ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ.Κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού (8.9.2015), δεκατέσσερις (14) εργοληπτικές επιχειρήσεις υπέβαλαν προσφορά. Η Επιτροπή Διαγωνισμού εξέτασε τις προσφορές κατά την προβλεπόμενη στα άρθρα 22 της ΚΔΕ και 4 της διακήρυξης διαδικασία (καταχώριση προσφορών κατά σειρά κατάθεσης, καταγραφή δικαιολογητικών συμμετοχής και έλεγχος πρωτότυπης βεβαίωσης εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ., αποσφράγιση οικονομικών προσφορών και καταχώρισή τους κατά σειρά μειοδοσίας, λογιστικός έλεγχος και έλεγχος ομαλότητας, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3669/2008, πλήρης έλεγχος των δικαιολογητικών συμμετοχής κατά τη σειρά μειοδοσίας, έλεγχος εγκυρότητας εγγυητικών επιστολών συμμετοχής). Από τη διαδικασία αυτή προέκυψε ότι όλες οι κατατεθείσες προσφορές πληρούσαν τις προϋποθέσεις του νόμου και τους όρους της διακήρυξης, προσωρινή δε μειοδότρια αναδείχθηκε η εργοληπτική επιχείρηση «….», που κατατάχθηκε στην πρώτη θέση του οικείου πίνακα μειοδοσίας, με μέση έκπτωση 59,00% (βλ το από 18.9.2015 Πρακτικό Δημοπρασίας). Ζ. Με τη 1070/28.9.2015 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην ανωτέρω εργοληπτική επιχείρηση, έναντι συμβατικού ανταλλάγματος 328.000,02 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ), σύμφωνα με την προσφορά της.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας υλικών από νοσοκομείο, με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη στη δεύτερη κατά σειρά μειοδοσίας προμηθεύτρια εταιρεία διότι αφενός η προμηθεύτρια εταιρεία που αναδείχθηκε πρώτη μειοδότρια για τα είδη αυτά αρνήθηκε να παρατείνει εκ νέου την ισχύ της προσφοράς της, ζητώντας ματαίωση του διαγωνισμού και αφετέρου ο ελεγχόμενος διαγωνισμός έπρεπε να ματαιωθεί ως προς τα είδη αυτά, αφού κατά το χρόνο έκδοσης της κατακυρωτικής απόφασης είχε παρέλθει ο κατ' ανώτατο νόμιμο όριο χρόνος παράτασης της ισχύος των υποβαλλόμενων στο διαγωνισμό προσφορών και β) μη νομίμως και κατά παράβαση των άρθρων 20 παρ.2 και 21 περ. β'του π.δ.394/1996, κατανεμήθηκε είδος της διακήρυξης τόσο στον πρώτο όσο και στον δεύτερο κατά σειρά μειοδοσίας προμηθευτή, καθόσον δεν προέκυπτε η υποβολή ισότιμης προσφοράς από αυτούς.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ. Ανακαλεί την 339/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. (..)  Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ο ως άνω όρος νομίμως προστέθηκε από την αναθέτουσα αρχή, καθόσον είναι απόλυτα συμβατός με το άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3669/2008, το οποίο ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο σύνταξης της οικείας διακήρυξης, δυνάμει του άρθρου 377 παρ.1 περ. 31 εδάφ. πρώτο του ν. 4412/2016, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 22 περ. 66 του ν. 4441/2016 (ΦΕΚ Α΄227/6.12.2016) και ως εκ τούτου νομίμως απορρίφθηκαν οι προσφορές των ως άνω επιχειρήσεων, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα υπό του αιτούντος και της παρεμβαίνουσας. Περαιτέρω, παρίσταται μη ουσιώδης, εν προκειμένω, ο έλεγχος των δικαιολογητικών συμμετοχής τους πριν την αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών τους και την κατάταξη αυτών κατά σειρά μειοδοσίας λαμβανομένου υπόψη ότι α) η αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών των ως άνω επιχειρήσεων δεν θα μετέβαλε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ακόμη και στην περίπτωση που αυτές κατατάσσονταν πρώτες κατά σειρά μειοδοσίας, καθόσον αυτές θα αποκλείονταν σε επόμενο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας λόγω μη απόδειξης της απαίτησης περί μη υπέρβασης των ανώτατων επιτρεπτών ορίων ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν.3669/2008 και β) κατά του κύρους της ως άνω διαδικασίας δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις, προσφυγές ή ένδικα βοηθήματα.

