ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Και τούτο διότι, εφόσον η κατάρτιση του επιχειρησιακού προγράμματος της δημοτικής περιόδου 2007 - 2010 έπρεπε, σύμφωνα με το νόμο, να έχει ολοκληρωθεί μέχρι 31.7.2008, μη νομίμως η κατάρτιση αυτού από το Δημοτικό Συμβούλιο ..., που ήταν κατά νόμο αρμόδιο προς τούτο, ολοκληρώθηκε στις 11.11.2009, ήτοι ένα μόλις έτος πριν τη λήξη της δημοτικής περιόδου, καθιστώντας τελικά αυτό ανεπίκαιρο, δεδομένου ότι από τα προσκομιζόμενα τεύχη του προγράμματος προκύπτει ότι αυτό περιλαμβάνει και δράσεις του Δήμου και των νομικών προσώπων του, που είχαν προγραμματιστεί να ολοκληρωθούν εντός των ετών 2008 και 2009, δηλαδή σε χρόνο προγενέστερο της κατάρτισης του επιχειρησιακού προγράμματος.

Εργασιες  καθαρισμού και διάστρωσης άμμου παραλιών. (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω,  νομίμως επιβαρύνθηκε ο προϋπολογισμός του Δήμου  ...  με τις δαπάνες  καθαρισμού των άνω παραλίων,  καθόσον η  παραχώρηση της  εκμετάλλευσης  των παραλιών και αιγιαλών του Δήμου ... στην άνω ανώνυμη εταιρεία,  δεν κωλύει το Δήμο να ασκήσει τις κατά το άρθρο 7 της  1038460/2439/Β0010/2009 (ΦΕΚ Β΄ 792/2009) κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομίας και Οικονομικών,  αρμοδιότητές του για τον  καθαρισμό των παραλιών και  την εξασφάλιση της καθαριότητας και της αισθητικής των ακτών και του περιβάλλοντος χώρου. Εξάλλου, νομίμως η συμβατική προθεσμία περαίωσης των εργασιών αυτών ορίστηκε  στη  συνταχθείσα μελέτη χωρίς να δημιουργεί ακυρότητα η μη επανάληψή της στην υπογραφείσα σύμβαση, η εκτέλεση όμως των εργασιών αυτών μετά την παρέλευση της ορισθείσας συμβατικής, προθεσμίας, είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου,   η εντελλόμενη  με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη καταβολής της αμοιβής του αναδόχου για την εκτέλεσή τους είναι μη νόμιμη.  Όπως όμως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου  η μη εμπρόθεσμη περαίωση των εργασιών αυτών  δεν οφείλεται  σε υπαιτιότητα του αναδόχου, τα αρμόδια δε όργανα του Δήμου από πλάνη υπέλαβαν συγγνωστώς ότι ανεξαρτήτως της ορισθείσας συμβατικής προθεσμίας, νομίμως  η εκτέλεση των εργασιών αυτών  μπορούσε να λάβει χώρα σε χρόνο που θα εξασφάλιζε των καθαρισμό των παραλιών αυτών για την επερχόμενη τουριστική περίοδο του έτους 2012, στην οποία, όπως συνάγεται και από το χρόνο ανάθεσης των εργασιών, απέβλεπαν.  Ως εκ τούτου, το επίμαχο  χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.​

Πολιτιστικές εκδηλώσεις Δήμων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 158 παρ. 3 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, καθόσον η προαναφερόμενη εκδήλωση (επίδειξη μόδας) δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι συνδέεται με την προαγωγή των κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων ή των πνευματικών και πολιτιστικών ενδιαφερόντων των κατοίκων του Δήμου, σε κάθε δε περίπτωση δεν προηγήθηκε απόφαση του δημοτικού συμβουλίου περί της διενέργειας της δαπάνης αυτής,η δε προσκομισθείσα και επικληθείσα από το Δήμο .. πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία, όπως προκύπτει από το περιεχόμενό της, εγκρίθηκε η αποδέσμευση ποσού 30.000,00 ευρώ από τον ΚΑ6433(ΠΚ 0824) Φ10 προϋπολογισμού έτους 2008 προκειμένου ο Δήμος να αντιμετωπίσει δαπάνες υποδοχής και φιλοξενίας επίσημων προσκεκλημένων, δεν μπορεί να καλύψει την έλλειψη αυτή, καθόσον αφενός μεν έχει εκδοθεί μετά τη διενέργεια της ως άνω δαπάνης, αφετέρου δε δεν διατίθεται με αυτή πίστωση ειδικά και συγκεκριμένα για τη δαπάνη αυτή.

