Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ, ΙΙΙ και ΙV της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Α) δεν είναι νόμιμη η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου με διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού εργοληπτικών επιχειρήσεων, καθόσον, εν προκειμένω, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Β) Η εφαρμογή για το ελεγχόμενο έργο του συστήματος που προβλέπει ενιαίο ποσοστό έκπτωσης σε συμπληρωμένο τιμολόγιο της Υπηρεσίας δεν είναι νόμιμη, καθόσον, ο προϋπολογισμός του ελεγχόμενου έργου, (2.100.000 ευρώ, ήτοι δαπάνη εργασιών = 1.764.705,88 ευρώ συν ΦΠΑ= 335.294,12 ευρώ), υπερβαίνει το εκ του νόμου προβλεπόμενο όριο των 750.000 ευρώ, ενώ δεν φαίνεται να συντρέχει, εν προκειμένω, ούτε η σωρευτικώς απαιτούμενη προϋπόθεση της δυσχερούς ή αδύνατης προμέτρησης των εργασιών, αφού στα στοιχεία του φακέλου υπάρχει το από 28.4.2009 φύλλο αναλυτικής προμέτρησης όλων των εργασιών, ως τμήμα της μελέτης του έργου. Γ) Τέλος, ο επίμαχος διαγωνισμός πάσχει και εκ του ότι, μη νομίμως η Επιτροπή Διαγωνισμού συγκροτήθηκε από το Δήμαρχο ..., ενώ έπρεπε να συγκροτηθεί από την έχουσα ειδική προς τούτο αρμοδιότητα Δημαρχιακή Επιτροπή.

