ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/207/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια «ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΑ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ».(...)Κατ’ ακολουθίαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και, κατ’ αποτέλεσμα, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της, από 03.06.2022, 01.4448.1 σύμβασης, μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και του οικονομικού φορέα «…», κατά το μέρος αυτού, που αφορά τη μείωση των προς προμήθεια ποσοτήτων. Πλην, όμως, ως προς το μέρος αυτού, κατά το οποίο επιχειρείται η αύξηση των αρχικώς κατακυρωθεισών ποσοτήτων, με αντίστοιχη αύξηση του συμβατικού τιμήματος, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχει ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία συνίσταται στη μη συνδρομή των σωρευτικά προβλεπόμενων προϋποθέσεων του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, και, ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του.Αποφαίνεται ότι έλεγχος απέβη εν μέρει θετικός, κατά τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/271/2023
Προμήθεια οχημάτων για τις ανάγκες των Διευθύνσεων Καθαριότητας και Ανακύκλωσης και Ηλεκτρομηχανολογικού του Δήμου Πειραιά.(...)Κατ’ ακολουθίαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με αντισυμβαλλόμενο τον οικονομικό φορέα «…», για την ανάθεση της Ομάδας Γ, και ότι δεν κωλύεται κατά τα λοιπά, ήτοι κατά το μέρος που αφορά την ανάθεση των Ομάδων Α, Β και Δ στον οικονομικό φορέα «…», Ε στον οικονομικό φορέα «…» και ΣΤ (Τμήμα 1) στον οικονομικό φορέα «…». Αποφαίνεται ότι έλεγχος απέβη εν μέρει θετικός, κατά τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/621/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:τροποποίηση της σύμβασης «Διαχείριση Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων» Νοσοκομείου.(...)Τούτο διότι δεν προκύπτει η ανάγκη επαύξησης των ποσοτήτων των ιατρικών αυτών αποβλήτων, δοθέντος ότι οι ετήσιες ποσότητες που προβλέφθηκαν για τις ως άνω κατηγορίες στην αρχική σύμβαση (11.068, 7.112 και 3.812 kg, αντίστοιχα) δεν εξαντλήθηκαν κατά το πρώτο έτος εκτέλεσης της σύμβασης αυτής, αφού όπως προκύπτει από τα προσκομισθέντα τιμολόγια της αναδόχου εταιρείας, οι ποσότητες που παραδόθηκαν προς μεταφορά από την έναρξη ισχύος της σύμβασης έως και 3.5.2022, ήτοι μόλις 5 ημέρες πριν από τη λήξη του πρώτου έτους εκτέλεσής της, ανήλθαν σε 9.543, 6.717 και 994 kg, αντίστοιχα, και ως εκ τούτου υπολείπονται των συμβατικών ποσοτήτων. Συνεπώς, δεν πληρούται η προϋπόθεση της αδυναμίας εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης όπως αυτή είχε αρχικά σχεδιαστεί σχετικά με τη διαχείριση των ως άνω κατηγοριών ιατρικών αποβλήτων (ΜΕΑ, ΜΕΑ* και ΑΕΑ)(...)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την τροποποίηση της ... σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου …. … και της εταιρείας … ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ με αντικείμενο τη «Διαχείριση Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων» κατά το μέρος που αφορά στην αύξηση των ποσοτήτων των Επικίνδυνων Αποβλήτων Αμιγώς Μεταδοτικών (ΕΑΑΜ), συνολικής αξίας 396.577,20 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), υπό τον αναφερόμενο στο σκεπτικό όρο. Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την τροποποίηση της ως άνω σύμβασης κατά το μέρος που αφορά στην αύξηση των ποσοτήτων των Μικτών Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΜΕΑ και ΜΕΑ* Κέντρου Αίματος – Μοριακός Έλεγχος Αναλυτής Roche) και Άλλων Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΑΕΑ), αξίας 36.524,40, 23.469,60 και 12.579,60 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), αντίστοιχα.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/102/2023
Προμήθεια αντιδραστηρίων μικροβιολογικών εξετάσεων.(...)Συνακόλουθα, κατά τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, απαραδέκτως έχει υποβληθεί για έλεγχο η εγκριθείσα με την 4/14.2.2023 (…) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας τροποποίηση της 01.4389.4/17.5.2022 αρχικής σύμβασης, με την αναπροσαρμογή των ποσοτήτων αυτής (ως προς τα αντιδραστήρια για την ανίχνευση του ιού SARS COV-2) και την αύξηση της αξίας της αρχικής σύμβασης κατά το ποσό των 92.948,75 ευρώ (με ΦΠΑ 6%), δοθέντος ότι το τελικώς υπογραφέν σχέδιο της αρχικής σύμβασης δεν έχει ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο η από 14.2.2023 εγκριθείσα τροποποίηση της με αρ. 01.4389.4/17.5.2022 και …2022-06-29 σύμβασης μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και της εταιρείας «...».
