Η Πράξη 208/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου τροποποιητικής (συμπληρωματικής) σύμβασης μεταξύ του Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού (Σ.Π.Α.Υ.) και ενός οικονομικού φορέα. Αντικείμενο της αρχικής σύμβασης ήταν η «Αναζωογόνηση και ανάδειξη του Υμηττού». Η τροποποίηση κρίθηκε ουσιώδης, καθώς προέβλεπε επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου κατά 218.995,22 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., επικαλούμενη ανατιμήσεις των πρώτων υλών. Το Κλιμάκιο ανέβαλε την έκδοση οριστικής πράξης, λόγω ελλείψεων στον φάκελο, απαιτώντας τη συμπλήρωση εντός 15 ημερών. Ζητούνται στοιχεία για τυχόν αποφάσεις παράτασης της διάρκειας της σύμβασης ή επιβολής κυρώσεων, αναλυτική βεβαίωση του ανεκτέλεστου φυσικού και οικονομικού αντικειμένου, και νέα απόφαση του Σ.Π.Α.Υ. που να τεκμηριώνει το ποσοστό αύξησης των συμβατικών τιμών, εφαρμόζοντας τον μαθηματικό τύπο του άρθρου 53 του ν. 4412/2016.

Το Κλιμάκιο απέχει του ελέγχου του υποβαλλόμενου σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης, με την οποία τροποποιούνται βασικοί όροι αρχικής σύμβασης, δοθέντος ότι δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Έλεγκτικού Συνεδρίου τροποποιητική σύμβαση, διαλαμβάνουσα όρους που τελούν σε άμεση συνάρτηση με συγκεκριμένους όρους της τροποποιούμενης και για το λόγο αυτό στερούμενης αυτοτέλειας σύμβασης, αφού ο έλεγχός της θα κατέτεινε, έστω και έμμεσα, στον έλεγχο της αρχικής σύμβασης, η οποία αν και συναφθείσα μετά την ισχύ του άρθρου 8 παρ.1 του ν.2741/1999, δεν υπήχθη στον έλεγχο αυτό, με συνέπεια να μην μπορεί ούτε τώρα να υπαχθεί στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ούτε η ίδια ούτε και η τροποποιητική αυτής.

Η Πράξη 199/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο του Δήμου Βόλου «Δημιουργία Μουσείου για την αξιοποίηση της Αργούς». Η αρχική σύμβαση είχε αξία 11.014.875,17 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η συμπληρωματική σύμβαση, αξίας 2.073.412,64 ευρώ (με αναθεώρηση και ΦΠΑ), προέκυψε για συμπληρωματικές εργασίες, κυρίως λόγω αλλαγών στη στατική μελέτη θεμελίωσης και στο σύστημα προσωρινής αντιστήριξης σκαμμάτων, αποτέλεσμα της καταγραφής σχεδόν επιφανειακού υδροφόρου ορίζοντα μετά τους κυκλώνες Daniel και Elias. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τροποποίηση, με αξία 1.642.541,20 ευρώ (14,91% της αρχικής αξίας χωρίς ΦΠΑ), συνιστά τροποποίηση ήσσονος αξίας («de minimis») κατά το άρθρο 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς υπολείπεται του ορίου 15% και δεν μεταβάλλει τη φύση της σύμβασης. Ως εκ τούτου, η υποβολή του σχεδίου για προσυμβατικό έλεγχο κρίθηκε απαράδεκτη βάσει του άρθρου 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020.

Η Πράξη 02/2025 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του Δήμου Παλλήνης για την εκπόνηση πολεοδομικής μελέτης. Η αρχική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της σύμβασης ανερχόταν σε 1.215.485,85 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Το σχέδιο της συμπληρωματικής σύμβασης προέβλεπε αύξηση της συνολικής δαπάνης κατά 281.221,98 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι, καθώς το άθροισμα των δαπανών υπολείπεται του ορίου των 1.700.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, δεν είναι αρμόδιο για τον έλεγχο. Συνεπώς, παρέπεμψε τον φάκελο στον Επίτροπο της Υπηρεσίας Επιτρόπου ΟΤΑ ΙΙ στον Δήμο Αγίας Παρασκευής για τον περαιτέρω έλεγχο νομιμότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4700/2020.

Η Πράξη 325/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποίησης της σύμβασης CON-002/13 για την επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης προς Καλαμαριά, ύψους άνω των 4,6 εκατομμυρίων ευρώ. Η τροποποίηση προέβλεπε την «εμπλουτισμό» της ομάδας μηχανικών του αναδόχου με 37 νέα στελέχη για την εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών ενοποίησης συστημάτων και τεκμηρίωσης ασφάλειας (Safety Assessment) του συνολικού έργου, δραστηριότητες που η αναθέτουσα αρχή ισχυριζόταν ότι δεν περιλαμβάνονταν στην αρχική σύμβαση. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι επίμαχες εργασίες, όπως η ενοποίηση συστήματος, η διαχείριση RAMS και η εκπόνηση λεπτομερούς προγράμματος δοκιμών (SIT-SPT-TRT), αποτελούν κύριες συμβατικές υποχρεώσεις του αναδόχου σύμφωνα με τα άρθρα 1, 15 και 40 της αρχικής σύμβασης. Το κόστος τους περιλαμβάνεται ήδη στην οικονομική προσφορά του αναδόχου. Κατά συνέπεια, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου 4412/2016 για σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, και κωλύεται η υπογραφή της 1ης τροποποίησης.

