Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυν/Τμ.6/19/2014

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 3316/2005

Ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά.Αιτηση ανάκλησης της αριθμ. 215/2013 πράξεως του Ζ Κλιμακίου.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας αποφάσεως το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι : Α) Το άρθρο 55 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ, το οποίο μετά την παρέλευση της προθεσμίας ενσωματώσεως αυτής στο εθνικό δίκαιο (31.1.2006), εφαρμόζεται ευθέως στην ελληνική έννομη τάξη, επιβάλλει, κατά τη διαδικασία διεξαγωγής δημόσιου διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου μελετητή, στην αναθέτουσα αρχή, εφόσον αμφιβάλλει για τη φερεγγυότητα κάποιας από τις υποβληθείσες προσφορές, και πρόκειται να την απορρίψει ως απαράδεκτη, να καλεί τον προσφέροντα αυτή για να παράσχει τις διευκρινίσεις που κρίνονται σκόπιμες για την απόδειξη της αξιοπιστίας της. Η άμεση εφαρμογή αυτής της υποχρεώσεως δεν καταργήθηκε ούτε περιορίσθηκε μετά τη θέση σε ισχύ του Ν. 3919/2011 και την κατάργηση των ελαχίστων ορίων αμοιβών για την εκπόνηση μελετών και την εν γένει παροχή υπηρεσιών καθόσον με τις ίδιες διατάξεις διατηρήθηκαν σε ισχύ οι διατάξεις περί του τρόπου υπολογισμού των αμοιβών των μηχανικών για μελέτες και συναφείς υπηρεσίες αναφορικά με το σχηματισμό της προεκτιμώμενης αμοιβής, η οποία αποτελεί και το κριτήριο βάσει του οποίου η αναθέτουσα αρχή έχει διακριτική ευχέρεια να χαρακτηρίσει μία προσφορά ως υπερβολικά χαμηλή προκειμένου να ζητεί διευκρινίσεις ως προς τα οικονομικά στοιχεία που τη συνθέτουν, Β) Η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να ζητά διευκρινίσεις προβλέπεται μόνον όταν αυτή, στο πλαίσιο της διακριτικής της ευχέρειας, εντοπίσει προσφορά, η οποία γεννά αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητά της, και προτίθεται να την απορρίψει ως απαράδεκτη όχι δε και όταν υποβληθούν αιτιάσεις (δι’ ενστάσεως κ.λπ.) από άλλον διαγωνιζόμενο, εφόσον αυτές δεν είναι επαρκείς για να δημιουργήσουν υπόνοιες στην ίδια ότι πρόκειται περί υπερβολικά χαμηλής προσφοράς. Μειοψήφισε ο σύμβουλος Γεώργιος Βοϊλης, ο οποίος διατύπωσε τη γνώμη, προς την οποία συντάχθηκαν και οι έχουσες συμβουλευτική ψήφο, Πάρεδροι, Ευαγγελία Σεραφή και Αντιγόνη Στίνη, ότι η αναθέτουσα αρχή έχει κατ’ αρχάς διακριτική ευχέρεια να εντοπίσει προσφορά η οποία την εμβάλλει σε αμφιβολία ως προς την φερεγγυότητά της και να ζητήσει διευκρινίσεις ως προς τη διαμόρφωση των επιμέρους στοιχείων που τη συνθέτουν, οφείλει όμως (δεσμία αρμοδιότητα), στο πλαίσιο της υποχρεώσεώς της να αιτιολογεί κάθε θετική ή αρνητική ατομική διοικητική πράξη, να ζητεί διευκρινίσεις και κάθε φορά που ένας διαγωνιζόμενος υποβάλλει ένσταση κατά της αποδοχής προσφοράς που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως υπερβολικά χαμηλή. Πλην, όμως, η γνώμη αυτή δεν εκράτησε. (...) Ανακαλεί την 215/2013 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕλΣυν/Τμ.6/2997/2015

Ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά.Αίτηση ανάκλησης της 13/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγηθείσες νομικές σκέψεις, η Αναθέτουσα Αρχή δεν όφειλε να ζητήσει διευκρινίσεις από τη μειοδότρια εταιρεία ως προς την αιτιολόγηση της προσφοράς της ως υπερβολικά χαμηλής, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση. Και τούτο, διότι ουδεμία ένσταση ή προσφυγή με συγκεκριμένους σχετικούς ισχυρισμούς κατατέθηκε, ώστε να δημιουργούνται εύλογες υπόνοιες περί υπερβολικά χαμηλής προσφοράς, και, κατά συνέπεια, ουδεμία υποχρέωση περαιτέρω αιτιολόγησης της κατακυρωτικής κρίσης της Αναθέτουσας Αρχής γεννάται εξ αυτού του λόγου.


