Η αναθέτουσα αρχή έχει μεν ευχέρεια, κατ’ απόκλιση από το γενικό κανόνα διενέργειας ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού, να συνάπτει δημόσια σύμβαση με προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση της σχετικής προκήρυξης, μόνον όμως εφόσον συντρέχουν οι προς τούτο νόμιμες προϋποθέσεις, ήτοι κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα και δη μη απορρέοντα από δική της ευθύνη. Η σχετική απόφαση της αναθέτουσας αρχής πρέπει να φέρει πλήρη και ειδική αιτιολογία, αναφερόμενη στους λόγους για τους οποίους αποφασίζεται η προσφυγή στην εν λόγω εξαιρετική διαδικασία. Όταν, εξ άλλου, η αναθέτουσα αρχή προσφεύγει για δεύτερη φορά στην εξαιρετική διαδικασία, τότε δεν αρκεί η αναφορά στους λόγους που την οδήγησαν να προσφύγει για πρώτη φορά στη διαδικασία, αλλά πρέπει να βεβαιώνεται αιτιολογημένα ότι οι ανωτέρω λόγοι (αρχικοί ή νέοι) συντρέχουν και για την εκ δευτέρου προσφυγή στη διαδικασία.

Έλεγχος οικονομικών καταστάσεων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Δοθέντος ότι η συμβατική αξία των ανατεθεισών υπηρεσιών ανέρχεται στο ποσό των 100.000 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., επιπλέον, δε, δεν αποδεικνύεται, ούτε προβάλλεται από τον Οργανισμό η συνδρομή των προϋποθέσεων που θα δικαιολογούσαν την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγματεύσεως (απευθείας αναθέσεως), μη νομίμως, οι υπηρεσίες αυτές ανετέθησαν με προσφυγή στη διαδικασία αυτή, αντί της διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Αβασίμως, εξάλλου, ο Οργανισμός προβάλλει ότι η δαπάνη δεν υπερβαίνει το ποσό των 50.000 ευρώ κατ’ έτος, αφού κρίσιμο οικονομικό μέγεθος στην προκειμένη περίπτωση, ελλείψει προϋπολογισθείσας δαπάνης, είναι η συμβατική αξία των ανατεθεισών υπηρεσιών, είναι δε αδιάφορο το γεγονός ότι αντικείμενό τους είναι ο έλεγχος δύο οικονομικών χρήσεων, αφού η επίμαχη ανάθεση έγινε εντός του ιδίου έτους (2013) και με την ίδια απόφαση του Οργανισμού. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια υγρών καυσίμων από νοσοκομείο. Διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση διακήρυξης κατ' εφαρμογή των άρθρων 25 του π.δ/τος 60/2007 και 2 παρ.13 Ι του ν.2286/1995. Νόμιμη η προσφυγή στην ανωτέρω διαδικασία μετά από διαγωνισμό, ο οποίος κηρύχθηκε άγονος διότι δεν υποβλήθηκε καμία προσφορά.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας με κλειστό διαγωνισμό από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, καθόσον α) δεν τηρήθηκε η αυτοτέλεια των δύο διακριτών σταδίων-φάσεων της διαδικασίας του κλειστού διαγωνισμού, κατ' άρθρο 5α του π.δ.118/2007, αφού δεν τηρήθηκε το στάδιο της προεπιλογής των υποψηφίων, οι οποίοι, αφού επιλεγούν, στη συνέχεια καλούνται να υποβάλουν οριστική προσφορά (τεχνική και οικονομική καθώς και τα δικαιολογητικά του άρθρου 5α παρ.2 του π.δ/τος 118/2007), αλλά ο ελεγχόμενος διαγωνισμός ολοκληρώθηκε σε ένα και μόνο στάδιο. Έπιπρόσθετα δεν τηρήθηκε ούτε η εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δοθέντος ότι δεν προηγήθηκε αιτιολογημένη απόφαση της αναθέτουσας αρχής για την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία αλλά ούτε συντρέχουν και οι περιοριστικά απαιτούμενες από τις διατάξεις των άρθρων 24 του π.δ.60/2007 και 83 του ν.2362/1995 προϋποθέσεις για την προσφυγή σ' αυτήν, β) μη νόμιμα τέθηκαν από τη διακήρυξη ως κριτήρια αξιολόγησης της προσφοράς τα στοιχεία «ικανότητα παραγωγής», β«συστατικές επιστολές πελατών» και «αριθμός όμοιων τηλεσκοπίων σε λειτουργία» και γ) τόσο η συγκρότηση όσο και η σύνθεση της Έπιτροπής Διαγωνισμού, σε όλες τις συνεδριάσεις της ήταν μη νόμιμη, αφού στις αποφάσεις συγκρότησης δεν αναφέρεται η ιδιότητα των μελών της Έπιτροπής και μετείχαν αναπληρωματικά μέλη αντί των τακτικών χωρίς να αποδεικνύεται η νόμιμη πρόσκληση αυτών.