Διαγωνισμός-Αίτηση Αναστολής:. Επειδή, εφ’ όσον, κατά τα γενόμενα δεκτά, δεν πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμοι οι λόγοι που προβάλλονται κατά της συμμετοχής της εταιρείας … (2ης σε σειρά κατάταξης), αποβαίνει αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών λόγων που στρέφονται κατά της συμμετοχής της εταιρείας …(1ης σε σειρά κατάταξης). Τούτο δε διότι και υπό την εκδοχή ότι οι λόγοι αυτοί θα επιθανολογούντο ως βάσιμοι, η αιτούσα κοινοπραξία δεν θα ήταν δυνατόν να επιτύχει την κατακύρωση σε αυτήν του αποτελέσματος του διαγωνισμού, εφ’ όσον κατατάσσεται τρίτη κατά σειρά μειοδοσίας. Για τον ίδιο λόγο και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στην 6η σκέψη, δεν θα ήταν λυσιτελής η επιβολή ασφαλιστικού μέτρου διασφαλίζοντος τη συμμετοχή της αιτούσας στο διαγωνισμό, παρά το γεγονός ότι ο αποκλεισμός της από αυτόν πιθανολογείται σοβαρώς ως μη νόμιμος, εφ’ όσον δεν πλήττεται επιτυχώς η συμμετοχή αμφοτέρων των παρεμβαινουσών εταιρειών, που προηγούνται της αιτούσας κατά τη σειρά μειοδοσίας.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας πράξης, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:1) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως έγινε αποδεκτή η οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας και κατακυρώθηκε σε αυτήν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, καθόσον αυτή πράγματι υπολειπόταν του ελάχιστου κόστους αποδοχών για εργαζομένους κάτω των 25 ετών. Σύμφωνα δε με τις παρατεθείσες διατάξεις του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010, στο πλαίσιο των διαδικασιών ανάθεσης υπηρεσιών φύλαξης και καθαριότητας δεν παρέχεται ευχέρεια στους συμμετέχοντες να υποβάλλουν οικονομική προσφορά που υπολείπεται του ποσού που εκάστοτε απαιτείται για την καταβολή των νόμιμων αποδοχών των εργαζομένων, τούτο δε προς το σκοπό διασφάλισης των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων, ίσης μεταχείρισης των συμμετεχουσών στις διαγωνιστικές διαδικασίες εταιρειών και ύπαρξης ενιαίου μέτρου κρίσης για την αναθέτουσα αρχή. Αντιστοίχως δεν παρέχεται ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να αποδεχθεί προσφορά, η οποία υπολείπεται του ποσού που εκάστοτε απαιτείται για την καταβολή των νόμιμων αποδοχών των εργαζομένων. Συνεπώς, η σύμφωνα με το από 12.1.2016 Πρακτικό της Επιτροπής διαγωνισμού αποδοχή της προσφοράς της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, με την αιτιολογία ότι η ίδια η εταιρεία θα επιβαρυνθεί με το μη υπολογισθέν στην προσφορά της πρόσθετο κόστος αποδοχών των εργαζομένων δεν είναι νόμιμη. Αβασίμως προβάλλει δε η φερόμενη ως δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος εταιρεία στο από 6.9.2016 υπόμνημά της ότι και αν ακόμη είχε προστεθεί το ποσό των 20,20 ευρώ στην οικονομική της προσφορά, και πάλι η προσφορά της θα ήταν χαμηλότερη και θα της κατακυρωνόταν το αποτέλεσμα και συνεπώς δεν επηρεάσθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού από την αναδειχθείσα πλημμέλεια. Τούτο διότι η οικονομική προσφορά που παραβιάζει την εργατική νομοθεσία απορρίπτεται ως απαράδεκτη και δεν μετέχει στη διαγωνιστική διαδικασία, τυχόν δε αποδοχή της αλλοιώνει το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. (..)2) Περαιτέρω, ομοίως κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η