ΕλΣυν.Κλ.4/63/2015

ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων του νοσοκομείου, καθόσον κατά παράβαση των διατάξεων του αρθ.68 παρ.1 του ν.3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της ανάδοχης εταιρείας, η οποία, ως προς το διοικητικό κόστος, τα αναλώσιμα και το εργολαβικό κέρδος εμφανιζόταν εξ' αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή, με συνέπεια να υπερβεί τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κρίνοντας ότι η άνω προσφορά είναι αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της (ν.3836/2010 και ν.4144/2013).


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/181/2016

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας πράξης, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:1) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως έγινε αποδεκτή η οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας και κατακυρώθηκε σε αυτήν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, καθόσον αυτή πράγματι υπολειπόταν του ελάχιστου κόστους αποδοχών για εργαζομένους κάτω των 25 ετών. Σύμφωνα δε με τις παρατεθείσες διατάξεις του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010, στο πλαίσιο των διαδικασιών ανάθεσης υπηρεσιών φύλαξης και καθαριότητας δεν παρέχεται ευχέρεια στους συμμετέχοντες να υποβάλλουν οικονομική προσφορά που υπολείπεται του ποσού που εκάστοτε απαιτείται για την καταβολή των νόμιμων αποδοχών των εργαζομένων, τούτο δε προς το σκοπό διασφάλισης των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων, ίσης μεταχείρισης των συμμετεχουσών στις διαγωνιστικές διαδικασίες εταιρειών και ύπαρξης ενιαίου μέτρου κρίσης για την αναθέτουσα αρχή. Αντιστοίχως δεν παρέχεται ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να αποδεχθεί προσφορά, η οποία υπολείπεται του ποσού που εκάστοτε απαιτείται για την καταβολή των νόμιμων αποδοχών των εργαζομένων. Συνεπώς, η σύμφωνα με το από 12.1.2016 Πρακτικό της Επιτροπής διαγωνισμού αποδοχή της προσφοράς της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, με την αιτιολογία ότι η ίδια η εταιρεία θα επιβαρυνθεί με το μη υπολογισθέν στην προσφορά της πρόσθετο κόστος αποδοχών των εργαζομένων δεν είναι νόμιμη. Αβασίμως προβάλλει δε η φερόμενη ως δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος εταιρεία στο από 6.9.2016 υπόμνημά της ότι και αν ακόμη είχε προστεθεί το ποσό των 20,20 ευρώ στην οικονομική της προσφορά, και πάλι η προσφορά της θα ήταν χαμηλότερη και θα της κατακυρωνόταν το αποτέλεσμα και συνεπώς δεν επηρεάσθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού από την αναδειχθείσα πλημμέλεια. Τούτο διότι η οικονομική προσφορά που παραβιάζει την εργατική νομοθεσία απορρίπτεται ως απαράδεκτη και δεν μετέχει στη διαγωνιστική διαδικασία, τυχόν δε αποδοχή της αλλοιώνει το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. (..)2) Περαιτέρω, ομοίως κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η επίμαχη προσφορά εμφανιζόταν επιπροσθέτως ως υπερβολικά χαμηλή ως προς το κόστος αναλωσίμων, το διοικητικό κόστος και το εργολαβικό κέρδος, με συνέπεια, ενόψει των ρυθμίσεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, να καθίσταται επιβεβλημένη η κλήση της ανωτέρω εταιρείας από το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. για παροχή διευκρινίσεων. Το ότι η προσφορά εμφανιζόταν ως υπερβολικά χαμηλή προκύπτει από τη συνεκτίμηση τόσο του αντικειμένου της σύμβασης και του χρονικού διαστήματος διάρκειας αυτής (ένα έτος), όσο και από το γεγονός ότι οι οικονομικές προσφορές των λοιπών εταιρειών ανέφεραν σημαντικά υψηλότερες τιμές στα στοιχεία αυτά. Ειδικότερα, η αναδειχθείσα ως μειοδότρια εταιρεία προσέφερε: α) ως κόστος αναλωσίμων ετήσια τιμή 26,89 ευρώ έναντι ποσού 240,00 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «….», 180,00 ευρώ της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «….» και 720,00 ευρώ της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», β) ως διοικητικό κόστος ετήσια τιμή 13,45 ευρώ έναντι 120,00 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «….» καθώς και της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «….» και 180,00 ευρώ της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», και γ) ως εργολαβικό κέρδος τιμή 94,79 ευρώ έναντι ποσού 210,49 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «…», 480,00 ευρώ της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», καθώς και της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…» (βλ. συγκριτικό πίνακα προσφορών, που επισυνάπτεται στο από 12.1.2016 πρακτικό αξιολόγησης προσφορών της Επιτροπής διαγωνισμού). Συνεπώς, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας καθώς αυτή εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή ως προς τα προαναφερόμενα στοιχεία. Ειδικότερα, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, αφού ζητήσει διευκρινίσεις από την ως άνω επιχείρηση επί των συστατικών στοιχείων της προσφοράς της, ώστε να της δώσει έτσι τη δυνατότητα να αποδείξει τη σοβαρότητα της προσφοράς της, να εκτιμήσει περαιτέρω τη λυσιτέλεια των εξηγήσεων που θα παρείχε αυτή και να αποφασίσει αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς της. Άρα, η αναθέτουσα αρχή, η οποία μη νομίμως αποδέχθηκε σιωπηρώς ως νόμιμα όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην οικονομική προσφορά της εν λόγω εταιρείας και στον πίνακα ανάλυσης αυτής και δεν κάλεσε, ως όφειλε, αυτή να αιτιολογήσει το ασυνήθιστα χαμηλό της προσφοράς της, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας.(...)


