Αποκατάσταση οδικού δκτύου:..Εν όψει των ανωτέρω εκτεθέντων, το Τμήμα κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος ανακλήσεως πρέπει να γίνει δεκτός ως κατ’ ουσίαν βάσιμος, καθόσον η επικαλούμενη με την κρινόμενη αίτηση ανάγκη άμεσης εν προκειμένω αντιμετώπισης της επικινδυνότητας των βραχοπτώσεων στα τμήματα από Χ.Θ. 28+658 έως τη Χ.Θ. 28+795 και από τη Χ.Θ. 29+070 έως τη Χ.Θ. 29+480, η οποία απαιτείται για την αποκατάσταση της ασφάλειας του οδικού δικτύου στα συγκεκριμένα σημεία της επαρχιακής οδού ... και δεν αντιμετωπίζεται από την πρώτη εργολαβία αλλά ούτε και από την δεύτερη εργολαβία που έχει εγκατασταθεί για την εκτέλεση του αρχικού έργου αντιμετώπισης των καταπτώσεων από τους σεισμούς, συνιστούν, ενόψει και του υφιστάμενου αποκλεισμού των οικισμών που εξυπηρετούνται από τα ανωτέρω τμήματα της οδού, τα οποία μετά τους σεισμούς και μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά, λόγους ανωτέρας βίας που δικαιολογούν, κατά το άρθρο 2 παρ. 2 εδ. γ΄ περ. δδ του ν 4013/2011 όπως ισχύει, τη λήψη απόφασης για ανάθεση της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης χωρίς προηγούμενη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών του έργου «Αντιμετώπιση βλαβών στο οδικό δίκτυο νήσου ... με αποκατάσταση καταπτώσεων κατά θέσεις (Α΄Φάση)».

Οι προσφεύγοντες αιτούνται την ακύρωση της διακήρυξης ανάθεσης δημόσιας σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Κάθετος Άξονας 56 - Ολοκλήρωση σύνδεσης αυτοκινητοδρόμου και με τον 6ο προβλήτα Λιμένα και το οδικό δίκτυο της περιοχής», το οποίο έχει εκτιμώμενη αξία 59.770.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και 65.000.000 ευρώ μετά τις προαιρέσεις. Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή οδικών τμημάτων, τεχνικών έργων όπως γεφυρές με συνολικό μήκος 1.374μ, αναβαθμίσεις υφιστάμενων δικτύων, εργασίες σήμανσης, αποχέτευσης και οδοφωτισμού. Επιπλέον, ζητούν την ακύρωση της πράξης περί διευκρινίσεων του αναθέτοντος και γενικά την ακύρωση των προσβαλλόμενων όρων που περιορίζουν τη συμμετοχή τους.

Οι προσφεύγουσες (1η και 2η) αίτουνται την ακύρωση της Διακήρυξης με ΑΔΑΜ ...2024-02-22, η οποία προκήρυξε με διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης (άρθρο 32 παρ. 2γ Ν.4412/2016) τη σύναψη σύμβασης για το έργο «...». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την εκτέλεση εργασιών αντικατάστασης σάπιων/τρακαρισμένων ιστών, αποκατάστασης βραχυκυκλωμάτων, αντικατάστασης καλωδίων και φωτιστικών, αποκατάστασης ερμαρίων και ηλεκτρικών διανομών, κ.λπ., για την άρση βλαβών των δικτύων ηλεκτροφωτισμού στο Πρωτεύον Αστικό Οδικό Δίκτυο. Οι προσφεύγουσες υποστηρίζουν ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την εξαιρετική διαδικασία, καθώς η «κατεπείγουσα ανάγκη» προέκυψε από ελλιπή προγραμματισμό της Αναθέτουσας Αρχής.

Η προσφεύγουσα εταιρεία επιδιώκει με την προδικαστική προσφυγή την ακύρωση της Πρόσκλησης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας 2.6.2021, η οποία εγκρίνει τη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση για την ανάθεση του έργου "Άρση Επικινδυνοτήτων στο οδικό δίκτυο" με προϋπολογισμό 2.378.709,68€ (προ ΦΠΑ). Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την κατασκευή και αποκατάσταση ζημιών που προκλήθηκαν από ακραία καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες, κατολισθήσεις) τα έτη 2017, 2018 και 2019. Η προσφυγή θεωρεί την διαδικασία παράνομη, καταχρηστική και παραβιαστική των αρχών του ελεύθερου ανταγωνισμού, καθώς δεν υπάρχει επείγουσα ανάγκη λόγω της χρονικής καθυστέρησης (2-4 έτη από τα γεγονότα) και η πρόσκληση περιορίζεται σε συγκεκριμένους οικονομικούς φορείς χωρίς να συμπεριλαμβάνει τη προσφεύγουσα.

