Προμήθεια και εγκατάσταση Φωτιστικών Σωμάτων και Λαμπτήρων(....)Ειδικότερα – με δεδομένο ότι στην ανωτέρω εισήγηση δεν γίνεται καμία αναφορά σε πρόβλεψη της τροποποίησης σε ρητές και ακριβείς ρήτρες αναθεώρησης της αρχικής σύμβασης, παρά μόνον στο άρθρο 13 αυτής, το οποίο παραπέμπει στο άρθρο 132 του ν 4412/2016, ούτε άλλωστε υπάρχει περίπτωση υποκατάστασης αναδόχου (βλ. άρθρο 132 παρ. 1 περ. α΄ και δ΄ του ν. 4412/2016) – δεν τεκμηριώνεται ότι συντρέχει, σύμφωνα με την παρ. 1 περ. β΄ του ως άνω άρθρου 132, περίπτωση επιτρεπτής προμήθειας συμπληρωματικών αγαθών, καθόσον δεν γίνεται επίκληση κάποιου τεχνικού ή οικονομικού λόγου, για τον οποίο κρίνεται ασύμφορη η εμπλοκή προσώπου διαφορετικού από τον αρχικό ανάδοχο, ούτε γίνεται αναφορά σε απρόβλεπτες συνθήκες, ένεκα των οποίων δεν μπορούσαν να προβλεφθούν οι ανάγκες της αναθέτουσας αρχής για συμπληρωματικές προμήθειες, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, ώστε να ενταχθούν στο αρχικό αντικείμενο της ήδη συναφθείσας σύμβασης. Εξάλλου, η, όλως αόριστη, επίκληση της θέσης εκτός λειτουργίας φωτιστικών φθορισμού εξαιτίας διαρροών υδάτων ή η δυσκολία συντήρησης των υφισταμένων φωτιστικών τύπου φθορίου δεν συνιστούν, σύμφωνα με την παρ. 1 περ. γ΄ άρθρου 132 του ν. 4412/2016, περίσταση που δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί, παρά την επιμελή προετοιμασία της αρχικής σύμβασης από την αναθέτουσα αρχή (βλ. ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 77/2018).Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης με τίτλο «Προμήθεια και εγκατάσταση Φωτιστικών Σωμάτων και Λαμπτήρων Τεχνολογίας Led σε χώρους των κτιρίων των Τμημάτων Χημείας, Φυσικής, Χημικών Μηχανικών & Γεωλογίας του Πανεπιστημίου …».

Τέλη ανταποδοτικά για υγειονομική ταφή απορριμμάτων – Απαλλαγή Στρατιωτικής Μονάδας.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Η 114η Πτέρυγα Μάχης απαλλάσσεται από την καταβολή ανταποδοτικών τελών που της είχε επιβάλει ο ΦΟ.Δ.Σ.Α. με την επωνυμία «Δ.Ε.Π.Ο.Δ.Α.Θ. – Α.Ε. Ο.Τ.Α.», για την απόρριψη των απορριμμάτων της στο Χ.Υ.Τ.Α. Θήβας, διότι οι απαλλαγές του Δημοσίου που έχουν θεσπισθεί έναντι των Δήμων και Κοινοτήτων και έναντι των ΦΟ.Δ.Σ.Α., που αποτελούν νομικά πρόσωπα ειδικού σκοπού, ο οποίος συνίσταται στην άσκηση αρμοδιότητας των Ο.Τ.Α. (ομοφ.)

Η Πράξη 14/2025 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης 18478/24.6.2022, σχετικά με την παροχή υπηρεσιών συμβούλου για την τεχνική υποστήριξη του προγράμματος «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2021». Η κρινόμενη τροποποίηση αφορά την παράταση της διάρκειας της σύμβασης, από 24.6.2025 έως 31.12.2025, λόγω ανάγκης ολοκλήρωσης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των ωφελούμενων του Προγράμματος εντός της νέας προθεσμίας. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τροποποίηση είναι νόμιμη, σύμφωνα με το άρθρο 132 παρ. 1 περ. γ του ν. 4412/2016, καθώς η ανάγκη προέκυψε από απρόβλεπτες περιστάσεις, δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση ή το τίμημα της σύμβασης. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης.

Νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της με αρ. πρωτ. 4638/2.6.2021 σύμβασης.(...)Κατ’ ακολουθίαν, συντρέχει, εν προκειμένω, ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία συνίσταται στη μη συνδρομή των σωρευτικά προβλεπόμενων προϋποθέσεων του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 και κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης της με αρ. πρωτ. 4638/2.6.2021 σύμβασης, μεταξύ του δημοτικού νομικού προσώπου με την επωνυμία «Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων» και του οικονομικού φορέα «….», για την προμήθεια με τίτλο «Είδη Παντοπωλείου: Ζυμαρικά-Ρύζι-Όσπρια».ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ .ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/679/2023

Η Πράξη 219/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης και παράτασης της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Κρωπίας, σχετικά με το έργο «Βελτίωση - Αντικατάσταση Δικτύου Ύδρευσης Νοτίου Τομέα». Λόγω διαφόρων καθυστερήσεων, όπως η εκκρεμότητα αδειών (Αρχαιολογική Υπηρεσία, κυκλοφοριακές ρυθμίσεις) και η δυσκολία στην αποκομιδή προϊόντων εκσκαφής, κρίθηκε απαραίτητη η παράταση της διάρκειας της σύμβασης. Η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης εισηγήθηκε και τα συμβαλλόμενα μέρη ενέκριναν την παράταση κατά 26 μήνες και μία ημέρα. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου, με αποτέλεσμα η λήξη της προγραμματικής σύμβασης να μετατεθεί στις 31 Ιουλίου 2027.

