Η προσφεύγουσα εταιρεία ζητεί με την προδικαστική προσφυγή την ακύρωση της απόφασης του Διοικητή του Νοσοκομείου που αποφάσισε την απόρριψη της προσφοράς της, με αιτιολογία ότι το εργολαβικό κέρδος και το διοικητικό κόστος της προσφοράς της ήταν μη εύλογα. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας χώρων-υαλοπινάκων σε νοσοκομείο για διάστημα 15 ημερών, με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 74.400 € συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η οικονομική της προσφορά ήταν νόμιμη και εύλογη, ενώ η απόρριψή της συνιστά παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας, καθώς η έτερη συμμετέχουσα εταιρεία εμφάνισε ανάλογα χαμηλά μεγέθη διοικητικού κόστους και εργολαβικού κέρδους.

Ο προσφεύγων αιτείται την ακύρωση της προκύρυξης με αριθμό 160/2017 για την ανάθεση υπηρεσιών διανομής και παρασκευής φαγητού (CPV 553220000-3) στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 127.980,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ για 6 μήνες. Υποστηρίζει ότι το ποσό δεν επαρκεί για την κάλυψη του ελάχιστου νόμιμου εργατικού και ασφαλιστικού κόστους, καθώς και για το διοικητικό κόστος και το εργολαβικό κέρδος, παραβιάζοντας τις αρχές του υγιούς ανταγωνισμού και της νομιμότητας. Ζητεί ο προϋπολογισμός της σύμβασης να αναπροσαρμοστεί ώστε να επιτρέπει την υποβολή νόμιμων προσφορών που καλύπτουν πλήρως το κόστος εκτέλεσης της σύμβασης.

Η προδικαστική προσφυγή της προσφεύγουσας επιδιώκει την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής που έκανε δεκτή την προσφορά της παρεμβαίνουσας εταιρείας για την ανάθεση της σύμβασης παροχής υπηρεσιών ασφάλειας και φύλαξης στο συγκεκριμένο συγκρότημα. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η προσφορά της παρεμβαίνουσας έπρεπε να απορριφθεί καθώς παραβίαζε τις διατάξεις του νόμου και τους όρους της διακήρυξης, συγκεκριμένα επειδή είχε μηδαμινά κόστη αναλωσίμων (2,57 ευρώ ετησίως), διοικητικό κόστος (30,01 ευρώ ετησίως) και εργολαβικό κέρδος (0,01 ευρώ), τα οποία δεν μπορούν να θεωρηθούν εύλογα σύμφωνα με τη νομοθεσία και την κοινή πείρα. Κατά συνέπεια, η προσφεύγουσα ζητά να ακυρωθεί η ανάθεση στην παρεμβαίνουσα και να ανατεθεί σε αυτήν ως δεύτερη στη σειρά μειοδοσίας.

Προμήθεια υγρού οξυγόνου. (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προμηθεύτηκε υγρό οξυγόνο στη συνολική τιμή των 0,78 ευρώ ανά κ.μ. (σύμφωνα με την αριθ. πρωτ. 2432/4.5.2015 σύμβαση: 0,69 ευρώ ανά κ.μ. για την προμήθεια υγρού οξυγόνου και 0,09 ευρώ ανά κ.μ. ως κόστος μεταφορικών), δεδομένου ότι η τιμή αυτή υπερβαίνει την ανηρτημένη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ. (Κωδικός Παρατηρητηρίου 1.30), που κατά τον κρίσιμο χρόνο και μέχρι σήμερα ανέρχεται σε 0,69 ευρώ ανά κ.μ., και στην οποία τιμή συμπεριλαμβάνεται κάθε συναφές κόστος, όπως το κόστος μεταφορικών του υγρού οξυγόνου (βλ. πράξεις IV Τμ. Ελ.