Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ε/794/2018

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.337, 4412/2016/Α.377, 4412/2019/Α.5, 4412/2016/Α.302

Έλεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης:...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα ως προς τη νομιμότητα των διαλαμβανόμενων όρων της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης: Α) Η επαύξηση από 24 σε 48 του πλήθους των οπτικών ινών που θα εγκατασταθούν σε κάθε ένα από τους κλάδους ..., χωρίς επαύξηση του συμβατικού τιμήματος, υπό τον όρο ότι θα χρησιμοποιηθεί αραμίδιο αντί γαλβανισμένων χαλύβδινων συρματιδίων στον οπλισμό των υποβρύχιων καλωδίων, με αντίστοιχη παράταση της περιόδου εγγύησης του έργου κατά 18 μήνες, βρίσκει νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις των παρ. 2 και 4 του άρθρου 337 του ν.4412/2016. Τούτο δε, διότι δεν διευρύνεται το οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης και δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης, στο μέτρο που, όπως συνάγεται από το περιεχόμενο των οικείων πρακτικών και των σχετικών εισηγήσεων, κατά την ανέλεγκτη τεχνική κρίση της αναθέτουσας αρχής, ενόψει και του άκρως εξειδικευμένου τεχνικού αντικειμένου του υπό έλεγχο έργου, αφενός δεν επέρχεται μεταβολή του τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης, όπως αυτό έχει καθοριστεί με τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου, αφετέρου διασφαλίζεται η τεχνική επάρκεια της προτεινόμενης λύσης. Συνεπώς, κατά το μέρος αυτό δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Β) Η μείωση του περιθωρίου του επιτοκίου EURIBOR από 6 ποσοστιαίες μονάδες σε 3,5 αφορά επουσιώδη τροποποίηση παρεπόμενου οικονομικού όρου, σχετιζόμενου αποκλειστικά με την χορηγούμενη στον ανάδοχο προκαταβολή, δεν επιφέρει ουσιώδη μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης και δικαιολογείται, κατά την κρίση της αναθέτουσας αρχής, από τη γενικότερη μείωση των επιτοκίων της αγοράς και το γεγονός ότι το μέσο περιθώριο επί του κόστους του επιτοκίου κυμαίνεται στις 3 μονάδες. Κατά το μέρος, συνεπώς, αυτό, δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Γ) Η μείωση της προθεσμίας καταβολής του συνόλου των πληρωμών του αναδόχου από την 24η ημέρα του μεθεπόμενου μήνα υποβολής των απαιτούμενων δικαιολογητικών πληρωμής στην 20ή ημέρα από την ημερομηνία υποβολής αυτών, υποδηλώνει βούληση επαναδιαπραγμάτευσης ουσιώδους όρους της διακήρυξης υπέρ της αναδόχου, κατά την εκτέλεση της σύμβασης, και αντιβαίνει στις παρ. 2 και 4 του άρθρου 377 του ν.4412/2016. Ειδικότερα, η επίμαχη σύμβαση χαρακτηρίζεται από ιδιαιτέρως υψηλό οικονομικό και εξειδικευμένο τεχνικό αντικείμενο