ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η αναθεώρηση της 444/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που με αυτή απορρίφθηκε αίτηση της πρώτης αιτούσας και υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της δεύτερης αιτούσας για την ανάκληση της 532/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (..)Από την ένορκη εξέταση του μάρτυρα Σταμάτιου Ελευθερίου, σύμφωνα με την κατάθεση του οποίου, εάν το έργο, κατά  το μέρος που αφορά τα συστήματα σηματοδότησης - τηλεδιοίκησης και τηλεπικοινωνιών, ολοκληρωνόταν χωρίς να τηρηθούν οι προδιαγραφές του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/919, από τις ρυθμίσεις του οποίου κατελήφθη μετά από την έναρξη της κατασκευής του, θα ήταν ανέφικτη η πιστοποίηση της διαλειτουργικότητάς του, ως μέρος του άξονα των διευρωπαϊκών μεταφορών (βλ. τα πρακτικά της αναφερόμενης στην αρχή της παρούσας δημόσιας συνεδρίασης), καθώς και από τα λοιπά προσκομισθέντα στοιχεία, προκύπτει ότι, πράγματι, η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών κατέστη αναγκαία ενόψει των απαιτήσεων του εν λόγω Κανονισμού. Καθόσον δε, όπως, περαιτέρω, αποδεικνύεται (βλ τις αιτιολογικές εκθέσεις των 1ου, 2ου και 3ου Α.Π.Ε.), από το κονδύλιο των απροβλέπτων της αρχικής σύμβασης, το οποίο ανερχόταν σε 18.216.087,97 ευρώ, έχει ήδη νομίμως αναλωθεί ποσό 18.114.326,86 ευρώ και το προς διάθεση υπόλοιπο των 101.761,11 ευρώ δεν επαρκεί για τη χρηματοδότηση των εν λόγω εργασιών, το Δικαστήριο κρίνει ότι συντρέχει απρόβλεπτη περίσταση, κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 57 και 125 της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής δημοσίων έργων (ν. 3669/2008), η οποία δικαιολογεί τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Τούτο, πολύ περισσότερο που, εξαιτίας της αβεβαιότητας ως προς την έκβαση της εκκρεμούσας, τόσο κατά το χρόνο δημοπράτησης του αρχικού έργου (Νοέμβριος 2013), όσο και κατά το χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης (11.9.2014), αντιδικίας της «.....» με τον ανάδοχο προηγούμενης εργολαβίας (Σ. 279), όσον αφορά την υποχρέωσή του να προβεί στην αποκατάσταση των ζημιών των συστημάτων σηματοδότησης - τηλεδιοίκησης του Σ.Σ. Κιάτου και του Κ.Ε.Κ. Κορίνθου, ευλόγως οι σχετικές εργασίες δεν συμπεριελήφθησαν στο αντικείμενο της παρούσας εργολαβίας. Περίπτωση, τέλος, ανεπίτρεπτης μεταβολής του αρχικώς δημοπρατηθέντος αντικειμένου δεν συντρέχει εν προκειμένω, δοθέντος ότι στο αντικείμενο αυτό προβλεπόταν η διασύνδεση της νέας μονάδας αλληλεξάρτησης με το σύστημα σηματοδότησης και αλληλομανδάλωσης του Σ.Σ. Κιάτου, καθώς και η επέκταση του συστήματος τηλεδιοίκησης - σηματοδότησης του Κ.Ε.Κ. Κορίνθου, ως προς το υλισμικό (Hardware) και λογισμικό (Software), ώστε να καθίσταται δυνατή η από απόσταση διαχείριση των νέων συστημάτων αλληλομανδάλωσης, και, επομένως, οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη σύμβαση συμπληρωματικές εργασίες επί των ανωτέρω εγκαταστάσεων συνέχονται, κατά λειτουργική αναγκαιότητα, με το αρχικό συμβατικό αντικείμενο, συνιστώντας, μάλιστα, προϋπόθεση της άρτιας ολοκλήρωσής του.Αναθεωρεί εν μέρει την 444/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα οριζόμενα στο σκεπτικό της παρούσας. Ανακαλεί την 532/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΈΡΓΟ-Συμπληρωματική σύμβαση:...ζητείται η ανάκληση της 112/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας το Τμήμα αποφαίνεται ότι κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη οι ως άνω εργασίες δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ότι η εκτέλεση αυτών κατέστη αναγκαία λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση του αρχικού έργου. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την τεχνική περιγραφή του έργου, με την αρχική σύμβαση επιχειρείται η αποκατάσταση (ανάταξη) των συστημάτων σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης στα τμήματα της γραμμής, που ρητά αναφέρονται σε αυτήν, ώστε να επανέλθουν στην καλή λειτουργική τους κατάσταση, αλλά και η προσθήκη νέων δυνατοτήτων και λειτουργιών. Η σύμβαση αυτή, όπως άλλωστε τούτο αναφέρεται και στην ως άνω αιτιολογική έκθεση, παρουσιάζει ιδιαιτερότητα που οφείλεται στην ανομοιογένεια του εξοπλισμού που επρόκειτο να αναταχθεί /αναβαθμιστεί, καθόσον αυτός έχει εγκατασταθεί από πολλαπλές συμβάσεις, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους (πριν από 15 έως και πριν από 30 χρόνια) και υλοποιείται με διαφορετικές τεχνολογικές λύσεις. (..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν, να μην ανακληθεί η 112/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να καταπέσει το καταβληθέν παράβολο.

ΑΝΑΘΕΩΡΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1314/2018

ΈΡΓΟ-Συμπληρωματική σύμβαση:ζητείται η αναθεώρηση της 842/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής της από 23.3.2018 αίτησης ανάκλησης της 112/2018 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα τμήματα του άξονα …– ….– ….(Α.Σ.717/26.9.2014), μεταξύ της αιτούσας και της παρεμβαίνουσας κοινοπραξίας «.......A.».(...)Επομένως, από τη συνεκτίμηση όλων των ανωτέρω στοιχείων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις, μη οφειλόμενες σε υπαιτιότητα των οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής, εξαιτίας των οποίων κατέστη αναγκαία η εκτέλεση των εργασιών της υπό έλεγχο σύμβασης.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση καθώς και η υπέρ αυτής παρέμβαση της κοινοπραξίας «.......A.», πρέπει να γίνουν δεκτές, να αναθεωρηθεί η 842/2018 απόφαση του VI Τμήματος και να αποδοθεί στην αιτούσα το καταβληθέν παράβολο. Περαιτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η από 23.3.2018 αίτηση ανάκλησης, να ανακληθεί η  112/2018 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, να κριθεί ότι το οικείο σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και αντικατάστασης 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα τμήματα του άξονα …..» δύναται να υπογραφεί και, τέλος, να αποδοθεί στην αιτούσα το καταβληθέν αντίστοιχο παράβολο.Αναθεωρεί την 842/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή υπολειπόμενων έργων υποδομής, επιδομής, σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων σηράγγων για τη νέα σιδηροδρομική γραμμή … – …», συμβατικής δαπάνης 21.852.123,88 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (27.096.633,61 ευρώ, με Φ.Π.Α.).(....)Επομένως, συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις σύναψης της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης για τις ανωτέρω εργασίες, δεδομένου ότι είναι απαραίτητες, προκειμένου το σύνολο του έργου να είναι τεχνικά άρτιο, λειτουργικό και αξιόπιστο, ενώ κατέστησαν αναγκαίες εξαιτίας μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα της αναθέτουσας αρχής απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την τεχνική εκτέλεση του αρχικού έργου.Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή υπολειπόμενων έργων υποδομής, επιδομής, σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων σηράγγων για τη νέα σιδηροδρομική γραμμή … – …».