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/249/2025
Η Πράξη 249/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το υποέργο «Επείγουσες παρεμβάσεις για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του ρέματος Μάνθειας του Δήμου Αλεξανδρούπολης». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης, συμβατικής δαπάνης 730.274,07 ευρώ, η οποία επιφέρει αύξηση στην αρχική σύμβαση κατά 49,99%. Η ανάγκη για τις συμπληρωματικές εργασίες (αύξηση ποσοτήτων για καθαρισμό και αποκατάσταση των διατομών του ρέματος) προέκυψε από τις δασικές πυρκαγιές του Αυγούστου 2023 στον νότιο Έβρο και τα επακόλουθα πλημμυρικά φαινόμενα. Οι εργασίες πληρούν τις προϋποθέσεις του ν. 4412/2016, καθώς είναι αναγκαίες, δεν αλλοιώνουν την φύση του έργου και υφίστανται τεχνικοί λόγοι που καθιστούν ασύμφορη την αλλαγή αναδόχου.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/26/2019
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Επομένως, απαραδέκτως υποβλήθηκαν για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας τα σχέδια τρίμηνης χρονικής παράτασης, χωρίς αύξηση των συμβατικών ποσοτήτων και τιμών, των από 5.2.2018 συμβάσεων προμήθειας καυσίμων μεταξύ αφενός της εταιρείας «....» και αφετέρου του Δήμου ..., της Σχολικής Επιτροπής Μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου ..., της Σχολικής Επιτροπής Μονάδων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου ... και της Δημοτικής Θεατρικής Κοινωφελούς Επιχείρησης του ίδιου Δήμου, αντίστοιχα, σε εφαρμογή του όρου 3.1 των συμβάσεων αυτών, που το Κλιμάκιο έχει κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή τους με την 14/2018 Πράξη του. Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να απόσχει του ελέγχου αυτού
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/164/2025
Η Πράξη 164/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της έκτης τροποποίησης της σύμβασης προμήθειας του «Συστήματος Εποπτείας Φάσματος Δορυφορικών Επικοινωνιών (ΣΕΦΔ)» της ΕΕΤΤ, ύψους 1.680.199,9 ευρώ (36,77% αύξηση). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η υπογραφή της σύμβασης κωλύεται ως προς το μεγαλύτερο μέρος των προμηθειών (όπως το Σύστημα Κεραίας Χ/Ka και οι εργασίες διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου και περίφραξης), καθώς συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του αρχικού αντικειμένου και δεν είναι αναγκαίες για την άρτια ολοκλήρωση του ήδη λειτουργικού έργου. Η υπογραφή κρίνεται νόμιμη μόνο για την προμήθεια καμερών επιτήρησης κεραιών και τις αντιπλημμυρικές εργασίες διαμόρφωσης ακάλυπτων εκτάσεων, υπό τον όρο της αφαίρεσης του συνυπολογισθέντος Εργολαβικού Οφέλους 22%.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/32/2012
Εξόφληση λογαριασμού έργου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, νομίμως καταβάλλεται από το Δήμο ..., σε βάρος των εγγεγραμμένων για την εκτέλεση του έργου πιστώσεων, η δαπάνη απολογιστικών εργασιών, που αντιστοιχεί στην αξία της ασφάλτου που χρησιμοποιήθηκε για την εκτέλεση του έργου, όπως αυτή προκύπτει από το οικείο πρωτόκολλο υπολογισμού της αξίας της και περιλαμβάνεται στη σχετική πιστοποίηση, έστω και αν αυτή υπερβαίνει το ποσό της από 31.8.2010 σύμβασης. Είναι δε απορριπτέος ως ερειδόμενος επί αναληθούς προϋποθέσεως ο προβαλλόμενος από τον Επίτροπο λόγος ότι πρόκειται περί αύξησης της ποσότητας ασφαλτικών εργασιών, αφού από τα στοιχεία του φακέλου και ιδίως την τεχνική έκθεση του έργου, τον 1ο και τον 2ο Α.