Ζητήματα που ανακύπτουν αναφορικά με την παραγραφή απαιτήσεων του τελικού δικαιούχου για εργασίες αξιολόγησης των επενδυτικών προτάσεων, στο πλαίσιο εφαρμογής δράσεων κρατικών ενισχύσεων. Η παραγραφή των απαιτήσεων του τελικού δικαιούχου που αντιστοιχούν στις εργασίες αξιολόγησης των επενδυτικών προτάσεων άρχισε από το τέλος του οικονομικού έτους εντός του οποίου πραγματοποιήθηκαν οι συγκεκριμένες εργασίες (υπογραφή των σχετικών συμβάσεων με τους επενδυτές και έκδοση των σχετικών αποφάσεων ένταξης στη προαναφερόμενη δράση) και ήταν δυνατή η υποβολή της σχετικής αίτησης με τα απαιτούμενα παραστατικά. Ουδεμία επιρροή ασκεί στην έναρξη της εν λόγω παραγραφής το γεγονός ότι ο τελικός δικαιούχος δεν είχε εκδώσει και δεν υπέβαλε τα σχετικά τιμολόγια παροχής υπηρεσιών (ομοφ.). Για τη διακοπή της παραγραφής των απαιτήσεων του τελικού δικαιούχου αρκεί η υποβολή αίτησης για πληρωμή στην αρμόδια Υπηρεσία, στην οποία προσδιορίζεται η ταυτότητα της απαίτησης, χωρίς να απαιτείται να συνοδεύεται από τα σχετικά τιμολόγια παροχής υπηρεσιών (πλειοψ.). Η παραγραφή των απαιτήσεων για τις οποίες στην οικεία σύμβαση προβλέπεται ότι η καταβολή τους πραγματοποιείται, με τη συνδρομή των τιθέμενων σ’ αυτή προϋποθέσεων, το πρώτο δεκαήμερο του μηνός Ιουνίου κάθε έτους, άρχισε από το τέλος του οικονομικού έτους εντός του οποίου συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για να ζητηθεί η εξόφλησή τους το ως άνω δεκαήμερο του έτους αυτού, έστω και αν αφορούν υπηρεσίες του προηγούμενου έτους (ομοφ.).

Σύμβαση μίσθωσης έργου: Ενόψει των ανωτέρω, η συναφθείσα, με την ως άνω μη νόμιμη διαδικασία, σχετική από 9.12.2010 σύμβαση δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή στην ανάδοχο εταιρεία της συμφωνηθείσας αμοιβής της και, ως εκ τούτου, τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα, με τα οποία εντέλλεται η πληρωμή της ως άνω μη νόμιμης αμοιβής δεν πρέπει να θεωρηθούν. Όμως, από το Δήμο ζητείται, με το 21055/17.10.2012 έγγραφο του Διευθυντή Καθαριότητας - Ανακύκλωσης και Συντήρησης Μηχανολογικού Εξοπλισμού, η θεώρηση των ενταλμάτων αυτών, λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων του. Πράγματι, από τα στοιχεία του φακέλου της υπό κρίση υπόθεσης προκύπτει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου πεπλανημένα πλην συγγνωστώς, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου και βλάβης του δημοσίου συμφέροντος, θεώρησαν ότι, ενόσω είχαν ολοκληρώσει σε συντομότατο χρονικό διάστημα τη προδικασία σύναψης της σχετικής σύμβασης για την αντιμετώπιση του προβλήματος καθαρισμού των ανθυγιεινών εστιών, μπορούσαν να προβούν, αμέσως μετά το πέρας όλων των «απρόβλεπτων γι' αυτούς γεγονότων» (καθυστέρηση έκδοσης απόφασης Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, προεκλογικός υπηρεσιακός φόρτος), στη σύναψη της εν λόγω σύμβασης, δεδομένου ότι το ως άνω πρόβλημα εξακολουθούσε να απειλεί τη δημόσια υγεία. Η δε συγγνωστή αυτή πλάνη, στην υπό κρίση υπόθεση, συνεκτιμώντας και το αδιαμφισβήτητο γεγονός καθαρισμού και απολύμανσης δεκάδων ανθυγιεινών εστιών και την εξάλειψη των εξ αυτών προερχόμενων για τη δημόσια υγεία κινδύνων, δικαιολογεί τη θεώρηση των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων.   

