανάδειξη αναδόχου δεν δύναται να τύχει εφαρμογής η εφαρμοσθείσα, εν προκειμένω, νομοθεσία περί ανάθεσης δημοσίων έργων, αλλά, ως εκ του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, οι διατάξεις του π.δ. 60/2007, (ήδη δε, από 8.8.2014, οι διατάξεις του ν. 4281/2014) σε συνδυασμό με  τις αναλογικά εφαρμοζόμενες διατάξεις του π.δ. 118/2007. Αυτόθροη συνέπεια των ανωτέρω είναι, αφενός μεν στη διακήρυξη και στο σχέδιο σύμβασης να έχουν συμπεριληφθεί όροι οι οποίοι δεν προσήκουν στη διαδικασία ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, αφετέρου δε να παρουσιάζονται ελλείψεις στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία. Ειδικότερα: α) κατά παράβαση της αρχής της ισότητας το δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό περιορίσθηκε σε συγκεκριμένο μόνο κύκλο εργοληπτικών επιχειρήσεων και κοινοπραξιών, β) κατά παράβαση του άρθρου 29 παρ. 2 του π.δ. 60/2007, λαμβανομένου υπόψη του προϋπολογισμού της υπό ανάθεση υπηρεσίας, δεν δημοσιεύθηκε περίληψη της διακήρυξης στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γ) μη νομίμως επιβαρύνθηκε ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού και εν συνεχεία η σύμβαση εκτέλεσης εργασιών, ήτοι παροχής υπηρεσιών, με κόστος γενικών εξόδων, εργολαβικού οφέλους, απροβλέπτων και αναθεώρησης (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013).

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/3751/2014

 

 

 

Εννοια εργου.Κατασκευή έργου - βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων:..Σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη και με τα δεδομένα που παρατίθενται στη σκέψη 4, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο λόγος ανάκλησης προβάλλεται βασίμως και πρέπει να γίνει δεκτός. Τούτο διότι, από το σύνολο των εργασιών, όπως ειδικότερα περιγράφονται στο τιμολόγιο δημοπράτησης, προκύπτει ότι, μολονότι η ελεγχόμενη σύμβαση περιέχει προμήθεια υλικών και εργασία τοποθέτησης, εντούτοις, το κύριο αντικείμενό της αποσκοπεί στη χρήση και εφαρμογή πρώτων υλών και υλικών (σύνθεση, κατεργασία ή και συναρμογή αυτών) με την εκτέλεση ενός συνόλου επιμέρους εργασιών σύμφωνα με τις προβλεπόμενες κατασκευαστικές προδιαγραφές, οι οποίες συντελούν στην επίτευξη του επιδιωκόμενου αυτοτελούς λειτουργικά και τεχνικά αποτελέσματος, δηλαδή στην ανακατασκευή γηπέδων, ώστε να καταστούν σύγχρονα, κατάλληλα και ασφαλή για το σκοπό για τον οποίο προορίζονται. Εξάλλου, αναφορικά προς την προμήθεια των συνθετικών ταπήτων, ανεξάρτητα από το κόστος της, αφορά υλικά που απαιτούνται για την κατασκευή του έργου, εξυπηρετεί το σκοπό που επιδιώκεται από το σύνολο των εργασιών, ήτοι την αναβάθμιση των αθλητικών εγκαταστάσεων του ήδη προσφεύγοντος, ώστε αυτές να καταστούν σύγχρονες και λειτουργικές, επομένως, έχει παρεπόμενο χαρακτήρα, ως αναγκαίο συμπλήρωμα του έργου και εντάσσεται στο ενιαίο σύνολο των εργασιών που προϋποθέτει η παραγωγή του. Κατά συνέπεια, ο χαρακτήρας της σύμβασης είναι η κατασκευή ενός πλήρως λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία, ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεστούν, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις ένδικες προσφυγές, εσφαλμένως δε με την προσβαλλόμενη πράξη κρίθηκαν τα αντίθετα.

Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι απαριθμούμενες στην 17/2018 Τεχνική Έκθεση και την 88/27.4.2018 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου εργασίες, για την εκτέλεση των οποίων προσελήφθησαν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι του χρηματικού εντάλματος, θεωρούμενες στο σύνολό τους, εμπίπτουν στην έννοια του «έργου» όπως αυτή διαγράφεται στο άρθρο 2 περίπτ. 7 του ν. 4412/2016. Και τούτο, διότι η κατασκευή – αποκατάσταση αντιπυρικών ζωνών και δασικών – αγροτικών δρόμων στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου, περιλαμβάνοντας ειδικότερα την άρση καταπτώσεων για τη διάνοιξη των δασικών δρόμων, τη διαμόρφωση της επιφάνειας αγροτικών δρόμων, τη διάνοιξη ζωνών πυρασφάλειας περιμετρικά των οικισμών και των γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, τη διάστρωση αγροτικών και δασικών οδών με αδρανή υλικά, εμπίπτει στην κατηγορία της οδοποιίας και απαιτεί, λόγω της πολυπλοκότητάς της, εξειδικευμένη τεχνική γνώση και επέμβαση, δηλαδή χρήση ειδικών τεχνικών γνώσεων και μηχανημάτων εκσκαφέα, διαμορφωτήρα και προωθητήρα (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. Μειζ. – Επταμ. Σύνθ. 1379/2017). Στο ως άνω δε πλαίσιο και με σκοπό την επίτευξη του ίδιου άρτιου λειτουργικού αποτελέσματος, εντάσσονται και οι λοιπές εργασίες (κοπή και απομάκρυνση ξυλωδών φυτών, ξερών κλάδων και φύλλων, φορτοεκφόρτωση και απομάκρυνση απορριμμάτων εύφλεκτων υλών, καθαρισμός ρεμάτων από φερτά υλικά και εύφλεκτα απορρίμματα, και σωληνωτών οχετών από φερτά υλικά). Κατά συνέπεια, ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Αναπληρώτριας Επιτρόπου είναι αβάσιμος. Βάσιμοι, ωστόσο, παρίστανται όσοι εκ των λοιπών, επικουρικώς προβληθέντων, λόγων διαφωνίας, διατηρήθηκαν στην από 7.11.2018 έκθεση, παρά τα αντιθέτως προβαλλόμενα από το φορέα. Ειδικότερα, στην 88/27.4.2018 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και την 17/2018 Τεχνική Έκθεση δεν διαλαμβάνεται ειδική αιτιολογία, πέραν της όλως αόριστης αναφοράς στην εισήγηση του Δημάρχου, ως προς τη μη επάρκεια του υφισταμένου εργατοτεχνικού προσωπικού, εξαιτίας της οποίας κατέστη αναγκαία η προσφυγή στην διαγραφόμενη από το άρθρο 209 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. διαδικασία πρόσληψης. Επιπλέον, στο ελεγχόμενο ένταλμα δεν επισυνάφθηκαν ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα και αναλυτικό πρόγραμμα κατασκευής, που απαιτούνται κατ’ άρθρο 177 του ν. 4412/2016 για την εκτέλεση έργου με αυτεπιστασία ούτε και η γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων σύμφωνα με το άρθρο 11 του π.δ. 171/1987, το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ και μετά την εφαρμογή του ν. 4412/2016, δοθέντος ότι δεν περιέχεται στις καταργηθείσες με το άρθρο 377 παρ. 1 περίπτ. 67 του νόμου αυτού διατάξεις. Τα αναφερόμενα, ωστόσο, στην έκθεση διαφωνίας ότι δεν αποδεικνύεται αν η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών με αυτεπιστασία είναι οικονομικά συμφερότερη για το Δήμο, ανάγονται στο ουσιαστικό μέρος της δαπάνης και, ως εκ τούτου, δεν ασκούν επιρροή στη θεώρηση του χρηματικού εντάλματος, κατ’ άρθρο 28 παρ. 6 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (Ε.Σ. Ι Τμ. πράξη 125/2010).