Προμήθεια καυσίμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. ΙΙ σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση, ότι συντρέχει στην προκειμένη περίπτωση η προϋπόθεση της μοναδικότητας του προμηθευτή, που δικαιολογεί κατά νόμο την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Τούτο διότι η προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία για την προμήθεια του συγκεκριμένου τύπου καυσίμου (AVGAS 100 LL) που χρησιμοποιείται μόνο για την κίνηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών ήταν αναγκαία, δοθέντος ότι το καύσιμο αυτό διακινεί μόνο η εταιρεία ..., η οποία διαθέτει και τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό. Το καύσιμο αυτό, δεν μπορεί να διακινηθεί από τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται για τους άλλους τύπους αεροπορικών καυσίμων, γεγονός που καθιστά την εταιρεία ... εν τοις πράγμασι αποκλειστικό προμηθευτή και διακινητή του καυσίμου αυτού (βλ. και την 489/VI/2010 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού). Η διαπίστωση αυτή θεμελιώνεται περαιτέρω και στο γεγονός ότι κατά τη διενέργεια στο παρελθόν ανοικτών διαγωνισμών για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον μόνο η εταιρεία ... (βλ. τα προσκομιζόμενα πρακτικά ανοίγματος τεχνικών προσφορών των διενεργηθέντων διαγωνισμών που διεξήχθησαν από το έτος 2006, καθώς και τις σχετικές κατακυρωτικές αποφάσεις). Ως εκ τούτου το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι με επάρκεια αιτιολογείται στην προκειμένη περίπτωση η συνδρομή των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. β του π.δ.60/2007 προϋποθέσεων προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται, κατά πλειοψηφία, ότι η αίτηση της Διοίκησης Αεροπορικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας καθώς και υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...» για αναθεώρηση της 3494/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να γίνουν δεκτές

Προμήθεια κατόπιν διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης λόγω μοναδικότητας του προμηθευτή Η αιτιολογία για την προσφυγή στην ανωτέρω διαδικασία είναι γενική και αόριστη και από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται το αποκλειστικό δικαίωμα πώλησης των ζητούμενων ειδών από συγκεκριμένες εταιρείες. Επιπλέον δεν προκύπτει, από κανένα στοιχείο του φακέλου η συνολική ποσότητα των υπό προμήθεια ειδών, η ονομασία τους, οι κωδικοί αριθμοί τους, οι επιμέρους ποσότητες και οι προϋπολογισμοί αυτών. Με την 2055/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Έλεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε αίτηση ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης.

Παροχή υπηρεσιών πλυσίματος:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο πρώτο λόγο διαφωνίας, οι ανωτέρω υπηρεσίες πλυσίματος ιματισμού μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας στη φερόμενη στο ένταλμα ως δικαιούχο επιχείρηση, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται από τις διατάξεις του ν. 2286/1995 για την προσφυγή στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, πέραν του ότι η αξία των επίμαχων υπηρεσιών, αναγόμενη σε ετήσια βάση, υπερβαίνει, ενόψει και του πάγιου και διαρκούς χαρακτήρα αυτών, το όριο των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α .., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών πάγιων και διαρκών αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες πλυσίματος ιματισμού. Αντιθέτως, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι αν και οι ζητούμενες υπηρεσίες είναι πάγιες και διαρκείς και ο χρόνος λήξης της αρχικής σύμβασης παροχής αυτών ήταν εκ των προτέρων γνωστός (14.5.2016), το Νοσοκομείο προέβη στην διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού για την κάλυψη των αναγκών αυτών μόλις στις 20.4.2016, ήτοι λίγο πριν την λήξη ισχύος της προγενέστερης σύμβασης, χωρίς, ωστόσο, το ίδιο να προσδιορίζει, με το έγγραφο επανυποβολής του, τις απρόβλεπτες εκείνες περιστάσεις που εμπόδισαν τα αρμόδια όργανά του να διενεργήσουν εγκαίρως τον ως άνω πρόχειρο διαγωνισμό. Συνεπώς, το Νοσοκομείο δεν αποδεικνύει την έλλειψη υπαιτιότητάς του για τη μη έγκαιρη διενέργεια του διαγωνισμού και τη προσφυγή του στην διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, ενώ σε κάθε περίπτωση η αναμονή των αποτελεσμάτων εκκρεμούς διαγωνισμού δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μη νόμιμη η διαδικασία ανάδειξης φορέα υλοποίησης κοινοτικού προγράμματος για την προμήθεια, μεταφορά και διανομή τυριού σε απόρους της χώρας με κλειστό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον: α) μη νομίμως διενεργήθηκε ο επίμαχος κλειστός διαγωνισμός με συντετμημένες προθεσμίες δημοσίευσης περίληψης του διαγωνισμού(άρθρο 32 παρ.8 του π.