Kατασκευή δικτύων ύδρευσης αποχέτευσης- συμπληρωματική σύμβαση:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις 1, 2 και 3 σκέψεις της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μεταξύ των στοιχείων της διαδικασίας δεν συνυποβάλλεται σχέδιο της προς σύναψη 1ης συμπληρωματικής σύμβασης. Πέραν τούτου όμως, στα στοιχεία του φακέλου δεν περιλαμβάνεται απόφαση της προϊσταμένης αρχής, με την οποία να εγκρίνεται η σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης καθώς και η οικεία γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου. Ακολούθως, στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που προηγείται της σύναψης της συμπληρωματικής σύμβασης, ήτοι δεν στοιχειοθετείται ούτε επιμέρους φάση της ελεγχόμενης από το Ελεγκτικό Συνέδριο διαδικασίας. Συνεπώς, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας να αποφανθεί για τη νομιμότητα της διαδικασίας σύναψης της ως άνω σύμβασης, ο φάκελος της οποίας απαραδέκτως εισάγεται για προσυμβατικό έλεγχο. Σε κάθε περίπτωση η ως άνω διαδικασία δεν δύναται να εκληφθεί ως τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, για την οποία δεν απαιτείται νέα διαδικασία σύμβασης δεδομένου ότι η αναφερόμενη στο από 2.3.2018 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Ηρακλείου ως τροποποίηση αφορά στην παροχή υπηρεσιών αρχαιολογικής παρακολούθησης εκσκαφών και όχι σε ανάθεση έργου όπως η αρχική σύμβαση. Με το ως άνω περιεχόμενο όμως, επέρχεται μεταβολή της συνολικής φύσης της αρχικής σύμβασης κατ’ αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 337 παρ. 2 του ν, 4412/2016.

Συμπληρωματική σύμβαση (άρθρο 57 ν. 3669/2008). Το Κλιμάκιο απέχει του ελέγχου, καθόσον δεν εκδόθηκε από το αρμόδιο όργανο η απόφαση έγκρισης σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς και των συνοδευόντων αυτήν 2ου ΑΠΕ και 2ου ΠΚΤΜΝΕ. Δεν έχει ολοκληρωθεί επομένως, η διαδικασία που προηγείται της σύναψής της και δεν στοιχειοθετείται ούτε έλεγχος επιμέρους φάσης της διαδικασίας. Με την 2727/2010 απόφαση του VI Τμήματος ανακλήθηκε η προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου, καθόσον προσκομίστηκε η απόφαση έγκρισης σύναψης της συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς και των συνοδευόντων αυτή 2ου ΑΠΕ και 2ου ΠΚΤΜΝΕ, και δεν διαπιστώθηκε περαιτέρω, ουσιώδης νομική πλημμέλεια, που να κωλύει την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης.

Εγκατάσταση αφαλάτωσης .(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 1, 2 και 3 της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ανεξαρτήτως εάν η αρχική σύμβαση του ως άνω έργου υποβλήθηκε ή όχι σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που απαιτείται κατά νόμο να προηγηθεί για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και η οποία, ολοκληρούμενη σε μία και μοναδική φάση, περιλαμβάνει την έκδοση απόφασης ανάθεσης στον ανάδοχο συμπληρωματικών εργασιών και έγκρισης του οικείου Α.Π.Ε., ενώ ουδέν σχέδιο σύμβασης υποβάλλεται προς έλεγχο. Συνεπώς, ο φάκελος με τα στοιχεία της υπόθεσης εισάγεται για έλεγχο στο Κλιμάκιο τούτο προώρως.  Για τους λόγους αυτούςΑπαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο τούτο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας ο φάκελος της διαδικασίας που αφορά στον «3° Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα εργασιών του έργου με τίτλο: "Εγκατάσταση αφαλάτωσης"

