Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυνΚλ.Τμ.4/113/2018

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.66

Εκτέλεση έργου:..Με τα δεδομένα αυτά και με βάση τα προσκομισθέντα ενώπιον του Κλιμακίου στοιχεία, το Κλιμάκιο επί των προβαλλομένων λόγων διαφωνίας κρίνει τα εξής: Αβασίμως προβάλλεται με τον πρώτο λόγο διαφωνίας ότι για την κατασκευή του ανωτέρω έργου δεν τηρήθηκε η περιβαλλοντική νομοθεσία και ειδικότερα, ότι δεν προηγήθηκε της οριστικής μελέτης και της συντάξεως των τευχών δημοπρατήσεως η σύνταξη και έγκριση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, καθώς, σύμφωνα με το προμνησθέν 3122.1-Τ66/3561/15.1.2018 έγγραφο του Διευθυντού της Διευθύνσεως Λιμενικών Έργων και Κτιριακών Υποδομών (ΔΙ.ΛΙ.Κ.ΥΠ.) του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, για την κατασκευή του έργου αυτού δεν απαιτείται η σύνταξη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα προσκομισθέντα ενώπιον του Κλιμακίου από 29.6.2018 και 8.12.2017 αποδεικτικά ηλεκτρονικής πληρωμής μέσω Τράπεζας (web/internet banking), η φερόμενη ως δικαιούχος έχει εξοφλήσει το 58316/3.7.2017 Τιμολόγιο που εκδόθηκε από την εφημερίδα «..», ποσού 204,60 ευρώ, καθώς επίσης και το 137/8.12.2017 Τιμολόγιο της Εφημερίδας «…», ποσού 358,00 ευρώ, για τη δημοσίευση της περιλήψεως της οικείας διακηρύξεως στις εν λόγω εφημερίδες, με συνέπεια, μετά την προσκόμιση ενώπιον του Κλιμακίου των στοιχείων αυτών, ο σχετικός λόγος διαφωνίας να έχει καλυφθεί. Περαιτέρω, δοθέντος ότι η εν λόγω περίληψη έχει δημοσιευθεί, πλην του Τεύχους Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως, και σε δύο (2) ημερήσιες εφημερίδες, μία εκ των οποίων είναι .., ενώ η έτερη εκδίδεται στην Πρωτεύουσα του Νομού όπου εκτελείται το έργο, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πληρούνται οι απαιτήσεις της διατάξεως του άρθρου 15 παρ. 7 του Κ.Δ.Ε. (ν. 3669/2008), οι οποίες ίσχυαν κατά τον κρίσιμο στην προκειμένη περίπτωση χρόνο, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη ΙΙ, χωρίς να απαιτείται δημοσίευση και σε έτερη ημερήσια εφημερίδα της .. Εξάλλου, από το γεγονός ότι έλαβαν χώρα οι ανωτέρω δημοσιεύσεις σε συνδυασμό με το ότι στον διενεργηθέντα διαγωνισμό αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός με τη συμμετοχή οκτώ (8) εργοληπτικών επιχειρήσεων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τυχόν άλλες παραλείψεις που αφορούν τη δημοσίευση της οικείας διακηρύξεως, δεν άσκησαν ουσιώδη επιρροή στη νομιμότητα της διεξαγωγής του διαγωνισμού για την ανάθεση του ανωτέρω έργου.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το 46, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Λιμενικού Ταμείου … δαπάνη είναι νόμιμη και το εν λόγω χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/Τμ.6/1461/2017