ΕΣ/Τμ4(ΚΠΕ)32/2014

Μη νόμιμη η καταβολή μέρους συμβατικού τιμήματος από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης Νοσοκομείου  και Κέντρων Υγείας, καθόσον: α) κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ.1 του ν. 3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της ανωτέρω εταιρείας, η οποία ως προς το διοικητικό κόστος, το εργολαβικό όφελος και τα λοιπά έξοδα εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή και β) η εταιρεία διαμόρφωσε την προσφορά της με βάση τα κατώτατα όρια αποδοχών για τους εργαζόμενους κάτω των 25 ετών, εντούτοις χρησιμοποίησε τελικά εργαζόμενους άνω των 25 ετών, με συνέπεια την παραβίαση, κατά την εκτέλεση της σύμβασης, ουσιώδους στοιχείου της προσφοράς της


ΕΑΑΔΗΣΥ/1226/2022

Επειδή, δέον όπως επισημανθεί ότι η ΕΑΔΗΣΥ δεν δύναται να απορρίψει προσφορά ως ασυνήθιστα χαμηλή, χωρίς προηγουμένως να έχει τοποθετηθεί αιτιολογημένα η αναθέτουσα αρχή στους ουσιώδεις ισχυρισμούς της προσφεύγουσας σχετικά με τις ελλείψεις στις εξηγήσεις της για την αιτιολόγηση της προσφοράς της. Περαιτέρω, κατά τα ως άνω αναφερόμενα, η ΕΑΔΗΣΥ δεν δύναται το πρώτον, καθ’ υποκατάσταση της αναθέτουσας αρχής, να απορρίψει την προσφορά της προσφεύγουσας κρίνοντάς την ως ασυνήθιστα χαμηλή, αφ’ ης στιγμής στην προσφορά της περιλαμβάνονται όλα τα επιμέρους κόστη και έχει προσηκόντως συμπληρωθεί το έντυπο της οικονομικής της προσφοράς, η δε προσβαλλόμενη πάσχει ακυρότητα λόγω μη νόμιμης, ήτοι σαφούς, ειδικής και επαρκούς, αιτιολογίας. Ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη πρέπει να ακυρωθεί, κατά τα ειδικώς αναφερόμενα στις ανωτέρω σκέψεις, και η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στην αναθέτουσα αρχή, προκειμένου αυτή να ασκήσει τις κατά νόμο αρμοδιότητές της


Ελ.Συν.Τμ.4(ΚΠΕ)32/2015

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΦΥΛΑΞΗΣ::Μη νόμιμη η καταβολή μέρους συμβατικού τιμήματος από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης Νοσοκομείου  και Κέντρων Υγείας, καθόσον: α) κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ.1 του ν. 3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της ανωτέρω εταιρείας, η οποία ως προς το διοικητικό κόστος, το εργολαβικό όφελος και τα λοιπά έξοδα εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή και β) η εταιρεία διαμόρφωσε την προσφορά της με βάση τα κατώτατα όρια αποδοχών για τους εργαζόμενους κάτω των 25 ετών, εντούτοις χρησιμοποίησε τελικά εργαζόμενους άνω των 25 ετών, με συνέπεια την παραβίαση, κατά την εκτέλεση της σύμβασης, ουσιώδους στοιχείου της προσφοράς της