επίμαχη προσφορά εμφανιζόταν επιπροσθέτως ως υπερβολικά χαμηλή ως προς το κόστος αναλωσίμων, το διοικητικό κόστος και το εργολαβικό κέρδος, με συνέπεια, ενόψει των ρυθμίσεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, να καθίσταται επιβεβλημένη η κλήση της ανωτέρω εταιρείας από το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. για παροχή διευκρινίσεων. Το ότι η προσφορά εμφανιζόταν ως υπερβολικά χαμηλή προκύπτει από τη συνεκτίμηση τόσο του αντικειμένου της σύμβασης και του χρονικού διαστήματος διάρκειας αυτής (ένα έτος), όσο και από το γεγονός ότι οι οικονομικές προσφορές των λοιπών εταιρειών ανέφεραν σημαντικά υψηλότερες τιμές στα στοιχεία αυτά. Ειδικότερα, η αναδειχθείσα ως μειοδότρια εταιρεία προσέφερε: α) ως κόστος αναλωσίμων ετήσια τιμή 26,89 ευρώ έναντι ποσού 240,00 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «….», 180,00 ευρώ της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «….» και 720,00 ευρώ της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», β) ως διοικητικό κόστος ετήσια τιμή 13,45 ευρώ έναντι 120,00 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «….» καθώς και της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «….» και 180,00 ευρώ της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», και γ) ως εργολαβικό κέρδος τιμή 94,79 ευρώ έναντι ποσού 210,49 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «…», 480,00 ευρώ της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», καθώς και της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…» (βλ. συγκριτικό πίνακα προσφορών, που επισυνάπτεται στο από 12.1.2016 πρακτικό αξιολόγησης προσφορών της Επιτροπής διαγωνισμού). Συνεπώς, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας καθώς αυτή εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή ως προς τα προαναφερόμενα στοιχεία. Ειδικότερα, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, αφού ζητήσει διευκρινίσεις από την ως άνω επιχείρηση επί των συστατικών στοιχείων της προσφοράς της, ώστε να της δώσει έτσι τη δυνατότητα να αποδείξει τη σοβαρότητα της προσφοράς της, να εκτιμήσει περαιτέρω τη λυσιτέλεια των εξηγήσεων που θα παρείχε αυτή και να αποφασίσει αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς της. Άρα, η αναθέτουσα αρχή, η οποία μη νομίμως αποδέχθηκε σιωπηρώς ως νόμιμα όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην οικονομική προσφορά της εν λόγω εταιρείας και στον πίνακα ανάλυσης αυτής και δεν κάλεσε, ως όφειλε, αυτή να αιτιολογήσει το ασυνήθιστα χαμηλό της προσφοράς της, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας.(...)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, προκειμένου να ολοκληρωθεί ο προβλεπόμενος έλεγχος νομιμότητας, θα πρέπει να προσκομιστεί η απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης επί της αίτησης ακύρωσης – αναστολής του φορέα «......» κατά της 307/2023 απόφασης της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.. Τούτο δε, διότι, σε περίπτωση αποδοχής της αίτησης αυτής, θα πρέπει να ανακληθεί ο αποκλεισμός από τη διαγωνιστική διαδικασία του ως άνω φορέα και να επανεξεταστεί η κατακύρωση του διαγωνισμού στην «……..», δοθέντος ότι ο φορέας «......» προσέφερε μεγαλύτερη έκπτωση και προηγείται σε σειρά μειοδοσίας του προσωρινού αναδόχου «….».