Προμήθεια  με λειτουργική χρονομίσθωση (operational leasing), διάρκειας πέντε (5) ετών, σαράντα ενός (41) επιβατικών αυτοκινήτων για την κάλυψη των αναγκών...ζητείται η ανάκληση της 114/2017 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.(...)Το Τμήμα, σε σχέση με τον πρώτη πλημμέλεια που εντόπισε το Κλιμάκιο, ήτοι την ανεπάρκεια της αιτιολογίας της εγκριτικής απόφασης υλοποίησης της προμήθειας με λειτουργική χρονομίσθωση, έναντι των λοιπών διαθέσιμων τρόπων (αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση), λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ι) το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και δη το άρθρο 21 του ν. 3775/2009, το οποίο με τη χρήση της λέξης «κυρίως» προκρίνει τη μέθοδο της «λειτουργικής χρηματοδοτικής μίσθωσης» έναντι εκείνης της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και ιι) την αιτιολογία που εμπεριέχεται στην 175/28.9.2015 απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Στερεάς Ελλάδας (βλ παραπάνω σκέψη VA), καθώς και εκείνη που παρατίθεται στο 118464/3312/2.6.2017 έγγραφο της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Διοικητικού - Οικονομικού, κρίνει ομόφωνα ότι η αιτούσα, που διαθέτει στο πεδίο επιλογής του τρόπου προμήθειας των οχημάτων ευρύτατα περιθώρια διακριτικής ευχέρειας, η οποία υπόκειται σε οριακό έλεγχο, με βάση τα γενόμενα δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ της παρούσας, δεν παραβίασε τα άκρα όρια αυτής, όπως βάσιμα προβάλλεται με την αίτηση.(...)Ενόψει όλων αυτών, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η χρησιμοποίηση του όρου «χρηματοδοτική μίσθωση» στη δημοσιευθείσα περίληψη δεν είναι άσχετη και ασύνδετη με την επιλεγείσα διαδικασία προμήθειας των οχημάτων, ενώ η παράλειψη αναγραφής της λέξης «λειτουργική» έμπροσθεν του όρου «χρηματοδοτική μίσθωση», που πράγματι υπήρξε, δεν συνιστά ουσιώδη παρατυπία δυνάμενη να επηρεάσει τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων στο διαγωνισμό. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 114/2017 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια από την αιτούσα, με λειτουργική χρονομίσθωση (operational leasing), διάρκειας πέντε (5) ετών, σαράντα ενός (41) επιβατικών αυτοκινήτων για την κάλυψη των αναγκών των Περιφερειακών Ενοτήτων της.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/60/2018

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι:....κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 4013/2011 και της ισχύουσας, κατά τον κρίσιμο χρόνο, Π1/2380/2012 Κ.Υ.Α., δεν καταχωρήθηκε το πρωτογενές αίτημα του Νοσοκομείου για σύναψη της σύμβασης στο Μητρώο Ηλεκτρονικής Καταχώρησης Δημοσίων Συμβάσεων, όπως βασίμως προβάλλει και ο Αναπληρωτής Επίτροπος, με συνέπεια τη μη κανονικότητα της εντελλόμενης δαπάνης.Αντιθέτως, αβασίμως προβάλλεται με την πράξη επιστροφής του χρηματικού εντάλματος ότι η απόφαση περί οριστικής κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού δεν δημοσιεύθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι, μη δημοσιευθείσας κατά τον κρίσιμο χρόνο έκδοσης της απόφασης αυτής (1.2.2017) της προβλεπόμενης στο άρθρο 38 παρ. 6 υπουργικής απόφασης (ήδη 57654/22.5.2017 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, ΦΕΚ Β΄ 1781/23.5.2017), η εν λόγω υποχρέωση δημοσίευσης δεν είχε ακόμα ενεργοποιηθεί. β) Η ελεγχόμενη δαπάνη  είναι μη κανονική και για το λόγο ότι δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη με τις διατάξεις του π.δ/τος 113/2010 διαδικασία ανάληψης δημοσιονομικής υποχρέωσης για την επίμαχη δαπάνη. ...είναι δε πάγια η νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικώς με τη μη δυνατότητα ανάθεσης από το δημόσιο και τα ν.π.δ.δ. σε τρίτους υπηρεσιών που εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα του κατά κλάδο αρμόδιου προσωπικού του οικείου φορέα, όπως τα καθήκοντα αυτά περιγράφονται στις οικείες οργανικές διατάξεις...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και μη κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/501/2022

