Λειτουργία χώρου υγειονομικής ταφής αποβλήτων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Περιφερειακού Συνδέσμου Φο.Δ.Σ.Α. ... και της ένωσης προσώπων «.... Α.Ε.», αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου, υπό τις εξής προϋποθέσεις:α) Ότι πριν από την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης θα εκδοθούν από τα αρμόδια όργανα αποφάσεις ανανέωσης – τροποποίησης της Α.Ε.Π.Ο. και της άδειας διάθεσης αστικών αποβλήτων για το Χ.Υ.Τ.Α. ... (βλ. άρθρα 5 του ν. 4014/2011 - Α΄ 209, και 8 της Κ.Υ.Α. 50910/2727/22.12.2003 - Β΄ 1909).β) Ότι θα διορθωθεί, στο άρθρο 10 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το ποσό του τιμήματος εξαγοράς του εξοπλισμού μετά τη λήξη της χρηματοδοτικής μίσθωσης αυτού, από το εσφαλμένως αναγραφόμενο «12.000,00 ευρώ» στο ορθό «11.000,00 ευρώ», σύμφωνα με την οικονομική προσφορά της αναδόχου.γ) Τέλος, επισημαίνεται ότι ο όρος που αναφέρεται στην τεχνική έκθεση της μελέτης των υπό ανάθεση υπηρεσιών – η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 36 αυτής – με τον οποίο ορίζεται ότι: «Απόβλητα που προέρχονται από άλλους φορείς (εκτός από τον Δήμο ... ή τρίτους) μπορούν να γίνουν δεκτά μόνο μετά από σχετική έγκριση της αναθέτουσας αρχής. Ο Πάροχος αποζημιώνεται αντίστοιχα με τη συμβατική τιμή που θα προκύψει από τον διαγωνισμό που θα προκηρυχθεί βάσει της παρούσας μελέτης παροχής υπηρεσιών», κατά την κρίση του Κλιμακίου, παρίσταται αόριστος και ασαφής, δεδομένου ότι δεν προσδιορίζεται με αυτόν σε ποια περίπτωση και υπό ποιες προϋποθέσεις η ανάδοχος θα δέχεται απόβλητα από φορείς έτερους πλην του Δήμου Δίου – Ολύμπου, ο οποίος εξυπηρετείται από το Χ.Υ.Τ.Α. ..., έχοντας ταυτόχρονα δικαίωμα να απαιτήσει αποζημίωση, η οποία δεν προσδιορίζεται εάν θα είναι καθ’ υπέρβαση ή εντός της συμβατικής αμοιβής, ενώ σε κάθε περίπτωση ο όρος αυτός δύναται να αποβεί σε βάρος των αναγκών, για την εξυπηρέτηση των οποίων συντάχθηκε η σχετική μελέτη και διενεργήθηκε ο διαγωνισμός, καθόσον θα οδηγήσει ενδεχομένως στη μη εξυπηρέτησή τους λόγω έλλειψης χώρου ή πρόωρης ανάλωσης της συμβατικής αμοιβής. Ως εκ τούτου, ο όρος αυτός κρίνεται ως μη νόμιμος και πρέπει να απαλειφθεί (βλ. Ελ.Συν. Ζ΄ Κλιμ. Πράξη 290/2016).

ΕΡΓΑ. Ανάδειξη αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «Διαμόρφωση Κοινοχρήστων Χώρων Σχεδίων Πόλεως …» (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις πλημμέλειες στην ανωτέρω διαδικασία και συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Το Εβδομο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου εξέτασε τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης για τη σίτιση των φοιτητών του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου για τα έτη 2025, 2026 και 2027. Το Κλιμάκιο κωλύει την υπογραφή της σύμβασης λόγω ουσιωδών νομικών πλημμελειών στη διακήρυξη. Συγκεκριμένα, κρίθηκε μη νόμιμος ο όρος 2.2.8, ο οποίος απαιτούσε την εκτέλεση του συνόλου του συμβατικού αντικειμένου αποκλειστικά από τον προσφέροντα, απαγορεύοντας τη στήριξη στις ικανότητες τρίτων. Αυτό κρίθηκε ως υπέρμετρος περιορισμός του ανταγωνισμού, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επίσης, κρίθηκε μη νόμιμος ο όρος 2.2.6, ο οποίος απαιτούσε η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα να αποδεικνύεται με καταστάσεις προσωπικού, μέσο που δεν περιλαμβάνεται στα εξαντλητικώς απαριθμούμενα αποδεικτικά μέσα του ν. 4412/2016. Εξαιτίας αυτών των πλημμελειών, κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης.