και απαιτεί τη διάθεση σημαντικών πόρων εκ μέρους της αναδόχου, η οποία θα πρέπει να διασφαλίσει ότι διαθέτει τη δυνατότητα προσήκουσας εκτέλεσης των συμβατικών υποχρεώσεών της και στο μεσοδιάστημα, μεταξύ των πληρωμών, και πάντοτε στο πλαίσιο του χρονοδιαγράμματος, το οποίο πρέπει να υποβληθεί στην αναθέτουσα αρχή και αποτελεί το πρόγραμμα εκτέλεσης του έργου (βλ. άρθρο 5 τεύχους 1 Συμφωνητικού). Ενόψει αυτών, ο χρόνος καταβολής του τιμήματος αποτελεί, στην προκείμενη υπόθεση, ουσιώδες στοιχείο των συμβατικών υποχρεώσεων και επηρεάζει την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στο διαγωνισμό, αλλά και τη διαμόρφωση του ύψους των οικονομικών προσφορών (πρβλ. C-496/99, σκ. 117, σχετικά με τον ουσιώδη χαρακτήρα των τρόπων πληρωμής της σύμβασης). Η σύντμηση των προθεσμιών καταβολής του τιμήματος και μάλιστα στην ανωτέρω έκταση (έως 2 μήνες νωρίτερα), χωρίς βεβαίως αντίστοιχη σύντμηση των συμβατικών προθεσμιών εκτέλεσης του έργου, επιτρέπει ουσιωδώς διαφορετικό οικονομικό και τεχνικό προγραμματισμό εκ μέρους της αναδόχου, από εκείνον που η ίδια έκανε κατά την υποβολή της προσφοράς της, της δυνατότητας δε αυτής στερήθηκαν οι άλλοι διαγωνιζόμενοι, αλλά και οι λοιποί δυνητικοί ενδιαφερόμενοι. Ενόψει αυτών, και δεδομένου ότι η δυνατότητα σύντμησης των προθεσμιών πληρωμής δεν προβλεπόταν ρητά και συγκεκριμένα στα συμβατικά τεύχη του διαγωνισμού, κωλύεται κατά το μέρος αυτό η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Δ) Μη νομίμως προβλέπεται στο ελεγχόμενο σχέδιο η απαλοιφή συλλήβδην της αρχικώς προβλεπόμενης υποχρέωσης της αναδόχου εταιρίας να προσκομίσει εγγύηση προκαταβολής, ενώ διατηρείται ακέραιο το δικαίωμά της να αιτηθεί τη χορήγηση προκαταβολής σε ποσοστό έως 10% επί του συμβατικού αντικειμένου (2.115.439,9 ευρώ), ήτοι και κατά το μέρος που το ποσό της προκαταβολής υπερβαίνει το ποσό της εγγύησης καλής εκτέλεσης (5% επί της συμβατικής αξίας ή 1.057.671,95 ευρώ). Και τούτο, διότι η υποχρέωση προσκόμισης από τον ανάδοχο εγγύησης προκαταβολής, που θα καλύπτει τη διαφορά μεταξύ του ποσού της εγγύησης καλής εκτέλεσης και του ποσού της καταβαλλόμενης προκαταβολής και θα είναι ισόποση με τη διαφορά αυτή, δεν καταλείπεται στην ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, αλλά προβλέπεται ευθέως στο νόμο, για λόγους διασφάλισης της τελευταίας έναντι της αναδόχου του έργου, ως προς την εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων που σχετίζονται με τη χορήγηση της προκαταβολής. Συνεπώς, η επίμαχη τροποποίηση επιφέρει κατάργηση συμβατικού όρου επιβαλλόμενου ευθέως από διάταξη νόμου και ως εκ τούτου είναι μη νόμιμη.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.Ε/793/2018

Έλεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης:..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. 2 και 3), το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα ως προς τη νομιμότητα των διαλαμβανόμενων όρων της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης: Α) Η επαύξηση του πλήθους των οπτικών ινών από 24 σε 48 έναντι πρόσθετου τιμήματος 402.250,80 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) βρίσκει νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις των παρ. 2 και 4 του άρθρου 337 του ν.4412/2016. Και τούτο, διότι η αξία της τροποποίησης αυτής υπολείπεται του ποσού των 5.250.000 ευρώ και ανέρχεται σε ποσοστό μόλις 1,09% επί του αρχικού συμβατικού τιμήματος, ήτοι κατώτερου από το προβλεπόμενο στο νόμο όριο του 15%, χωρίς να μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης. Κατά παράβαση όμως του άρθρου 302 παρ. 1 περ. β΄ του ν.4412/2106, συνδυαστικά ερμηνευόμενου με το άρθρο 7 του τεύχους 1 της διακήρυξης, δεν προβλέπεται στο ελεγχόμενο σχέδιο η υποχρέωση της αναδόχου εταιρείας να προσκομίσει, πριν την τροποποίηση, συμπληρωματική εγγύηση καλής εκτέλεσης σε ποσοστό 5% επί του ανωτέρω ποσού. Τούτο ισχύει, καθόσον η υποχρέωση προσκόμισης πρόσθετης εγγύησης καλής εκτέλεσης δεν καταλείπεται στην ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, αλλά προβλέπεται ευθέως στο νόμο και αφορά, του νόμου μη διακρίνοντος, κάθε περίπτωση τροποποίησης του άρθρου 337 που επιφέρει αύξηση της συμβατικής αξίας. Ως εκ τούτου, η συμβατική επαύξηση των οπτικών ινών από 24 σε 48 είναι επιτρεπτή, μόνο υπό τον όρο ότι θα αναμορφωθεί αναλόγως το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης και θα προβλεφθεί υποχρέωση του αναδόχου να προσκομίσει, πριν την υπογραφή του συμφωνητικού, συμπληρωματική εγγύηση καλής εκτέλεσης ύψους 5% επί του ποσού των 402.250,80 ευρώ. Β) Η μείωση του περιθωρίου του επιτοκίου EURIBOR από 6 ποσοστιαίες μονάδες σε 3,5 αφορά επουσιώδη τροποποίηση παρεπόμενου οικονομικού όρου, σχετιζόμενου αποκλειστικά με τη χορηγούμενη στον ανάδοχο προκαταβολή, δεν επιφέρει ουσιώδη μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης και δικαιολογείται, κατά την κρίση της αναθέτουσας αρχής, από τη γενικότερη μείωση των επιτοκίων της αγοράς και το γεγονός ότι το μέσο περιθώριο επί του κόστους του επιτοκίου κυμαίνεται στις 3 μονάδες. Κατά το μέρος, συνεπώς, αυτό, δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Γ) Η μείωση της προθεσμίας καταβολής του συνόλου των πληρωμών του αναδόχου, από την 24η ημέρα του μεθεπόμενου μήνα υποβολής των απαιτούμενων δικαιολογητικών πληρωμής, στην 20ή ημέρα από την ημερομηνία υποβολής αυτών, υποδηλώνει βούληση επαναδιαπραγμάτευσης ουσιώδους όρους της διακήρυξης υπέρ της αναδόχου κατά την εκτέλεση της σύμβασης και αντιβαίνει στις παρ. 2 και 4 του άρθρου 377 του ν.4412/2016. Ειδικότερα, η επίμαχη σύμβαση χαρακτηρίζεται από