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης του ν.π.δ.δ. «…» (όπως μετονομάστηκε από 18.4.2022 το ν.π.δ.δ. «…», βλ. άρθρα 3 παρ.1 και 82 του ν. 4921/2022, Α΄ 75/18.4.2022) για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτιρίων των Υπηρεσιών αρμοδιότητας της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.236.510,21 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 296.762,45 (με το δικαίωμα παράτασης) και συμβατικού τιμήματος 795.120 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 190.828,80 ευρώ (χωρίς το δικαίωμα παράτασης).(....)Τούτο διότι η προσφέρουσα, όπως προαναφέρθηκε, δεν είχε υποχρέωση να υποβάλει άλλα δικαιολογητικά, πλην του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης, κατά το στάδιο υποβολής της προσφοράς της, για την απόδειξη της πλήρωσης του κριτηρίου του άρθρου 2.2.6 της διακήρυξης, ενώ η απαίτηση για ταύτιση του προσώπου του υπεύθυνου έργου και του συντονιστή παροχής των υπηρεσιών προβλέφθηκε με μη νόμιμη, λόγω μη τήρησης των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, ουσιώδη τροποποίηση των όρων της διακήρυξης (βλ. σημείο Α της παρούσας σκέψης). Τέλος, οι πλημμέλειες αυτές είναι  ουσιώδεις, και διότι οδήγησαν σε αποκλεισμό των ανωτέρω προσφερόντων από τη διαδικασία του διαγωνισμού, χωρίς να αποσφραγισθεί και να αξιολογηθεί η οικονομική προσφορά τους.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η σύναψη του σχεδίου σύμβασης του ν.π.δ.δ. «…» για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτιρίων των Υπηρεσιών αρμοδιότητας της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/92/2019

