Προμήθεια καυσίμων κίνησης Πολεμικών Πλοίων και Πλωτών Μέσων Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ.(....)Συνεπώς, παρά το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός της σύμβασης δεν μεταβάλλεται, η αποδοχή του νέου συντελεστή συνεπάγεται ουσιώδη υπέρ του αναδόχου μεταβολή της οικονομικής ισορροπίας της αρχικής συμφωνίας – πλαίσιο, όχι μόνο κατά τρόπο μη προβλεπόμενο σε αυτή, αλλά κατά παράβαση της ρητής πρόβλεψης της διακήρυξης (σημείο 3 των Ειδικών Όρων «Παράρτημα Γ» του διαγωνισμού) περί δεσμευτικότητας της τιμής PREMIUM που προσέφερε η ανάδοχος.Το ανωτέρω συμπέρασμα δεν ανατρέπεται από το γεγονός ότι κατά τη διαγωνιστική διαδικασία που προηγήθηκε της υπογραφής της συμφωνίας – πλαίσιο δεν αναπτύχθηκε ανταγωνισμός λόγω της μοναδικότητας της κατατεθείσας εκ μέρους της αναδόχου προσφοράς, καθώς η μεταβολή της οικονομικής ισορροπίας της σύμβασης συνιστά αυτοτελή λόγο, η συνδρομή του οποίου καθιστά απαγορευτική την τροποποίηση  αυτής. Πέραν τούτου, η αναθέτουσα Αρχή δεν επικαλείται συνδρομή εξαιρετικών περιστάσεων απρόοπτης μεταβολής των συνθηκών που επέφεραν μεταβολή του οικονομικού θεμελίου της αρχικής συμφωνίας, ώστε να δύναται να εξετασθεί ο τυχόν δικαιολογημένος χαρακτήρας της προτεινόμενης μεταβολής. Αντιθέτως, ο ισχυρισμός της αναδόχου ότι η ανάγκη τροποποίησης προέκυψε λόγω προφανούς παραδρομής κατά τη σύνταξη της οικονομικής της προσφοράς, ο οποίος έγινε αποδεκτός από την αναθέτουσα Αρχή, και αληθής υποτιθέμενος, ανάγεται σε λόγο που εμπίπτει στη σφαίρα της επιχειρηματικής της ευθύνης και δεν θα ήταν νοητό να συνεπάγεται την τροποποίηση δημόσιας σύμβασης εις τρόπον ώστε να συνεπάγεται την οικονομική επιβάρυνση του Δημοσίου.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου Α΄ Τροποποίησης της της 12/2020 συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου δια του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και της … για την προμήθεια καυσίμων κίνησης Πολεμικών Πλοίων και Πλωτών Μέσων Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ..

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΙΣ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ(ΠΕΜΠΤΟ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/1277/2021 ΚΑΙ ΕΣ/Α'ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/178/2022

Προμήθεια καυσίμων:...να ελέγξει τη νομιμότητα των τροποποιήσεων των 7064/3.5.2018, 222/3.5.2018, 946/3.5.2018, 58/16.5.2018 και 48/16.5.2018 συμβάσεων προμήθειας καυσίμων μεταξύ, αφενός μεν: α) του Δήμου …, β) του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία Αθλητικός Οργανισμός Δήμου ….., γ) της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου …, δ) της Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και ε) της Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου …, αντιστοίχως, αφετέρου δε της εταιρείας …(....)οι εν λόγω τροποποιήσεις, επίσης δεν υπόκεινται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Τούτο δε, διότι, οι τροποποιήσεις αυτές αποτελούν ενεργοποίηση του όρου του άρθρου 2 παρ. 2 των οικείων συμβάσεων, ο οποίος προβλέπει ρητώς τη δυνατότητα τροποποιήσεως των συμβάσεων κατά τη διάρκειά τους, μέχρι του 10% της αξίας τους, χωρίς να απαιτείται νέα διαδικασία συνάψεως συμβάσεως, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 132 παρ. 2 εδ. β΄ του ν. 4412/2016, ο όρος δε αυτός έχει ελεγχθεί και έχει κριθεί νόμιμος με την 89/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Εξάλλου, η επαύξηση της αξίας των αρχικών συμβάσεων που επέρχεται με τις ανωτέρω τροποποιήσεις, είναι κατώτερη του ποσού των 209.000 ευρώ και δεν υπερβαίνει το 10% της αξίας τους άνευ Φ.Π.Α., επιπροσθέτως δε, οι εν λόγω τροποποιήσεις, αφορώσες την προμήθεια του ιδίου καυσίμου με αυτό που προβλεπόταν στις αρχικές συμβάσεις, δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση των εν λόγω συμβάσεων. Επομένως, πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή των εν λόγω τροποποιήσεων, τόσο στην παράγραφο 1 περίπτωση α΄, όσο και στην παράγραφο 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 και ως εκ τούτου, και οι τροποποιήσεις αυτές εκφεύγουν του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 132 παρ. 6 περ. β΄ του ν. 4412/2016.Απέχει του ελέγχου των υποβληθεισών προς έλεγχο τροποποιήσεων των 7064/3.5.2018, 222/3.5.2018, 946/3.5.2018, 58/16.5.2018 και 48/16.5.2018 συμβάσεων προμήθειας καυσίμων. 