ιδιαιτέρως υψηλό οικονομικό και εξειδικευμένο τεχνικό αντικείμενο και απαιτεί τη διάθεση σημαντικών πόρων εκ μέρους της αναδόχου, η οποία θα πρέπει να διασφαλίσει ότι διαθέτει τη δυνατότητα προσήκουσας εκτέλεσης των συμβατικών υποχρεώσεών της και στο μεσοδιάστημα, μεταξύ των πληρωμών, και πάντοτε στο πλαίσιο του χρονοδιαγράμματος, το οποίο πρέπει να υποβληθεί στην αναθέτουσα αρχή και αποτελεί το πρόγραμμα εκτέλεσης του έργου (βλ. άρθρο 5 τεύχους 1 Συμφωνητικού). Ενόψει αυτών, ο χρόνος καταβολής του τιμήματος αποτελεί, στην προκείμενη υπόθεση, ουσιώδες στοιχείο των συμβατικών υποχρεώσεων και επηρεάζει την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στο διαγωνισμό, αλλά και τη διαμόρφωση του ύψους των οικονομικών προσφορών (πρβλ. C-496/99, σκ. 117, σχετικά με τον ουσιώδη χαρακτήρα των τρόπων πληρωμής της σύμβασης). Η σύντμηση των προθεσμιών καταβολής του τιμήματος και μάλιστα στην ανωτέρω έκταση (έως 2 μήνες νωρίτερα), χωρίς βεβαίως αντίστοιχη σύντμηση των συμβατικών προθεσμιών εκτέλεσης του έργου, επιτρέπει οικονομικό και τεχνικό προγραμματισμό εκ μέρους της αναδόχου ουσιωδώς διαφορετικό, από εκείνον που η ίδια έκανε κατά την υποβολή της προσφοράς της, της δυνατότητας δε αυτής στερήθηκε η άλλη διαγωνιζόμενη, της οποίας η προσφορά είναι μεγαλύτερη σε ποσοστό 5% (βλ. και 359/2015 Πράξη του παρόντος Κλιμακίου και εκεί μνημονευόμενο έγγραφο αξιολόγησης ως προς το συμφέρον της προσφοράς της αναδόχου), αλλά και οι λοιποί δυνητικοί ενδιαφερόμενοι. Ενόψει αυτών, και δεδομένου ότι η δυνατότητα σύντμησης των προθεσμιών πληρωμής δεν προβλεπόταν ρητά και συγκεκριμένα στα συμβατικά τεύχη του διαγωνισμού, κωλύεται κατά το μέρος αυτό η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Δ) Μη νομίμως προβλέπεται στο ελεγχόμενο σχέδιο η απαλοιφή συλλήβδην της αρχικώς προβλεπόμενης υποχρέωσης της αναδόχου εταιρείας να προσκομίσει εγγύηση προκαταβολής, ενώ διατηρείται ακέραιο το δικαίωμά της να αιτηθεί τη χορήγηση προκαταβολής σε ποσοστό έως 10% επί του συμβατικού αντικειμένου, ήτοι και κατά το μέρος που το ποσό της προκαταβολής υπερβαίνει το ποσό της εγγύησης καλής εκτέλεσης (5% επί της συμβατικής αξίας). Και τούτο, διότι η υποχρέωση προσκόμισης από τον ανάδοχο εγγύησης προκαταβολής, που θα καλύπτει τη διαφορά μεταξύ του ποσού της εγγύησης καλής εκτέλεσης και του ποσού της καταβαλλόμενης προκαταβολής και θα είναι ισόποση με τη διαφορά αυτή, δεν καταλείπεται στην ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, αλλά προβλέπεται ευθέως στο νόμο, για λόγους διασφάλισης της τελευταίας έναντι της αναδόχου του έργου, ως προς την εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων που σχετίζονται με τη χορήγηση της προκαταβολής. Συνεπώς, η επίμαχη τροποποίηση επιφέρει κατάργηση συμβατικού όρου επιβαλλόμενου ευθέως από διάταξη νόμου και ως εκ τούτου είναι μη νόμιμη.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/34/2020

Εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων...Περαιτέρω, σε κάθε περίπτωση δεν συντρέχουν εν προκειμένω ούτε και οι σωρευτικώς απαιτούμενες προϋποθέσεις της περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 337 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, για τα Τμήματα 1 και 2 της ελεγχόμενης σύμβασης, λαμβανομένου υπόψη του αντικειμένου τους, καθώς και του κόστους στο οποίο ανέρχεται η προμήθεια των ειδών τους, δεν δύναται να υποστηριχθεί με βάση τα στοιχεία του φακέλου, ούτε άλλωστε αναφέρεται στην οικεία 12808/1.11.2019 εισήγηση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Λειτουργίας και Συντήρησης Εγκαταστάσεων ... και την 607/2.12.2019 απόφαση του ΔΣ της ... ότι συντρέχουν τεχνικοί και οικονομικοί λόγοι, από τους προβλεπόμενους στις υποπερ. βα΄ και ββ΄ της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, που επιτάσσουν την υλοποίησή τους από τον αρχικό ανάδοχο, υπό την έννοια ότι ενδεχόμενη αλλαγή αναδόχου θα έθετε σε προφανή κίνδυνο την τεχνική αρτιότητα και τη συνολική λειτουργικότητα της ΕΕΛ ... ή θα ήταν δυσανάλογα ασύμφορη οικονομικά για την αναθέτουσα αρχή η εμπλοκή τρίτου προσώπου. Αναλυτικότερα, δεν αιτιολογούνται επαρκώς οι τεχνικοί λόγοι για τους οποίους η επικαλούμενη από την αναθέτουσα αρχή διαλειτουργικότητα του υπό ανάθεση εξοπλισμού θα εξασφαλιστεί αποκλειστικά και μόνο από την εκτέλεση του αντικειμένου από τον αρχικό ανάδοχο, δοθέντος ότι η προμήθεια των ειδών αυτών και οι συναφείς εργασίες (επισκευή της 1ης μονάδας αναερόβιας χώνευσης και τροποποίηση του συστήματος ανάδευσης της δεξαμενής και επισκευή του υφιστάμενου αεριοφυλακίου και δαυλού καύσης του βιοαερίου), αφορούν σε διαφορετικό χώρο της βιολογικής βαθμίδας επεξεργασίας λυμάτων σε σχέση με το χώρο που υλοποιείται το αρχικώς ανατεθέν αντικείμενο (αντικείμενο της αρχικής σύμβασης ήταν η θέση σε λειτουργία της 2ης δεξαμενής αναερόβιας χώνευσης) και ναι μεν οι γραμμές επεξεργασίας λυμάτων της ΕΕΛ ....διασυνδέονται, πλην όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι από τεχνικής και λειτουργικής απόψεως αποτελούν ενιαίο σύνολο, μη δυνάμενο να διαχωριστεί τεχνικά, προεχόντως διότι ήδη από το έτος 1998 μέχρι τη δημοπράτηση του αρχικού συμβατικού αντικειμένου η Μονάδα Επεξεργασίας Λυμάτων λειτουργούσε με μόνη την 1η δεξαμενή. Ούτε, άλλωστε, τεκμηριώνονται τυχόν οικονομικοί λόγοι εξ αιτίας των οποίων θα ήταν δυσανάλογα ασύμφορη οικονομικά για την αναθέτουσα αρχή η εμπλοκή τρίτου προσώπου. Τέλος, η προμήθεια των ειδών των Τμημάτων 3 και 4 της ελεγχόμενης σύμβασης, για την οποία επίσης δεν διαλαμβάνεται ειδική αιτιολογία στα προαναφερθέντα έγγραφα, δεν δύναται, ως εκ του αντικειμένου της, να χαρακτηριστεί ως προμήθεια που κατέστη αναγκαία κατά την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης και να θεωρηθεί απαραίτητη για την άρτια ολοκλήρωσή της, προεχόντως δε για τον λόγο αυτό μη νομίμως ανατίθεται ως συμπληρωματική υπηρεσία κατ’ εφαρμογή του άρθρου 337 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016.Κατ’ ακολουθία όλων των ανωτέρω, στην προκειμένη υπόθεση δεν συντρέχουν οι σωρευτικώς απαιτούμενες προϋποθέσεις της περίπτωσης γ΄ ούτε της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, που δικαιολογούν την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης. Κατά συνέπεια, κωλύεται η υπογραφή του ως άνω σχεδίου 3ης τροποποίησης της 3784/5.4.2018 σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Άρδευσης Δήμου ... και της εταιρείας ... για την αναβάθμιση της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) ..., σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό της παρούσας Πράξης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/639/2020