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης ανελκυστήρων:..Με αυτά τα πραγματικά περιστατικά, και εν όψει όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη υπό στοιχ. ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κύριο αντικείμενο της υπογραφείσας σύμβασης είναι η παροχή υπηρεσιών συντήρησης των δέκα εγκατεστημένων ανελκυστήρων, στην οποία προεχόντως απέβλεψε το Νοσοκομείο, προκειμένου να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη και ασφαλή λειτουργία τους. Η προμήθεια των ανταλλακτικών, η οποία δεν είναι ενεστώσα και βέβαιη, αλλά μέλλουσα και ενδεχόμενη, εξαρτώμενη από πιθανές βλάβες, έχει χαρακτήρα δευτερεύοντα και επικουρικό, διότι κατατείνει απλώς στη δέσμευση της αναδόχου ως προς το κόστος των ανταλλακτικών που πιθανώς θα χρειαστούν για τη διασφάλιση του σκοπού της κύριας παροχής, που είναι η αποτελεσματική λειτουργία των συντηρούμενων ανελκυστήρων. Αυτό επιβεβαιώνεται α) από το γεγονός ότι τόσο κατά τα διαλαμβανόμενα στη διακήρυξη όσο και κατά τις προδιαληφθείσες διατάξεις της διέπουσας τη συντήρηση ανελκυστήρων νομοθεσίας, η συντήρηση, συντελείται περιοδικά και περιλαμβάνει αφενός τον τακτικό έλεγχο, τον καθαρισμό και την λίπανση των ηλεκτρικών και μηχανικών εξαρτημάτων τους και αφετέρου, την αποκατάσταση, κατά τη διάρκεια αυτής, της ασφαλούς λειτουργίας τους με εξάλειψη των βλαβών και των απορρυθμίσεων, β) από το γεγονός ότι στον διαγωνισμό κλήθηκαν να συμμετάσχουν τεχνικά γραφεία συντήρησης ανελκυστήρων με βεβαίωση θεωρημένη από το Μητρώο που τηρείται στη Διεύθυνση Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ενώ δεν προβλέπονται ειδικές προϋποθέσεις ή προσόντα των προσφερόντων σε σχέση με τον τιμοκατάλογο των ανταλλακτικών που κλήθηκαν να συνυποβάλλουν με την προσφορά τους, και γ) από το γεγονός ότι οι τιμές χρέωσης των ανταλλακτικών που ενδέχεται να χρειαστούν για τις επισκευές καθ΄όλη τη διάρκεια της σύμβασης δεν εντάσσονται στην προϋπολογισθείσα δαπάνη, αλλά διαμορφώνονται εκ των υστέρων, βάσει της προσφοράς της αναδόχου και δεν περιλαμβάνονται στο συμβατικό τίμημα. Εν όψει των εκτεθέντων, ο ισχυρισμός της Επιτρόπου ότι η δαπάνη έχει χαρακτηρισθεί ως σύμβαση παροχής υπηρεσιών κατά παράβαση του άρθρου 4 του ν. 4412/2016, διότι αντικείμενό της είναι πρωτίστως η προμήθεια ανταλλακτικών επισκευής των ανελκυστήρων και δευτερευόντως η συντήρηση των ανελκυστήρων προβάλλεται αβασίμως και πρέπει ν απορριφθεί. Ομοίως αβάσιμος είναι και ο δεύτερος λόγος διαφωνίας περί παράβασης του άρθρου 53 παρ. 1, 2 του ν. 4412/2016, διότι στις τεχνικές προδιαγραφές δεν προβλέφθηκε αναλυτική ανά ανελκυστήρα προϋπολογισθείσα δαπάνη ενώ ζητείται από τους συμμετέχοντες προσφορά ανά ανελκυστήρα. Τούτο διότι, αφενός στην υποπερίπτωση αα) της περ. κε) της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, προβλέπεται ειδικά για τις συμβάσεις παροχής τεχνικών υπηρεσιών όπως η επίμαχη, ότι η αναθέτουσα έχει ποικίλες δυνατότητες διατύπωσης των τεχνικών προδιαγραφών και διαμόρφωσης της αμοιβής, και αφετέρου διότι η μη αναγραφή της προϋπολογιζόμενης για κάθε ανελκυστήρα δαπάνης, δεν ήταν ικανή να δημιουργήσει αδικαιολόγητα εμπόδια στο άνοιγμα της συγκεκριμένης ανάθεσης στον ανταγωνισμό. Τέλος, και η αιτίαση της Επίτροπου ότι το τμήμα προμήθειας ανταλλακτικών, που είναι οικονομικά το μεγαλύτερο, δεν περιλαμβάνεται στο συμβατικό κείμενο το οποίο και δημοσιεύεται κατά το άρθρο 66 του ν. 4412/2016, δεσμεύοντας τα συμβαλλόμενα μέρη κατά την επίλυση τυχόν διαφορών, αβασίμως προβάλλεται διότι i) το τμήμα αυτό δεν προϋπολογίστηκε ως προμήθεια κατά την έννοια του προδιαληφθέντος άρθρου 2 του ν. 4412/2016, ii) στη σύμβαση γίνεται παραπομπή στη διακήρυξη και στην απόφαση κατακύρωσης, η οποία επιτρέπει την εξακρίβωση της αληθούς βουλήσεως των συμβαλλομένων και ii) η μη συμπερίληψη της προσφερθείσας τιμής των ανταλλακτικών στο συμβατικό κείμενο ερείδεται στην ίδια τη διακήρυξη, στην οποία ορίστηκε ότι η τιμή της υπογραφόμενης σύμβασης θα είναι μόνο το άθροισμα των τιμών που θα δώσουν οι συμμετέχοντες για τη συντήρηση του συνόλου των ανελκυστήρων.