Νομιμότητα  της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου.(..) επιδιώκεται η ανάκληση της 382/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου  του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(..) Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι οι επίμαχες εργασίες για τις οποίες, όπως προαναφέρθηκε, δεν έχει συνταχθεί ειδική τεχνική μελέτη μηχανικού και αφορούν σε απλό καθαρισμό κοιτών ποταμών χωρίς αφαίρεση εδαφικού υλικού  και χωρίς παρεμβάσεις στη διατομή των ρεμάτων δεν είναι τεχνικά εξειδικευμένες αλλά εντάσσονται  αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών και συνεπώς  ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της, ορθά εκρίθη με τη προσβαλλομένη ότι  μη νομίμως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο. Περαιτέρω, ορθά εκρίθη με τη προσβαλλομένη ότι μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που   δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας υδραυλικά τάξης 2ας και άνω, ενώ τέλος, μη νομίμως προβλέφθηκαν δαπάνες  για Γ.Ε. και Ε.Ο.,   απρόβλεπτα και αναθεώρηση.... Κατόπιν αυτών, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να  απορριφθεί.

Ανάθεση του έργου «Αποκατάσταση διοχετευτικότητας τάφρων Αγκαθιάς και Αγίας Τριάδας»...ζητείται η ανάκληση της 10/2017 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό Θεσσαλονίκης.(...)Σύμφωνα με τις προπαρατεθείσες διατάξεις, μια δημόσια σύμβαση έχει το χαρακτήρα σύμβασης έργου όταν το εκάστοτε συγκεκριμένο αντικείμενό της αφορά σε ένα επιδιωκόμενο από μία αναθέτουσα αρχή αυτοτελές, οικονομικά ή τεχνικά, λειτουργικό αποτέλεσμα συνόλου οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού (βλ. και Τμ. Μειζ.Επτ.Συν. Ε.Σ. 1182/2015, VI Τμ. Ε.Σ. 4187/2014, 405/2017)..(...)Επομένως, ο χαρακτήρας της ελεγχόμενης σύμβασης δεν είναι αυτός της παροχής υπηρεσιών καθαρισμού κοιτών ποταμών ή ρεμάτων από φερτά υλικά ή απορρίμματα, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, αλλά η κατασκευή ενός πλήρως λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία, ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεστούν, που συνίσταται στην κατασκευή ενός ολοκληρωμένου συστήματος για την εξασφάλιση της φυσικής και ομαλής ροής και απορροής των υδάτων και την αποτροπή υπερχειλίσεων ή πλημμυρών στο υδάτινο πλέγμα της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής του Δήμου Αλεξάνδρειας. Κατά συνέπεια, η σύναψη της ελεγχόμενη δημόσιας σύμβασης έργου διέπεται από τις οικείες διατάξεις περί ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων έργων του ν. 4412/2016 και, ως εκ τούτου, νομίμως με τη διακήρυξη κλήθηκαν να λάβουν μέρος στη διαδικασία ανάθεσης εργοληπτικές επιχειρήσεις εγγεγραμμένες στην κατηγορία Υδραυλικών Έργων του Μ.Ε.ΕΠ. ή στο σχετικό επαγγελματικό μητρώο του κράτους εγκατάστασης του υποψηφίου, ενώ δεν απαιτείτο, ως εκ της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, η διαβίβαση περίληψης της διακήρυξης για δημοσίευση στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη δε εκτιμώμενη αξία της σύμβασης νομίμως προστέθηκε ποσοστό Γ.Ε. & Ο.Ε., απρόβλεπτων δαπανών και κονδύλιο αναθεώρησης τιμών. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, ο προβαλλόμενος με την υπό κρίση αίτηση πρώτος λόγος ανάκλησης είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη κατά τούτο. (...)Η Επιτροπή Διαγωνισμού μη νομίμως συγκροτήθηκε από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, καθόσον, σύμφωνα με τη ρύθμιση του άρθρου 176 του ν. 3852/2010, η οποία δεν έχει καταργηθεί ή τροποποιηθεί από το νεότερο ν. 4412/2016, η αρμοδιότητα συγκρότησης της Επιτροπής αυτής ανήκει στην Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας, όπως ορθώς έκρινε η προσβαλλόμενη Πράξη.(...)