Συμπληρωματικές συμβάσεις.Καταβολή ποσού 126.998,00 ευρώ στη φερόμενη ως δικαιούχο εργοληπτική εταιρεία «......», σε εξόφληση του 3ου λογαριασμού του έργου «Συντήρηση και αξιοποίηση Μετοχίου Ιεράς Σκήτης Αγίου Ανδρέα». Ως αιτιολογία της άρνησής του ο Επίτροπος προέβαλε ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, κατά το ποσό των 30.837,06 ευρώ, που αφορά στην 1η συμπληρωματική σύμβαση του εν λόγω έργου, καθόσον δεν στοιχειοθετείται η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που να δικαιολογούν την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της ανάθεσης συμπληρωματικών εργασιών στον ανάδοχο του αρχικού έργου, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 57 του ν. 3669/2008. (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, μη νόμιμα, ο πρώην Δήμος ...... προέβη στη σύναψη της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης εργασιών του οικείου έργου, καθόσον δεν αποδεικνύεται η συνδρομή αιφνίδιων πραγματικών γεγονότων, που ανέκυψαν κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, τα οποία δεν μπορούσαν αντικειμενικά, να προβλεφθούν και να ενταχθούν στο τεχνικό αντικείμενο της κύριας σύμβασης, όπως αυτό προσδιορίστηκε με βάση την αρχική μελέτη του έργου, προϋπόθεση η οποία, πρέπει να συντρέχει σωρευτικά με τις λοιπές προϋποθέσεις του νόμου, που αφορούν στην αδυναμία διαχωρισμού των συμπληρωματικών εργασιών από την κύρια σύμβαση και στην αναγκαιότητά τους για την τελειοποίηση του έργου. Και ναι μεν ο Δήμος ......, (βλ. το 29324/29.7.2013 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών), προβάλλει ότι ήταν οι διαπιστωθείσες κατά τις εκσκαφές και μετά την αποκάλυψη των θεμελίων και της φέρουσας τοιχοποιΐας συνθήκες που είχαν σαν αποτέλεσμα την συμπλήρωση του φυσικού αντικειμένου της αρχικής μελέτης και, κατ’ επέκταση, την εκτέλεση των επίμαχων συμπληρωματικών εργασιών, οι επικαλούμενες, όμως, εκ μέρους του Δήμου καταστάσεις, που ανάγονται στις ήδη υπάρχουσες κατά το χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης συνθήκες, δεν στοιχειοθετούν κατά την κρίση του Κλιμακίου απρόβλεπτες περιστάσεις, δοθέντος ότι η παλαιότητα των κτιρίων συνιστά αναγκαία παράμετρο που πρέπει να λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη, κατά τη σύνταξη μελέτης αναπαλαίωσης – συντήρησης, η οποία άλλωστε καθορίζει την έκταση των αναγκαίων εργασιών. Υπό το πρίσμα αυτό, η αδυναμία ακριβούς προμέτρησης των εργασιών συνιστά λογικό μεν ενδεχόμενο, δικαιολογεί, όμως, μία εύλογη απόκλιση - αστοχία της μελέτης, στο μέτρο που δεν υπερβαίνει το κονδύλιο των απροβλέπτων της εργολαβικής σύμβασης, το οποίο εν προκειμένω ανερχόταν σε ποσοστό 15% επί του συνολικού προϋπολογισμού και το οποίο αναλώθηκε για την κάλυψη σφαλμάτων της προμέτρησης της αρχικής μελέτης ως προς την ποσότητα ορισμένων εργασιών. Σε κάθε δε περίπτωση λόγω της παλαιότητας του κτιρίου και του γεγονότος ότι μέρος αυτού είχε καταστραφεί, η κατάσταση της φέρουσας κατασκευής και της θεμελίωσης αυτού έπρεπε να είχε ερευνηθεί επισταμένως και με κάθε δυνατή επιμέλεια στην αρχική μελέτη. Περαιτέρω, μη νομίμως περιελήφθη στην συμπληρωματική σύμβαση η αύξηση του Φ.Π.Α. από 19% σε 23%, καθώς η εφαρμογή νέων κανόνων που καθιερώνονται ως υποχρεωτικοί μετά την ανάθεση του έργου, όπως η αύξηση του Φ.Π.Α., καλύπτονται αποκλειστικά από το κονδύλιο των απροβλέπτων που περιλαμβάνεται στην αρχική σύμβαση. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου, σύμφωνα με τον οποίο το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά τον προληπτικό έλεγχο δαπάνης που αφορά στην εξόφληση λογαριασμού συμπληρωματικής σύμβασης, δεν μπορεί να ελέγξει παρεμπιπτόντως ούτε τη νομιμότητα της σύμβασης αυτής ούτε τη νομιμότητα του συνταχθέντος Α.Π.Ε., καθόσον πρόκειται για πράξεις οι οποίες δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί δικαστικώς και κατά συνέπεια καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας, είναι απορριπτέος το μεν ως μη νόμιμος, καθόσον ο έλεγχος που ασκείται από το Δικαστήριο εκτείνεται σε όλα τα ζητήματα που άπτονται της νομιμότητας και κανονικότητας της δαπάνης, εφόσον δεν έχουν κριθεί από το αρμόδιο δικαστήριο με ισχύ δεδικασμένου, το δε ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, καθόσον ο Επίτροπος, κατά τον διενεργηθέντα προληπτικό έλεγχο της υπό κρίση δαπάνης, δεν έλεγξε τη νομιμότητα του 1ου Α.Π.Ε., αλλά τη συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων σύναψης και εντεύθεν τη νομιμότητα της συμπληρωματικής σύμβασης και, τέλος, για τον πρόσθετο λόγο ότι η από 10.9.2010 συμπληρωματική σύμβαση δεν αποτελεί ατομική διοικητική πράξη που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, ώστε να τίθεται ζήτημα παρεμπίπτοντος ελέγχου αυτής (βλ. πράξεις VII Τμ. 29, 130/2012).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 20/2016 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: 1) Η παράλειψη της τήρησης της προβλεπόμενης προθεσμίας 15 ημερών μεταξύ της δημοσίευσης της περίληψης της διακήρυξης στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού δεν μπορεί να αποτελέσει αφ’ εαυτής λόγο διακωλυτικό της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης (πρβλ. VI Τμήμα 856/2012), καθόσον, στην προκειμένη περίπτωση, παρά την ως άνω παράλειψη, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού έλαβε, κατά τα προαναφερθέντα, ευρεία δημοσιότητα, με αποτέλεσμα τη συμμετοχή στο διαγωνισμό ικανού αριθμού υποψηφίων (σε σχέση με τον εντοπισμένο χωρικά χαρακτήρα του συγκεκριμένου έργου) και συνεπώς την ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού. 2) Στην προκειμένη περίπτωση νομίμως η αναθέτουσα αρχή συνέταξε τα τεύχη δημοπράτησης βάσει του άρθρου 5 του ν. 3669/2008, δεδομένου ότι το υπό ανάθεση έργο έχει ως αντικείμενο τη συντήρηση υφιστάμενου οδικού δικτύου και προϋπολογισμό 300.000,00 €, επέλεξε δε βάσει του ως άνω άρθρου, κατά διακριτική ευχέρεια, το σύστημα υποβολής προσφοράς με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης (ήτοι σε ακέραιες μονάδες επί τοις εκατό) στις τιμές του τιμολογίου (ήτοι στον προϋπολογισμό) της υπηρεσίας, για την εφαρμογή του οποίου δεν απαιτείται αναλυτική προμέτρηση των εργασιών. Αντιθέτως, στην περίπτωση αυτή ο προϋπολογισμός της μελέτης περιλαμβάνει μόνο τιμές μονάδας των εργασιών και όχι προμέτρηση των ποσοτήτων εκάστης των εργασιών αυτών. Πλην όμως, η αδυναμία αναλυτικής προμέτρησης εκάστης ομάδας εργασιών (π.χ. χωματουργικά, καθαιρέσεις, ασφαλτικά) δεν αποκλείει τον κατ’ εκτίμηση της υπηρεσίας προσδιορισμό του ποσοστού των εργασιών εκάστης κατηγορίας (π.χ. εργασίες οδοποιΐας, Η/Μ, υδραυλικές) στο σύνολο του προϋπολογισμού του έργου. Πράγματι, εν προκειμένω, προσδιορίστηκε, κατ’ εκτίμηση, από την αναθέτουσα αρχή ότι οι εργασίες οδοποιΐας ανέρχονται σε ποσοστό 90% του προϋπολογισμού του όλου έργου, όπως προκύπτει και από το 249932/1285/10.6.2016 έγγραφο διευκρινίσεων του αναπληρωτή Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Π.Ε. Κλικίς, σύμφωνα με το οποίο η κύρια κατηγορία εργασιών θα είναι της οδοποιΐας, ενώ καμία από τις λοιπές κατηγορίες (πρασίνου, Η/Μ, οικοδομικά κ.λπ.) δεν θα ξεπεράσει το ποσοστό του 10% του προϋπολογισμού του έργου, και βάσει αυτού του ποσοστού, νομίμως κλήθηκε στη δημοπρασία η κατηγορία των εργοληπτικών επιχειρήσεων οδοποιΐας. Το γεγονός δε ότι πρόκειται για έργο οδοποιΐας επιρρωνύεται από το 6799/21.9.2015 έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, σύμφωνα με το οποίο  το εν λόγω έργο αφορά σε εργασίες συντήρησης υφιστάμενης οδοποιίας και ως εκ τούτου δεν απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση  για την εκτέλεσή του