ΕΡΓΑ.(Συμπληρωματική σύμβαση.)Με τα δεδομένα αυτά, η 1η συμπληρωματική σύμβαση έργου μεταξύ του Δήμου ... και της εργοληπτικής επιχείρησης «...» έπρεπε, ως παρακολούθημα της 10682/22.2.2016 αρχικής και ήδη ελεγχθείσας σύμβασης, να υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Από τον έλεγχο όμως της σχετικής διαδικασίας της σύμβασης αυτής, διαπιστώνεται ότι συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψή της. Ειδικότερα, οι πρόσθετες εργασίες αποκατάστασης συγκεκριμένων οδών, που περιλαμβάνονται στην τεχνική περιγραφή της αρχικής σύμβασης, είναι απαραίτητες για την άρτια ολοκλήρωση του αντικειμένου της, το κόστος τους δεν υπερβαίνει σε ποσοστό το 50% του ποσού της αρχικής σύμβασης (14,27% της αρχικής συμβατικής δαπάνης), η δε ανάγκη δε εκτέλεσής τους συνδέεται με ευρήματα κατά την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης, η εμφάνιση των οποίων δεν μπορούσε να προβλεφθεί. Εν όψει αυτών, τα αρμόδια όργανα παρέλειψαν να υποβάλουν την εν λόγω σύμβαση στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά από πλάνη η οποία, ενόψει και της νομιμότητας της διαδικασίας που προηγήθηκε της σύναψης της σύμβασης, κρίνεται συγγνωστή (Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 99/2018, 294, 212, 198/2017)... Κατόπιν αυτών, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω πλάνης.

Η Πράξη 80/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α. Πρέβεζας και της Δ.Ε.Π.Α.Ν. (Δίκτυο Ελληνικών Πόλεων για την Ανάπτυξη), συνολικής δαπάνης 6.843.028,26 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), σχετικά με την υλοποίηση της Πράξης «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η σύμβαση απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο νομιμότητας. Σύμφωνα με το άρθρο 324 του ν. 4700/2020, ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι προληπτικός και πρέπει να διενεργείται πριν τη σύναψη της σύμβασης. Καθώς η εν λόγω σύμβαση είχε ήδη υπογραφεί στις 19.12.2023, κρίθηκε ότι δεν μπορεί πλέον να ασκηθεί ο προβλεπόμενος έλεγχος νομιμότητας.

Προμήθεια αντιδραστηρίων μικροβιολογικών εξετάσεων.(...)Συνακόλουθα, κατά τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, απαραδέκτως έχει υποβληθεί για έλεγχο η εγκριθείσα με την 4/14.2.2023 (…) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας τροποποίηση της 01.4389.4/17.5.2022 αρχικής σύμβασης, με την αναπροσαρμογή των ποσοτήτων αυτής (ως προς τα αντιδραστήρια για την ανίχνευση του ιού SARS COV-2) και την αύξηση της αξίας της αρχικής σύμβασης κατά το ποσό των 92.948,75 ευρώ (με ΦΠΑ 6%), δοθέντος ότι το τελικώς υπογραφέν σχέδιο της αρχικής σύμβασης δεν έχει ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο η από 14.2.2023 εγκριθείσα τροποποίηση της με αρ. 01.4389.4/17.5.2022 και …2022-06-29 σύμβασης μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και της εταιρείας «...».

Η Πράξη 165/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «Ίδρυση Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) Αθήνας και Όμορων Δήμων στον Ελαιώνα». Το Κλιμάκιο, κατά τον έλεγχο, διαπίστωσε ότι ο υποβληθείς φάκελος ήταν ελλιπής, καθώς έλειπαν κρίσιμα έγγραφα όπως τα τεύχη δημοπράτησης της αρχικής σύμβασης, η Οριστική Μελέτη, η ΑΕΠΟ, τα στοιχεία χρηματοδότησης του έργου και της συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς και βεβαίωση για το στάδιο εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης. Επιπλέον, ζητήθηκαν διευκρινίσεις σχετικά με την αύξηση του ύψους της περίφραξης. Κατ' ακολουθία, το Κλιμάκιο ανέβαλε την έκδοση οριστικής Πράξης μέχρι τη συμπλήρωση του φακέλου από την αναθέτουσα αρχή.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:τροποποίηση της ... σύμβασης του Δήμου Κατερίνης με αντικείμενο την παροχή της υπηρεσίας «Μεταφόρτωση και μεταφορά των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) του Δήμου Κατερίνης»(...)το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο τροποποίησης της ... αρχικής σύμβασης, ποσού 63.409,86 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), υπολείπεται τόσο του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, το τίμημα της οποίας ανέρχεται σε 1.752.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), όσο και του ισχύοντος κατώτατου ορίου των 215.000,00 ευρώ της περ. γ΄ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, που προβλέπεται για τις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών που δημοπρατούνται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές, ενώ, τέλος, με τη συγκεκριμένη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης, αφού οι σχετικές υπηρεσίες περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης.Απαραδέκτως υποβάλλεται προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου το σχέδιο τροποποίησης