δ.60/2007 και 10 του π.δ.118/2007), διότι δεν αναφέρονται τα συγκεκριμένα έκτακτα και ασυνήθιστα πραγματικά περιστατικά που καθιστούν ανεφάρμοστες τις κανονικές- μη συντετμημένες προθεσμίες και δικαιολογούν την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της σύντμησης των προθεσμιών, β) μη νομίμως κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην ανάδοχο εταιρεία, ενώ έπρεπε να αποκλεισθεί για το λόγο ότι αυτή δραστηριοποιείται μόνο στην εμπορία και όχι στην παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, γ) η τεχνική προσφορά της αναδόχου προμηθεύτριας εταιρείας περιέχει ουσιώδεις ελλείψεις και έπρεπε να απορριφθεί. Επιπλέον έπρεπε να απορριφθεί και για το λόγο ότι ορισμένα από τα συνεργαζόμενα με αυτήν τυροκομεία δεν προσκόμισαν επί ποινή αποκλεισμού απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά και δ) η οικονομική προσφορά της αναδόχου εταιρείας έπρεπε να απορριφθεί για το λόγο ότι αυτή ζήτησε για έξοδα μεταφοράς του προϊόντος στους τόπους διαμονής το ανώτατο προβλεπόμενο από τη διακήρυξη ποσό, χωρίς να συμπεριλάβει αναλυτικό προσδιορισμό των τιμών ανά τόνο και χιλιόμετρο για τις χερσαίες μεταφορές και ανά τόνο και μίλι για τις θαλάσσιες μεταφορές, όπως απαιτούσε η διακήρυξη του διαγωνισμού. Με την 2834/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου και έκρινε ως προς την πρώτη πλημμέλεια ότι στην προκειμένη περίπτωση δικαιολογείται η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διενέργειας κλειστού δι-αγωνισμού με σύντμηση προθεσμιών, λόγω των εξαιρετικών συνθηκών που δημιούργησε η ιδιαιτέρως δυσμενής για τη χώρα οικονομική συγκυρία κατά το τρέχον έτος και ως προς τις λοιπές πλημμέλειες αναγνώρισε συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων της αναθέτουσας αρχής.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, μη νομίμως οι επίμαχες υπηρεσίες ανετέθησαν με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως (απευθείας αναθέσεως), καθόσον δεν διαπιστώνεται η συνδρομή καμίας από τις αναφερόμενες στις διατάξεις των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στην διαδικασία αυτή. Ειδικότερα, η συνολική δαπάνη του Νοσοκομείου για την ανάθεση των υπηρεσιών επισκευής και συντηρήσεως των ανελκυστήρων του, ανερχόμενη στο ποσό των 2.350 ευρώ μηνιαίως .., υπερβαίνει για το έτος 2016 το όριο των 20.000 ευρώ άνευ Φ.Π.Α..., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Περαιτέρω, το Νοσοκομείο δεν προβάλλει, ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει η συνδρομή εκτάκτων γεγονότων, οφειλομένων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα οποία κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη διενέργεια και ολοκλήρωση πρόχειρου διαγωνισμού για την κάλυψη των παγίων και διαρκών αναγκών του για τις υπηρεσίες αυτές, οι οποίες παρέχονται από τη φερόμενη ως δικαιούχο ανελλιπώς από τον Ιανουάριο του 2011.. Στην συγκεκριμένη, λοιπόν, περίπτωση, το Νοσοκομείο δεν προβάλλει με ειδικούς και συγκεκριμένους ισχυρισμούς, συνοδευόμενους από σχετικά αποδεικτικά στοιχεία, ότι η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως οφείλεται σε συγκεκριμένες, εύλογες και μη υπερβαίνουσες το αναγκαίο μέτρο, καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των διαδικασιών κεντρικού προγραμματισμού των υπηρεσιών της Ε.Π.Υ., λόγω των οποίων δεν μπόρεσε να δρομολογηθεί εγκαίρως η σχετική διαγωνιστική διαδικασία ..Συνεπώς, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να νομιμοποιηθεί κατ’ εφαρμογήν της διατάξεως του άρθρου 37 του ν. 4238/2014. 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις: α) Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο πρώτο λόγο, μη νομίμως προσέφυγε το Νοσοκομείο στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση της επίμαχης υπηρεσίας, δεδομένου ότι αφενός μεν αυτή υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), έως το οποίο συγχωρείται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, αφετέρου δε, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων περιστάσεων, οφειλομένων σε απρόβλεπτες περιστάσεις για τα οποία δεν φέρει υπαιτιότητα το Νοσοκομείο και τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασία..(..)β) .., μη νομίμως η από 1.1.2016 σύμβαση επιβαρύνθηκε με το ποσό των 46.575,80 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), που αφορά εργατοώρες προσωπικού για μεριδοποίηση και διανομή γευμάτων (σύνολο 5.900 εργατοώρες), δεδομένου ότι μέρος των υπηρεσιών αυτών, όπως είναι η διανομή των γευμάτων, εντάσσεται στα καθήκοντα του υπηρετούντος προσωπικού τραπεζοκόμων και συνεπώς, μέρος των εργασιών αυτών θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί από το ως άνω προσωπικό, με αντίστοιχη μείωση των 5.900 εργατοωρών και του κόστους που επιβαρύνθηκε το Νοσοκομείο