Aνακαλεί την 20/2016 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου .

Νομιμότητα του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:α) Οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση εργασίες δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον, ενόψει της γενικής περιγραφής του τεχνικού αντικειμένου του έργου (αρχική σύμβαση) και του μη προσδιορισμού των σημείων εκτέλεσης των εργασιών, αυτές δεν καθίστανται αναγκαίες για την ολοκλήρωση και τελειοποίηση του αρχικού έργου, το οποίο άλλωστε, όπως ο τίτλος του καταδεικνύει «Συντήρηση οδικού δικτύου του Δήμου ...», δεν έχει ενιαία οικονομική και τεχνική λειτουργία, αλλά συνίσταται σε μεμονωμένες επεμβάσεις, που στην πραγματικότητα αποτελούν μικρότερα έργα, έτσι ώστε να μην μπορεί να γίνει λόγος για τελειοποίηση της αρτιότητας και λειτουργικότητας αυτού, ήτοι, η φύση του εκτελούμενου έργου είναι ασύμβατη με την έννοια των συμπληρωματικών εργασιών (ΕΣ VI Τμ. απόφ. 6064/2015, πρβλ. απόφ. 285/2012).β) Σε κάθε περίπτωση, δεν αποδεικνύεται ότι η εκτέλεση των εν λόγω εργασιών κατέστη αναγκαία λόγω απροβλέπτων περιστάσεων, μη αναγομένων στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης και μη δυναμένων, αντικειμενικά, να προβλεφθούν από την αναθέτουσα αρχή. 

