ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/105/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών: Με δεδομένα αυτά οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες κρίνονται εν μέρει μη νόμιμες. Ειδικότερα, η παροχή υπηρεσίας από έναν τεχνίτη υδραυλικό και έναν εργάτη παρίσταται δικαιολογημένη ενόψει του αριθμού του υπηρετούντος στο Τμήμα Υδραυλικών - Εγγειοβελτιωτικών Έργων Ύδρευσης - Αποχέτευσης προσωπικού, του όγκου εργασίας που αυτό αντιμετωπίζει και της χρονικής διάρκειας της παροχής της υπηρεσίας, όπως τα ανωτέρω εκτίθενται αναλυτικά στη σκέψη 3.Α. Περαιτέρω, όμως, συντρέχει κατάτμηση ομοειδούς δαπάνης και, συγκεκριμένα, της δαπάνης που απαιτείται για τη μίσθωση εκ μέρους του δήμου μηχανημάτων για χρήση όποτε κριθεί αναγκαίο και στο μέτρο που θα κριθεί αναγκαίο για την επισκευή του δικτύου ύδρευσης, έως το τέλος του έτους 2017 και μέχρι εξαντλήσεως των ημερομισθίων που αντιστοιχούν σε κάθε μηχάνημα.Η συνολική δαπάνη των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής αφορά σε μεικτή σύμβαση προμήθειας - υπηρεσίας με προέχοντα χαρακτήρα αυτόν της προμήθειας, δηλαδή της μίσθωσης των μηχανημάτων, ως εκ της εκτιμώμενης αξίας αυτής (14.000,00 + 10.000,00 = 24.000,00 ευρώ) έναντι της παροχής υπηρεσίας από τον εργάτη και τον τεχνίτη υδραυλικό (1.860,00 + 2.520,00 = 3.380,00 ευρώ), το αντικείμενο της οποίας (σύμβασης) παρέχεται από τον ίδιο ανάδοχο κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Η χρήση των μηχανημάτων αφορά στον ίδιο σκοπό και δεν είναι νόμιμος ο διαχωρισμός τους αναλόγως των εργασιών που επιτελούν, αφού όλες έχουν ως σκοπό την αποκατάσταση ορισμένης βλάβης. Ωστόσο, ο Δήμος … συγγνωστώς υπέλαβε ότι τα αντικείμενα των δύο συμβάσεων δεν ήταν ομοειδή εκλαμβάνοντας το αντικείμενο της πρώτης σύμβασης συνολικά και αυτοτελώς ως παροχή υπηρεσίας από ιδιωτικό συνεργείο, αποτελούμενο από τους αναγκαίους εργάτες και μηχανήματα και το αντικείμενο της δεύτερης ως αμιγή μίσθωση μηχανημάτων.(συγγνωστή πλάνη)
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/94/2018
Μίσθωση μηχανημάτων για καθαρισμούς κοινόχρηστων και λοιπών χώρων στα πλαίσια προληπτικών δράσεων πυροπροστασίας. Με δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη, δεδομένου ότι, εφόσον η αναθέτουσα αρχή επέλεξε να προσφύγει στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, όφειλε, συνακόλουθα να τηρήσει και τον προβλεπόμενο στο συμβατικό Τεύχος της Γενικής και Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων όρο περί ιδιόκτητων προσφερόμενων μηχανημάτων και οχημάτων, ο οποίος είχε δεσμευτική ισχύ τόσο για τους συμμετέχοντες στη σχετική διαδικασία όσο και για τον ίδιο το φορέα. Ως εκ τούτου, η ανάθεση της σύμβασης στο φερόμενο ως δικαιούχο, ο οποίος κατά τον κρίσιμο χρόνο της οριστικής κατακύρωσης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού δεν ήταν αποδεδειγμένα ιδιοκτήτης των προς μίσθωση μηχανημάτων, έγινε κατά παράβαση των ως άνω ορισμών. Πλην όμως, ενόψει της αγοράς του καταστροφέα καθώς και μίσθωσης των γεωργικών ελκυστήρων από τον ανακηρυχθέντα ανάδοχο, σε κάθε περίπτωση, σε χρόνο πριν την έναρξη εκτέλεσης της σύμβασης, καθώς και πλήρωσης των λοιπών νόμιμων προϋποθέσεων για την υλοποίησή της προσηκόντως από το συγκεκριμένο ανάδοχο, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα εν προκειμένω χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων και προς αντιμετώπιση των επιτακτικών αναγκών του Δήμου ... στο πλαίσιο ανάληψης προληπτικών δράσεων πυροπροστασίας, σχημάτισαν την πεποίθηση ότι η σύμβαση καταρτίζεται επιτρεπτώς..(συγγνωστή πλάνη)
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/67/2018