ΑΕΠΠ/295/2020

Προμήθεια....Επειδή, η προσφεύγουσα στρέφεται κατά της ανωτέρω Διακήρυξης η οποία, ως έγινε δεκτό στη σκέψη 4 της παρούσας, έχει αναρτηθεί ηλεκτρονικά, σύμφωνα με το άρθρο 38 Ν. 4412/2016, στο ΚΗΜΔΗΣ στις 9-1- 2020 λαμβάνοντας ΑΔΑΜ …….και η κατ’ αυτής Προδικαστική Προσφυγή έχει κατατεθεί αντίστοιχα στο ΕΣΗΔΗΣ (βλ. την υπ’ αριθμ. 56902/215 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης «Τεχνικές λεπτομέρειες και διαδικασίες λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.).» (ΦΕΚ Β΄ 1924/02.06.2017) άρθρο 19 «Προδικαστικές Προσφυγές - Ενστάσεις») την 31-1-2020. Η προσφεύγουσα αναπόδεικτα ισχυρίζεται ότι έλαβε γνώση της διακήρυξης στις 21.01.2020. Η προθεσμία όμως άσκησης της υπό κρίση προσφυγής έληξε, σε κάθε περίπτωση, στις 24.01.2020, δηλαδή δεκαπέντε (15) ημέρες μετά τις 9.1.2020. Το γεγονός ότι η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι έλαβε γνώση της διακήρυξης στις 21.01.2020, καίτοι δεν τεκμηριώνεται εκ μέρους της, δεν επηρεάζει εν προκειμένω, δεδομένου ότι η υπό κρίση προσφυγή κατά των όρων της διακήρυξης έπρεπε να είχε ασκηθεί, σε κάθε περίπτωση, πριν «...την πάροδο 15 ημερών από τη δημοσίευση αυτής στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ......», ως έχει ρητά κριθεί με τις προεπικληθείσες δικαστικές αποφάσεις. Όμως, η υπό κρίση προσφυγή υποβλήθηκε μέσω της πλατφόρμας του ΕΣΗΔΗΣ και κοινοποιήθηκε με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Α.Ε.Π.Π. στις 31-1-2020, δηλαδή μετά την, κατά τα προαναφερθέντα, λήξη της προθεσμίας των δεκαπέντε (15) ημερών από τη δημοσίευση της διακήρυξης στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, η υπό εξέταση προδικαστική προσφυγή έχει ασκηθεί εκπροθέσμως, κατά παράβαση του άρθρου 361 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 και του άρθρου 4 παρ. 1 περ. γ΄ του π.δ. 39/2017. Παρέκει δε η εξέταση των λόγων της προσφυγής ως αλυσιτελής