Συν. 89, 48/2015). Εξάλλου, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη βάσει του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, όπως ισχύει, δεδομένου ότι με την εν λόγω εξαιρετική διάταξη,  νομιμοποιούνται, όσον αφορά τα καταχωρημένα είδη στο Παρατηρητήριο Τιμών, μόνο οι δαπάνες για την εξόφληση υποχρεώσεων από προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων, φαρμάκων και συναφών προς τις προμήθειες αυτές υπηρεσιών, που εναρμονίστηκαν με τις καταγεγραμμένες τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών, προϋπόθεση που δεν συντρέχει εν προκειμένω...Περαιτέρω, με δεδομένο ότι με τα αριθ. πρωτ. 1711/3.4.2014 και 2741/16.5.2016 έγγραφα της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (βλ. πράξεις Κλ.Πρ.Ελ.Δαπ. στο IV Τμ. 27/2017, 187, 131/2016) βεβαιώνεται ότι στην ανηρτημένη, κατά τον κρίσιμο χρόνο, τιμή των 0,69 ευρώ ανά κ.μ. δεν περιλαμβάνεται το κόστος ενοικίασης δεξαμενής, νομίμως εκκαθαρίζεται η δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά το κόστος ενοικίασης δεξαμενής υγρού οξυγόνου. 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΓΡΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ:I. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) μη νομίμως οι από 2.2.2015 και 27.8.2015 συμβάσεις επιβαρύνθηκαν με το ποσό των 0,19 ευρώ το κ.μ. για διαχείριση και παράδοση υγρού οξυγόνου, δεδομένου ότι το ποσό αυτό, αθροιζόμενο με το ποσό που συμφωνήθηκε για την προμήθεια υγρού οξυγόνου (0,69 ευρώ το κ.μ. στην από 2.2.2015 σύμβαση και 0,55 ευρώ το κ.μ. στην από 27.8.2015 σύμβαση), υπερβαίνει την ανηρτημένη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ., που κατά τον κρίσιμο χρόνο ανέρχεται σε 0,69 ευρώ ανά κ.μ., και στην οποία τιμή συμπεριλαμβάνεται κάθε συναφές κόστος, όπως το κόστος διαχείρισης και παράδοσης του υγρού οξυγόνου (βλ. πράξεις IV Τμ. Ελ.Συν. 89, 48/2015) και 2) με δεδομένο ότι με τα αριθ. πρωτ. 1711/3.4.2014 και 2741/16.5.2016 έγγραφα της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (βλ. πράξη Κλ.Πρ.Ελ.Δαπ. IV Τμ. Ελ.Συν. 131/2016) βεβαιώνεται ότι στην τρέχουσα ανηρτημένη τιμή 0,69 ευρώ ανά κ.μ. του κωδικού 1.30 του Παρατηρητηρίου Τιμών δεν περιλαμβάνεται το κόστος ενοικίασης δεξαμενής, νομίμως εκκαθαρίζεται η δαπάνη που αφορά το κόστος ενοικίασης δεξαμενής υγρού οξυγόνου.

Με την προδικαστική προσφυγή ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της Απόφασης Έγκρισης της Αναθέτουσας Αρχής (αριθ. Πρωτ. ...), η οποία ενέκρινε τα πρακτικά της Επιτροπής Αξιολόγησης Αποτελεσμάτων για τον ανοικτό διεθνή ηλεκτρονικό μειοδοτικό Διαγωνισμό ανάδειξης αναδόχου για την ετήσια καθαριότητα κτηρίων του Πρωτοδικείου, της Εισαγγελίας Πρωτοδικών και Ειρηνοδικείων. Ζητά ακύρωση κατά το μέρος που έγιναν αποδεκτές οι οικονομικές προσφορές των εταιρειών «...», «...» και «...», καθώς ισχυρίζεται ότι παρουσιάζουν πλημμέλειες που συνιστούν λόγους αποκλεισμού. Επιπλέον, ζητά ακύρωση κατά το μέρος που προκρίθηκε η οικονομική προσφορά της εταιρείας «...» ως προσωρινής αναδόχου με τη χαμηλότερη τιμή των 414.991,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), επισημαίνοντας την παράλειψη υπολογισμού της παρακράτησης φόρου εισοδήματος 8% και την ανεπάρκεια των ποσών για διοικητικό κόστος, αναλώσιμα και εργολαβικό κέρδος. Τέλος, ζητά την ακύρωση κάθε άλλης συναφούς προγενέστερης ή μεταγενέστερης πράξης ή παράλειψης της αναθέτουσας αρχής που σχετίζεται με την προσβαλλόμενη απόφαση.