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση). Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα αφορά σε απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αρδευτικό δίκτυο) που είναι ομοειδείς με εκείνες που ανατέθηκαν με την 32524/28.7.2017 σύμβαση (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αγροτικό οδικό δίκτυο), εκτελέστηκαν από εργολάβους με την ίδια ειδίκευση και με χρήση μηχανημάτων έργου, εντός της Δημοτικής Ενότητας ... κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και, επομένως, μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί συνοπτικός διαγωνισμός, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη τους, ανέρχεται στο ποσό των 26.422,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και, συνεπώς, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση... Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/84/2018
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση). Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα αφορά σε απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αρδευτικό δίκτυο) που είναι ομοειδείς με εκείνες που ανατέθηκαν με την 28877/6.7.2017 σύμβαση (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αγροτικό οδικό δίκτυο), εκτελέστηκαν από εργολάβους με την ίδια ειδίκευση και με χρήση μηχανημάτων έργου, εντός της Δημοτικής Ενότητας ... κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και, επομένως, μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί συνοπτικός διαγωνισμός, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη τους, ανέρχεται στο ποσό των 29.642,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και, συνεπώς, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)/159/2016
Μίσθωση μηχανημάτων-οχημάτων έργου.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, η υπό κρίση (μικτή) σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της αναδόχου εταιρείας, παρόλο που δεν διαχωρίστηκε στον ενδεικτικό προϋπολογισμό η αξία της μίσθωσης των μηχανημάτων-οχημάτων από αυτήν της παροχής των υπηρεσιών, είχε προεχόντως χαρακτήρα ανάθεσης εργασιών (υπηρεσιών). Τούτο δε διότι, το κύριο αντικείμενο της σύμβασης αυτής με βάση το σκοπό της είναι ο καθαρισμός και η συνακόλουθη αποκατάσταση της βατότητας του αγροτικού δρόμου, στην οποία απέβλεψε ο Δήμος με τη σύναψη της συγκεκριμένης σύμβασης κι όχι η μίσθωση των ανωτέρω μηχανημάτων, η οποία έχει παρεπόμενο χαρακτήρα. Κατά συνέπεια, νομίμως, ενόψει των διατάξεων της παραγράφου 9 του άρθρου 209 του ν. 3463/2006, ανατέθηκε απευθείας η παροχή των υπό κρίση εργασιών στην ως άνω ανάδοχο, δοθέντος ότι το ποσό αυτών δεν υπερβαίνει το χρηματικό όριο των 20.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση εργασιών.
ΝΣΚ/262/2002
Συμβάσεις μίσθωσης έργου. Χορήγηση βεβαίωσης άρθρου 6 Ν 2527/1997.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η ανάθεση της μεταφοράς των αρχείων και άλλων υπηρεσιακών στοιχείων του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο ιδιόκτητο κτίριο και στις αποθήκες, που έχουν μισθωθεί για το σκοπό αυτό, σε δέκα εργάτες, για χρονικό διάστημα δεκαοκτώ (18) μηνών, δεν φέρει τον χαρακτήρα σύμβασης έργου, καθόσον από το διδόμενο από την αρμόδια υπηρεσία πραγματικό προκύπτει ότι δεν συντρέχουν όλες οι τασσόμενες από την παρ.1 του άρθρου 6 του Ν 2527/1997 προϋποθέσεις και δη 1) το συγκεκριμένο έργο το οποίο θα ανατεθεί σε κάθε εργάτη, δεδομένου ότι με τον καθένα εξ αυτών θα πρέπει να συναφθεί χωριστή σύμβαση έργου, 2) συνάρτηση του τρόπου καταβολής με συγκεκριμένη τμηματική παράδοση από κάθε εργάτη αντίστοιχου μέρους του αντικειμένου του έργου και 3) η διάρκεια του έργου (18 μήνες περίπου) δεν προσιδιάζει προς το αντικείμενο αυτού (μεταφορά αρχείων). Αντίθετα, εάν το ως άνω έργο ανατεθεί σε Γραφείο μεταφορών, το οποίο θα υποχρεωθεί με τη σχετική σύμβαση να διαθέσει στην ως άνω Υπηρεσία τον ίδιο αριθμό ατόμων, η σύμβαση αυτή φέρει σαφώς το χαρακτήρα συμβάσεως έργου, εφόσον δεν είναι νοητή η σύναψη συμβάσεως εργασίας με αντισυμβαλλόμενο εργαζόμενο που δεν είναι φυσικό πρόσωπο, η δε διάθεση υπ αυτού (του Γραφείου) των αναγκαίων ατόμων για την εκτέλεση της μεταφοράς, για όποιο χρονικό διάστημα καταστεί αναγκαίο ή συμφωνηθεί, δεν διαφοροποιεί την υποκείμενη ενοχική σχέση ως τέτοια συμβάσεως έργου, καθόσον δεν δημιουργεί οποιαδήποτε εργασιακή σχέση μεταξύ των ατόμων αυτών και της Υπηρεσίας.