Π.Ε., προκύπτει ότι η αύξηση των ποσοτήτων ασφαλτικών εργασιών περιλήφθηκε στον 1ο Α.Π.Ε. και καλύφθηκε κατά ένα μέρος από τις επί έλασσον δαπάνες της ομάδας αυτής και κατά ένα μέρος από το κονδύλι των απροβλέπτων. Συναφώς, απορριπτέος είναι και ο έτερος προβαλλόμενος λόγος ότι η αύξηση των ποσοτήτων ασφάλτου συνεπάγεται αύξηση των ποσοτήτων της βάσης οδοστρωσίας που ανήκει σε χωριστή ομάδα εργασιών και έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% του συνόλου της ομάδας «οδοστρωσία», αφού το μεν δεν υπήρξε αύξηση των ποσοτήτων ασφάλτου, το δε η αύξηση της δαπάνης της ομάδας «οδοστρωσία» περιλήφθηκε στον 1ο Α.Π.Ε. και καλύφθηκε, όπως διαλαμβάνεται στην αιτιολογική του έκθεση, από το κονδύλι των απροβλέπτων, για την ανάλωση του οποίου δεν υφίσταται ο περιορισμός της μη υπέρβασης του 20% της συμβατικής δαπάνης της ομάδας αυτής. Περαιτέρω, νομίμως καταβάλλεται, καθ’ υπέρβαση του συμφωνηθέντος εργολαβικού ανταλλάγματος, η δαπάνη αποκατάστασης βλαβών, σύμφωνα 11311/10.5.2011 πρωτόκολλο διαπίστωσης βλαβών, το οποίο φέρει νόμιμη και επαρκή αιτιολογία σχετικά με τη συνδρομή γεγονότων ανωτέρας βίας, που συνίστατο σε αναπότρεπτα φυσικά φαινόμενα (συνεχείς βροχοπτώσεις και έντονη χιονόπτωση) που εκδηλώθηκαν κατά τρόπο και ένταση που δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση η έλλειψη τεχνικών έργων απορροής ομβρίων υδάτων ανάντι του εκτελούμενου έργου και στην περιοχή άνωθεν αυτού, δεν μπορεί να αποδοθεί σε υπαιτιότητα του αναδόχου, αφού η απόφαση περί της αναγκαιότητας εκτέλεσής τους και η κατασκευή τους, εκφεύγει των αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεών του. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και πρέπει αυτό να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/573/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και του οικονομικού φορέα «… Α.Ε. …», για την προμήθεια των ειδών της Ομάδας 4 της ... διακήρυξης (λιπαντικά και αντιψυκτικά για την κίνηση και λειτουργία των οχημάτων και μηχανημάτων του Δήμου).(....)Κατ’ αποτέλεσμα, και ανεξαρτήτως των διαλαμβανομένων ανωτέρω υπό στοιχ. 9.1., η υπογραφή του ελεγχομένου σχεδίου σύμβασης κωλύεται και λόγω του ότι, στην πρώτη περίπτωση (αύξηση συμβατικών ποσοτήτων), δεν προκύπτουν οι νομικοί και πραγματικοί λόγοι, συνοδευόμενοι από αποδεικτικά στοιχεία, σχετικά με την αναγκαιότητα της αύξησης των προς προμήθεια ποσοτήτων, και, στη δεύτερη (αναδρομική αναπροσαρμογή τιμήματος), επιχειρείται μη επιτρεπόμενη αναδρομική τροποποίηση της ήδη εκτελεσθείσας σύμβασης, η οποία αντιτίθεται στην γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, σύμφωνα με την οποία τα έννομα αποτελέσματά των συστατικών ατομικών διοικητικών πράξεων, αλλά και των διοικητικών συμβάσεων, όπως η ελεγχόμενη, δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ, δηλαδή δεν δύνανται να ανατρέχουν σε χρόνο προγενέστερο της έκδοσης ή της σύναψής τους.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης ... σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και του οικονομικού φορέα «… Α.Ε. …».