Συντήρηση Η/Μ εγκαταστάσεων.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης, όπως παρατέθηκε ανωτέρω, αφορά σε εκτέλεση δημοτικού έργου, καθόσον αφενός μεν πρόκειται για συντήρηση μηχανολογικών εγκαταστάσεων που συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό και αφετέρου για την εκτέλεση των παραπάνω ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών απαιτούνται ειδικές τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφαλής λειτουργία των φωτεινών σηματοδοτών.

Καταβολή της αμοιβής του για την εκτέλεση των εργασιών «Αντικατάσταση έξι (6) κατεστραμμένων, μαντεμένιων ιστών φωτισμού του δικτύου ηλεκτροφωτισμού του Δήμου ...... κατά το έτος 2012» (το πρώτο Χ.Ε.) και «Συντήρηση κατεστραμμένων φωτιστικών ...... του πρώην Δήμου ...... κατά το έτος 2010» (το δεύτερο Χ.Ε.).(...). (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη διότι πριν από την ανάθεση των επίμαχων εργασιών δεν προκύπτει ότι συντάχθηκε η απαιτούμενη από τις διατάξεις του άρθρου 1 του π.δ./τος 28/1980 μελέτη για την εκτέλεση τους, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται η συνδρομή νόμιμου λόγου απαλλαγής από τη σύνταξη αυτής (βλ. αρ.1 παρ.5 και 6 του π.δ/τος 28/1980). Λαμβανομένου δε υπόψη ότι η ανάθεση των επίμαχων εργασιών έγινε κατ΄επίκληση των διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 209 του ν.3463/2006, τα συντασσόμενα τεύχη της μελέτης θα έπρεπε να είχαν εγκριθεί με απόφαση του Δημάρχου. Εξάλλου, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχει εν προκειμένω περίπτωση εφαρμογής της τελευταίας διάταξης της παρ.4 του άρθρου 209 του ν.3463/2006, σύμφωνα με την οποία για την απευθείας ανάθεση εργασιών για τις οποίες δεν απαιτούνται από τη φύση τους τεχνικές γνώσεις ή τεχνική εμπειρία και η απαιτούμενη μελέτη υποκαθίσταται από την προϋπολογιζόμενη δαπάνη, την περιγραφή των εργασιών και τα τυχόν λοιπά στοιχεία. Κατά συνέπεια, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, που εκδόθηκε για την εξόφληση της, μη θεωρητέο, όπως βάσιμα προβάλλει η διαφωνούσα Επίτροπος με τον πρώτο και δεύτερο λόγο διαφωνίας της. Αντιθέτως, ο τρίτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου δεν ευσταθεί

Συντήρηση επαρχιακού οδικού δικτύου...Από τον έλεγχο που διενήργησε το Κλιμάκιο επί της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης του ως άνω έργου, δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες. Κατόπιν τούτου και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το 351328/2882οικ/25.9.2012 έγγραφο του αναπληρωτή Προϊσταμένου Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας … Π.Κ.Μ., δεν υποβλήθηκε καμία ένσταση κατά του κύρους της δημοπρασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της.

Εκτέλεσης εργασιών συντήρησης εγκαταστάσεων: Ενόψει αυτών η μελέτη αυτή δεν πάσχει αοριστίας. Περαιτέρω, η μεν εταιρεία «….» αναδείχθηκε ανάδοχος κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνεπώς, δεν τίθεται ζήτημα καταστρατήγησης των διατάξεων του άρθρου 57 του ν. 3669/2008 περί ανάθεσης συμπληρωματικών εργασιών, οι δε ανατεθείσες σε αυτή εργασίες δεν αποσκοπούν στην κατασκευή νέων κτιριακών έργων, αλλά στη συντήρηση ήδη υφιστάμενων, με συνέπεια να μην στοιχειοθετείται παραβίαση της αρχής της ειδικότητας των πιστώσεων. Επομένως, νομίμως η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, με την 51/22.3.2016 απόφασή της, ανέθεσε την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών στην πρώτη μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση «........ Α.Ε.» (έκπτωση 8%) έναντι του συνολικού εργολαβικού ανταλλάγματος των 9.407,37 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) και, ως εκ τούτου, η εντελλόμενη δαπάνη, που αφορά στην πληρωμή του ανταλλάγματος αυτού, πλέον Φ.Π.Α. 24% (2.257,77 ευρώ), είναι νόμιμη.