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα ζητεί την ακύρωση της προσβαλλομένης υπ' αρ. υπ' αρ. 1503/2022 (Πρακτικό Νο 29/31- 10-2022) απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ... (Αναθέτουσας Αρχής), με την οποία εγκρίθηκε το από 29.9.2022 Πρακτικό ΙΙ της Επιτροπής του Διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου κατασκευής του έργου «Επείγουσα αποκατάσταση ζημιών επαρχιακού οδικού δικτύου ΠΕ ... από τις φυσικές καταστροφές Φεβρουαρίου 2019» και δη του 54ου υποέργου (νέου) υπό τον τίτλο: «Επείγουσες εργασίες αποκατάστασης ζημιών στο επαρχιακό οδικό δίκτυο περιοχής Δήμου ...», και να γίνουν δεκτές οι εξηγήσεις που παρέσχε η προσφεύγουσα με την από 4.3.2022 και την από 13.9.2022 Αιτιολόγηση της Προσφοράς της. 

Η Πράξη 98/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της επί έλαττον τροποποίησης της σύμβασης του έργου «Κάθετος Άξονας 56 - Ολοκλήρωση σύνδεσης αυτοκινητοδρόμου Π.Α.Θ.Ε. και Εγνατίας οδού με τον 6ο προβλήτα Λιμένα Θεσσαλονίκης και το οδικό δίκτυο της περιοχής Καλοχωρίου». Η τροποποίηση μειώνει το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο κατά 11.766.208,70 ευρώ, λόγω αδυναμίας εκτέλεσης εργασιών στο Βόρειο Τμήμα του έργου. Η αδυναμία οφείλεται στη συνεχιζόμενη μη απόδοση των απαλλοτριωθεισών εκτάσεων από τους ιδιοκτήτες, κατάσταση που κρίθηκε ως απρόβλεπτη περίσταση. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ του ν. 4412/2016, καθώς η τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης και οδηγεί σε μείωση της αξίας. Κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης.

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα οικονομική ένωση αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας με αριθμό 14/755/05.06.2020, η οποία αφορά στον ηλεκτρονικό διαγωνισμό για την επιλογή αναδόχου του έργου «Αναβάθμιση του Οδοφωτισμού στο Εθνικό και Επαρχιακό Οδικό Δίκτυο της Περιφέρειας» με σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Το αντικείμενο της Σύμπραξης περιλαμβάνει τον σχεδιασμό, χρηματοδότηση, προμήθεια/εγκατάσταση, αναβάθμιση υφιστάμενου δικτύου και τεχνική διαχείριση (συντήρηση, λειτουργία και διαχείριση) του συστήματος και των υποδομών οδοφωτισμού για χρονικό διάστημα έως 16 έτη, με συνολικό ενδεικτικό προϋπολογισμό πληρωμών διαθεσιμότητας 8.038.831,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας «Επείγουσες εργασίες για αποκατάσταση βλαβών καταστρώματος οδού σε όλο το οδικό δίκτυο αρμοδιότητας στα όρια του Νομού …»,  10ο υποέργο του έργου «Αποκαταστάσεις καταστροφών από τη θεομηνία της 22ης Νοεμβρίου 2019 στην Π.Ε. Χαλκιδικής και 26ης Νοεμβρίου 2019 στην Μ.Ε. Θεσσαλονίκης, ΠΕ … και …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.209.677,42 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ (1.500.000,00 ευρώ με ΦΠΑ), και συμβατικής δαπάνης  1.095.157,65 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ (1.357.995,49 ευρώ με ΦΠΑ).(....)Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το χρονικό διάστημα που παρεμβλήθηκε από την επέλευση των ζημιών που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή (Νοέμβριος 2019) έως την ολοκλήρωση της ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου (Μάιος 2021) παρίσταται εν προκειμένω δικαιολογημένο και εύλογο και είναι νόμιμη η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, με απευθείας πρόσκληση εργοληπτικών επιχειρήσεων(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης 