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/232/2023

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ, ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΠΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ.(...)Κατόπιν τούτων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής παρέμβαση, η εγγύηση καλής εκτέλεσης της ελεγχόμενης σύμβασης, υπολογίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 17.1 της οικείας Διακήρυξης που καθορίζει το ύψος αυτής «σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης» κι όχι σύμφωνα με άρθρο 72 του ν. 4412/2016, το οποίο εντάσσεται στο μη εφαρμοστέο εν προκειμένω Βιβλίο Ι του ν. 4412/2016, ούτε με βάση το άρθρο 302 του ίδιου νόμου, το οποίο δεν εφαρμόζεται, κατ’ άρθρο 222 παράγραφος 7 ν. 4412/2016, στην περίπτωση της Ε.ΥΔ.Α.Π. και το οποίο καθορίζει το ύψος της εγγύησης σε ποσοστό 5% «επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης».  


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/271/2022

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της ... συναφθείσας σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και του οικονομικού φορέα «… ΑΕ», για την προμήθεια από τον Δήμο …. ηλεκτρικού ρεύματος για τις ανάγκες του Δήμου.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης τροποποίησης της …αρχικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της «… ΑΕ» για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος, με το οποίο (σχέδιο) επέρχεται επαύξηση κατά 25% των συμφωνηθεισών τιμών μονάδας αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος, παραδεκτώς υποβλήθηκε... στο παρόν Κλιμάκιο για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.(....)Η κατακόρυφη αυτή αύξηση οφείλεται στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην αγορά ενέργειας σε παγκόσμια κλίμακα, ήτοι σε περιστάσεις τις οποίες η αναθέτουσα Αρχή δεν μπορούσε να προβλέψει, πολλώ δε μάλλον να επηρεάσει ή να αποφύγει, κατά τον χρόνο προκήρυξης της προμήθειας. Ως αποτέλεσμα δε της κατά τα ανωτέρω αύξησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη, έχει προδήλως ανατραπεί εις βάρος της αναδόχου κατά τρόπο που δεν είχε προβλεφθεί κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης, ούτε και προγενεστέρως κατά την υποβολή της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου.(....)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/50/2020

Προμήθεια λεωφορείων...Σε κάθε περίπτωση, καθόσον αφορά στα ελεγχόμενα σχέδια σύμβασης: α) Στην περίπτωση 18 του άρθρου 1 των σχεδίων πρέπει να προστεθεί όρος ότι η εφάπαξ προκαταβολή προς τον ανάδοχο κατά την έναρξη ισχύος της σύμβασης, που προβλέπεται στην περίπτωση αυτή, είναι έντοκη, σύμφωνα με το άρθρο 302 παρ. 1 περ. δ του ν. 4412/2016 (βλ. και το 6906/12.2.2021 έγγραφο του Διευθύνοντος Συμβούλου της ....). β) Οι προαναφερόμενοι όροι των άρθρων 20 και 22 περ. 8 των σχεδίων, που θέτουν μη προβλεπόμενους από την περί δημοσίων συμβάσεων νομοθεσία (ν. 4412/2016) όρους υπέρ του αναδόχου, και, ειδικότερα, θέτουν συγκεκριμένες προθεσμίες πληρωμής του στο πλαίσιο της σύμβασης, επί ποινή, μάλιστα, είτε αναστολής των συμβατικών του υποχρεώσεων είτε καταγγελίας της σύμβασης εκ μέρους του, πρέπει να απαλειφθούν, όπως και όλες οι παραπομπές σε αυτούς, που περιλαμβάνονται σε άλλα άρθρα των σχεδίων. γ) Όλες οι παραπομπές των σχεδίων σε διατάξεις του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016, και, ειδικότερα, στο άρθρο 18 για τις εφαρμοζόμενες γενικές αρχές, στο άρθρο 72 για τις εγγυήσεις, στο άρθρο 78 για τη στήριξη στην ικανότητα τρίτων, στο άρθρο 131 για τους υπεργολάβους, στο άρθρο 132 για τις τροποποιήσεις  και στο άρθρο 133 για τη μονομερή λύση των συμβάσεων, πρέπει να αντικατασταθούν από αντίστοιχες παραπομπές στα αντίστοιχα άρθρα του εφαρμοστέου Βιβλίου ΙΙ του ν. 4412/2016, και, ειδικότερα, στο άρθρο 253 για τις εφαρμοζόμενες γενικές αρχές, στο άρθρο 302 για τις εγγυήσεις, στο άρθρο 307 για τη στήριξη στην ικανότητα τρίτων, στο άρθρο 336 για τους υπεργολάβους, στο άρθρο 337 για τις τροποποιήσεις  και στο άρθρο 338 για τη μονομερή λύση των συμβάσεων.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων σύμβασης, λόγω της συνδρομής των υπό 14 και 15 ουσιωδών νομικών πλημμελειών της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/50/2021