ΕλΣυν/Επταμ/3210/2011

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το παρόν Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης των προτεινόμενων με το σχέδιο σύμβασης συμπληρωματικών μελετών δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν αποδεικνύεται, με επαρκή και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, εκ μέρους των αρμοδίων διοικητικών οργάνων, η συνδρομή απρόβλεπτης περίστασης που να κατέστησε αναγκαία την ανάθεση εκπόνησης αυτών. Ειδικότερα, στη συνοδεύουσα το συγκριτικό πίνακα προεκτεθείσα αιτιολογική έκθεση δε γίνεται αναφορά στις αποτυπώσεις της προϋπάρχουσας αναγνωριστικής μελέτης και στις συγκεκριμένες αποδοχές αυτής, που ανετράπησαν κατά την εκπόνηση των συμβατικών μελετών σε τέτοιο βαθμό ώστε να απαιτούνται συμπληρωματικές μελέτες, ούτε, περαιτέρω, αιτιολογείται ότι οι διαφοροποιήσεις που ανέκυψαν δεν θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί από τους αναδόχους μελετητές κατά την σύνταξη της προσφοράς τους, δεδομένου ότι ήταν γνωστό πως η μελέτη, στην οποία βασίστηκε η προκήρυξη της διαδικασίας ανάθεσης της μελέτης, ήταν αναγνωριστική και όχι βεβαίως οριστική. Και ναι μεν ισχυρίζεται το Δημόσιο με την υπό κρίση αίτηση ότι κατά την εκπόνηση της μελέτης, που ανατέθηκε στους αναδόχους με την αρχική σύμβαση, οι μελέτες που εκπόνησαν οι ανάδοχοι (προωθημένη αναγνωριστική μελέτη, η προμελέτη οδοποιϊας και κόμβων, προκαταρκτική μελέτη τεχνικών έργων και προμελέτη οχετών), στηρίχθηκαν στα ενημερωμένα δορυφορικά υπόβαθρα κλίμακας 1:500 και στους νέους ορθοφωτοχάρτες, που εντοπίζουν λεπτομέρειες, τις οποίες η αναγνωριστική μελέτη, στην οποία βασίστηκε η προκήρυξη της ανάθεσης της αρχικής σύμβασης μελέτης, δεν μπορούσε να εντοπίσει γιατί είχε στηριχθεί στα τότε διαθέσιμα υπόβαθρα της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού κλίμακας 1:50.000, πλην όμως, όπως συνομολογείται με την υπό κρίση αίτηση, στην οποία επαναλαμβάνονται οι προβληθέντες με την ασκηθείσα ενώπιον του VI Τμήματος αίτηση ανακλήσεως ισχυρισμοί του δημοσίου, οι αποκλίσεις στην εκτίμηση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης εκπόνησης μελέτης όταν η σύμβαση έχει ανατεθεί κατόπιν αναγνωριστικής και μόνον μελέτης όχι μόνον δε συνιστούν απρόβλεπτο γεγονός, αλλά είναι αναμενόμενες, και για το λόγο αυτό περιλαμβάνεται στη διακήρυξη όρος (άρθρο 11.3 αυτής, που αποδίδει αντίστοιχο όρο των εγκεκριμένων με υπουργική απόφαση προτύπων τευχών δημοπράτησης), σύμφωνα με τον οποίο «ο ανάδοχος έλαβε υπόψη, κατά τη μελέτη του φακέλου του έργου, την πιθανότητα να μην αντιστοιχούν οι ποσότητες μονάδων φυσικού αντικειμένου που αναφέρονται στο τεύχος της προεκτιμώμενης αμοιβής, στις τελικές ποσότητες που θα απαιτηθούν για την εκπόνηση της μελέτης και διαμόρφωσε ανάλογα την οικονομική του προσφορά». Συναφώς, είναι απορριπτέα η ερμηνευτική εκδοχή, όπως αυτή υποστηρίζεται από το αιτούν Υπουργείο, περί χαρακτηρισμού ως απρόβλεπτης κάθε περίστασης που συνίσταται σε εύρημα, το οποίο εντοπίζεται κατά τη διαδικασία εκπόνησης της οριστικής μελέτης οδού και δεν περιείχετο στην αναγνωριστική μελέτη, αφενός μεν γιατί με τον ισχυρισμό τούτο το αιτούν προβάλλει δογματικά ως απρόβλεπτες περιστάσεις τις οφειλόμενες στην εξ ορισμού ανεπάρκεια των αναγνωριστικών μελετών και αφετέρου διότι η εν λόγω ερμηνεία συνεπάγεται καταστρατήγηση των κανόνων του κοινοτικού δικαίου, όπως τούτο ενσωματώθηκε στην εθνική έννομη τάξη με το ν.3316/2005, δυνάμει του οποίου οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται, αφού έχουν προηγουμένως αναλύσει διεξοδικά όλες τις σχετικές περιστάσεις μετά από επικαιροποίηση των υπαρχόντων στοιχείων του φακέλου (βλ. σχετικά άρθρο 4 του ν.3316/2005), να συντάσσουν τους όρους της προκήρυξης του διαγωνισμού, με όσο το δυνατό ακριβή προσδιορισμό τόσο του αντικειμένου της μελέτης, όπως προκύπτει από το φάκελο του έργου, με κάθε δυνατή λεπτομέρεια (βλ. άρθρα 6 παρ. 2β και 7 παρ. 2β του ν. 3316/2005) όσο και της απαιτούμενης δαπάνης, στην οποία περιλαμβάνεται και η προεκτιμώμενη αμοιβή των μελετητών, που υπολογίζεται με βάση τις τιμές αμοιβών ανά κατηγορία έργου και μονάδα φυσικού αντικειμένου και τα ποσοτικά στοιχεία του προς ανάθεση έργου. Ως εκ τούτου, δεν είναι επιτρεπτή η τροποποίηση ουσιώδους όρου του διαγωνισμού (προεχόντως δε του προβλεφθέντος στην αρχική σύμβαση φυσικού-τεχνικού αντικειμένου), μετά τη σύναψη σύμβασης για την εκπόνηση μελέτης, στο μέτρο που μια τέτοια πρακτική θα συνεπαγόταν αναπόφευκτα παραβίαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων, εφόσον δεν εξασφαλίζονται η ενιαία εφαρμογή των όρων του διαγωνισμού και η αντικειμενικότητα της διαδικασίας, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος.Πέραν δε τούτων η προβληθείσα ενώπιον του VI Τμήματος και επαναφερόμενη με την κρινόμενη αίτηση αναθεωρήσεως εκδοχή ότι όταν η δημοπράτηση μελέτης γίνεται επί τη βάσει αναγνωριστικής μελέτης είναι αναμενόμενο να υπάρξουν ουσιώδεις διαφοροποιήσεις και για το λόγο αυτό η συμφωνούμενη με τον ανάδοχο μελετητή αμοιβή είναι, κατά νόμο, προεκτιμώμενη, είναι απορριπτέα ως νόμω αβάσιμη, γιατί η συμφωνούμενη με τον ανάδοχο αμοιβή