Αποκατάσταση βλάβων..Ενόψει αυτού τo Κλιμάκιο κρίνει ότι προκειμένου να οδηγηθεί σε οριστική κρίση για τη νομιμότητα της υποβληθείσας προς έλεγχο προγραμματικής σύμβασης, πρέπει να προσκομισθεί αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης αυτής (υλοποίησης του αντικειμένου της), το οποίο δεν μπορεί να εξαντλείται μόνο στην ως άνω οριζόμενη διάρκεια της σύμβασης, αλλά πρέπει να περιέχει αναλυτικό χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους δράσεων (υποέργων και ενεργειών) της προγραμματικής σύμβασης (όπως π.χ. χρόνος έγκρισης των απαιτούμενων μελετών για την εκτέλεση του έργου, χρόνος δημοπράτησης του έργου, διάρκεια εκτέλεσης του έργου κ.λπ.). Το χρονοδιάγραμμα αυτό δύναται είτε να περιληφθεί στο ως άνω άρθρο του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης που αφορά στη διάρκεια αυτής είτε να προσαρτηθεί σε Παράρτημα αυτής, το οποίο θα ορισθεί ότι αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της. Εξυπακούεται τέλος, ότι το κατά τα ανωτέρω νέο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης που θα συνταχθεί και στο οποίο θα ενσωματώνεται το σχετικό αναλυτικό χρονοδιάγραμμα ως όρος αυτής, πρέπει να εγκριθεί από τα αρμόδια για τη σύναψη αυτής όργανα των συμβαλλομένων φορέων.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα επτά (7) σχεδίων συμβάσεων και της προηγηθείσας διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων για την προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών για τις ανάγκες του Δήμου … και των νομικών του προσώπων(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία, και, συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων επτά (7) σχεδίων συμβάσεων. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι το αναγραφόμενο στο προοίμιο του σχεδίου σύμβασης με τον οικονομικό φορέα «ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ …» ποσό «67.773,44 €» πρέπει να διορθωθεί στο ορθό «65.773,44 €».

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Το σχέδιο σύμβασης και ο φάκελος της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την καθαριότητα των κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «…», καθώς και του Κέντρου Υγείας … και των κτιριακών εγκαταστάσεων των Περιφερειακών Ιατρείων …, …, …, …, …, …, …, …, … και …, για ένα έτος, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.869.919 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ)(....)Εξάλλου,  αφενός μεν  δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις που θέτει ο συγκεκριμένος όρος (πρόσθετες εργασίες, οφειλόμενες σε έκτακτες ανάγκες), αφετέρου δε, εφόσον θεωρηθεί ότι ο όρος αυτός  περιλαμβάνει και δικαίωμα της αναθέτουσας αρχής για κατακύρωση αυξημένης ποσότητας εργασιών, κατά το άρθρο 21 περ. α΄ του π.δ/τος 118/2007, το δικαίωμα αυτό δεν έχει δημοσιευτεί νομίμως ούτε στον εθνικό τύπο ούτε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνεπώς δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.Ενόψει των ανωτέρω δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, υπό τις εξής προϋποθέσεις: 1) να  απαλειφθεί ο όρος 2.1, κατά το μέρος που προβλέπει δυνατότητα μονομερούς παράτασης της σύμβασης για ένα έτος, 2) να απαλειφθεί ο όρος 1.2.1.2., που αφορά στην ανάθεση της υπηρεσίας καθαριότητας του Κέντρου Υγείας …  και των Περιφερειακών Ιατρείων …, …, …, …, …, …, …, …, … και …, έτσι ώστε να περιοριστεί το αντικείμενο της σύμβασης στην υπηρεσία καθαριότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του Νοσοκομείου, για ένα έτος, έναντι τιμήματος 2.050.108,59 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και 3) να συμπληρωθεί στο σχέδιο σύμβασης ο αριθμός των αναλογούντων, σύμφωνα με την οικεία προσφορά, τετραγωνικών μέτρων καθαρισμού ανά άτομο. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «…» και της εταιρείας «… ΕΠΕ» για την καθαριότητα των κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του Νοσοκομείου, για ένα έτος, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στη σκέψη V  της παρούσας πράξης.