ΕΣ/ΤΜ.6/1439/2017

ΜΕΛΕΤΕΣ. (ασυνηθιστα χαμηλή προσφορά),ζητείται η ανάκληση της 153/2017 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της αιτούσας και της παρεμβαίνουσας σύμπραξης για την εκπόνηση της μελέτης «Σχέδιο διαχείρισης (MASTER PLAN) υδατικών πόρων Δήμου ......(..)ζητείται η ανάκληση της ως άνω Πράξης για τους ακόλουθους λόγους, κατ’ εκτίμηση του περιεχομένου τους: Α) Κατά το στάδιο του ελέγχου της πλέον συμφέρουσας προσφοράς ως ασυνήθιστα χαμηλής η Επιτροπή είχε απεκδυθεί κάθε αρμοδιότητας σχετικής με τη διαγωνιστική διαδικασία, συνεπώς νόμιμα απορρίφθηκε από την Προϊστάμενη Αρχή η εν λόγω προσφορά ως ασυνήθιστα χαμηλή και κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον υποψήφιο που, σύμφωνα με το σχετικό πρακτικό της Επιτροπής, είχε λάβει την αμέσως επόμενη μεγαλύτερη σταθμισμένη βαθμολογία, χωρίς το θέμα να εισαχθεί εκ νέου ενώπιόν της για γνωμοδότηση.Β) Ουδεμία παράβαση της γενικής αρχής της αμεροληψίας των διοικητικών οργάνωνστοιχειοθετείται από το γεγονός ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της αιτούσας ανέθεσε εσωτερικά σε τρία από τα μέλη του, τα οποία διέθεταν την απαιτούμενη εξειδίκευση, τον έλεγχο της πλέον συμφέρουσας προσφοράς ως ασυνήθιστα χαμηλής και στη συνέχεια ο Πρόεδρός του, χωρίς να δεσμεύεται από την έγγραφη διερεύνηση της υπόθεσης από την ως άνω επιτροπή, εισηγήθηκε την αποδοχή της άποψης των ως άνω μελών και το Διοικητικό Συμβούλιο ενέκρινε την εισήγηση. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι οι προβαλλόμενοι λόγοι ανάκλησης είναι βάσιμοι.(..)Ανακαλεί την 153/2017 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/63/2017

