«Το συλλογικό όργανο συνεδριάζει νομίμως όταν στη σύνθεσή του μετέχουν, ως τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη, περισσότερα από τα μισά των διορισμένων μελών (απαρτία). Η απαρτία πρέπει να υπάρχει σε όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης. Αν, κατά την πρώτη συνεδρίαση, διαπιστωθεί έλλειψη απαρτίας, το όργανο καλείται εκ νέου σε συνεδρίαση, η οποία πραγματοποιείται το νωρίτερο σε είκοσι τέσσερις (24) ώρες, στον ίδιο τόπο και με την ίδια ημερήσια διάταξη. Κατά τη συνεδρίαση αυτή, υπάρχει απαρτία αν μετέχουν στη σύνθεση τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη που παριστούν τουλάχιστον το ένα τρίτο (1/3) του συνόλου των διορισμένων τακτικών μελών του και εν πάση περιπτώσει όχι λιγότερα των τριών (3) τακτικών ή αναπληρωματικών μελών. Στα τριμελή συλλογικά όργανα, για την ύπαρξη απαρτίας, απαιτείται η παρουσία και των τριών (3) τακτικών ή αναπληρωματικών μελών». (Αρθρο 14 παρ. 1 του ν. 2690/1999 «Κύρωση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 45)).Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι για τη νόμιμη σύνθεση και λειτουργία του συλλογικού οργάνου απαιτείται αυτό να έχει απαρτία, η οποία ελλείπει όταν στη σύνθεσή του μετέχουν λιγότερα των τριών τακτικών ή αναπληρωματικών μελών. Απαρτία δε πρέπει να υπάρχει σε όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης (ΣτΕ 3838/2000, 1403/2002).

Συμμετοχή μέλους Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ) σε συλλογικά πανεπιστημιακά όργανα με δύο ιδιότητες - απαρτία - ψήφος.(...)Μέλος Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ) που συμμετέχει σε συλλογικά πανεπιστημιακά όργανα (Σύγκλητος ΑΕΙ, Κοσμητεία Σχολής ΑΕΙ) με δύο ιδιότητες, κατά τον υπολογισμό της απαιτούμενης, κατά περίπτωση, απαρτίας υπολογίζεται ως ένα μέλος και έχει μία ψήφο.

Συμβούλιο Επιλογής Διευθυντών Σχολικών Μονάδων – Απαρτία μελών – Κώλυμα συμμετοχής Προέδρου και Αντιπροέδρου.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Η αρχή της συνέχειας του συλλογικού οργάνου υπερισχύει της αρχής της αμεροληψίας. Σε περίπτωση μη συμμετοχής προέδρου ΠΥΣΠΕ τούτος αναπληρώνεται από το νόμιμο αναπληρωτή του και δεν είναι αναγκαία και η συμμετοχή του αντιπροέδρου όταν υπάρχει απαρτία. (ομοφ.)

Συμμετοχή αναπληρωματικού Κυβερνητικού Επιτρόπου στις συνεδριάσεις Διοικητικού Συμβουλίου ασφαλιστικού οργανισμού.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Μπορεί μεν το συλλογικό όργανο να λειτουργήσει για ένα τρίμηνο εφόσον τα μέλη του επαρκούν ώστε να υπάρχει απαρτία, πλην όμως σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται τα αναπληρωματικά μέλη να καλούνται προς αναπλήρωση ελλειπόντων μελών. Φυσικά, μπορούν να καλούνται προς αναπλήρωση κωλυομένων μελών, αυτή όμως δεν είναι σε καμία περίπτωση η περίπτωση της κ. Ο.Κ., η οποία ελλείπει και δεν κωλύεται απλώς.

Πανεπιστήμιο. Εκλεκτορικό Σώμα. Έλεγχος απαρτίας.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η απαρτία του συλλογικού οργάνου πρέπει να υπάρχει καθ’ όλη την διάρκεια της συνεδριάσεως. Σε περίπτωση αμφισβήτησης πρέπει να διαπιστώνεται η ύπαρξη της απαρτίας.