ΕΡΓΑ.(συμπληρωματική σύμβαση).(..) ζητείται η ανάκληση της 532/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου..(..)Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης κατά το μέρος που αφορά στις προαναφερόμενες εργασίες, με την αιτιολογία ότι δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στο νόμο προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης..(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2, το Τμήμα, κατά πλειοψηφία, κρίνει ότι όσον αφορά στις εργασίες για την ολοκλήρωση του υπογείου έργου της σήραγγας Μελισσίου σε τμήματα διανοιγμένα από προηγούμενη εργολαβία, αυτές κατέστησαν αναγκαίες όχι συνεπεία παραλείψεων ή σφαλμάτων της μελέτης του αρχικού εν προκειμένω έργου, όπως εσφαλμένως έκρινε το Κλιμάκιο, αλλά, όπως βασίμως προβάλλει η αιτούσα και η παρεμβαίνουσα, λόγω των μη δυνάμενων να προβλεφθούν τοπικών συγκλίσεων των εσωτερικών τοιχωμάτων τέτοιας κλίμακας που επηρέασαν την ασφάλεια του έργου και οι οποίες οφείλονται στην αιφνίδια τοπική μεταβολή των υδρογεωλογικών συνθηκών στη μη ορατή περιβάλλουσα συγκεκριμένου τμήματος της ήδη διανοιγμένης σήραγγας, πίσω και άνωθεν των προσωρινών μέτρων υποστήριξης. Τούτο άλλωστε καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι οι ως άνω απρόβλεπτου μεγέθους συγκλίσεις εκδηλώθηκαν αιφνιδίως σε συγκεκριμένη περιοχή (κατά τόπους) και όχι σε όλο το μήκος της σήραγγας (τοπική εμφάνιση του φαινομένου), αρκετά μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης και κατά την εξέλιξη των υπολειπόμενων εργασιών διάνοιξης από Χ.Θ. 26+208 έως 26+283, ενώ το μέτωπο εκσκαφής πλησίαζε από δυτικά, καίτοι είχαν ληφθεί μέτρα απάντλησης των υπογείων υδάτων με χρήση μόνιμου δικτύου άντλησης στα διανοιγμένα τμήματα της σήραγγας και από την παρούσα αλλά και την προηγούμενη διαλυθείσα εργολαβία. Επομένως, συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις που επιτρέπουν την κατάρτιση συμπληρωματικής σύμβασης για την εκτέλεση των εργασιών αυτών, οι οποίες είναι συναφείς με το αρχικό έργο και αναγκαίες για την ολοκλήρωσή του.(..)Περαιτέρω, το Τμήμα ομοφώνως κρίνει ότι, όσον αφορά στις εργασίες για την εγκατάσταση συστημάτων σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και τηλεπικοινωνιών και λοιπών συναφών υποδομών στο Σ.Σ. Κιάτου και στο Κ.Ε.Κ. Κορίνθου, αυτές δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον πρόκειται για ένα νέο έργο, το οποίο δεν προβλεπόταν στην αρχική μελέτη του επίμαχου έργου και συνεπώς δεν πρόκειται για συμπληρωματικές εργασίες, αλλά για ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων (μετά τη δημοπράτηση) επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του αρχικού έργου,...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές και να ανακληθεί η 532/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, κατά το μέρος αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης αναφορικά με τις εργασίες για την ολοκλήρωση του υπογείου έργου της σήραγγας Μελισσίου σε τμήματα διανοιγμένα από προηγούμενη εργολαβία, να μην ανακληθεί δε η πράξη αυτή κατά το μέρος αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης αναφορικά με τις εργασίες για την εγκατάσταση συστημάτων σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και τηλεπικοινωνιών και λοιπών υποδομών

ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1352/2018:Αναθεωρεί εν μέρει την 444/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα οριζόμενα στο σκεπτικό της παρούσας. Ανακαλεί την 532/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Συμπληρωματική σύμβαση. Έργασίες υπερύψωσης οδικής αρτηρίας δεν προέκυψαν από τη μεγάλη αντίδραση των κατοίκων της περιοχής, αμέσως μετά την εγκατάσταση του αναδόχου, αλλά οφείλονται στην εσφαλμένη πρόβλεψη του σχεδιασμού αυτής στην αρχική μελέτη του έργου, η οποία μάλιστα οδήγησε στη σύνταξη νέας μελέτης, ενώ οι εργασίες τσιμεντενέσεων λόγω έντονων βροχοπτώσεων οφείλονται σε σφάλματα και παραλείψεις των μελετών, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται η διάρκεια, ο χρόνος και η ένσταση των βροχοπτώσεων, που προκάλεσαν την αστοχία του ορύγματος. Οι εργασίες σηματοδότησης ισόπεδου κόμβου οφείλονται σε αστοχίες της αρχικής μελέτης. Με την 2844/2010 απόφαση του VI Τμήματος ανακλήθηκε η προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου, καθόσον κρίθηκε ότι οι συμπληρωματικές εργασίες προέκυψαν στο πλαίσιο εναρμόνισης του ελεγχόμενου έργου με τα αντίστοιχα έργα της σύμβασης παραχώρησης της Ιονίας Οδού, ενώ το ύψος των βροχοπτώσεων ήταν διπλάσιο από αυτό της προηγούμενης διετίας με αυξημένο αριθμό ημερών βροχής ανά μήνα (22-24 ημέρες).