Προμήθεια και εγκατάσταση Φωτιστικών Σωμάτων και Λαμπτήρων(....)Ειδικότερα – με δεδομένο ότι στην ανωτέρω εισήγηση δεν γίνεται καμία αναφορά σε πρόβλεψη της τροποποίησης σε ρητές και ακριβείς ρήτρες αναθεώρησης της αρχικής σύμβασης, παρά μόνον στο άρθρο 13 αυτής, το οποίο παραπέμπει στο άρθρο 132 του ν 4412/2016, ούτε άλλωστε υπάρχει περίπτωση υποκατάστασης αναδόχου (βλ. άρθρο 132 παρ. 1 περ. α΄ και δ΄ του ν. 4412/2016) – δεν τεκμηριώνεται ότι συντρέχει, σύμφωνα με την παρ. 1 περ. β΄ του ως άνω άρθρου 132, περίπτωση επιτρεπτής προμήθειας συμπληρωματικών αγαθών, καθόσον δεν γίνεται επίκληση κάποιου τεχνικού ή οικονομικού λόγου, για τον οποίο κρίνεται ασύμφορη η εμπλοκή προσώπου διαφορετικού από τον αρχικό ανάδοχο, ούτε γίνεται αναφορά σε απρόβλεπτες συνθήκες, ένεκα των οποίων δεν μπορούσαν να προβλεφθούν οι ανάγκες της αναθέτουσας αρχής για συμπληρωματικές προμήθειες, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, ώστε να ενταχθούν στο αρχικό αντικείμενο της ήδη συναφθείσας σύμβασης. Εξάλλου, η, όλως αόριστη, επίκληση της θέσης εκτός λειτουργίας φωτιστικών φθορισμού εξαιτίας διαρροών υδάτων ή η δυσκολία συντήρησης των υφισταμένων φωτιστικών τύπου φθορίου δεν συνιστούν, σύμφωνα με την παρ. 1 περ. γ΄ άρθρου 132 του ν. 4412/2016, περίσταση που δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί, παρά την επιμελή προετοιμασία της αρχικής σύμβασης από την αναθέτουσα αρχή (βλ. ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 77/2018).Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης με τίτλο «Προμήθεια και εγκατάσταση Φωτιστικών Σωμάτων και Λαμπτήρων Τεχνολογίας Led σε χώρους των κτιρίων των Τμημάτων Χημείας, Φυσικής, Χημικών Μηχανικών & Γεωλογίας του Πανεπιστημίου …».

Προμήθεια Τροφίμων και Βασικής Υλικής Βοήθειας για τις ανάγκες του Επιχειρησιακού Προγράμματος Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής για το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας Απόρων (ΤΕΒΑ/FEAD) της Κοινωνικής Σύμπραξης της ΠΕ Κεντρικού Τομέα Αθηνών, ΠΕ Βορείου Τομέα, Νοτίου Τομέα, ΠΕ Πειραιώς και Νήσων(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην πρώτη σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υποβληθείσα προς έλεγχο τροποποίηση συνιστά ενεργοποίηση του όρου του άρθρου 6 παρ. 5 της διακήρυξης, με τίτλο «δικαίωμα προαίρεσης», ο οποίος, αφενός μεν, προβλέπει ρητώς τη δυνατότητα τροποποίησης της σύμβασης, σε οποιοδήποτε στάδιο εκτέλεσής της, αποκλειστικά σε ό,τι αφορά στο συμβατικό τίμημα και στις επιπλέον ποσότητες των ειδών, μέχρι τα επιτρεπόμενα όρια του προϋπολογισμού, αφετέρου δε, έχει ελεγχθεί και έχει κριθεί νόμιμος με την 1245/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (και την ανακληθείσα με αυτήν 155/2020 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου). Ως εκ τούτου, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με τις παρ. 6 περ. β΄ και 1 περ. α΄ του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, καθόσον πρόκειται για τροποποίηση που προβλέπεται σε σαφή, ακριβή και ρητή ρήτρα αναθεώρησης της αρχικής σύμβασης.Αποφαίνεται ότι το σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και την εταιρεία με την επωνυμία «……» απαραδέκτως υποβλήθηκε για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