ΑΕΙ – Εκλογή σε θέση ΔΕΠ – Διοικητικά όργανα – Αμεροληψία – Εξαίρεση μελών.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
1) Οι λόγοι που επικαλούνται τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, για την εξαίρεσή τους από τη συμμετοχή στο Εκλεκτορικό Σώμα, για την πλήρωση των θέσεων που έχουν προκηρυχθεί, έτσι όπως προβάλλονται, είναι παντελώς αόριστοι και ανεπίδεκτοι εκτίμησης. (ομοφ.) 2) Πρέπει να κληθούν εκ νέου τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ.) της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών και να διατυπώσουν κατά σαφή, ειδικό και συγκεκριμένο τρόπο τους λόγους εξαίρεσης που συντρέχουν στο πρόσωπο ενός εκάστου των μελών. Ακολούθως θα συνέλθει και πάλι το αρμόδιο όργανο, ενώπιον του οποίου φέρεται η αμφισβήτηση αυτή και προβάλλονται οι λόγοι εξαίρεσης, δηλαδή η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, προκειμένου να αποφανθεί επί της νομιμότητας και βασιμότητας των προβαλλόμενων λόγων εξαίρεσης ενός εκάστου των μελών αυτής. Είναι αυτονόητο ότι σε κάθε συνεδρίαση της Γ.Σ.Ε.Σ., με αντικείμενο την εξέταση της βασιμότητας ή όχι των προβαλλόμενων λόγων εξαίρεσης των μελών, θα απέχει εκείνο το μέλος, του οποίου θα εξετάζεται η αίτηση εξαίρεσης. Αν ο αριθμός των μελών που δεν προβάλλουν λόγους εξαίρεσης και εκείνων που απερρίφθησαν οι λόγοι εξαίρεσης σχηματίζει απαρτία, τότε η Γ.Σ.Ε.Σ. αυτή θα προβεί στην εκλογή του Εκλεκτορικού Σώματος για τις περαιτέρω εκλογικές διαδικασίες. Σε αντίθετη περίπτωση, η Γ.Σ.Ε.Σ. αλλά και η Διοίκηση της Σχολής, δεν υποχρεούται να αποδεχθεί τόσες αιτήσεις εξαίρεσης εκ μέρους των μελών αυτής ώστε να μην σχηματίζεται απαρτία. Στην έσχατη περίπτωση αδυναμίας σχηματισμού απαρτίας, και με δεδομένο ότι στην περίπτωση του ερωτήματος, η συνταγματική αρχή της αμεροληψίας, κάμπτεται μπροστά στην αρχή της συνέχειας της ύπαρξης και λειτουργίας της Γ.Σ.Ε.Σ. και συνακόλουθα και του Εκλεκτορικού Σώματος του οικείου Τμήματος της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, πρέπει, σύμφωνα με τις επιταγές της παρ.6 του άρθρου 7 του Ν 2690/1999, να διεξαχθεί κλήρωση μεταξύ των μελών που υπέβαλαν αίτηση εξαίρεσης, σε τρόπο ώστε σε κάθε περίπτωση να σχηματιστεί απαρτία των μελών της Γ.Σ.Ε.Σ. και στη συνέχεια να ακολουθήσει η εκλογή του Εκλεκτορικού Σώματος για τις περαιτέρω εκλογικές διαδικασίες, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την εφαρμογή της προαναφερθείσας συνταγματικής αρχής της συνέχειας της ύπαρξης και λειτουργίας του οικείου συλλογικού οργάνου. (ομοφ.)

Α.Ε.Ι. – Eκλογή μελών Δ.Ε.Π. – Επανάληψη ψηφοφορίας.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Κατά την πρώτη συνεδρίαση με νόμιμη απαρτία μετά την υποβολή της εισηγητικής έκθεσης ή την άπρακτη πάροδο της σχετικής προθεσμίας, εφ’ όσον οι υποψήφιοι είναι περισσότεροι των δύο και κανένας δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, το εκλεκτορικό σώμα υποχρεούται να επαναλάβει την ψηφοφορία στην ίδιαν συνεδρίαση μεταξύ των δύο πρώτων υποψηφίων. Αν για οποιοδήποτε λόγο διακοπεί η συνεδρίαση αυτή το εκλεκτορικό σώμα υποχρεούται κατά τη μεταγενέστερη συνεδρίασή του με νόμιμη απαρτία να επαναλάβει τη ψηφοφορία μεταξύ των δύο πρώτων υποψηφίων (της προηγούμενης συνεδρίασης) και να προβεί στην εκλογή του υποψηφίου που θα συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των εκλεκτόρων.

