ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της δανειακής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης - Αποχέτευσης … (Δ.Ε.Υ.Α….) και της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα … Α.Ε.», ποσού 3.023.560,00 ευρώ(...)Ωστόσο, από τη διάταξη του άρθρου 455 του Αστικού Κώδικα (Α.Κ.) προκύπτει ότι για το έγκυρο της σύμβασης εκχώρησης δεν απαιτείται οποιαδήποτε συμμετοχή ή συναίνεση του οφειλέτη, ενώ για την προστασία του οφειλέτη και προκειμένου αυτός να μην ενεργεί εν αγνοία της εκχώρησης,  η διάταξη του άρθρου 460 του Α.Κ. ορίζει ότι ο εκδοχέας δεν αποκτά δικαίωμα απέναντι στον οφειλέτη και στους τρίτους πριν ο ίδιος ή ο εκχωρητής αναγγείλει, δηλαδή γνωστοποιήσει, την εκχώρηση στον οφειλέτη. Εξάλλου, με την εκχώρηση επέρχεται μεταβίβαση της απαίτησης από τον εκχωρητή στον εκδοχέα, χωρίς να επέρχεται αντικειμενική αλλοίωση της απαίτησης. Η απαίτηση περιέρχεται στον εκδοχέα με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο, δηλαδή με όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που συγκέντρωνε στα χέρια του εκχωρητή. Η θέση του οφειλέτη ούτε βελτιώνεται ούτε χειροτερεύει.(...)Τέλος, αβασίμως ζητείται η ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης για λόγους δημοσίου συμφέροντος, συνδεόμενους με την ανάγκη υλοποίησης του εν λόγω φωτοβολταϊκού σταθμού και ελάττωσης της ενεργειακής επιβάρυνσης της προσφεύγουσας, δεδομένου ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση  της αρχής της νομιμότητας.Ανακαλεί την 127/2023 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθ’ ο μέρος αφορά στους όρους της ελεγχόμενης σύμβασης που διαλαμβάνονται στις σκέψεις 7.1. και 7.2. της παρούσας.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της δανειακής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης - Αποχέτευσης … (Δ.Ε.Υ.Α….) και της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα … Α.Ε.».

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «…», ποσού 2.500.000 ευρώ.(....)Το Κλιμάκιο, λαμβανομένης υπόψη της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου, που έχει επανειλημμένως κρίνει περί της μη νομιμότητας όρων δανειακών συμβάσεων ...,  διαπιστώνει τα ακόλουθα: (α)  Ο όρος που προβλέπεται στο άρθρο 6.11 ΙΙΙ περί υπολογισμού των τόκων με βάση έτος τριακοσίων εξήντα (360) ημερών αντί τριακοσίων εξήντα πέντε (365) αντίκεται στο δημόσιο συμφέρον, ως καταχρηστικός, δεδομένου ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο η Τράπεζα διασπά κατά τεχνητό τρόπο το χρονικό διάστημα του έτους, στο οποίο οφείλει να αναφέρεται το επιτόκιο, δημιουργώντας έτσι μία πρόσθετη κατ΄ έτος επιβάρυνση για τον αντισυμβαλλόμενο της, χωρίς αυτή να μπορεί να δικαιολογηθεί(....)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου δανειακής σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1084/2023.

ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Πέραν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο επισημαίνει προκαταρκτικώς ότι, εφόσον ο Δήμος επιδιώκει τη σύναψη δανειακής σύμβασης για τον συγκεκριμένο σκοπό της απόκτησης ακινήτου, απαραίτητη προϋπόθεση για την υπογραφή της οικείας σύμβασης δανείου -και την ένεκα αυτής επιβάρυνση του Δήμου με πληρωμή τοκοχρεωλυτικών δόσεων και παροχή εμπράγματων και λοιπών εγγυήσεων- είναι να έχει διαπιστωθεί προηγουμένως ότι υφίσταται η νομική δυνατότητα απόκτησης του ακινήτου. Εν προκειμένω, με τη λήψη του ελεγχόμενου δανείου επιδιώκεται η χρηματοδότηση της αγοράς ενός ακινήτου, οι όροι δε της δανειακής σύμβασης (ποσό δανείου, τοκοχρεωλυτικές δόσεις, εξασφαλίσεις και έξοδα) έχουν καταρτισθεί με γνώμονα αυτόν τον σκοπό. Ωστόσο, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι δεν έχει διαπιστωθεί η νομική δυνατότητα απόκτησης του επίμαχου ακινήτου  δεδομένου ότι δεν προκύπτει αν έχει διενεργηθεί έλεγχος τίτλων αυτού.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της δανειακής σύμβασης μεταξύ του ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «… Aνώνυμη Eταιρεία», ποσού  1.700.000,00 ευρώ.

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας σύναψης δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, ποσού 238.208,96 ευρώ, για τη χρηματοδότηση της προμήθειας εξοπλισμού παιδικής χαράς, αστικού εξοπλισμού και δαπέδων ασφαλείας για τη δημιουργία παιδικής χαράς επί της οδού …, στο πλαίσιο του έργου «Παρεμβάσεις δημιουργίας παιδικών χαρών Δήμου …».(....)ο υπ’ αριθμ. 1 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου όρος πρέπει να διορθωθεί ώστε η διάρκεια εξόφλησης του δανείου, που ορίστηκε σε 10 έτη, να αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου της ολοκλήρωσης της προμήθειας έτους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην 172/22.5.2018απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου …, και όχι από την 1/1 του επόμενου της συνομολόγησης της σύμβασης έτους(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος ... σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, ποσού 238.208,96 ευρώ, για τη χρηματοδότηση της προμήθειας-εξοπλισμού παιδικής χαράς, αστικού εξοπλισμού και δαπέδων ασφαλείας για τη δημιουργία παιδικής χαράς επί της οδού …, στο πλαίσιο του έργου «Παρεμβάσεις δημιουργίας παιδικών χαρών Δήμου …», με τις επισημάνσεις που διατυπώθηκαν στο σκεπτικό (σκ. 4) της παρούσας.

Σύναψη δανειακής σύμβασης Δήμου...Πέραν των ανωτέρω, σχετικά με τα αναφερόμενα στη σκέψη 8 της παρούσας, το Κλιμάκιο επισημαίνει προκαταρκτικώς ότι, εφόσον ο Δήμος επιδιώκει τη σύναψη δανειακής σύμβασης για τον συγκεκριμένο σκοπό της απόκτησης ακινήτου, απαραίτητη προϋπόθεση για την υπογραφή της οικείας σύμβασης δανείου -και την ένεκα αυτής επιβάρυνση του Δήμου με πληρωμή τοκοχρεωλυτικών δόσεων και παροχή εμπράγματων και λοιπών εγγυήσεων- είναι να έχει διαπιστωθεί προηγουμένως ότι υφίσταται η νομική δυνατότητα απόκτησης του ακινήτου. Εν προκειμένω, με τη λήψη του ελεγχόμενου δανείου επιδιώκεται η χρηματοδότηση της αγοράς τριών ακινήτων, οι όροι δε της δανειακής σύμβασης (ποσό δανείου, τοκοχρεωλυτικές δόσεις, εξασφαλίσεις και έξοδα) έχουν καταρτισθεί με γνώμονα αυτόν τον σκοπό. Ωστόσο, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι έχει διαπιστωθεί η νομική δυνατότητα απόκτησης μόνον των δύο ακινήτων -για το λόγο αυτό εξάλλου και έχει εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο .... η