«Προμήθεια τροφίμων για τις ανάγκες του Δήμου και του Κοινωνικού Συσσιτίου – Παντοπωλείου και του ΝΠΔΔ του Δήμου ...», συνολικής εκτιμώμενης αξίας 75.756,41€ μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ

Προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής επισιτιστικής ή και βασικής υλικής συνδρομής (Ε.Β.Υ.Σ.) του …. Δήμου …

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της ... συναφθείσας σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και του οικονομικού φορέα «… ΑΕ», για την προμήθεια από τον Δήμο …. ηλεκτρικού ρεύματος για τις ανάγκες του Δήμου.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης τροποποίησης της …αρχικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της «… ΑΕ» για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος, με το οποίο (σχέδιο) επέρχεται επαύξηση κατά 25% των συμφωνηθεισών τιμών μονάδας αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος, παραδεκτώς υποβλήθηκε... στο παρόν Κλιμάκιο για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.(....)Η κατακόρυφη αυτή αύξηση οφείλεται στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην αγορά ενέργειας σε παγκόσμια κλίμακα, ήτοι σε περιστάσεις τις οποίες η αναθέτουσα Αρχή δεν μπορούσε να προβλέψει, πολλώ δε μάλλον να επηρεάσει ή να αποφύγει, κατά τον χρόνο προκήρυξης της προμήθειας. Ως αποτέλεσμα δε της κατά τα ανωτέρω αύξησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη, έχει προδήλως ανατραπεί εις βάρος της αναδόχου κατά τρόπο που δεν είχε προβλεφθεί κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης, ούτε και προγενεστέρως κατά την υποβολή της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου.(....)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης

ΥΠΗΡΕΣΊΕΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ,....ζητείται η ανάκληση της 998/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...).Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι στην προκειμένη υπόθεση, αντίθετα με όσα κρίθηκαν με την προσβαλλόμενη Πράξη, η αναθέτουσα αρχή επιτρεπτώς δεν επανήλθε ενόψει της τεθείσας σε ισχύ μετά την έκδοση της κατακυρωτικής απόφασης διάταξης του άρθρου 53 παρ. 10α του ν. 4412/2016, όπως προστέθηκε με το άρθρο 7 παρ. 1 του ν. 4965/2022, προκειμένου να αποφανθεί εάν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την εφαρμογή στον διαγωνισμό της ως άνω διάταξης λαμβάνοντας ιδίως υπόψη εάν διαθέτει τις απαραίτητες πιστώσεις για την εφαρμογή της διάταξης, καθόσον είχε ήδη προβεί, συναινούσας της αναδόχου και υιοθετώντας τις κρίσεις της 1246/2019 απόφασης του VI Tμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σε αναπροσαρμογή της οικονομικής προσφοράς αυτής, η οποία, έστω και χωρίς ρητή επίκληση της ως άνω διάταξης, δεν απέχει ουσιωδώς από τον θεσπιζόμενο με αυτήν τρόπο αναπροσαρμογής. Συνεπώς, η κατακυρωτική απόφαση παρίσταται στην προκειμένη περίπτωση ειδικώς αιτιολογημένη και, ως εκ τούτου, νόμιμη και συνακόλουθα δεν συντρέχει ο διατυπωθείς με την προσβαλλόμενη Πράξη σχετικός διακωλυτικός λόγος υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης. Σε κάθε δε περίπτωση δεν τίθεται ζήτημα ουσιώδους τροποποίησης των όρων του ελεγχόμενου διαγωνισμού με την κατακυρωτική απόφαση, η οποία θα μπορούσε να προσελκύσει και άλλους προσφέροντες, καθόσον η υποχρέωση συμμόρφωσης των διαγωνιζομένων με τους όρους της εργατικής νομοθεσίας, στους οποίους περιλαμβάνονται οι σχετικοί με την εκάστοτε ισχύουσα κατώτατη νόμιμη αμοιβή, περιεχόταν στους όρους της διακήρυξης και ήταν γνωστή στους ενδιαφερομένους να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η  κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλομένη 998/2022 Πράξη του Z΄ Κλιμακίου και να γίνει δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Νοσοκομείου και της εταιρείας ..Α.Ε. με αντικείμενο τις ελεγχόμενες υπηρεσίες.