Δημόσια έργα.Επιτροπή διαγωνισμού.Ο ν. 3669/2008 ¨Κύρωση της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής δημόσιων έργων¨ (ΦΕΚ Α΄ 116) ορίζει στην παράγραφο 11 του άρθρου 21, ότι: «Για τη συγκρότηση και λειτουργία των ανωτέρω επιτροπών διαγωνισμού εφαρμόζονται συμπληρωματικά οι διατάξεις των άρθρων 13 έως 15 του ν. 2690/1999.». Εξάλλου, ο ν. 2690/1999 «Κύρωση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 45) ορίζει, στο άρθρο 14, ότι: «1. Το συλλογικό όργανο συνεδριάζει νομίμως όταν στη σύνθεσή του μετέχουν, ως τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη, περισσότερα από τα μισά των διορισμένων τακτικών μελών (απαρτία). (…) 2. Ο πρόεδρος καθορίζει την ημέρα, την ώρα και τον τόπο των συνεδριάσεων και καλεί τα τακτικά και τα αναπληρωματικά μέλη να συμμετάσχουν. Η πρόσκληση, η οποία περιλαμβάνει την ημερήσια διάταξη, γνωστοποιείται, από το γραμματέα, στα μέλη του συλλογικού οργάνου τουλάχιστον σαράντα οκτώ (48) ώρες πριν από τη συνεδρίαση, μπορεί δε να γίνει και με τηλεφώνημα, τηλεγράφημα, τηλεομοιοτυπία ή άλλο πρόσφορο μέσο, εφόσον το γεγονός τούτο αποδεικνύεται από σχετική σημείωση σε ειδικό βιβλίο, η οποία πρέπει να φέρει χρονολογία και την υπογραφή του προσώπου που έκανε την πρόσκληση. (…) Πρόσκληση των μελών του συλλογικού οργάνου δεν απαιτείται όταν οι συνεδριάσεις γίνονται σε ημερομηνίες τακτές, που ορίζονται με απόφασή του, η οποία και γνωστοποιείται στα μέλη του. Πρόσκληση δεν απαιτείται, επίσης, όταν μέλος έχει δηλώσει, πριν από τη συνεδρίαση, κώλυμα συμμετοχής του σε αυτήν, ή όταν το κώλυμα τούτο είναι γνωστό στον πρόεδρο του συλλογικού οργάνου. (…) 4. Αν κατά τη συνεδρίαση απουσιάσει τακτικό μέλος το οποίο δεν είχε προσκληθεί, η συνεδρίαση είναι παράνομη. Το ίδιο ισχύει και αν, αντ’αυτού, είχε μετάσχει το αντίστοιχο αναπληρωματικό μέλος. (…)». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι για τη νόμιμη σύνθεση συλλογικού οργάνου δεν αρκεί η παρουσία των μελών που αποτελούν τη νόμιμη απαρτία αλλά απαιτείται να έχει προηγηθεί έγκαιρη πρόσκληση όλων των τακτικών μελών. Για την περίπτωση δε κωλύματος των τακτικών μελών πρέπει να καλούνται και τα αναπληρωματικά μέλη, ώστε να διασφαλίζεται η δυνατότητα συμμετοχής όλων των μελών του οργάνου στη συνεδρίασή του. Πρόσκληση δεν απαιτείται, όταν οι συνεδριάσεις γίνονται σε τακτές ημέρες ή ημερομηνίες, που έχουν ορισθεί εκ των προτέρων με ρητή πράξη του συλλογικού οργάνου, την οποία χωρίς αμφιβολία γνωρίζουν όλα τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη. Επίσης δεν απαιτείται πρόσκληση των μελών, όταν τα τελευταία έχουν δηλώσει εγγράφως κώλυμα συμμετοχής ή όταν δεν είναι δυνατό να μετάσχουν στη συνεδρίαση λόγω αντικειμενικού κωλύματος που είναι γνωστό και δημιουργεί απόλυτη αδυναμία προσέλευσης, εφόσον στην περίπτωση αυτή γίνεται ειδική μνεία του ειδικού κωλύματος στα πρακτικά. Η πρόσκληση, η οποία σε κάθε περίπτωση πρέπει να λαμβάνει χώρα τουλάχιστον σαράντα οκτώ (48) ώρες πριν από τη συνεδρίαση, πρέπει να αποδεικνύεται από έγγραφα προγενέστερα της ημερομηνίας της συνεδρίασης ενώ μπορεί να γίνει και με τηλεφώνημα εφόσον αποδεικνύεται από σχετική σημείωση σε ειδικό βιβλίο, η οποία φέρει χρονολογία και υπογραφή του προσώπου που έκανε το τηλεφώνημα. Συνακόλουθα, η σύνθεση συλλογικού οργάνου είναι μη νόμιμη σε περίπτωση κατά την οποία στη συνεδρίασή του μετέχει μεν αριθμός τακτικών μελών μεγαλύτερος του μισού των διορισμένων τακτικών μελών, πλην όμως δεν αποδεικνύεται με σχετικά στοιχεία προγενέστερα της συνεδρίασης ότι κλήθηκαν, αφενός τα τακτικά μέλη του οργάνου, αφετέρου δε τα προς αναπλήρωση των απόντων τακτικών μελών ισάριθμα αναπληρωματικά μέλη να λάβουν μέρος σε αυτή (πρβλ. 287/2010 απόφ. VI Τμ., 144, 56/2008, κ.λ.π. Πράξεις VI Τμ. Ελ.Συν., Αποφ. ΣτΕ 1383/2000, 175/2002, 1363/2006). Στην προκειμένη περίπτωση, η επιτροπή του διαγωνισμού διατύπωσε την από 10.12.2009 γνώμη της επί ένστασης που υποβλήθηκε από τη διαγωνιζόμενη εταιρεία «……..», πλην όμως κατά την οικεία συνεδρίαση απουσίασαν δύο τακτικά μέλη της επιτροπής (….., εκπρόσωποι της ΚΕΔΚΕ και του ΠΕΔΜΕΔΕ, αντίστοιχα), καθώς και τα αναπληρωματικά μέλη αυτών (…., αντίστοιχα), χωρίς να αναγράφεται στην ως άνω γνώμη, ούτε προκύπτει από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου ότι οι ανωτέρω είχαν κληθεί νομοτύπως να παραστούν ή ότι συνέτρεχαν οι κατά τα ανωτέρω προϋποθέσεις υπό τις οποίες και μόνον θα ήταν δυνατόν να παραλειφθεί η κλήτευσή τους.