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των εξωτερικών χώρων (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Επίτροπο, τα αρμόδια όργανα του Πανεπιστημίου, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010, αποδέχθηκαν την οικονομική προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου ατομικής επιχείρησης, χωρίς να την καλέσουν για διευκρινήσεις, αφού η προσφορά αυτή, ως προς το διοικητικό κόστος και το εργολαβικό όφελος, που ανερχόταν ετησίως στα ποσά των 120 και 360 ευρώ, αντίστοιχα, εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή. Το ότι η προσφορά εμφανιζόταν ως υπερβολικά χαμηλή προκύπτει από τη συνεκτίμηση των επίμαχων ποσών διοικητικού κόστους και εργολαβικού οφέλους, του αντικειμένου της σύμβασης, του χρονικού διαστήματος διάρκειας αυτής (ένα έτος) και του γεγονότος ότι σε αυτήν προβλεπόταν ότι ο ιδιοκτήτης της ατομικής επιχείρησης θα αποτελούσε τον έναν από τους τέσσερις καθημερινά και πλήρως απασχολούμενους στο έργο της καθαριότητας, για τον οποίο ωστόσο δεν υπολογίστηκε αμοιβή, καθόσον, όπως αναφέρεται στο από 13.3.2017 υπόμνημα της φερόμενης ως δικαιούχου ατομικής επιχείρησης, αυτός ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα (μέσω της ατομικής επιχείρησης) και ως αμοιβή για την παροχή των συγκεκριμένων υπηρεσιών λαμβάνει το εργολαβικό κέρδος.  Όφειλαν, συνεπώς, τα αρμόδια όργανα του Πανεπιστημίου να ζητήσουν διευκρινίσεις από την ως άνω ατομική επιχείρηση και ακολούθως, αφού εκτιμούσαν τη λυσιτέλεια των ισχυρισμών της, να αποφασίσουν αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς της. Επομένως, τα αρμόδια όργανα του Πανεπιστημίου, κρίνοντας ότι η εν λόγω προσφορά ήταν αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσουν την ατομική επιχείρηση προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της προσφοράς της, υπερέβησαν τα άκρα όρια της διακριτικής τους ευχέρειας, με συνέπεια η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο να μην είναι νόμιμη. Εξάλλου, ο ισχυρισμός που προβάλλεται με το 1164/7420/17.3.2017 έγγραφο του Πανεπιστημίου και με το από 13.3.2017 υπόμνημα της φερόμενης ως δικαιούχου ατομικής επιχείρησης ότι ο προσδιορισμός του εύλογου διοικητικού κόστους και εργολαβικού κέρδους ανάγεται στον τρόπο άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητάς της, η οποία διαμόρφωσε την προσφορά της κατά την ελεύθερη κρίση της, αναλαμβάνοντας το βάρος του επιχειρηματικού κινδύνου, είναι απορριπτέος. Τούτο διότι δεν αίρει τον εμφανιζόμενο  χαρακτήρα της προσφοράς ως ασυνήθιστα χαμηλής, ούτε δύναται να θεραπεύσει την αναδειχθείσα ως άνω ουσιώδη παράβαση της διαδικασίας (βλ. πράξη Κ.Π.Ε.Δ. στο IV Τμ. 181/2016). Αλυσιτελώς δε επικαλείται το Πανεπιστήμιο δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν στο πλαίσιο άλλων διαγωνιστικών διαδικασιών για να αιτιολογήσει το εύλογο των στοιχείων της οικονομικής της προσφοράς, καθόσον η κρίση αυτή πρέπει να γίνεται από την αναθέτουσα αρχή, ενόψει των συγκεκριμένων συνθηκών της υπό σύναψη σύμβασης και των παρεχόμενων από τη διαγωνιζόμενη εταιρεία διευκρινίσεων. Ωστόσο, αβασίμως προβάλλει η Επίτροπος ότι η προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου ατομικής επιχείρησης έπρεπε να απορριφθεί, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 7 παρ. 3 της διακήρυξης, διότι οι αναγραφόμενες σε αυτή μηνιαίες αμοιβές ενός εκ των τεσσάρων απασχολούμενων – έστω και αν αυτός ήταν ο ιδιοκτήτης της ατομικής επιχείρησης – ήταν μηδενικές και, κατά συνέπεια υπολείπονταν των ελάχιστων νομίμων. Και τούτο, διότι η υποχρέωση αναγραφής στις υποβληθείσες στον εν λόγω διαγωνισμό προσφορές του ύψους του προϋπολογισμένου ποσού που αφορά τις πάσης φύσεως νόμιμες αποδοχές των εργαζομένων που θα απασχοληθούν στο έργο, που προβλέπεται στο άρθρο 68 του ν. 3862/2010 και στην οικεία διακήρυξη, αφορά σε εταιρείες που απασχολούν προσωπικό και στοχεύουν στην εισαγωγή ενός νομοθετικού πλαισίου για τη διασφάλιση των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στις εταιρείες αυτές και όχι σε περιπτώσεις που ο ανάδοχος ασκεί ατομική επιχείρηση και παρέχει ο ίδιος τις σχετικές υπηρεσίες (πρβλ. KΠΕΔ στο VII Τμ. 124, 275/2013).


