Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της από 26.2.2004 προγραμματικής συμβάσεως, όπως αυτό περιγράφεται στο κείμενο αυτής, είναι συγκεκριμένο και επαρκώς ορισμένο. Επιπλέον, κρίνει ότι, ως προς το δεύτερο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου και ανεξαρτήτως της αόριστης διατυπώσεώς του, η σύναψη συμβάσεων έργου με τους προαναφερθέντες επιστήμονες δεν συνιστά ανεπίτρεπτη ανάθεση του αντικειμένου της προγραμματικής συμβάσεως σε μη συμμετέχοντες σε αυτήν ιδιώτες, ούτε αποτελεί καταστρατήγηση των διατάξεων περί αναθέσεως δημοσίων έργων και μελετών, καθόσον, όπως προκύπτει από το αντικείμενο των εργασιών που ανατίθενται σε έκαστο των προσληφθέντων, δεν ανατίθεται σε αυτούς η σύνταξη οποιασδήποτε μελέτης παρά μόνον η επικαιροποίηση ήδη υπαρχουσών μελετών. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και ως εκ τούτου το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Απευθείας ανάθεση από Νοσοκομείο της εκπόνησης μιας Αρχιτεκτονικής, μιας Στατικής και μιας Ηλ/μηχανολογικής μελέτης, για την ανοικοδόμηση του νέου κτιρίου του ως άνω Νοσοκομείου. Μη νόμιμη, καθόσον, η διαδικασία και οι προϋποθέσεις ανάθεσης των μελετών αυτών διέπεται από τον ισχύοντα από 22-2-2005 ν. 3316/2005 και η απευθείας ανάθεσή τους έγινε χωρίς να συντρέχουν οι τασσόμενες από το νόμο αυτό προϋποθέσεις (άρθρο 10 παρ.2).Επιπλέον, δεν προκύπτει η συνδρομή των προϋποθέσεων για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, οι δικαιούχοι δεν είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Μελετητών ΥΠΕΧΩΔΕ και δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρ. 10 παρ.2 περ. στ΄του ν. 3316/2005.

Το άρθρο 11, παράγραφος 3, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 92/50 για τον συντονισμό των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών, το οποίο επιτρέπει στην αναθέτουσα αρχή που χρησιμοποιεί τη διαδικασία με διαπραγμάτευση να παρεκκλίνει της υποχρεώσεως της προηγουμένης δημοσιεύσεως όταν η σύμβαση αποτελεί συνέχεια ενός διαγωνισμού μελετών και πρέπει να ανατεθεί στον επιτυχόντα ή σε έναν από τους επιτυχόντες του διαγωνισμού, πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο αυστηρής ερμηνείας, το σε βάρος αποδείξεως περί του ότι συντρέχουν όντως οι έκτακτες περιστάσεις που δικαιολογούν την απόκλιση το φέρει εκείνος ο οποίος τις επικαλείται. Ειδικότερα, η έκφραση «αποτελεί συνέχεια κανονισμού», υπό την έννοια της εν λόγω διατάξεως, σημαίνει ότι πρέπει να υφίσταται άμεσος λειτουργικός σύνδεσμος μεταξύ του διαγωνισμού και της οικείας συμβάσεως. Τέτοιος σύνδεσμος δεν υφίσταται, στο πλαίσιο σχεδίου με πολλές φάσεις, μεταξύ διαγωνισμού που αφορά την πρώτη φάση και διοργανώθηκε για τους σκοπούς αναθέσεως της συναφούς με τη φάση αυτή συμβάσεως και της συμβάσεως επόμενης φάσης, ως προς την οποία η αναθέτουσα αρχή διατηρεί απλώς τη δυνατότητα να αναθέσει στον νικητή του εν λόγω διαγωνισμού. (βλ. σκέψεις 37-38, 40-41)

Η διαδικασία επιλογής αναδόχου των υπηρεσιών υποβοήθησης της τεχνικής υπηρεσίας του Νοσοκομείου στη σύνταξη μελετών, στη διεξαγωγή ανάθεσης σύμβασης και τη σύνταξη των σχεδίων και των τευχών δημοπράτησης έργου (νέου κτιρίου διοίκησης) δεν είναι νόμιμη, καθόσον διενεργήθηκε βάσει των διατάξεων που διέπουν τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου υπηρεσιών και όχι βάσει των περί μελετών διατάξεων του ν.3316/2005, καθόσον η παροχή της αναδόχου συνίστατο στην προσφορά εξειδικευμένων γνώσεων και εμπειρίας και όχι στην επίτευξη ενός αποτελέσματος ως αντικείμενο συγκεκριμένης δραστηριότητας, γεγονός που την εντάσσει εννοιολογικά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ.2β του ως άνω νόμου (3316/2005) και όχι στις λοιπές υπηρεσίες που διενεργούνται κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων περί προμηθειών. Συγγνωστή πλάνη με την 145/2012 Τμ.4