Αποκατάσταση διατηρητέου κτιρίου:..επιδιώκεται η ανάκληση της 442/2012 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με βάση τα ανωτέρω και λαμβανομένου υπόψη ότι στη σχετική από 10.1.2011 εισήγηση της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων προς το Συμβούλιο Δημοσίων Έργων ως προς την ανάγκη προσθήκης του επίμαχου όρου αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι: «3.4. Σε συγκεκριμένες κατασκευαστικές φάσεις του έργου, π.χ. δάπεδα, διάκοσμος τοίχων, ορόφων κ.λπ., παράλληλα με τις εργασίες της εργολαβίας, προβλέπεται η εκτέλεση εργασιών αποκατάστασης του διακόσμου από ειδικευμένους Συντηρητές Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης σύμφωνα με την μελέτη», το Τμήμα κρίνει ότι στο αντικείμενο του έργου περιλαμβάνονται μη συνήθεις επί οικοδομικών έργων κατηγορίες εργασιών, όπως η συντήρηση γύψινων και μεταλλικών διακοσμητικών στοιχείων που σχετίζονται με τον χαρακτηρισμό του κτηρίου ως νεότερου μνημείου. Ως εκ τούτου, και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (βλ. άρθρο 43 παρ. 1 του ν. 3028/2002), η εκτέλεση των εργασιών αυτών απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία και για το λόγο αυτό μπορεί να ανατεθεί μόνο σε πιστοποιημένους από το Υπουργείο Πολιτισμού συντηρητές έργων τέχνης. Κατά συνέπεια, η αναθέτουσα αρχή δικαιολογημένα λαμβάνει ειδική μέριμνα, ώστε να διασφαλίσει την έντεχνη και προσήκουσα εκτέλεση των εργασιών αυτών.Πλην όμως, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι οι σχετικές εργασίες ανέρχονται σε 741.255,95 ευρώ (βλ. τον προϋπολογισμό μελέτης για τις οικοδομικές εργασίες, όπου περιλαμβάνονται οι ομάδες εργασιών 1.11 Διακοσμήσεις (Εσωτερικές) και 1.12 Διακοσμήσεις (Εξωτερικές – Στηθαία), ο επίμαχος όρος τεχνικής ικανότητας, με τον οποίο εισάγεται περιορισμός στην ελεύθερη πρόσβαση των εργοληπτικών επιχειρήσεων στη διαγωνιστική διαδικασία, αντιβαίνει στην αρχή της αναλογικότητας.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί, οι κρινόμενες αιτήσεις πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση του καταθέντος από τη πρώτη εξ αυτών παραβόλου.

Nομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο «Αντιπλημμυρικά έργα Π.Ε.Η. ...»(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση, ως εκ του αντικειμένου της, έχει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον αφορά σε εκτέλεση εργασιών. Τούτο δε, διότι οι προπαρατεθείσες εργασίες δεν εμπίπτουν στην έννοια του δημοσίου έργου, δεδομένου ότι δεν συνίστανται σε κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή, συντήρηση ή ερευνητική εργασία, το αποτέλεσμα των οποίων συνδέεται άμεσα με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό. Αντιθέτως, μάλιστα, για την εκτέλεση των εργασιών αυτών δεν απαιτείται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένη τεχνική γνώση ή τέτοιου είδους τεχνική επέμβαση, ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν δημόσιο έργο, αλλά δύνανται να εκτελεστούν προσηκόντως, υπό την καθοδήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, από επαγγελματίες χειριστές που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Προς τούτο συνηγορεί και το γεγονός της ύπαρξης εν προκειμένω μίας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς ειδική τεχνική μελέτη, αλλά και χωρίς ειδικότερη αναφορά του ακριβούς μεγέθους των συνολικώς ζητούμενων ποσοτήτων εργασιών.