Καθαρισμός χώρων και επιφανειών...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω και δεδομένου ότι δεν έχει ασκηθεί άλλη προδικαστική προσφυγή κατά της διακήρυξης και της απόφασης κατακύρωσης (βλ. το …..2019 έγγραφο του Διοικητή της Υ.Π.Α.), δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το ….2019 έγγραφο σε ορθή επανάληψη (αρ. πρωτ. Ε.Σ. ….2019) έγγραφο του Διοικητή της Υ.Π.Α., σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου, υπό την επισήμανση ότι ο περιληφθείς στη διακήρυξη όρος (βλ. άρθρο 1 αυτής), ο οποίος δεν επαναλαμβάνεται στο υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης, περί δυνατότητας μονομερούς παράτασης της χρονικής διάρκειας αυτής έως έξι μήνες δεν είναι νόμιμος, αφού πέραν της αοριστίας του ως προς την προϋπολογιζόμενη δαπάνη για το χρονικό διάστημα της παράτασης, δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας (πρβλ. Ζ΄ Κλ. πρ. 469/2018).

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την υπηρεσία «Φύλαξη των κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του … Πανεπιστημίου … (….)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.795.165,60 ευρώ,  συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.(....)δεν έχει κατατεθεί προδικαστική προσφυγή ή άλλο ένδικο μέσο κατά του κύρους των πράξεων του διαγωνισμού(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ … Πανεπιστημίου … και της εταιρείας «… S.A.», για την ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του ανωτέρω Πανεπιστημίου.

Προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος.(...)iv. Κατόπιν των ανωτέρω και, δεδομένου ότι δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές ή ένδικα μέσα κατά της ελεγχόμενης διαδικασίας (βλ. την 2021/3.2.2017 βεβαίωση του Δημάρχου ......), δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.Για τους λόγους αυτούςΔεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ...... και της εταιρείας «......», για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος.

ΜΙΚΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ-ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της προηγηθείσας διαδικασίας για την ανάθεση, από την Περιφέρεια Αττικής,  της «Συντήρησης Υπόγειων Διαβάσεων στο Πρωτεύον Αστικό Οδικό Δίκτυο Περιφέρειας Αττικής», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.209.665 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.)(....)Επισημαίνεται όμως ότι, σε περίπτωση ενεργοποίησης των όρων της διακήρυξης περί της δυνατότητας παράτασης του χρόνου εκτέλεσης των συμβάσεων, είτε λόγω της αυξομείωσης των ποσοτήτων όπως αυτές θα προκύψουν κατά την εκτέλεση αυτών, είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο: α) δεν θα επέρχεται αύξηση του αρχικού συνολικού συμβατικού οικονομικού αντικειμένου, β) ο χρόνος παράτασης δεν θα υπερβαίνει το 50% της συνολικής διάρκειας της σύμβασης, κατά τα προβλεπόμενα στις παρ. 6.2 της Διακήρυξης και 2.5 της Ε.Σ.Υ., και γ) οι σχετικές τροποποιήσεις θα υποβληθούν στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος...σχεδίου σύμβασης για την παροχή των υπηρεσιών «Συντήρησης Υπόγειων Διαβάσεων στο Πρωτεύον Αστικό Οδικό Δίκτυο Περιφέρειας Αττικής», ποσού 470.053,79 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), με τις επισημάνσεις που αναφέρονται στη σκέψη IV της παρούσας.