Διαγωνισμός για την επιλογή αναδόχου, προς ανάθεση συμβάσεως παροχής υπηρεσιών. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της διακήρυξης. Προθεσμία ενστάσεως του άρθρου 13 παρ. 5 του ν. 3316/2005. Εάν η ταχθείσα με την διακήρυξη προθεσμία προς κατάθεση προσφοράς έχει λήξει προτού εκδικασθεί η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων και ο αιτών δεν έχει λάβει μέρος στον διαγωνισμό, έστω με επιφύλαξη, το έννομο συμφέρον του προς άσκηση αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων κατά της διακηρύξεως διατηρείται μόνον εφόσον προβάλλει ότι η διακήρυξη περιλαμβάνει όρο, ο οποίος αποκλείει παρανόμως την συμμετοχή του στον διαγωνισμό. Μη νομίμως δεν περιελήφθησαν στη διακήρυξη του διαγωνισμού, μεταξύ των δικαιουμένων συμμετοχής σ` αυτόν και οι κάτοχοι πτυχίου κατηγορίας μελετών 20, δηλαδή γεωλογικών, υδρογεωλογικών και γεωφυσικών μελετών και ερευνών. Δέχεται την αίτηση.

Κρατήσεις επί των αμοιβών μελετών δημοσίων έργων.α) Κατά τις διατάξεις της συμβάσεως παραχώρησης για σύνταξη μελετών στο πλαίσιο των παράλληλων έργων οι επιβαλλόμενες κρατήσεις θα είναι αυτές που επιβάλλονται στο πλαίσιο κατασκευής δημοσίου έργου, ενώ γι αυτές που εκπονούνται στο πλαίσιο των επιπρόσθετων εργασιών επιβάλλονται οι κρατήσεις που προβλέπονται επί των αμοιβών μελετών δημοσίων έργων. β) Το Δημόσιο δεν υποχρεούται στην καταβολή ΦΠΑ, καταβάλλει όμως τις λοιπές (υπέρ ΤΣΜΕΔΕ, ΤΕΕ, ΕΜΠ) κρατήσεις που αναλογούν στο 40% της συμβολής του στην αμοιβή του ανεξάρτητου μηχανικού. γ) Το Δημόσιο δεν υποχρεούται στην καταβολή στον οικείο Οργανισμό Κοινής Ωφέλειας της δαπάνης μετατόπισης του δικτύου που κρίνεται αναγκαία για την καλή εκτέλεση του έργου.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Προκειμένου να υπολογίσει η αναθέτουσα αρχή την προϋπολογιζόμενη αξία της υπό εκπόνηση μελέτης και συνακόλουθα τη δυνατότητα απευθείας ανάθεσής της, οφείλει να λάβει υπόψη της τη συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του οικείου Ο.Τ.Α. σε μελέτες, οι οποίες κατατάσσονται, ως εκ του αντικειμένου τους, στην ίδια κατηγορία μελετών και μολονότι δεν συναρτώνται άμεσα με την εκτέλεση συγκεκριμένων συμβάσεων έργου προορίζονται να εξυπηρετήσουν, αφεαυτές, τον ίδιο σκοπό κατά το ίδιο οικονομικό έτος. Συνεπώς, δεν είναι νόμιμος ο επιμερισμός των κατά τα ανωτέρω μελετών της αυτής κατηγορίας σε πλείονες μικρότερες ομάδες και στη συνέχεια η με απευθείας ανάθεση εκπόνησή τους με βάση το ύψος της εκτιμώμενης δαπάνης που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής τους αξίας, διότι με τον τρόπο αυτό επιχειρείται, κατά περιγραφή των οικείων διατάξεων, η μη τήρηση της απαιτούμενης απ’ αυτές διαδικασίας του ανοικτού διαγωνισμού (βλ. Ελ.Συν. VII Τμ. 238/2011, 291, 328, 430, 437/2010). (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εκπόνηση των ως άνω αρχιτεκτονικών μελετών μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας, με επιμερισμό του αντικειμένου τους, στον ως άνω φερόμενο ως δικαιούχο μελετητή, δοθέντος ότι οι αποφάσεις ανάθεσής τους στον ίδιο μελετητή, ελήφθησαν ταυτόχρονα, από την ίδια αρχή, οι δε εκπονηθείσες αρχιτεκτονικές μελέτες αφορούν όχι μόνο στο ίδιο δημοτικό διαμέρισμα, άλλα στο ίδιο κτίριο, ενώ υφίσταται και ταυτότητα του σκοπού για τον οποίο ανατέθηκαν, ήτοι η τροποποίηση της όψης του κτιρίου και η αισθητική του βελτίωση, καθώς και η αλλαγή της χρήσης στο χώρο του ισογείου με τη διαμόρφωση αυτού σε δημοτικό ιατρείο.