Συμπληρωματική σύμβαση έργου:..τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον η ανωτέρω 1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου αποτελεί τροποποίηση της αρχικώς συναφθείσας μεταξύ του … και της παραπάνω εργοληπτικής επιχείρησης σύμβασης νομίμως συναφθείσα, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 2 και 4 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. Και τούτο, διότι η αξία της εν λόγω τροποποίησης ανέρχεται σε 14.442,17 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ, και, ως εκ τούτου, είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν.4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αρχική συμβατική δαπάνη, χωρίς ΦΠΑ, 149.974,94 Χ 15% = 22.496,10 ευρώ), ενώ δεν μεταβάλλει και τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, καθόσον οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση εργασίες, οι οποίες λαμβάνουν χώρα στον τόπο εκτέλεσης των αρχικών εργασιών, εμπίπτουν στο αντικείμενο του αρχικού έργου και δεν μπορούν να διαχωριστούν από αυτό, διότι η διενέργειά τους συνιστά προϋπόθεση για την εξέλιξη και την περάτωσή του (βλ. ενδεικτ. Ε.Σ. Ε΄ Κλ.151, 300/2019, 168, 422, 481, 658/2018 κ.ά., πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 449/2018, Ζ΄ Κλ. 349/2017).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια καυσίμων και ελαιολιπαντικών:Να ελέγξει τη νομιμότητα της 1ης τροποποίησης της 25939/23.11.2017 σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και του … για την προμήθεια καυσίμων και ελαιολιπαντικών για τα οχήματα και μηχανήματα του Δήμου, κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια ελαιολιπαντικών, ο φάκελος με τα στοιχεία των οποίων συμπληρώθηκε από τον ως άνω Δήμο την 1η.9.2021 (αρ. πρωτ. ΕΣ 45253), σε εκτέλεση της 302/2021 αναβλητικής πράξης του Κλιμακίου.(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη 4, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τον χρόνο που ελήφθη η ανωτέρω απόφαση για την ελεγχόμενη τροποποίηση (12.4.2021), πολλώ δε μάλλον κατά τον χρόνο που η τροποποίηση αυτή υποβλήθηκε στο Κλιμάκιο για έλεγχο (6.7.2021), είχε λήξει η διάρκεια της ανωτέρω «τροποποιούμενης» σύμβασης, που αφορά πλέον αποκλειστικώς στην προμήθεια ελαιολιπαντικών, περιλαμβανομένης και της μέχρι 23.3.2021 ως άνω παράτασής της, ανεξαρτήτως της νομιμότητας αυτής ή μη, με δεδομένη την μη πρόβλεψή της σε σχετικό συμβατικό όρο και τη μη υποβολή της ως τροποποίησης στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Σε κάθε δε περίπτωση, η διάρκεια της σύμβασης είχε λήξει και διότι με την ανωτέρω απόφαση για την τροποποίηση βεβαιώνεται η εξάντληση του ανωτέρω συμβατικού της ποσού, που αφορούσε στην προμήθεια ελαιολιπαντικών. Επομένως η ελεγχόμενη τροποποίηση, που γίνεται κατ’ επίκληση των διατάξεων της περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, είναι μη νόμιμη, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη 3, προϋπόθεση για να θεωρηθεί νόμιμη με βάση τις διατάξεις αυτές μία τροποποίηση δημοσίας σύμβασης προμήθειας που αφορά σε αύξηση της ποσότητας των προς προμήθεια στο πλαίσιο της σύμβασης ειδών, διά της αύξησης του ποσού της συμβατικής τους τιμής, όπως η ελεγχόμενη τροποποίηση, είναι η σύμβαση που τροποποιείται να εκτελείται, δηλαδή να μην έχει λήξει, όπως συμβαίνει εν προκειμένω, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, με την ανωτέρω σύμβαση προμήθειας.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης τροποποίησης της 25939/23.11.2017 σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και του … για την προμήθεια καυσίμων και ελαιολιπαντικών για τα οχήματα και μηχανήματα του Δήμου, κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια ελαιολιπαντικών.