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ:Ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της 2284/0052/21.10.2013 απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος της Περιφέρειας Αττικής δημοσιονομική διόρθωση με ανάκτηση ποσού 1.138.235,77 ευρώ, πλέον τόκων, το οποίο φέρεται ότι καταβλήθηκε σε αυτήν μη νομίμως, ως Τελική Δικαιούχο του υποέργου «Κατασκευή δικτύου αποχέτευσης ομβρίων υδάτων Γέρακα», με κωδικό ΟΠΣ 365748/1, το οποίο είχε ενταχθεί στον άξονα προτεραιότητας 3 «Οδικές Μεταφορές – Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» και χρηματοδοτήθηκε από το Ταμείο Συνοχής και από εθνικούς πόρους.(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη έφεση πρέπει να γίνει δεκτή καθόσον μεταξύ του απρόβλεπτου γεγονότος της πυρκαγιάς στην Πεντέλη τον Αύγουστο του έτους 2007 και της επίτασης της έντασης των πλημμυρικών φαινομένων λόγω της καταστροφής της περιαστικής δασώδους έκτασης και της διάβρωσης του εδάφους της περιοχής υφίσταται αιτιώδης συνάφεια, προς αποτροπή δε του άμεσου κινδύνου καταστροφής της περιουσίας και διακινδύνευσης της ζωής και της υγείας των πολιτών, νομίμως η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής προέβη στη διαδικασία επιλογής αναδόχου εκτέλεσης του έργου της κατασκευής δικτύου αποχέτευσης ομβρίων υδάτων μεταξύ περιορισμένου αριθμού εργοληπτικών επιχειρήσεων και συνεπώς να ακυρωθεί η προσβαλλομένη. Ακυρώνει την 2284/0052/21.10.2013 απόφαση δημοσιονομικής διόρθωσης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών.

Διαμόρφωση σύνδεσης οδού με κόμβο..ζητείται η ανάκληση της 383/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Όπως δε έγινε δεκτό ανωτέρω, στην οριστική μελέτη οδοποιΐας, ως προς τον καθορισμό των παραμέτρων του έργου αναφορικά με τα χαρακτηριστικά της περιοχής εκτέλεσης αυτού, είχαν ήδη επισημανθεί επαρκώς οι αναγόμενες, στα αλληλοδιασταυρούμενα υπάρχοντα πυκνά δίκτυα (οδικό δίκτυο, δίκτυο υδάτινης απορροής και δίκτυο εγγειοβελτιωτικών έργων), ιδιαιτερότητες του χώρου εκτέλεσης του έργου. Το γεγονός αυτό συνέτεινε στον περιορισμό, κατά το δυνατόν, των αναγκαίων πρόσθετων επειγουσών εργασιών, οι οποίες απαιτούνταν για την αντιμετώπιση των προκληθεισών, λόγω της απότομης ανύψωσης του υδροφόρου ορίζοντα, έκτακτων περιστάσεων (ήτοι της μεταβολής της σύστασης του υπεδάφους, της αδυναμίας του υπάρχοντος δικτύου απορροής υδάτων να απορροφήσει τα προκληθέντα από τα έντονα καιρικά φαινόμενα όμβρια ύδατα και της ολικής έμφραξης και θραύσης του υπάρχοντος αγωγού απορροής ομβρίων υδάτων) και οι οποίες, σύμφωνα με την οικεία τεχνική περιγραφή, αφορούσαν : α) στην κατασκευή νέου αγωγού ομβρίων Φ500, καθώς ο υπάρχων αγωγός, όπως προαναφέρθηκε, δεν λειτουργούσε και β) σε εργασίες εξυγίανσης της υπόβασης του οδοστρώματος με λιθορριπή λατομείου, ώστε να αντιμετωπιστεί η λάσπη που διαπιστώθηκε κατά την εκτέλεση των πρώτων εκσκαφών, λόγω της ανύψωσης της στάθμης των υδάτων, προκειμένου να καταστεί εφικτό να ολοκληρωθούν στη συνέχεια οι προβλεπόμενες στην κύρια σύμβαση εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτόστρωσης, οι οποίες δεν θα ήταν δυνατό να εκτελεστούν, χωρίς να έχει προηγηθεί η εκτέλεση των επίμαχων εξυγιαντικών εργασιών που αποτέλεσαν το αντικείμενο της δοθείσας από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία εντολής. Οι ανωτέρω δε εκτελεσθείσες επείγουσες πρόσθετες εργασίες εξειδικεύονται επαρκώς και περιγράφονται αναλυτικά στον πίνακα εκτίμησης της δαπάνης εργασιών, ο οποίος επισυνάπτεται στην εντολή εκτέλεσης αυτών. Με τα δεδομένα αυτά, και όσα εξετέθησαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή, η προσβαλλόμενη πράξη να ανακληθεί και να επιτραπεί η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, με αντικείμενο τις ως άνω εκτελεσθείσες επείγουσες πρόσθετες εργασίες..Ανακαλεί την 383/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.