ολοκλήρωση της αγοράς μόνον αυτών-, ενώ μέχρι και τον χρόνο ελέγχου από το παρόν Κλιμάκιο, παρίσταται άδηλη η νομική δυνατότητα απόκτησης και του τρίτου ακινήτου (ιδιοκτησίας πρώην ...., για το οποίο δεν έχει καν διενεργηθεί έλεγχος τίτλων αυτού. Κατόπιν τούτων, ανεξαρτήτως των πλημμελειών που επισημάνθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας σχετικά με το ελεγχόμενο σχέδιο δανείου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται κατά τον παρόντα χρόνο η υπογραφή της δανειακής σύμβασης, ενόψει του άδηλου της απόκτησης και του τρίτου ακινήτου, οίκοθεν δε νοείται ότι ο διακωλυτικός αυτός λόγος της υπογραφής της σύμβασης θα αρθεί, εφόσον διαπιστωθεί η νομική δυνατότητα απόκτησης και του τρίτου ακινήτου και εγκριθεί η ολοκλήρωση της αγοράς του με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

Νομιμότητα δανειακής σύμβασης. επιδιώκει την ανάκληση της 108/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της δανειακής συμβάσεως μεταξύ της αιτούσας και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. (..) Επιπλέον, δεδομένου ότι ο όρος της παραγράφου 8 του υποβληθέντος ενώπιον του Κλιμακίου σχεδίου δανειακής συμβάσεως, που ορθώς κρίθηκε από αυτό ως αόριστος και ως εκ τούτου μη νόμιμος (βλ. ανωτέρω αναφερόμενη στη σκέψη ΙV της παρούσας υπό στοιχείο ζ΄ πλημμέλεια), έχει επίσης τροποποιηθεί και πλέον ορίζει ρητά ότι τα προαναφερόμενα «ίδια χρήματα» συνίστανται στα τέλη σύνδεσης με το δίκτυο ακαθάρτων, το Τμήμα κρίνει ότι ο όρος αυτός, όπως έχει αναδιατυπωθεί στο προσκομισθέν ενώπιόν του σχέδιο δανειακής συμβάσεως, δεν είναι πλέον αόριστος. Όσον αφορά δε την ανωτέρω αναφερόμενη στη σκέψη ΙV της παρούσας υπό στοιχείο ε΄ αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια, το Τμήμα κρίνει ότι η πλημμέλεια αυτή δεν συντρέχει, καθόσον ο όρος του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 5 της ελεγχόμενης δανειακής συμβάσεως, σύμφωνα με το οποίο η αιτούσα παρέχει τη συναίνεσή της για την εγγραφή υποθήκης επί ακινήτου της δεκτικού κατασχέσεως, κατ' εφαρμογή των οριζομένων στο άρθρο 5 παρ. 1 περ. β΄ του π.δ.256/1984, είναι νόμιμος, αφού, όπως προεκτέθηκε και στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, ως επιχειρήσεις Ο.Τ.Α. ειδικού σκοπού με αντικείμενο την άσκηση αποκλειστικών δραστηριοτήτων των Δήμων, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 5 παρ. 1 περ. β΄, όπως βασίμως προβάλλει και η αιτούσα και όχι σε αυτό της παρ. 1 παρ. γ΄, όπως εσφαλμένα έκρινε το Κλιμάκιο. Τέλος, το Τμήμα κρίνει ότι ο όρος της παραγράφου 5 του σχεδίου της ελεγχόμενης δανειακής συμβάσεως (βλ. ανωτέρω αναφερόμενη στη σκέψη ΙV της παρούσας υπό στοιχείο στ΄ πλημμέλεια) περί της εκχωρήσεως στο Τ.Π.Δ. του δικαιώματος να διορίσει το ίδιο στην ως άνω επιχείρηση ύδρευσης και αποχέτευσης ταμία της επιλογής του συνιστά ανεπίτρεπτη ευθεία παρέμβαση στην οικονομική ελευθερία της ήδη αιτούσας, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη του και για το λόγο αυτό πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο της ελεγχόμενης δανειακής συμβάσεως.   (..) Ανακαλεί την 108/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Έλεγχος νομιμότητας δανειακής σύμβασης- εκτέλεση έργου:..Οι ανωτέρω όροι συμπεριελήφθησαν στο υποβληθέν προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου σχέδιο δανειακής σύμβασης μεταξύ των παραπάνω μερών, στο οποίο ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι το τελικό ποσό δανειοδότησης θα καθορισθεί με πρόσθετη πράξη που θα συνυπογραφεί από τα ως άνω μέρη στο ποσό της προσκομιζόμενης από τον δικαιούχο σύμβασης ανάθεσης εκτέλεσης του έργου, ενώ προβλέπεται ότι το δάνειο θα εξοφληθεί από πόρους του εθνικού ή του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους του Π.