Υπερωρίες-Ανάληψη υποχρέωσης.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως, όπως βασίμως η Επίτροπος προβάλλει, πριν από την παροχή των επίμαχων υπερωριών δεν έχει εκδοθεί από το Δήμο απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τη δαπάνη καταβολής των σχετικών αποζημιώσεων, που αρχικά βάρυναν τη σχετική πίστωση του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2012, η οποία εν συνεχεία να ανατραπεί, λόγω μη πληρωμής της δαπάνης κατά το οικείο οικονομικό έτος (2012), προκειμένου να εκδοθεί νέα σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το επόμενο οικονομικό έτος (2013), στον προϋπολογισμό του Δήμου, για το οποίο αυτές έχουν εκ νέου εγγραφεί. Απορρίπτει δε ως νόμω και ουσία αβάσιμο τον προβαλλόμενο από το Δήμο ισχυρισμό, ότι ήταν λανθασμένη η εγγραφή της σχετικής με την εντελλόμενη δαπάνη πίστωσης στον προϋπολογισμό έτους 2012 και η εκ νέου εγγραφή της με ΚΑΕ, που δηλώνει οφειλές προηγούμενου οικονομικού έτους στον προϋπολογισμό του έτους 2013, κι επομένως νόμιμη η μη έκδοση σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης εντός του 2012, καθώς η σχετική επιχορήγηση, που αφορά στο μεγαλύτερο μέρος τους, εισπράχθηκε από το Δήμο εντός του 2013 (1.2.2013). Τούτο δε, διότι αφενός, κατά παράβαση όσων έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, όχι μόνο εντός του 2012 αλλά ουδέποτε δεν έχει εκδοθεί σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης αφετέρου δε η εντελλόμενη δαπάνη αφορά αποζημιώσεις για υπερωρίες που παρασχέθηκαν εντός του 2012, κι επομένως αποτελεί δαπάνη του 2012, που ορθώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, βάρυνε αρχικά τη σχετική πίστωση του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2012 και εν συνεχεία τη σχετική πίστωση με ΚΑΕ που δηλώνει οφειλές προηγούμενου οικονομικού έτους (02.80.8111.02) του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2013. Κατ’ ακολουθία δε των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Διοργάνωση Χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η διοργάνωση χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης για τα μέλη των λεσχών φιλίας του Δήμου .. συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας του Δήμου και ως εκ τούτου η σχετική δαπάνη είναι λειτουργική. Εξάλλου, ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας περί υπέρβασης του προσήκοντος μέτρου είναι απορριπτέος ως αόριστος, καθόσον δεν προσδιορίζονται τα κριτήρια οριοθέτησης του προσήκοντος μέτρου και ειδικότερα, ενόψει του ότι η δαπάνη που αφορούσε τη διοργάνωση της χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης για τα μέλη των Λεσχών Φιλίας κατά τα έτη 2007, 2008 και 2009..είχε εγκριθεί από την αρμόδια Επίτροπο, γεγονός που επισημαίνεται με το από 29.3.2013 έγγραφο του Διευθυντή Οικονομικών του Δήμου … και δεν αμφισβητείται από την αναπληρώτρια Επίτροπο, δεν παρατίθενται συγκριτικά στοιχεία για άλλες συμβάσεις όμοιου ή συναφούς αντικειμένου με εκείνο της επίμαχης σύμβασης, ώστε να μπορεί να εξαχθεί ασφαλής κρίση σχετικά με το αν η εντελλόμενη δαπάνη υπερβαίνει το κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής και τις συναλλακτικές αντιλήψεις προσήκον μέτρο..Κατ’ ακολουθίαν, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και συνεπώς, το ένταλμα αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ οι εντελλόμενες με τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής 17/15 και 19/15 δαπάνες (σκέψη V.1,2) είναι μη νόμιμες, δεδομένου ότι η 139/21.11.2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (ΑΔΑ:....-ΕΜΕ), με την οποία εγκρίθηκαν αναδρομικά οι μετακινήσεις των Αντιδημάρχων, δεν διαλαμβάνει καμία αιτιολογία ως προς τους κατεπείγοντες υπηρεσιακούς λόγους, που κατέστησαν αναγκαία την άμεση και χωρίς καθυστέρηση μετακίνηση αυτών, ώστε να μην είναι δυνατή η προηγούμενη έγκρισή τους από το Δημοτικό Συμβούλιο. Περαιτέρω, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙV οι εντελλόμενες με τα ως άνω χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι και μη κανονικές, διότι οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκαν και αναρτήθηκαν στο πρόγραμμα «Διαύγεια» μετά την πραγματοποίηση των δαπανών.(..)Τέλος, οι εντελλόμενες με το 157, οικονομικού έτους 2015, χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνες (σκέψη VI 2) είναι μη νόμιμες, διότι η 160/21.12.2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (ΑΔΑ:....