Προμήθεια λεωφορείων...Σε κάθε περίπτωση, καθόσον αφορά στα ελεγχόμενα σχέδια σύμβασης: α) Στην περίπτωση 18 του άρθρου 1 των σχεδίων πρέπει να προστεθεί όρος ότι η εφάπαξ προκαταβολή προς τον ανάδοχο κατά την έναρξη ισχύος της σύμβασης, που προβλέπεται στην περίπτωση αυτή, είναι έντοκη, σύμφωνα με το άρθρο 302 παρ. 1 περ. δ του ν. 4412/2016 (βλ. και το 6906/12.2.2021 έγγραφο του Διευθύνοντος Συμβούλου της .....). β) Οι προαναφερόμενοι όροι των άρθρων 20 και 22 περ. 8 των σχεδίων, που θέτουν μη προβλεπόμενους από την περί δημοσίων συμβάσεων νομοθεσία (ν. 4412/2016) όρους υπέρ του αναδόχου, και, ειδικότερα, θέτουν συγκεκριμένες προθεσμίες πληρωμής του στο πλαίσιο της σύμβασης, επί ποινή, μάλιστα, είτε αναστολής των συμβατικών του υποχρεώσεων είτε καταγγελίας της σύμβασης εκ μέρους του, πρέπει να απαλειφθούν, όπως και όλες οι παραπομπές σε αυτούς, που περιλαμβάνονται σε άλλα άρθρα των σχεδίων. γ) Όλες οι παραπομπές των σχεδίων σε διατάξεις του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016, και, ειδικότερα, στο άρθρο 18 για τις εφαρμοζόμενες γενικές αρχές, στο άρθρο 72 για τις εγγυήσεις, στο άρθρο 78 για τη στήριξη στην ικανότητα τρίτων, στο άρθρο 131 για τους υπεργολάβους, στο άρθρο 132 για τις τροποποιήσεις και στο άρθρο 133 για τη μονομερή λύση των συμβάσεων, πρέπει να αντικατασταθούν από αντίστοιχες παραπομπές στα αντίστοιχα άρθρα του εφαρμοστέου Βιβλίου ΙΙ του ν. 4412/2016, και, ειδικότερα, στο άρθρο 253 για τις εφαρμοζόμενες γενικές αρχές, στο άρθρο 302 για τις εγγυήσεις, στο άρθρο 307 για τη στήριξη στην ικανότητα τρίτων, στο άρθρο 336 για τους υπεργολάβους, στο άρθρο 337 για τις τροποποιήσεις και στο άρθρο 338 για τη μονομερή λύση των συμβάσεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων σύμβασης, λόγω της συνδρομής των υπό 14 και 15 ουσιωδών νομικών πλημμελειών της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/497/2021


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/138/2021

Μελέτη κτηματογράφησης - συμπληρωματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το από 11.3.2021 ιδιωτικό συμφωνητικό, στο οποίο αποτυπώνεται η τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, με νέα παράταση της διάρκειάς της, ερείδεται σε σαφή όρο (ρήτρα) των εγγράφων της σύμβασης (βλ. σκέψη 11 της παρούσας). Ως εκ τούτου, το ανωτέρω ιδιωτικό συμφωνητικό δεν υπαγόταν σε έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο πριν την υπογραφή του, σύμφωνα με το άρθρο 132 παρ. 1 περ. α΄ και 6 περ. β΄ του ν. 4412/2016. Εξάλλου, η μεταβολή της σύνθεσης της αναδόχου κοινοπραξίας με αποχώρηση κάποιων εκ των μελών της, χωρίς, ωστόσο, να επηρεάζεται η ομάδα μελέτης που είχε δηλωθεί στην προσφορά της αναδόχου, κρίνεται ως μη ουσιώδης τροποποίηση της σύμβασης. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι νόμιμα προσέφυγε η αναθέτουσα αρχή στην ανάθεση της ελεγχόμενης 3ης συμπληρωματικής σύμβασης, η οποία, κατ` ορθό νομικό χαρακτηρισμό της, διέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 132 παρ. 1 περ. β΄ και 186 παρ. 1 και 2 του ν. 4412/2016 και όχι από τις κατ` επίκληση διατάξεις του άρθρου 29 παρ. 1 του ν. 3316/2005. Τούτο, διότι οι υπηρεσίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης δεν περιλαμβάνονταν στην αρχική σύμβαση, κατέστησαν όμως αναγκαίες για την ολοκλήρωση του αντικειμένου της, η δε αλλαγή του αναδόχου της μελέτης δύναται να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή σχετικά με την αδιάλειπτη λειτουργία του Γραφείου Κτηματογράφησης, την πληρότητα και ποιότητα του παραδοτέου έργου και την τήρηση του σχετικού χρονοδιαγράμματος. Εξάλλου, η συνολική αύξηση της συμβατικής δαπάνης που προκύπτει αθροιστικά από την 1η  συμπληρωματική σύμβαση [όπως τροποποιείται ως προς το τίμημά της βάσει της τελικής επιμέτρησης των ποσοτήτων φυσικού αντικειμένου, δυνάμει του άρθρου 8 της αρχικής σύμβασης (βλ. 3ο Συγκριτικό Πίνακα)], τη 2η και την 3η προς υπογραφή συμπληρωματική σύμβαση δεν υπερβαίνει το 50% της δαπάνης της αρχικής σύμβασης (αύξηση περίπου 39%).Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν κωλύεται η σύναψη του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/392/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Διαφορές από τον προσυμβατικό έλεγχο (Έργα). Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης. Κατασκευή βιολογικού καθαρισμού Δήμου. Πλημμέλεια της μη πλήρωσης των νόμιμων προϋποθέσεων για την υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου από τον νέο ανάδοχο (υποκαταστάτρια κοινοπραξία), κατά την κατασκευή του ελεγχόμενου έργου. Σύμβαση εκχώρησης εργολαβίας. Η νομιμότητα της αντικατάστασης του αναδόχου από τρίτο εργολάβο στην κατασκευή μέρους του ελεγχόμενου έργου και, συνακόλουθα, η δυνατότητα τροποποίησης της αρχικής σύμβασης, χωρίς νέα διαδικασία, κρίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 132 και 164 (βλ. και άρθρο 337) του ν. 4412/2016. Απορρίπτει