Δ.Ε. του Υπουργείου Εσωτερικών με εξαμηνιαίες τοκοχρεολυτικές δόσεις, η ενδεικτική δε εξαμηνιαία τοκοχρεολυτική δόση ανέρχεται σε 112.292,55 ευρώ για το 75% του ποσού που θα χορηγηθεί από πόρους της ΕΤΕπ και σε 37.746,98 ευρώ για το 25% του ποσού που θα χορηγηθεί από πόρους του Τ.Π.Δ..Σύμφωνα με τα ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι νομίμως συνάπτεται η υπό έλεγχο δανειακή σύμβαση μεταξύ του Δήμου ..., δυνάμει των οικείων αποφάσεων προσφυγής στον δανεισμό και έγκρισης των σχετικών όρων από τα αρμόδια όργανα του Δήμου και του Τ.Π.Δ. και δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου δανειακής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Νομιμότητα σχεδίου δανειακής συμβασης. (..)  ζητείται η ανάκληση της 108/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της δανειακής συμβάσεως μεταξύ της αιτούσας και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (..) Με τα παραπάνω δεδομένα το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει πλέον διακωλυτικός λόγος για την υπογραφή του προσκομιζόμενου ενώπιον του Τμήματος αναδιατυπωμένου και συμπληρωμένου σχεδίου δανειακής συμβάσεως μεταξύ της αιτούσας και του Τ.Π.Δ., με εγγυητή το Δήμο ..., συνολικού ποσού 789.000,00 ευρώ, υπό τη ρητή επιφύλαξη απάλειψης από το ως άνω σχέδιο δανειακής συμβάσεως του σχετικού όρου που αφορά την εκχώρηση από την Δ.Ε.Υ.Α. ... στο ως άνω Ταμείο του δικαιώματος να διορίσει το ίδιο στην εν λόγω επιχείρηση ταμία της επιλογής του. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εξεταζόμενη αίτηση ανακλήσεως καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 108/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του προσκομισθέντος ενώπιον του Τμήματος τροποποιημένου σχεδίου δανειακής συμβάσεως με τη ρητή επιφύλαξη της προηγούμενης απάλειψης από το κείμενο αυτού του ως άνω όρου.(..) Ανακαλεί την 108/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια λαμπτήρων...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι πριν από την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης θα πρέπει να ληφθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο ...., με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, απόφαση εγκριτική των όρων της επίμαχης δανειακής σύμβασης, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν τελικώς και οι οποίοι διαφοροποιούνται κατά περιεχόμενο από εκείνους που ενέκρινε το Δημοτικό Συμβούλιο σε προηγούμενη συνεδρίασή του (ως προς το ύψος του ποσού του δανείου, του επιτοκίου για ποσοστό 75% του δανείου που προέρχεται από πόρους της ... και της ετήσιας τοκοχρεωλυτικής δόσης), πλημμέλεια η οποία δεν επηρέασε, στην προκείμενη υπόθεση, ουσιωδώς το αποτέλεσμα της ελεγχόμενης διαδικασίας, δεδομένου ότι οι όροι του επίμαχου σχεδίου σύμβασης είναι για τον αιτούντα Δήμο ευνοϊκότεροι σε σχέση με τους εγκριθέντες με την 211/2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του (Ε.Σ. VI Τμ. 1503/2017, Ζ΄ Κλ. 82/2018).

Νομιμότητα δανειακής σύμβασης. (..) ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 286/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή  υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης.( Ανακαλεί την 286/2011 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου.)