Πολιτικά δικαστήρια – Απόφαση αναγνωριστική – Τελεσιδικία – Δεδικασμένο – Συμμόρφωση της Διοίκησης.Οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠ.ΠΟ.Α. δεν υποχρεούνται να απασχολούν και να αμείβουν, με οποιαδήποτε σχέση, τους εργαζόμενους για τους οποίους με την με αριθμ. 3104/2013 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, έχει αναγνωρισθεί τελεσίδικα (μετά την απόρριψη της έφεσης του Ελλ. Δημοσίου κατ’ αυτής με την με αριθμ. 7083/2014 απόφαση του Εφετείου Αθηνών), ότι κατά το χρονικό διάστημα, που είχαν συνάψει με το Ελλ. Δημόσιο διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, ως φύλακες αρχαιοτήτων του ΥΠ.ΠΟ.Α., συνδέονται μ’ αυτό με ενιαία σύμβαση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου (ομοφ.).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του νέου σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Κτίριο εργαστηρίων και γραφείων Μελών Δ.Ε.Π. (Κτίριο Δ΄)»(....)η δεύτερη κατά σειρά μειοδοσίας ενημέρωσε την αναθέτουσα αρχή ότι η προσφορά της ισχύει, περιοριστικώς, έως και τις 14.12.2016, ότι επιθυμεί την επιστροφή της εγγυητικής της επιστολής και ότι δεν επιθυμεί την ανάληψη κατασκευής του εν λόγω έργου. Αντιστοίχως, ... η τρίτη κατά σειρά μειοδοσίας εργοληπτική επιχείρηση ενημέρωσε ότι παρατείνει τη χρονική  ισχύ της προσφοράς της, έως τις 31.05.2017, και της εγγυητικής της επιστολής, έως τις 30.06.2017.(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του νέου σχεδίου σύμβασης του έργου «Κτίριο εργαστηρίων και γραφείων Μελών Δ.Ε.Π. (Κτίριο Δ΄)». 

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕλΣυν.Κλ.Ε/36/2017.

Προμήθεια τροφίμων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ακυρώθηκε η προσφορά της εταιρείας «.......» για τα τμήματα 2, 4, 5 και 6 του Διαγωνισμού και εγκρίθηκε η κατακύρωσή τους στον δεύτερο κατά σειρά κατάταξης οικονομικό φορέα…., για το λόγο ότι το αρχικώς υποβληθέν και τα εν συνεχεία υποβληθέντα κατόπιν αιτήματος συμπλήρωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης πιστοποιητικά ποινικού μητρώου, που υποβλήθηκαν από την εταιρεία «.......», δεν πληρούν τους όρους της Διακήρυξης ως προς την ημερομηνία έκδοσής τους, που θα έπρεπε να είναι προγενέστερη (έκδοσης τελευταίου εξαμήνου) της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς της και συμπλήρωσης του Ε.Ε.Ε.Σ., ήτοι της 17.12.2017, δεδομένου ότι τα υποβληθέντα πιστοποιητικά ποινικού μητρώου ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο που η εταιρεία αυτή ανεδείχθη προσωρινή μειοδότρια και ελέγχθηκαν από την Επιτροπή διενέργειας διαγωνισμού, της σχετικής απαίτησης του άρθρου 3.2.1 της Διακήρυξης μη ισχύουσας και μη λαμβανομένης υπόψη, ως αντίθετης προς τις σχετικές διατάξεις του ν.4412/2016 σύμφωνα με τα αναφερθέντα στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας. Ως εκ τούτου, η συνεπεία της, κατά τα ανωτέρω, μη νόμιμης ακύρωσης της προσφοράς της εταιρείας «.......», κατακύρωση των ειδών των τμημάτων 2, 4, 5 και 6, για τα οποία ανεδείχθη προσωρινή ανάδοχος, στον δεύτερο κατά σειρά μειοδοσίας οικονομικό φορέα ...... είναι μη νόμιμη.

ΕΡΓΑ. (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, νόμιμη. Και τούτο διότι, κατά παράβαση των προπαρατεθεισών διατάξεων του ν. 4254/2014, που κατήργησαν από 1.1.2015 τη σχετική υποχρέωση προσκόμισης μηχανοσήμων στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων έργων, η διακήρυξη του επίμαχου έργου, που δημοσιεύθηκε στις 9.4.2015, περιέλαβε όρο, σύμφωνα με τον οποίο οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε, επί ποινή αποκλεισμού, να καταθέσουν επτά (7) μηχανόσημα του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. ή πρωτότυπο ισόποσο γραμμάτιο είσπραξης αγοράς ενσήμων Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και αποκλείσθηκε κατ΄εφαρμογή του μη νόμιμου αυτού όρου η 2η κατά σειρά μειοδοσίας εργοληπτική επιχείρηση «.. Ε.Ε.», η οποία είχε προσφέρει μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης από την 3η κατά σειρά μειοδοσίας και τελικώς ανακηρυχθείσα ως ανάδοχο του έργου φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία «… & ΣΙΑ Ε.Ε.». (συγγνωστή πλάνη)