Η Πράξη 74/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου τροποποίησης της από 3.8.2021 σύμβασης, μεταξύ του «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ» και αναδόχου, για την παροχή υπηρεσιών διασυνδέσεων, τηλεφωνίας και προμήθεια δικτυακού εξοπλισμού, αυξάνοντας τη δαπάνη κατά 353.831,65 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τροποποίηση αυτή βασίζεται σε ρητό και σαφή όρο αναθεώρησης (ρήτρα αναθεώρησης) της αρχικής σύμβασης, ο οποίος είχε ήδη κριθεί νόμιμος με την 269/2021 Πράξη. Δεδομένου ότι η ενεργοποίηση της ρήτρας συνιστά απλώς εκτέλεση όρου της αρχικής σύμβασης και δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της, η τροποποίηση θεωρείται μη ουσιώδης και εξαιρείται από τον υποχρεωτικό προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Επομένως, το σχέδιο τροποποίησης εισάγεται απαραδέκτως προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016 και του άρθρου 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020.

Ενημέρωση προσαρμογών στο ΠΣΣΕΗΣ, σύμφωνα προς τις διατάξεις της 5ης τροποποίησης του προσωρινού πλαισίου για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η οικονομία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας έξαρσης της νόσου COVID-19. ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 819/2021  ΑΔΑ:ΡΠΗ146ΜΤΛΡ-Α17

Προμήθεια «ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΑ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ».(...)Κατ’ ακολουθίαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και, κατ’ αποτέλεσμα, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της, από 03.06.2022, 01.4448.1 σύμβασης, μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και του οικονομικού φορέα «…», κατά το μέρος αυτού, που αφορά τη μείωση των προς προμήθεια ποσοτήτων. Πλην, όμως, ως προς το μέρος αυτού, κατά το οποίο επιχειρείται η αύξηση των αρχικώς κατακυρωθεισών ποσοτήτων, με αντίστοιχη αύξηση του συμβατικού τιμήματος, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχει ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία συνίσταται στη μη συνδρομή των σωρευτικά προβλεπόμενων προϋποθέσεων του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, και, ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του.Αποφαίνεται ότι έλεγχος απέβη εν μέρει θετικός, κατά τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό.

Ενόψει των εκτεθέντων στις σκέψεις 1-4, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη 1η τροποποίηση της 0093Μ/20 συμφωνίας-πλαίσιο παρίσταται μη ουσιώδης. Και τούτο, διότι υπάγεται στις ρητά αναφερόμενες στην παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 τοιαύτες (μη ουσιώδεις τροποποιήσεις), αναγόμενη σε υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου (.....), συνεπεία μερικής διαδοχής του, λόγω εταιρικής αναδιάρθρωσης (διάσπαση δι’ απόσχισης κλάδου, ο οποίος εισφέρεται στη νεοσυσταθείσα εταιρεία) και δη από νέο ανάδοχο (….), του οποίου αποκλειστικός μέτοχος παρίσταται ο αρχικός ανάδοχος. Συνακόλουθα, ως μη ουσιώδης, η εν λόγω τροποποίηση και, κατά συνεκδοχή, το περιέχον αυτή σχέδιο της 1ης τροποποίησης της 0093Μ/20 συμφωνίας-πλαίσιο δεν υπάγεται, κατ’ άρθρα 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020 και 132 παρ. 6 περ. α΄ του ν. 4412/2016, στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.. Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το σχέδιο της Πρώτης (1ης) Τροποποίησης της 0093Μ/2020 συμφωνίας-πλαίσιο, ανεξαρτήτως της υποχρεωτικότητας υπογραφής του, προς τον σκοπό ορθής αποτύπωσης του προσώπου του αντισυμβαλλομένου, απαραδέκτως υποβλήθηκε για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών σίτισης. (...)Δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις τροποποίησης αρχικής σύμβασης του άρθρου 132 παρ. 1 περ. β ν. 4412/2016. Η ανάγκη εκτέλεσης των συμπληρωματικών υπηρεσιών που ανατίθενται με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση, δεν προέκυψε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης, αλλά ήταν εξαρχής γνωστό ότι η αρχική ανάθεση θα καλύπτει τις ανάγκες μέρους των φοιτητών. Το γεγονός ότι ποσοστό φοιτητών δεν σιτίζονταν δωρεάν, ενώ το δικαιούνταν, δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο τροποποίησης της σύμβασης. Επειδή διαχρονικά οι πιστώσεις που χορηγούνται από το Υπουργείο Παιδείας δεν επαρκούν για όλες τις περιπτώσεις των δικαιούμενων δωρεάν σίτισης, προβλέφθηκε από τον νομοθέτη η χορήγηση ειδικής ταυτότητας σίτισης κατά προτεραιότητα σε όσους εμπίπτουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες (ΥΑ Φ5/68535/Β3/18-06-2012). Σε περιπτώσεις, όπως η επίμαχη, που είναι πιθανό, ο αριθμός των ωφελούμενων μιας σύμβασης να είναι μεγαλύτερος, από αυτόν που τελικά θα καλυφθεί στο πλαίσιο της σύμβασης, έχει θεσπιστεί το άρθρο 132 παρ. 1 α, ώστε η αναθέτουσα αρχή να έχει την επιλογή να περιλάβει στα αρχικά έγγραφα της  σύμβασης προαιρέσεις και να δύναται να αναθέτει στο ανάδοχο συμπληρωματικές υπηρεσίες, όταν υπάρξει ανάγκη. Επί του υποβληθέντος σχεδίου τροποποίησης δεν αναγράφεται η αξία σιτηρεσίου, σύμφωνα με την 112684/Ζ1/16-09-2022 ισχύουσα ΚΥΑ.Για  τους  λόγους  αυτούςΔέχεται την ένδικη προσφυγή ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 816/2022 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.