ΑΕΠΠ/1032/2018
Ο προσφεύγων αίτηται την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, η οποία απέρριψε την προσφορά του για το είδος Α.1 της ομάδας Α του διαγωνισμού, που αφορούσε την «Προμήθεια Μηχανημάτων έργου και συνοδευτικού εξοπλισμού». Συγκεκριμένα, η προσφυγή επικεντρώνεται στην απόρριψη της προσφοράς του για το Φορτηγό όχημα με ανατρεπόμενη καρότσα, υδραυλικό γερανό και αρπάγη συλλογής, προϋπολογισμένης αξίας 117.800,00 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%), υποστηρίζοντας ότι η απόρριψη ήταν άδικη και ότι η προσφορά του έπρεπε να γίνει δεκτή.
ΑΕΠΠ/187/2019
Ο προσφεύγων (οικονομικός φορέας) ζητά την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, η οποία ενέκρινε την προσφορά του ανταγωνιστικού οικονομικού φορέα «…» στη διαδικασία ανάθεσης σύμβασης για τη «Μίσθωση Μηχανημάτων στον Δήμο…». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά μίσθωση 7 μηχανημάτων έργου (συμπεριλαμβανομένου ενός τετραξονικού φορτηγού) με εκτιμώμενη αξία 61.288,77 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Ο προσφεύγων επικαλείται ελλιπή/ψευδή στοιχεία στην τεχνική προσφορά του ανταγωνιστή, ιδίως για προηγούμενες εργασίες, τεχνικό προσωπικό, και νομιμότητα χρήσης του φορτηγού (που δεν φαίνεται να ανήκει σε αυτόν).
ΕΣ/ΚΛΙΜ/ΣΤ/244/2017
Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing). Ελεγχος νομιμότητας σύμβασης και η υποκείμενη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για την προμήθεια, με χρηματοδοτική μίσθωση, οχημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου..Με τα δεδομένα αυτά και καθόσον εν προκειμένω δημοπρατήθηκε η σύναψη σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης, υπό την έννοια ότι ρητώς προβλέφθηκε η αγορά του μισθίου από το μισθωτή μετά τη λήξη της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά παράβαση του ν. 1665/1986, με το άρθρο 9 της διακήρυξης επιτράπηκε η αδιάκριτη συμμετοχή οικονομικών φορέων στο διαγωνισμό και ότι, ως εκ τούτου, μη νομίμως το αποτέλεσμα αυτού κατακυρώθηκε στην «....Α.Ε.», καθόσον δεν πρόκειται για εταιρεία αδειοδοτηθείσα, με βάση τον ως άνω νόμο,..Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της εταιρείας «....Α.Ε.», με αντικείμενο την προμήθεια, με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) διαφόρων οχημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου.
Ανακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.Μείζονος-Επταμ.Σύνθ./864/2018
ΕλΣυν/Κλ.7/46/2016
Μίσθωση μηχανημάτων έργου.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει αναφορικά με το παραδεκτώς προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, ότι η υπό κρίση (μικτή) σύμβαση μεταξύ του Δήμου ....... και της αναδόχου ......., παρόλο που δεν διαχωρίστηκε στον ενδεικτικό προϋπολογισμό η αξία της προμήθειας των αγαθών από αυτή της παροχής των υπηρεσιών, είχε προεχόντως χαρακτήρα ανάθεσης εργασιών (υπηρεσιών). Τούτο δε διότι, το κύριο αντικείμενο της σύμβασης αυτής με βάση το σκοπό της είναι η εκτέλεση από την ανάδοχο των εργασιών απομάκρυνσης των προϊόντων που προκλήθηκαν από τις βροχοπτώσεις, με τη χρήση δύο εκσκαφέων και δύο φορτηγών και η αποκατάσταση, διά των εν λόγω εργασιών, της βατότητας του αγροτικού δρόμου, στην οποία απέβλεψε ο Δήμος με τη σύναψη της συγκεκριμένης σύμβασης κι όχι η μίσθωση των ανωτέρω μηχανημάτων, η οποία έχει παρεπόμενο χαρακτήρα.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/46/2018
ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ.Προμήθεια ειδών ιχθυοπωλείου-κατεψυγμένων ψαριών:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, εφόσον μέχρι το επίμαχο χρονικό διάστημα της ως άνω ανάθεσης (Αύγουστος 2017) το συνολικό ύψος των δαπανών, στις οποίες προέβη το Νοσοκομείο στο πλαίσιο του ΠΠΥΦΥ του 2015 για ομοειδή κατά την αντίληψη των συναλλαγών αγαθά, ήτοι για είδη διατροφής, ανήλθε στο ποσό των 79.690,45 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), όπως τούτο συνομολογεί και το ίδιο το Νοσοκομείο, -που πάντως δεν αντιστοιχούν στις συνολικές ετήσιες ανάγκες του Νοσοκομείου σε τρόφιμα- υπερέβη το όριο των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, το Κλιμάκιο κρίνει, ότι το Νοσοκομείο μη νομίμως κατέφυγε στη διενέργεια του παραπάνω πρόχειρου διαγωνισμού, καθόσον έπρεπε να διενεργηθεί ένας ενιαίος ανοικτός διαγωνισμός για τη συνολική ετήσια κάλυψη των πάγιων αναγκών του σε ομοειδή αγαθά, δυναμένων να κατακυρωθούν σε έναν ή περισσότερους προμηθευτές μέσω της διενέργειας δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, με επιμερισμό κατ’ είδος της προϋπολογισθείσας αξίας τους. Ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι το είδος «κατεψυγμένα ψάρια» δεν είναι ομοειδές με άλλα είδη τροφίμων, καθόσον εντάσσονται σε διαφορετικές κατηγορίες του Κοινού Λεξιλογίου για τις Δημόσιες Συμβάσεις (CPV) είναι απορριπτέος, διότι η εξέταση του ζητήματος του ενιαίου χαρακτήρα μίας προμήθειας, προκειμένου να κριθεί η ύπαρξη παράνομης κατάτμησής της προς αποφυγή εφαρμογής διατάξεων της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας, γίνεται με προσφυγή στα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, ενώ η κατάταξη των προς προμήθεια ειδών σε διαφορετικούς κωδικούς του Κωδικολογίου CPV αποτελεί μεν συνεκτιμώμενο, αλλά όχι αποφασιστικό στοιχείο (βλ. Ελ.Συν. ΙV Τμ. Πράξ. 136, 6/2012, Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Tμ. 78, 61/2017, 176/2016, 365/2015). Περαιτέρω, ο ισχυρισμός ότι ο τρόπος δημοπράτησης της συγκεκριμένης προμήθειας καθορίστηκε από το ίδιο το ηλεκτρονικό σύστημα ΕΣΗΔΗΣ, τον οποίο (τρόπο δημοπράτησης) ακολούθησε το Νοσοκομείο, είναι αβάσιμος, διότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης το ίδιο το Νοσοκομείο προέβη στην ξεχωριστή ηλεκτρονική υποβολή πολλαπλών αιτημάτων για διάφορα είδη διατροφής (κρέατα, γαλακτοκομικά, πουλερικά-αυγά, προϊόντα άρτου, έλαια, νωπά ή κατεψυγμένα λαχανικά, είδη παντοπωλείου) με επιμέρους προϋπολογισμούς, αντί της υποβολής ενός ενιαίου αιτήματος που θα περιελάμβανε το σύνολο των ομοειδών αγαθών διατροφής που απαιτούνται για την ενιαία κάλυψη των αναγκών του για το έτος 2017 με επιμερισμό κατ’ είδος της προϋπολογισθείσας αξίας τους και μία συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη, βάσει της οποίας θα καθορίζονταν και η ακολουθητέα διαδικασία δημοπράτησης. Άλλωστε, η ως άνω παραδοχή δεν αναιρείται ούτε από το προσκομιζόμενο, εκ μέρους του Νοσοκομείου, Α.Π. 4963/2016 έγγραφο της Προέδρου της Ε.Π.Υ., με το οποίο, μεταξύ άλλων, γίνεται υπόδειξη προς όλους τους φορείς του άρθρου 9 παρ. 1 του ν. 3580/2007, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και το Γ.Ν. ....., ότι μέχρι την έκδοση των προβλεπόμενων στο άρθρο 41 του ν. 4412/2016 υπουργικών αποφάσεων και τον καθορισμό ΚΑΑ οφείλουν να διενεργούν τις προμήθειές τους από τα ισχύοντα ΠΠΥΦΥ και σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στο ν. 4412/2016. Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανωτέρω προμήθεια πράγματι εντάχθηκε στο ΠΠΥΦΥ του 2015 και εγκρίθηκε ως μεμονωμένος διαγωνισμός και όχι ως μέρος της γενικότερης κατηγορίας «ειδών διατροφής» σε συνδυασμό με την αδήριτη ανάγκη του Νοσοκομείου για την προμήθεια των ανωτέρω ειδών κρίνει ότι πεπλανημένα, πλην όμως συγγνωστώς και άνευ πρόθεσης καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων, τα όργανα του Νοσοκομείου υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προσφύγουν στη συγκεκριμένη διαδικασία.