-ΘΚ7), με την οποία εγκρίθηκαν αναδρομικά οι μετακινήσεις του Δημάρχου, δεν φέρει καμία αιτιολογία ως προς τους κατεπείγοντες υπηρεσιακούς λόγους που κατέστησαν αναγκαία την άμεση και χωρίς καθυστέρηση μετακίνηση αυτού, ώστε να μην είναι δυνατή η προηγούμενη έγκρισή τους από το Δημοτικό Συμβούλιο. Περαιτέρω, οι εντελλόμενες με τo ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνες είναι και μη κανονικές, διότι η σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε και αναρτήθηκε στο πρόγραμμα «Διαύγεια» μετά την πραγματοποίηση των δαπανών.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα 17, 19 και 157, οικονομικού έτους 2015, χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη νόμιμες και μη κανονικές καθώς και οι εντελλόμενες με το 18/2015 χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνες είναι εν μέρει μη νόμιμες και μη κανονικές και, συνεπώς, αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΜΟΙΒΗΣ: ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξης, το Τμήμα κρίνει ότι: Α) Οι εντελλόμενες με το ως άνω χρηματικό ένταλμα δαπάνες του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «…», το οποίο εντάσσεται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, είναι μη κανονικές διότι οι οικείες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης (δημοσιονομική δέσμευση) εκδόθηκαν μετά την πραγματοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών των ιατρών και του λοιπού τεχνολογικού προσωπικού για τη στελέχωση των απογευματινών ιατρείων του Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος του Νοσοκομείου, καίτοι θα έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε ενέργειας πραγματοποίησης των δαπανών αυτών. Τούτο δε, διότι, σκοπός των οικείων διατάξεων είναι η ορθή δημοσιονομική διαχείριση του δημοσίου χρήματος, η οποία συντελείται με την προηγούμενη δέσμευση των πιστώσεων και την εν συνεχεία διάθεση αυτών. Μειοψήφισε η Σύμβουλος Ευαγγελία Σεραφή, κατά τη γνώμη της οποίας οι επίμαχες δαπάνες, οι οποίες εκκαθαρίσθηκαν και εντάλθηκαν με το ως άνω χρηματικό ένταλμα μετά την εντός του οικονομικού έτους εκτέλεσης του οικείου προϋπολογισμού του Νοσοκομείου (2013) έκδοση των αποφάσεων ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης είναι κανονικές, ανεξαρτήτως του ότι η έκδοση των αποφάσεων αυτών έπονται της εντός του ίδιου οικονομικού έτους πραγματοποίησης της ενέργειας που γεννά την υποχρέωση του αιτούντος για την πληρωμή τους (παροχή υπηρεσιών στα απογευματινά ιατρεία του Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος). Τούτο δε διότι οι ως άνω αποφάσεις, καίτοι μεταγενέστερες, εκδόθηκαν κατόπιν διαπίστωσης της ύπαρξης αντίστοιχων εγγεγραμμένων πιστώσεων στον οικείο προϋπολογισμό του Νοσοκομείου και της μη υπέρβασης του οικείου ποσοστού διάθεσής τους, εκπληρώνοντας πλήρως τον σκοπό των οικείων διατάξεων. Η γνώμη αυτή δεν εκράτησε, Β) Η μη νόμιμη ανάληψη των ως άνω δαπανών (καθώς οι αποφάσεις ανάληψης εξεδόθησαν μετά την παροχή υπηρεσιών του ιατρικού και επιστημονικού προσωπικού του Νοσοκομείου) δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της νομιμοποιητικής διάταξης του άρθρου 17 παρ.2 του Ν. 4332/2014, διότι η τελευταία αφορά αποκλειστικά σε συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών και εισάγει παρέκκλιση από τη διαδικασία που πρέπει να τηρείται για την ανάθεσή τους και Γ) Λαμβανομένου υπόψη ότι εντός του αυτού οικονομικού έτους (2013) είχαν θεωρηθεί από την αρμόδια υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό …, χρηματικά εντάλματα πληρωμής για την καταβολή αμοιβών ιατρών και υπαλλήλων που απασχολήθηκαν στην ολοήμερη λειτουργία Τμημάτων του αιτούντος Νοσοκομείου, χωρίς να επισημανθεί ότι οι οικείες δαπάνες δεν είναι κανονικές, πρέπει, κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου ανάκλησης, να γίνει δεκτό ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, ενόψει της ύπαρξης των αναγκαίων πιστώσεων στους οικείους κωδικούς αριθμούς εξόδων, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των ως άνω διατάξεων, πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι μπορούσαν, έστω και μετά την πραγματοποίηση των οικείων δαπανών, να προβούν στην έκδοση των αποφάσεων ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης.

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:Ως εκ τούτου, θα πρέπει να κηρυχθούν εν μέρει ορθώς έχοντες οι λογαριασμοί της διαχείρισης του Δήμου .....-....., οικονομικού έτους 2008, και να καθοριστεί το χρηματικό υπόλοιπο της 31 Δεκεμβρίου 2008, που θα μεταφερθεί στο επόμενο οικονομικό έτος 2009, στο ποσό του ενός εκατομμυρίου τετρακοσίων τριάντα οκτώ χιλιάδων είκοσι τριών ευρώ και ενός λεπτού (1.438.023,01€).