Aνεξαρτήτως της νομιμότητας σύμπτωσης στο ίδιο πρόσωπο των ιδιοτήτων της επιβλέπουσας μηχανικού και της εγκρίνουσας Προϊσταμένης της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν προκύπτει η μη επάρκεια προσωπικού της υπηρεσίας αυτής, η επιβλέπουσα των μελετών δεν διέθετε τα ελάχιστα αναγκαία προς τούτο προσόντα, καθώς ήταν κάτοχος πτυχίου του Τμήματος Πολιτικών Έργων Υποδομής – ΚΑΤΕΕ, που σύμφωνα με τις προεκτιθέμενες διατάξεις είναι ισότιμο προς εκείνο των Τ.Ε.Ι. και δεν διέθετε τίτλο σπουδών ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος του πανεπιστημιακού τομέα, ενώ το επικαλούμενο μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης Master of Arts in Urban Design του Πανεπιστημίου του Westminster του Λονδίνου, το οποίο αναγνωρίστηκε ως ισότιμο , αποτελεί μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών και όχι πτυχίο ή δίπλωμα ισότιμης σχολής της αλλοδαπής. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά και τις προεκτεθείσες σκέψεις, εφόσον η επίβλεψη των ανωτέρω μελετών και η έκδοση των σχετικών εντολών πληρωμής έγινε από υπάλληλο που δεν διέθετε τα απαιτούμενα από το νόμο τυπικά προσόντα, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες.

Ακολούθως, η νομίμως συγκροτηθείσα (…) Επιτροπή του Διαγωνισμού, με το Ι/1.9.2009 Πρακτικό της, έκρινε ότι έπρεπε να αποκλεισθεί η σύμπραξη γραφείων μελετών «….», με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία κατά την κρίση του Κλιμακίου, βάσει των άρθρων 20 παρ. 2 του ν. 3316/2005, 3 παρ. 3.1., 4 παρ. 4.6 και 21. παρ. 21.1.δ. της διακηρύξεως αλλά και της αρχής της τυπικότητος της διαδικασίας, καθόσον κατά παράβαση των οριζομένων στο άρθρο 20 παρ. 2 του ν. 3316/2005 κατένειμε την αμοιβή για την κατηγορία των στατικών μελετών (08) όχι στο μοναδικό εταιρικό σχήμα που συμμετείχε στην σύμπραξη για την εν λόγω κατηγορία μελετών («…») αλλά σε άλλη εταιρία («….») που δεν φέρεται ως μέλος της σχετικής συμπράξεως, με συνέπεια να σημειώνεται έλλειψη κατά 100% ως προς την κατανομή αμοιβής για την κατηγορία των στατικών μελετών.

Ως κύρια διαδικασία ανάθεσης μελετών από τους Ο.Τ.Α. καθιερώνεται ο διαγωνισμός μεταξύ μελετητών ή/και μελετητικών γραφείων. Ως εξαιρετική δε διαδικασία προβλέπεται η απευθείας ανάθεση. Η τελευταία επιτρέπεται αποκλειστικώς και μόνο στις ρητά προσδιοριζόμενες από τις ίδιες ρυθμίσεις περιπτώσεις. Τέτοια περίπτωση συντρέχει όταν η προεκτιμώμενη συνολική αμοιβή όλων των σταδίων της υπό ανάθεση μελέτης δεν υπερβαίνει το 30% του ανώτατου ορίου αμοιβής πτυχίου Α΄ τάξης της κατηγορίας μελετών στην οποία αυτή ανήκει. (...)Περαιτέρω, στην περίπτωση περισσότερων μελετών που ανήκουν στην ίδια κατηγορία, δηλαδή έχουν ομοειδές γνωστικό αντικείμενο και αποτελούν τα τμήματα στα οποία έχει κατατμηθεί μία μελέτη, τα ανωτέρω εξακολουθούν να ισχύουν. Επομένως, η εφαρμοστέα διαδικασία ανάθεσης εξευρίσκεται με τη συνάθροιση της δαπάνης που απαιτείται για την εκπόνηση της συνολικής μελέτης, δηλαδή για το σύνολο των επιμέρους μελετών και όχι με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει για κάθε τμήμα. Κατά συνέπεια, ο επιμερισμός μιας μελέτης, η οποία λόγω του ύψους της αμοιβής για την εκπόνησή της δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις μελετών που επιτρέπεται να ανατίθενται απευθείας, σε περισσότερες ομοειδείς με αντίστοιχες προς αυτές χωριστές πιστώσεις στον οικείο προϋπολογισμό και η απευθείας ανάθεση των επιμέρους μελετών χωριστά λόγω ποσού, κατά παράκαμψη της διαδικασίας επιλογής αναδόχου με δημόσιο ανοικτό ή κλειστό διαγωνισμό δεν είναι νόμιμος. Επομένως δεν είναι νόμιμη και η δαπάνη που προκαλείται από την εκπόνηση των μελετών αυτών (πρβλ. Ελ.Συν. VII Τμ. 101/2012, 238, 82/2011, 437, 430, 369, 291/2010 κ.ά.).