Κατασκευή-αναάθμιση οδικού άξονα...Mε τη 275/2012 Πράξη του παρόντος Κλιμακίου κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του Δημοσίου, εκπροσωπούμενου από τον Προϊστάμενο του Τμήματος Κατασκευής Οδών και Γεφυρών (Δ1β) της Διεύθυνσης Οδικών Έργων (Δ1) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (νυν «Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών», βλ. άρθρο 4 παρ. 2 του π.δ. 123/2016, ΦΕΚ Α΄ 208), και της κοινοπραξίας εργοληπτικών επιχειρήσεων με την επωνυμία «…», για την εκτέλεση του έργου «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ/ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΟΔΙΚΟΥ ΑΞΟΝΑ …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 39.515.400,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ). Το έργο, που είχε αρχικώς ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ενίσχυση της προσπελασιμότητας», έχει ήδη ενταχθεί ως Υποέργο 1 της Πράξης «Κατασκευή – αναβάθμιση του οδικού άξονα ...» στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (εφεξής «ΕΤΠΑ» - βλ. την οικ.7603/29.6.2016 απόφαση της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΤΠΑ και του Ταμείου Συνοχής, με την οποία ορίσθηκε η επιλέξιμη δημόσια δαπάνη για τον υπολογισμό της κοινοτικής συνδρομής σε 37.409.525,46 ευρώ). Στις 10.9.2012 υπογράφηκε η σχετική σύμβαση, έναντι συνολικού ανταλλάγματος 38.004.088,80 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ). Ήδη, με το ΚΓ/ΦΚΑΘ75.00/ΟΔ/οικ.8414/2.11.2015 έγγραφο του Προϊσταμένου της Ειδικής Υπηρεσίας Δημοσίων Έργων Κατασκευής και Συντήρησης Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών υποβλήθηκε ενώπιον του Κλιμακίου τούτου σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το ως άνω έργο, συνολικής δαπάνης 12.850.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ), για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, συνοδευόμενο από τον 2ο ΑΠΕ της 1ης αυτής συμπληρωματικής σύμβασης, το 2ο ΠΚΤΜΝΕ, την οικεία Αιτιολογική Έκθεση και την από 4.8.2016 Γνωμοδότηση του Συμβουλίου Δημοσίων Έργων (Τμήμα Κατασκευών). Πλην όμως, στα στοιχεία του φακέλου δεν περιλαμβάνεται απόφαση έγκρισης της υποβληθείσας για έλεγχο συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς και των συνοδευόντων αυτή ΑΠΕ και ΠΚΤΜΝΕ, από την Προϊσταμένη Αρχή (αλλά σχέδιο της απόφασης αυτής). Ως εκ τούτου, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις Ι και ΙΙ, στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που προηγείται της σύναψης της εν λόγω σύμβασης, ήτοι δεν στοιχειοθετείται ούτε επιμέρους φάση της ελεγχόμενης από το Ελεγκτικό Συνέδριο διαδικασίας. Συνεπώς, το Κλιμάκιο στερείται της αρμοδιότητας να αποφανθεί για τη νομιμότητα του σχεδίου της συμπληρωματικής αυτής σύμβασης, το οποίο εισήχθη απαραδέκτως για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Δοκιμαστική λειτουργία, λειτουργία και συντήρηση των ΣΜΑ Ηπείρου, Μεταφορά Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) και υπολείμματος της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Ηπείρου», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης, 4.311.239,15 ευρώ πλέον ΦΠΑ(...)Ως εκ τούτου και δεδομένου ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η φάση της διαδικασίας του διαγωνισμού, η οποία συνίσταται στην καταχώριση της διακήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ που, κατά τη ρητή πρόβλεψη του νόμου, αποτελεί όρο ισχύος της τελευταίας, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας ελέγχου του υποβληθέντος σχεδίου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, απαραδέκτως εισάγεται προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου το σχέδιο διακήρυξης. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή συλλεκτήριου αγωγού ομβρίων επί της Λεωφόρου Αθηνών, από την οδό Πατριάρχου Σεργίου Δήμου Περιστερίου μέχρι την οδό Πύλου Δήμου Χαϊδαρίου», συμβατικής δαπάνης 1.403.225,81 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η σύναψη της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εξακολουθεί να τελεί σε επίπεδο προπαρασκευής, δεδομένου ότι δεν έχει εκδοθεί από το αρμόδιο όργανο, ήτοι από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής η απόφαση έγκρισης του 2ου ΑΠΕ. Όμως, προκειμένου να ασκηθεί, κατά τις οικείες διατάξεις, από το Ελεγκτικό Συνέδριο προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας της σύμβασης αυτής, απαιτείται δήλωση βούλησης της αναθέτουσας αρχής με τέτοιο περιεχόμενο, ήτοι απόφαση σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης, που περιέχει, επιπλέον, και την έγκριση του συνοδευτικού της σύμβασης Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών. Περαιτέρω, εφόσον δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που απαιτείται κατά νόμο να προηγηθεί για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, δεν στοιχειοθετείται αυτοτελής επιμέρους φάση της διαδικασίας σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης, νομίμως υποβαλλόμενη προς άσκηση προσυμβατικού ελέγχου(....) Απαραδέκτως, εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου τούτου για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας το σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή συλλεκτήριου αγωγού ομβρίων επί της Λεωφόρου Αθηνών, από την οδό Πατριάρχου Σεργίου Δήμου Περιστερίου μέχρι την οδό Πύλου Δήμου Χαϊδαρίου», μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της εταιρείας «… ΑΤΕ».

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕλΣυν.Κλ.Ε/434/2016.