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1305/2021

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 25/2021 Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στην Περιφερειακή Ενότητα … (στο εξής προσβαλλόμενη Πράξη), με την οποία έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ της ως άνω αναθέτουσας αρχής και της προσφεύγουσας εταιρείας διετούς διάρκειας με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών «επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων κτιρίου», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 630.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α. και συμβατικού τιμήματος 617.520,00 ευρώ με Φ.Π.Α.(....)Όσον αφορά τον τρόπο πληρωμής του αναδόχου, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα, στο άρθρο 5.1 της οικείας διακήρυξης (βλ. σκ. 3.4. της παρούσας) αναφέρεται με σαφήνεια ο τρόπος πληρωμής του αναδόχου, ο δε διαγωνισμός αφορά την παροχή υπηρεσιών και ως εκ τούτου εκ του αντικειμένου του το συμβατικό τίμημα υπολογίζεται με βάση το κόστος που αντιστοιχεί στην απασχόληση του απαιτούμενου από τη διακήρυξη προσωπικού με καθεστώς πενθήμερης οκτάωρης απασχόλησης για την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων κτιρίου (ετήσιο κόστος/ανά άτομο). Εξάλλου από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι δημιουργήθηκε οιανδήποτε ασάφεια ή σύγχυση των ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων ως προς τον τρόπος πληρωμής του αναδόχου. Επομένως και αυτός ο λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός.Ανακαλεί την 25/2021 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Περιφερειακής Ενότητας ... Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών «επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων κτιρίου», μεταξύ του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ … «…» και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…».


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1398/2021

Παροχή Υπηρεσιών: Ζητείται η ανάκληση της 318/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την Πράξη αυτή έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού και της αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας «…», για την «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ - ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ SMART CITIES, ΜΕ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.554.044,88 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).​(....)Περαιτέρω, όπως προεκτέθηκε, στο άρθρο 2.2.6 της 14016/22.12.2020 διακήρυξης του Δήμου …, όσον αφορά στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των συμμετεχόντων, προβλέπεται ότι οι οικονομικοί φορείς απαιτείται (αυτοτελώς ή ως μέλη Ένωσης / Κοινοπραξίας) κατά την τελευταία τριετία προ της ημερομηνίας δημοσίευσης του διαγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να έχουν εκτελέσει τουλάχιστον τμήμα πολυετούς (τουλάχιστον δέκα ετών) σύμβασης ή συμβάσεων τύπου ΣΕΑ συνολικής συμβατικής αξίας τουλάχιστον 2.000.000 ευρώ. Ενόψει της κατά τα ανωτέρω διατύπωσης του άρθρου 2.2.6. της διακήρυξης, αρκεί η συμμετοχή και σε ένα μόνο τμήμα, ενώ δεν προβλέπεται ότι πρέπει να αφορά σε όλο το χρονικό διάστημα, στο οποίο αυτό αντιστοιχεί.Ανακαλεί την 318/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/Τ7/96/2009