Εγκυρότητα απόφασης της Επιτροπής Διοίκησης Κρατικών Λαχείων.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Δεν είναι νόμιμη η ληφθείσα απόφαση της Επιτροπής Διοίκησης Κρατικών Λαχείων, στη συνεδρίαση της οποίας συμμετείχαν πέντε από τα εννέα μέλη που την συγκροτούν εκ των οποίων το ένα έδωσε λευκή ψήφο, λόγω μη σχηματισμού της, κατά νόμο, απαρτίας, η οποία πρέπει να υπάρχει καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης, καθ’ όσον το μέλος που δίνει λευκή ψήφο θεωρείται απόν.

Συγκρότηση συλλογικών οργάνων της Διοίκησης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 του Ν. 4024/2011 – Παραίτηση μέλους από συλλογικό όργανο της Διοίκησης.(...)1) Αρμόδια Διεύθυνση για την κλήρωση των μελών και εν συνεχεία για τη συγκρότηση των συλλογικών οργάνων της Διοίκησης για την διεξαγωγή δημοσίων διαγωνισμών ή την ανάθεση ή την αξιολόγηση, παρακολούθηση, παραλαβή προμηθειών υπηρεσιών ή έργων, είναι η Διεύθυνση Διοικητικής Οργάνωσης της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων. 2) Ο δημόσιος υπάλληλος ο οποίος κληρώθηκε νόμιμα και διορίστηκε με απόφαση Γενικού Γραμματέα, Πρόεδρος ή μέλος (τακτικό ή αναπληρωματικό) δεν έχει την δυνατότητα να υποβάλει αίτηση παραίτησης από το συλλογικό όργανο στο οποίο διορίσθηκε. 3) Η άρνηση συμμετοχής του εκλεγέντος μέλους στο συλλογικό όργανο, κατά τα ανωτέρω, συνιστά αδικαιολόγητη αποχή από την εκτέλεση των καθηκόντων τους, σύμφωνα με το άρθρο 30 του Ν. 3528/2007, μη αποκλειομένης ενδεχομένως και της ποινικής διώξεως, για παράβαση των όρων του άρθρου 259 του Ποινικού Κώδικα. (ομοφ.)