Προμήθεια υγειονομικού υλικού: Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ότι στη συνολική τιμή των 0,69 ευρώ/m3, για την προμήθεια υγρού οξυγόνου, που ήταν καταγεγραμμένη στο Παρατηρητήριο Τιμών, κατά τον κρίσιμο χρόνο (βλ. το αναφερόμενο στην προηγούμενη σκέψη έγγραφο της Ε.Π.Υ.), περιλαμβάνονται το κόστος μεταφοράς και το κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου (μεταφορικά κατά ADR), παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς του Νοσοκομείου, μη νομίμως το τελευταίο προμηθεύτηκε υγρό οξυγόνο στην τιμή των 0,99 ευρώ/m3 (χωρίς Φ.Π.Α.), στην οποία περιλαμβάνεται χρέωση 0,30 ευρώ/m3 για μεταφορικά, και, περαιτέρω, επιβαρύνθηκε, με επιπλέον χρέωση μεταφορικών κατά ADR (κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου) ύψους ευρώ 11,00 (χωρίς Φ.Π.Α.) ανά δρομολόγιο. Και τούτο, διότι η τιμή του υπό προμήθεια είδους, υπερβαίνει, όπως βασίμως προέβαλε η Επίτροπος με τον πρώτο λόγο διαφωνίας της, την αναρτημένη στο Παρατηρητήριο, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα τιμή ύψους 0,69 ευρώ/m3 στην οποία και περιλαμβάνεται το κόστος μεταφορικών και το κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου (ADR). Άλλωστε και η ίδια η Ε.Π.Υ., σε σχετικό έγγραφο του Νοσοκομείου (24608/7.11.2013) με το οποίο ζητήθηκε η έγκριση των αποτελεσμάτων της διαπραγμάτευσης με το αιτιολογικό ότι η τιμή των 0,99 ευρώ ανά κυβικό μέτρο που επετεύχθη δεν αντιστοιχεί στην τιμή των 0,69 ευρώ του Παρατηρητηρίου, επειδή η τελευταία αυτή τιμή διαμορφώθηκε σε αυτό το ύψος κατόπιν διενέργειας ενιαίου διαγωνισμού της 5ης Υ.Π.Ε., ο οποίος αφορούσε μεγάλες ποσότητες οξυγόνου, απήντησε, δια του 6199/25.11.2013 εγγράφου της, ότι εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 3918/2011. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, το οποίο περιέχει κατά ένα μέρος μη νόμιμες δαπάνες ...δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ: ..η αιτούσα ισχυρίζεται ότι η διακήρυξη όρισε προϋπολογισμό υπολειπόμενο του ελάχιστου νόμιμου εργατικού κόστους. Τούτο δε διότι, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της αιτούσης, αν υπολογισθεί η αμοιβή του αριθμού των ατόμων (93,10 άτομα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της, με βάση το σύνολο των προβλεπόμενων από τη διακήρυξη εργατοωρών) που απαιτεί η διακήρυξη για την παροχή των ένδικων υπηρεσιών, σύμφωνα με τη Δ.Α. 19/2007 (κατώτατο ημερομίσθιο άγαμου: 34,40 ευρώ) και το ποσό αυτό πολλαπλασιαστεί επί τις προβλεπόμενες εργατοώρες και επί 26 ημέρες το μήνα για 6 μήνες, στο γινόμενο δε που θα προκύψει προστεθεί και το υπόλοιπο νόμιμο εργατικό κόστος (ασφαλιστικές, εργοδοτικές εισφορές, επιδόματα αδείας, δώρα Χριστουγέννων κ.λπ.), το ποσό που θα προκύψει υπερβαίνει ήδη την προϋπολογισθείσα με την ένδικη διακήρυξη δαπάνη των υπηρεσιών καθαριότητος, χωρίς να υπολογισθεί στο ποσό αυτό το κόστος των υλικών, το κόστος των μηχανημάτων και το εργολαβικό κέρδος. Ο ισχυρισμός όμως αυτός προβάλλεται απαραδέκτως, προεχόντως διότι δεν προεβλήθη με την προσφυγή του άρθρου 3 παρ.2 του ν. 2522/1997...η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας πράξης, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:1) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως έγινε αποδεκτή η οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας και κατακυρώθηκε σε αυτήν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, καθόσον αυτή πράγματι υπολειπόταν του ελάχιστου κόστους αποδοχών για εργαζομένους κάτω των 25 ετών. Σύμφωνα δε με τις παρατεθείσες διατάξεις του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010, στο πλαίσιο των διαδικασιών ανάθεσης υπηρεσιών φύλαξης και καθαριότητας δεν παρέχεται ευχέρεια στους συμμετέχοντες να υποβάλλουν οικονομική προσφορά που υπολείπεται του ποσού που εκάστοτε απαιτείται για την καταβολή των νόμιμων αποδοχών των εργαζομένων, τούτο δε προς το σκοπό διασφάλισης των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων, ίσης μεταχείρισης των συμμετεχουσών στις διαγωνιστικές διαδικασίες εταιρειών και ύπαρξης ενιαίου μέτρου κρίσης για την αναθέτουσα αρχή. Αντιστοίχως δεν παρέχεται ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να αποδεχθεί προσφορά, η οποία υπολείπεται του ποσού που εκάστοτε απαιτείται