ΕΣ/ΚΛ.Ε/47/2017

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «Εγνατία Οδός: Κατασκευή Σταθμών Διοδίων Παμβώτιδας, Μέστης, Ιεροπηγής και Ευζώνων επί της Εγνατίας Οδού και των καθέτων αυτής Αξόνων (2.2, 15.2, 45.5 και 55.3)»(....)Ενόψει των ανωτέρω και δοθέντος ότι από την υπ΄αριθμ. πρωτ. 38090/15.2.2017 βεβαίωση της Διευθύντριας Συμβάσεων της Αναθέτουσας Αρχής προκύπτει ότι κατά του κύρους του διαγωνισμού δεν εκκρεμούν ενστάσεις, ένδικα βοηθήματα ή μέσα, σε οποιοδήποτε στάδιο, το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/336/2022

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, ΣΥΜΦΩΝΙΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ, ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:«Συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας και συσκευών και Συνδέσεις για ανταλλαγή δεδομένων - Τμήμα 3», ποσού 4.946.072,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ (...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ευχέρεια επιλογής από τον αντισυμβαλλόμενο της «… Α.Ε.» και ήδη «… Μ.Α.Ε.» ενός από τους εναλλακτικά καθοριζόμενους τρόπους καταβολής του συμβατικού τιμήματος ερείδεται σε σαφή και ρητό όρο του άρθρου Β.5.3 της Πρόσκλησης υποβολής εξατομικευμένων προσφορών για τη σύναψη της εκτελεστικής σύμβασης, ο οποίος κρίθηκε νόμιμος ... λαμβανομένου δε υπόψη ότι ο όρος αυτός ουδόλως συναπτόταν με την αξιολόγηση των προσφορών των διαγωνιζομένων, ούτε προβλεπόταν το αμετάκλητο της σχετικής δήλωσης επιλογής, ούτε εκ της οικείας επιλογής επηρεάζεται το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της εκτελεστικής σύμβασης και ενόψει του χρονικού σημείου που λαμβάνει χώρα η υπό έλεγχο τροποποίηση (μετά την παραλαβή της Φάσης 1, ήτοι κατά τον χρόνο ενεργοποίησης του όρου περί πρώτης πληρωμής του αναδόχου), η τροποποίηση αυτή δεν παρίσταται ουσιώδης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το σχέδιο της εν λόγω 4ης τροποποιητικής σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας ενώπιον του Κλιμακίου.