Αντικατάσταση ξύλινων θυρών νοσοκομείου...Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η σύμβαση, που αποτελεί το νόμιμο έρεισμα της ελεγχόμενης δαπάνης, μη νομίμως ανατέθηκε στον φερόμενο ως δικαιούχο του εντάλματος, διότι η προσφορά του στον σχετικό διαγωνισμό ήταν απαράδεκτη, αφού δεν προσκόμισε έγκυρο δικαιολογητικό, από εκείνα που ζητούνταν από τη διακήρυξη επί ποινή αποκλεισμού. Είναι δε αβάσιμος ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι η κρίσιμη βεβαίωση ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο του διαγωνισμού εφόσον δεν είχε παρέλθει η προβλεπόμενη εξηκονθήμερη προθεσμία εντός της οποίας η φερόμενη ως δικαιούχος, ανάδοχος εργοληπτική επιχείρηση είχε τη δυνατότητα να ζητήσει τακτική αναθεώρηση της βεβαίωσης εγγραφής, αφού η επικαλούμενη παράταση της ισχύος του πτυχίου επέρχεται μόνο όταν έχει ήδη κατατεθεί, πριν από την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού, σχετική αίτηση αναθεώρησης του πτυχίου.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω δεν είναι νόμιμη η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, επομένως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Aντικατάσταση αγωγών ομβρίων...Οι προβλεπόμενες εργασίες ήταν κυρίως αφανείς εργασίες εντός του εδάφους, η ακριβής προμέτρηση ποσοτήτων των οποίων θα ήταν δυνατή, κατά το στάδιο της μελέτης, μόνο με την πραγματοποίηση διερευνητικών τομών στην οδό, διαδικασία που δεν προκρίθηκε, διότι επρόκειτο για οδό σε λειτουργία, με αποτέλεσμα η μελέτη να στηριχθεί σε επιφανειακή εκτίμηση – προμέτρηση ποσοτήτων. Σύμφωνα με το ίδιο ως άνω έγγραφο, κατά την εκτέλεση του έργου προέκυψε αύξηση στις εργασίες κυρίως των εκσκαφών και μεταφοράς των προϊόντων προς απόρριψη και εγκιβωτισμού με σκυρόδεμα του αγωγού στο σημείο σύνδεσης με τον συλλεκτήριο αγωγό στη ..., οι οποίες ήταν αναπόφευκτες προκειμένου το έργο να αποδοθεί, το συντομότερο δυνατό, ολοκληρωμένο, λειτουργικό και άρτια τεχνικά κατασκευασμένο. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι αντικείμενο του 1ου Α.Π.Ε. του έργου «Αντικατάσταση αγωγών ομβρίων» ήταν πράγματι η επανόρθωση ποσοτικών σφαλμάτων της μελέτης και ως εκ τούτου, νομίμως η σχετική δαπάνη για την πληρωμή των προαναφερόμενων υπερσυμβατικών εργασιών βάρυνε το κονδύλιο των απρόβλεπτων της οικείας σύμβασης. Κατ’ ακολουθίαν, η δαπάνη που εντέλλεται με το 414, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα είναι νόμιμη, ωστόσο, το ένταλμα αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2010.

Ως απρόβλεπτες περιστάσεις θεωρούνται αιφνίδια πραγματικά γεγονότα, που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης και τα οποία, παρότι η μελέτη (οριστική ή προμελέτη) με βάση την οποία προσδιορίσθηκε το τεχνικό αντικείμενο του έργου υπήρξε πλήρης και ακριβής, αντικειμενικά δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής και να ενταχθούν στο αρχικό έργο και τη συναφθείσα σύμβαση. Οι περιστάσεις που επικαλείται για την αιτιολόγηση του απρόβλεπτου η αναθέτουσα αρχή, η οποία φέρει και το σχετικό βάρος απόδειξης (βλ. αποφ. VI Τμ. Ελ. Συν. 2066/2010, 3359, 3357, 2502, 1780/2009), δεν πρέπει να απορρέουν από δική της ευθύνη (βλ. απόφ. VI Τμ. 707/2010). Περαιτέρω, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να θεωρηθούν ως «συμπληρωματικές εργασίες» οφειλόμενες σε απρόβλεπτα γεγονότα εκείνες που αφορούν σε επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου ή στη βελτίωση της ποιότητάς του, καθόσον είναι ανεπίτρεπτη η εκ των υστέρων μεταβολή του αντικειμένου του έργου, που δεν ήταν γνωστή στο σύνολο των διαγωνιζομένων, κατά την υποβολή της προσφοράς τους, και δεν αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου (βλ. πράξεις VI Τμ. Ελ. Συν. 98, 192, 197, 216 και 232/2006, 108/2007, 2069/2010). Ομοίως δεν αποτελούν απρόβλεπτες περιστάσεις η εφαρμογή νέων κανονισμών και κανόνων, συνεπεία των οποίων δεν τροποποιείται η όλη κατασκευή και οι οποίοι καθιερώθηκαν ως υποχρεωτικοί μετά την ανάθεση του έργου καθώς και παραλείψεις ή σφάλματα της προμέτρησης της μελέτης καθόσον οι εργασίες, που οφείλονται στα ανωτέρω, καλύπτονται αποκλειστικά από το κονδύλιο των απροβλέπτων που περιλαμβάνεται στην αρχική σύμβαση (πρ.Ε΄ Κλιμ 350/2010). Τέλος, η απόφαση του αρμοδίου οργάνου περί προσφυγής στην παραπάνω διαδικασία ανάθεσης πρέπει, ως εκ της φύσεώς της, να είναι ειδικώς και επαρκώς αιτιολογημένη, ώστε να καθίσταται εφικτός από το Ελεγκτικό Συνέδριο ο έλεγχος νομιμότητάς της (βλ. αποφ. VI Τμ Ελ. Συν. 2066, 285-6, 136/2010).