Δημόσια έργα.Τροποποίηση μελέτης.Από τις προπαρατεθείσες διατάξεις συνάγεται ότι για την κατασκευή δημοσίων ή δημοτικών έργων απαιτείται προηγουμένως η εκπόνηση μελέτης, με την οποία εκτιμάται το είδος των απαιτούμενων για την εκτέλεση του έργου εργασιών και υλικών και οι ποσότητες αυτών, τα στοιχεία δε αυτά συνιστούν την τεχνική του περιγραφή, βάσει της οποίας εξάγεται τελικά η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτού. Εξάλλου, ο προσδιορισμός του οικονομικού αντικειμένου του έργου και ιδίως ο προϋπολογισμός της μελέτης, αποτελεί πρόκριμμα, για την επιλογή του κατάλληλου για την άρτια κατασκευή του, αναδόχου, κυρίως δια του προσδιορισμού της τάξης του εργοληπτικού του πτυχίου ανά κατηγορία εργασιών, σε συνδυασμό με την αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού και της ισότιμης πρόσβασης στις σχετικές διαδικασίες. Από αυτά παρέπεται ότι η ουσιώδης μεταβολή των συνθηκών ή των δεδομένων εκτέλεσης δημοσίου ή δημοτικού έργου, αμέσως μετά τη δημοπράτησή του και την υπογραφή της οικείας σύμβασης, αποτελεί καταρχήν λόγο τροποποίησης της οικείας μελέτης, τηρούμενης της ειδικής διαδικασίας, εφόσον δε η μεταβολή αυτή μεταλλάσσει κατ’ ουσίαν το φυσικό αντικείμενο του έργου, διότι συνεπάγεται είτε την υπερβολική αύξηση της ποσότητας των εργασιών είτε την εκτέλεση εργασιών που δεν είχαν συμπεριληφθεί στην αρχική μελέτη, εφόσον με αυτή λήφθηκαν υπόψη διαφορετικά δεδομένα, απαιτείται η σύνταξη νέας μελέτης, δοθέντος ότι στην οριακή αυτή περίπτωση προκύπτει νέο έργο με διαφορετικά τεχνικά χαρακτηριστικά, και, συνεπώς, διαφορετικού οικονομικού αντικειμένου.


ΕΣ/ΤΜ.6/3359/2009

ΕΡΓΑ.ζητείται η ανάκληση της 445/2009 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή Λιμνοδεξαμενής ... Δήμου ...», Ήχθη δε στην κρίση αυτή το Κλιμάκιο με την αιτιολογία ότι: α) είναι αναρμόδιο να ελέγξει το τμήμα των εργασιών του έργου που αφορά σε γεωτεχνικές εργασίες ..., εφόσον αυτές έχουν εκτελεσθεί, και β) δεν είναι νόμιμη η ανάθεση του λοιπού (ανεκτέλεστου) αντικειμένου της ίδιας συμπληρωματικής σύμβασης, εφόσον οι προβλεπόμενες χωματουργικές εργασίες καθώς και οι εργασίες από σκυρόδεμα αποσκοπούν στη βελτίωση του έργου, περαιτέρω δε, η αναγκαιότητα εκτέλεσής τους δεν οφείλεται σε απρόβλεπτα γεγονότα ή καταστάσεις, αλλά σε  παραλείψεις της αρχικής μελέτης.(..) Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι οι ανωτέρω συμπληρωματικές εργασίες, οι οποίες δεν υπερβαίνουν το 50% της αξίας των εργασιών  της αρχικής σύμβασης και δεν  περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της τελευταίας, πλην όμως είναι απαραίτητες για την άρτια και λειτουργική εκτέλεση του επίμαχου έργου, δεν μπορούν τεχνικά ή οικονομικά να διαχωριστούν από αυτή χωρίς τη δημιουργία μειζόνων προβλημάτων για την αναθέτουσα αρχή, κατέστησαν δε αναγκαίες κατά την τεχνική εκτέλεση αυτού αφενός λόγω μη αναγόμενου στο χρόνο εκπόνησης της αρχικής οριστικής μελέτης ...και μη δυνάμενου να προβλεφθεί ακραίου φαινομένου, που συνέβη στην ευρύτερη περιοχή του έργου εξαιτίας ισχυρών και μακράς διάρκειας  βροχοπτώσεων κατά το χρόνο εκτέλεσης των εργασιών, το χειμώνα 2008-2009, που επέφερε άνοδο της στάθμης του υπογείου υδροφόρου ορίζοντα και την ανατροπή των δεδομένων για την διαπερατότητα του υπεδάφους της περιοχής του έργου ..(βλ. τον Πίνακα βροχοπτώσεων του Σταθμού Άργους της Διεύθυνσης Γ/Τμήμα Υδρολογίας της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας περιόδου 1980 - 2009, που προσκομίζεται το πρώτον ενώπιον του Τμήματος και δεν είχε τεθεί υπόψη του εκδόντος την προσβαλλόμενη Πράξη Κλιμακίου, ...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 445/2009 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και κατά το μέρος που με αυτήν κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για τις χωματουργικές εργασίες ...Ανακαλεί την 445/2009 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της οικείας σύμβασης,..