για την καταβολή των νόμιμων αποδοχών των εργαζομένων. Συνεπώς, η σύμφωνα με το από 12.1.2016 Πρακτικό της Επιτροπής διαγωνισμού αποδοχή της προσφοράς της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, με την αιτιολογία ότι η ίδια η εταιρεία θα επιβαρυνθεί με το μη υπολογισθέν στην προσφορά της πρόσθετο κόστος αποδοχών των εργαζομένων δεν είναι νόμιμη. Αβασίμως προβάλλει δε η φερόμενη ως δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος εταιρεία στο από 6.9.2016 υπόμνημά της ότι και αν ακόμη είχε προστεθεί το ποσό των 20,20 ευρώ στην οικονομική της προσφορά, και πάλι η προσφορά της θα ήταν χαμηλότερη και θα της κατακυρωνόταν το αποτέλεσμα και συνεπώς δεν επηρεάσθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού από την αναδειχθείσα πλημμέλεια. Τούτο διότι η οικονομική προσφορά που παραβιάζει την εργατική νομοθεσία απορρίπτεται ως απαράδεκτη και δεν μετέχει στη διαγωνιστική διαδικασία, τυχόν δε αποδοχή της αλλοιώνει το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. (..)2) Περαιτέρω, ομοίως κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η επίμαχη προσφορά εμφανιζόταν επιπροσθέτως ως υπερβολικά χαμηλή ως προς το κόστος αναλωσίμων, το διοικητικό κόστος και το εργολαβικό κέρδος, με συνέπεια, ενόψει των ρυθμίσεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, να καθίσταται επιβεβλημένη η κλήση της ανωτέρω εταιρείας από το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. για παροχή διευκρινίσεων. Το ότι η προσφορά εμφανιζόταν ως υπερβολικά χαμηλή προκύπτει από τη συνεκτίμηση τόσο του αντικειμένου της σύμβασης και του χρονικού διαστήματος διάρκειας αυτής (ένα έτος), όσο και από το γεγονός ότι οι οικονομικές προσφορές των λοιπών εταιρειών ανέφεραν σημαντικά υψηλότερες τιμές στα στοιχεία αυτά. Ειδικότερα, η αναδειχθείσα ως μειοδότρια εταιρεία προσέφερε: α) ως κόστος αναλωσίμων ετήσια τιμή 26,89 ευρώ έναντι ποσού 240,00 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «….», 180,00 ευρώ της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «….» και 720,00 ευρώ της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», β) ως διοικητικό κόστος ετήσια τιμή 13,45 ευρώ έναντι 120,00 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «….» καθώς και της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «….» και 180,00 ευρώ της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», και γ) ως εργολαβικό κέρδος τιμή 94,79 ευρώ έναντι ποσού 210,49 ευρώ της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας «…», 480,00 ευρώ της τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας «…», καθώς και της τέταρτης κατά σειρά μειοδοσίας «…» (βλ. συγκριτικό πίνακα προσφορών, που επισυνάπτεται στο από 12.1.2016 πρακτικό αξιολόγησης προσφορών της Επιτροπής διαγωνισμού). Συνεπώς, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας καθώς αυτή εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή ως προς τα προαναφερόμενα στοιχεία. Ειδικότερα, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, αφού ζητήσει διευκρινίσεις από την ως άνω επιχείρηση επί των συστατικών στοιχείων της προσφοράς της, ώστε να της δώσει έτσι τη δυνατότητα να αποδείξει τη σοβαρότητα της προσφοράς της, να εκτιμήσει περαιτέρω τη λυσιτέλεια των εξηγήσεων που θα παρείχε αυτή και να αποφασίσει αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς της. Άρα, η αναθέτουσα αρχή, η οποία μη νομίμως αποδέχθηκε σιωπηρώς ως νόμιμα όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην οικονομική προσφορά της εν λόγω εταιρείας και στον πίνακα ανάλυσης αυτής και δεν κάλεσε, ως όφειλε, αυτή να αιτιολογήσει το ασυνήθιστα χαμηλό της προσφοράς της, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας.(...)

ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων του νοσοκομείου, καθόσον κατά παράβαση των διατάξεων του αρθ.68 παρ.1 του ν.3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της ανάδοχης εταιρείας, η οποία, ως προς το διοικητικό κόστος, τα αναλώσιμα και το εργολαβικό κέρδος εμφανιζόταν εξ' αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή, με συνέπεια να υπερβεί τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κρίνοντας ότι η άνω προσφορά είναι αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της (ν.3836/2010 και ν.4144/2013).