ΑΕΠΠ/59/2020

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας....Επειδή, περαιτέρω το άρθρο 88 του ν. 4412/2016, έχει ως κύριο σκοπό να μην αποκλείεται προσφέρων από τη διαδικασία χωρίς να του έχει δοθεί η δυνατότητα να δικαιολογήσει το περιεχόμενο της προσφοράς του η οποία φαίνεται υπερβολικά χαμηλή, ενώ δεν προβλέπει όρια ως προς τη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει τις αναγκαίες διευκρινίσεις που θα την οδηγήσουν σε ασφαλή κρίση. Επομένως, θα πρέπει ο υποψήφιος να μπορεί να προβάλει λυσιτελώς την άποψή του και να προσκομίσει κάθε είδους δικαιολογητικό σχετικά με τα στοιχεία της προσφοράς του. Η δε αναθέτουσα αρχή οφείλει να αποτυπώνει με σαφήνεια την πρόσκληση-αίτηση προκειμένου να τους παρέχει την δυνατότητα να αποδείξουν κατά πλήρη τρόπο την σοβαρότητα των προσφορών τους (βλ. σκέψη 43 και ΑΕΠΠ 979/2018). Στη συγκεκριμένη, ωστόσο, περίπτωση το ερώτημα της αναθέτουσας αρχής ήταν παντελώς γενικό και ασαφές στηριζόμενο απλώς και μόνο στα συγκριτικά στοιχεία του ενδεικτικού προϋπολογισμού μελέτης και στο εύλογο βάσει της κοινής αντίληψης και λογικής, τα οποία ωστόσο ουδόλως προσδιορίζουν και μάλιστα κατά τρόπο αντικειμενικό το ζητούμενο να απαντηθεί, ήτοι το εύλογο της προσφοράς. Επομένως, ουδεμία πλημμέλεια μπορεί να αποδοθεί στην απάντηση της προσφεύγουσας βάσει του συγκεκριμένου ερωτήματος και, περαιτέρω, ως αυτή βασίμως ισχυρίζεται, εφόσον η αναθέτουσα αρχή ήθελε και περαιτέρω διευκρινίσεις όφειλε να προβεί σε περαιτέρω ερώτημα ώστε να αχθεί σε ασφαλή κρίση.


ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/34/2017

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης-ασφάλειας: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Επίτροπο, το Νοσοκομείο, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010, καθώς επίσης και του σχετικού όρου της διακηρύξεως, αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου εταιρείας «... Ε.Π.Ε.», η οποία, ως προς το εργολαβικό όφελος, που ανερχόταν στο ποσό των 5 ευρώ μηνιαίως (60 ευρώ ετησίως) για τη φύλαξη του κτιρίου του Νοσοκομείου και στο ποσό των 2 ευρώ μηνιαίως (24 ευρώ ετησίως) για το κτίριο του Κέντρου Υγείας …, εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή. Όφειλε, συνεπώς, Νοσοκομείο να ζητήσει διευκρινίσεις από την ως άνω εταιρεία και ακολούθως, αφού εκτιμούσε τη λυσιτέλεια των ισχυρισμών της, να αποφασίσει αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς της. Επομένως, το Νοσοκομείο, κρίνοντας ότι η εν λόγω προσφορά ήταν αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της προσφοράς της, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, με συνέπεια η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο να μην είναι νόμιμη. Απαραδέκτως, εξάλλου, το Νοσοκομείο επικαλείται, με το 14736/16.9.2016 έγγραφο επανυποβολής του, την επιστολή της φερομένης ως δικαιούχου, με την οποία αυτή παρέχει διευκρινίσεις σχετικώς με τη σύνθεση της προσφοράς της, καθόσον οι ισχυρισμοί αυτοί δεν δύνανται να εκτιμηθούν το πρώτον από το Κλιμάκιο, χωρίς να έχουν αξιολογηθεί από τα αρμόδια όργανα στο αντίστοιχο στάδιο του διαγωνισμού ..Περαιτέρω, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, η οικονομική προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου διαμορφώθηκε με βάση τα κατώτατα όρια αποδοχών για εργαζομένους κάτω των 25 ετών και με προϋπηρεσία 0-3 έτη, γεγονός, άλλωστε, το οποίο συνομολογεί και η ίδια η εταιρεία. Βάσει, δε, των δεδομένων αυτών, τα οποία, σύμφωνα με το άρθρο 68 παρ. 3 του ν. 3863/2010, αποτελούν ουσιώδες και απαιτούμενο επί ποινή ακυρότητας στοιχείο της συμβάσεως, συνήφθη και η μεταξύ του Νοσοκομείου και της εταιρείας 167/26.6.2015 σύμβαση. Ενόψει, όμως, της επιλογής ως κριτηρίου αναθέσεως αυτού της χαμηλότερης τιμής, καθώς επίσης και της υποχρεώσεως των διαγωνιζομένων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, να υπολογίσουν στην προσφορά τους εύλογο ποσοστό διοικητικού κόστους, αναλωσίμων και εργολαβικού κέρδους, η απασχόληση από την ανάδοχο εταιρεία, κατά την εκτέλεση της συμβάσεως, οκτώ τουλάχιστον εργαζομένων άνω των 25 ετών, των οποίων το μισθολογικό κόστος είναι υψηλότερο κατά 75,13 ευρώ μηνιαίως κατ’ άτομο, συνιστά ουσιώδη τροποποίηση της οικείας συμβάσεως..