Με την προσβαλλόμενη Πράξη, με την οποία κρίθηκε ότι συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, για το λόγο ότι κατά την υποβολή από τον προσωρινό ανάδοχο, στις 20.2.2017, των προβλεπόμενων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών, δεν βρίσκονταν σε ισχύ το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη προς το Δημόσιο και η ασφαλιστική ενημερότητα από το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., ορθώς ερμηνεύτηκαν οι κρίσιμες διατάξεις του ν. 4412/2016. Τούτο διότι, όπως ρητώς ορίζεται στο άρθρο 104 παρ. 1 του ν. 4412/2016 (βλ. ανωτέρω σκέψη 6) και στους όρους του άρθρου 23.2 της διακήρυξης (βλ. ανωτέρω σκέψη 7.2.), η συνδρομή των ως άνω κριτηρίων ποιοτικής επιλογής του προσφέροντος κρίνεται σε τρία διαφορετικά στάδια, με διακριτές για κάθε στάδιο συνέπειες στην περίπτωση διαπίστωσης μη συνδρομή τους και, συγκεκριμένα, κατά την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών, κατά την υποβολή των δικαιολογητικών από τον προσωρινό ανάδοχο και κατά την υποβολή από αυτόν τον επικαιροποιημένων δικαιολογητικών πριν τη σύναψη της σύμβασης. (...)Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί, κωλυομένης της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης, αφού απορρίφθηκε ο τρίτος λόγος ανάκλησης, εξακολουθώντας έτσι να συντρέχει διακωλυτικός λόγος για τη σύναψη της σύμβασης αυτής, ο οποίος συνίσταται σε πλημμέλειες που διαπιστώθηκαν στην έκδοση του από 22.2.2017 πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού και της εγκριτικής αυτού 377/21.3.2017 κατακυρωτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, κατά το στάδιο ελέγχου των υποβληθέντων από τον προσωρινό ανάδοχο προβλεπομένων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών, για την απόδειξη μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού καθώς και για την πλήρωση των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, δυνάμενης δε της αναθέτουσας αρχής, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων των άρθρων 106 παρ. 3 και 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, να αποφασίσει την επανάληψη της διαδικασίας από το ως άνω στάδιο, στο οποίο εμφιλοχώρησε το σφάλμα.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ τεμαχίων σωλήνων πίεσης:..ζητείται η ανάκληση της 248/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου​..Επομένως, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις υπό κρίση αιτήσεις,  νομίμως η υποβληθείσα προσφορά της εταιρείας …  για το Τμήμα/Είδος Α΄ έγινε  αποδεκτή μόνο κατά το μέρος που αφορούσε στην προμήθεια των 12.000 τεμαχίων σωλήνων χαμηλής πίεσης των 25mm,  για τα οποία στα  Παραρτήματα Α΄ και Γ΄ της διακήρυξης προσδιορίζονται, διακριτά από τα λοιπά είδη του τμήματος αυτού (Α΄ της προκήρυξης), τόσο η προϋπολογισθείσα δαπάνη τους όσο και οι ειδικότερες τεχνικές προδιαγραφές τους και αποτελούν, ως εκ τούτου, διακριτό επιμέρους είδος της προκηρυχθείσας προμήθειας του τμήματος Α’ της προκήρυξης, για το οποίο μπορούσαν να υποβληθούν αυτοτελώς προσφορές και να κατακυρωθεί η προμήθεια του ανεξάρτητα από την τυχόν αποδοχή ή απόρριψη των προσφορών για τα λοιπά είδη του τμήματος αυτού.Κατά συνέπεια,  οι κρινόμενες αιτήσεις  πρέπει να γίνουν  δεκτές,   να ανακληθεί  η 248/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου  του  Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το σχέδιο συμφωνίας – πλαισίου   μεταξύ του Πυροσβεστικού Σώματος και της εταιρείας .., με αντικείμενο την προμήθεια δώδεκα χιλιάδων (12.000) τεμαχίων σωλήνων χαμηλής πίεσης των 25mm για τις ανάγκες του Πυροσβεστικού Σώματος κατά τα έτη 2018 έως  2021. Ακολούθως, δε να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στην αιτούσα ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «…».