Ανάκληση-κατακύρωσης.Εκκρεμείς στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά την 31.12.2010 αιτήσεις ακυρώσεως κατά πράξεων της διαδικασίας που προηγείται της σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, οι οποίες δεν εμπίπτουν στον ν. 3886/2010, υπάγονται από την έναρξη ισχύος του ν. 3900/2010, δηλαδή από 1.1.2011, στην αρμοδιότητα του τριμελούς διοικητικού εφετείου, στο οποίο και πρέπει να παραπέμπονται (βλ. ΣτΕ 263/2011 σε Συμβούλιο).

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: Οπροληπτικός έλεγχος νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου διενεργείται πριν από την υπογραφή των συμβάσεων με σκοπό τη διαπίστωση τυχόν νομικών πλημμελειών σε πράξεις της διαδικασίας που προηγείται της κατάρτισής τους, προϋποθέτει δε την ολοκλήρωση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου με την έκδοση της κατακυρωτικής πράξης από την αναθέτουσα αρχή (Ε.Σ. Τμ. Μείζ.- Επταμ. Συνθ. απόφ. 1172/2012).Κρίσιμος δε χρόνος τόσο για την υποβολή της σύμβασης προς έλεγχο όσο και για την αποκρυστάλλωση της αρμοδιότητας του ελεγκτικού οργάνου είναι ο χρόνος ολοκλήρωσης του σταδίου που προηγείται της υπογραφής της σύμβασης (βλ. Ε.Σ. Πρακτ. Ολομ. της 7ης Γεν. Συν. της 7.3.2001, Θέμα Δ΄). Το στάδιο δε αυτό, όπως συνάγεται από το συνδυασμό των άρθρων 20, 21 και 23 του π.δ.118/2007 «Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου» (Α΄ 150), που εφαρμόζεται αναλόγως και επί των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών των Περιφερειών, είναι η τελευταία εκτελεστή διοικητική πράξη που προηγείται της σύναψης της σύμβασης παροχής υπηρεσιών, ήτοι η κατακυρωτική του αποτελέσματος της προηγηθείσας διαδικασίας απόφαση (πρβλ. Ε.Σ. αποφ. VI Τμ. 2883/2014, 2444, 2492, 1991, 856, 675/2012, Πράξεις Ζ΄ Κλιμ. 283/2015, 243/2015). (..) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη (Ι) που προηγήθηκε, καθ’ ύλην αρμόδιο όργανο του προσυμβατικού ελέγχου της προεκτεθείσας επί μέρους φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας, με αντικείμενο την ανάθεση υπηρεσιών μεταφοράς μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Περιφέρειας ….για τα σχολικά έτη 2015-2016 - η οποία εκτείνεται μέχρι την ανάδειξη προσωρινών μειοδοτών και την αποστολή στους προσωρινούς αναδόχους του 165281/26.8.2015 εγγράφου του Τμήματος Προμηθειών σχετικά με την υποχρέωση προσκόμισης των δικαιολογητικών κατακύρωσης-, στο πλαίσιο της οποίας δεν έχει εκδοθεί ακόμα η κατακυρωτική του αποτελέσματος της προηγηθείσας διαδικασίας απόφαση, είναι ο αρμόδιος Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επομένως, το Κλιμάκιο τούτο στερείται αρμοδιότητας ελέγχου της ως άνω επιμέρους φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας. Κατόπιν τούτου, ο φάκελος πρέπει να παραπεμφθεί στην αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο …..

Προσυμβατικός Έλεγχος:Να ελέγξει τη νομιμότητα φάσης της διαδικασίας του …. Α.Ε. (στο εξής …) για την εκμίσθωση περιουσιακών στοιχείων του Ελληνικού Δημοσίου που επί του παρόντος είναι μισθωμένα στη «…. (στο εξής …)»(....)Κατά συνέπεια, σύμφωνα και με όσα έγιναν παραπάνω δεκτά (σκέψη 2), το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας να αποφανθεί για τη νομιμότητα της υποβληθείσας για έλεγχο φάσης της διαδικασίας, δεδομένου ότι αυτή δεν είναι ώριμη προς έλεγχο. Απαραδέκτως εισάγεται για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας η επιμέρους φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας του … για την εκμίσθωση περιουσιακών στοιχείων του Ελληνικού Δημοσίου που επί του παρόντος είναι μισθωμένα στη …, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/731/2022

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:«Παραχώρηση υπηρεσιών συλλογής και διαχείρισης υγρών αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου των πλοίων που καταπλέουν στη θαλάσσια περιοχή αρμοδιότητας της …. Α.Ε.»(...)Ενόψει των ανωτέρω και δοθέντος ότι η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, ο φάκελος με τα στοιχεία της οποίας υποβλήθηκε για έλεγχο, ανέρχεται σε 480.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), ήτοι υπολείπεται του ορίου του ενός εκατομμυρίου ευρώ χωρίς ΦΠΑ, η εν λόγω σύμβαση εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Κατά συνέπεια, απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο ο φάκελος με τα στοιχεία και το οικείο σχέδιο σύμβασης.