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/154/2021.
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/298/2025
Η Πράξη 298/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, αξίας 466.651,25 ευρώ πλέον ΦΠΑ, για το έργο συντήρησης σιδηροδρομικών γραμμών του ΟΣΕ στην περιοχή Λαμίας. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η σύναψη της σύμβασης, δικαιολογώντας την τροποποίηση βάσει του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Η ανάγκη για συμπληρωματικές εργασίες προέκυψε από τις απρόβλεπτες ζημίες που προκάλεσε η σφοδρή κακοκαιρία «Bora» τον Δεκέμβριο του 2024. Διαπιστώθηκε ότι οι εργασίες είναι συναφείς, δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση του έργου, ενώ η συνολική αύξηση της αξίας (μαζί με την 1η Σ.Σ.) ανέρχεται σε 49,04%, παραμένοντας κάτω από το νόμιμο όριο του 50%.
ΕΣ/Τ7/205/2010
Δημόσια έργα.Πληρωμή απολογιστικών εργασιών ασφάλτου, κατά το μέρος που η αξία τους υπερβαίνει τη σχετικώς προϋπολογισθείσα δαπάνη. Μη νόμιμη η επιβάρυνση του κονδυλίου των απροβλέπτων του έργου με την αξία επιπλέον των προβλεπόμενων στη μελέτη και τη διακήρυξη του έργου ποσοτήτων εργασιών ασφαλτικής ισοπεδωτικής στρώσης μεταβλητού πάχους. Τούτο δε, διότι οι επίμαχες πρόσθετες εργασίες, που ήταν απαραίτητες για την αρτιότητα και τη λειτουργικότητα του έργου, μπορούσαν, τηρούμενης της επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου, να έχουν προβλεφθεί στη μελέτη του έργου, καθώς τόσο οι υψομετρικές διαφορές των προς ασφαλτόστρωση οδών με τις διασταυρούμενες με αυτές οδούς όσο και τα ραγίσματα, τα ανοίγματα, οι καθιζήσεις και οι επιφανειακές ανωμαλίες τους, που οφείλονταν στα προηγούμενα υλικά στρώσης τους (αμμοχάλικο, τσιμέντο, φρεζαρισμένη άσφαλτος), αλλά και το μικρό πλάτος τους, ήταν γεγονότα γνωστά κατά το χρόνο σύνταξης της. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η κατά 44.903,94 ευρώ αύξηση της δαπάνης για απολογιστικές εργασίες ασφάλτου αφενός μεν δεν δικαιολογείται πλήρως (στο σύνολο της) από την αύξηση της τιμής της ασφάλτου από 210,00 σε 344,19 ευρώ/τόνο (61%) και την αύξηση του συντελεστή του Φ.Π.Α. από 19% σε 21%, καθώς αν επί του ποσού της οικείας προϋπολογισθείσας δαπάνης (36.000 ευρώ) υπολογιστούν και προστεθούν οι δύο αυτές αυξήσεις, προκύπτει υπέρβαση της κατά 23.500,00 ευρώ το μέγιστο, ήτοι κατά ποσό που υπολείπεται σημαντικά του ποσού των 44.903,94 ευρώ, αφετέρου δε δεν είναι νόμιμη κατά το μέρος που περιλαμβάνει την αξία της επιπλέον ασφάλτου που απαιτήθηκε λόγω αύξησης των ποσοτήτων των εργασιών ασφαλτικής ισοπεδωτικής στρώσης μεταβλητού πάχους και κατ' επέκταση λόγω αύξησης των ποσοτήτων ασφαλτομίγματος που χρησιμοποιήθηκαν προς τούτο.