Εξόφληση του 1ου λογαριασμού του έργου «Επισκευή δαπέδων και διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου κτιρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η ανάθεση στην προκειμένη περίπτωση, του ανωτέρω έργου με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, δεν ήταν νόμιμη, καθόσον δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις που τίθενται από το άρθρο 28 παρ. 3 περ. δ΄ του ν. 3669/2008 για την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Ειδικότερα, η επικληθείσα κατεπείγουσα και έκτακτη ανάγκη για την προστασία και τη λειτουργικότητα του κτηρίου «......» που εφάπτονταν με τον υπό διαμόρφωση περιβάλλοντα χώρο, λόγω των έντονων βροχοπτώσεων και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας κατά τη χειμερινή περίοδο, δεν δύναται να θεωρηθεί ως λόγος, ο οποίος συναρτάται με εξαιρετικά και όλως ασυνήθη γεγονότα (δε συνιστούν τέτοια, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, οι χειμερινές βροχοπτώσεις και η άνοδος της στάθμης των θαλάσσιων υδάτων, των οποίων εξάλλου η ιδιαίτερη ένταση δεν αποδεικνύεται από κάποιο δημόσιο έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει η εκδήλωση ασυνήθιστα έντονων βροχοπτώσεων που έπληξαν το Νομό σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο), μη δυνάμενα να προβλεφθούν και να ληφθούν υπόψη κατά τον προγραμματισμό των αναγκών της αναθέτουσας αρχής. Τούτο διότι, ήταν γνωστό ότι το ως άνω κτήριο γειτνιάζει άμεσα με τη μαρίνα και το παραλιακό μέτωπο του ......, με συνέπεια αυτό να είναι εκτεθειμένο στις έντονες βροχοπτώσεις και στην πιθανή άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά τη χειμερινή περίοδο και, ως εκ τούτου, ήταν αναγκαία η προστασία του. Επιπρόσθετα, δεν προκύπτει για ποιο λόγο υπήρχε εξ αρχής αδυναμία τήρησης των προθεσμιών που απαιτούνται για τη διενέργεια ανοικτής δημοπρασίας, οι οποίες, λόγω του προϋπολογισμού του έργου, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων δεν υπερβαίνουν τον ένα (1) μήνα, με δεδομένο μάλιστα ότι η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Λιμενικού Ταμείου για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης έγινε στις 25.2.2009 ενώ η σχετική σύμβαση με την ανάδοχο υπογράφηκε στις 15.4.2009, μεσούσης της εαρινής περιόδου, όταν τα ως άνω καιρικά φαινόμενα είχαν παρέλθει ή μετριασθεί, η δε αποπεράτωσή του έλαβε χώρα την 1η.7.2009 (βλ. την 19339/1.7.2009 βεβαίωση περαίωσης εργασιών της Διευθύντριας Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου ......) (πρβλ. Πράξη VII Τμ. Ελ. Συν. 255/2011). Εξάλλου, κατά την κρίση του Κλιμακίου, η παραπάνω ανάθεση δεν μπορεί να βρει νόμιμο έρεισμα ούτε στις διατάξεις περί ανάθεσης συμπληρωματικών εργασιών (άρθρο 28 παρ. 3 περ. ε΄ του ν. 3669/2008), τούτο δε ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι δεν τηρήθηκε η διαδικασία σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, όπως προβάλλει και η διαφωνούσα Επίτροπος.