Ευθύνη διαχειριστών Ε.Π.Ε. για τις οφειλές της, που προέκυψαν από Φ.Π.Α. κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Προσωπική και εις ολόκληρον ευθύνη με το νομικό πρόσωπο της Ε.Π.Ε. για τις οφειλές της εταιρείας, που προέκυψαν από Φ.Π.Α. κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της, έχουν όλοι οι διατελέσαντες διαχειριστές της από τον χρόνο γενέσεως της υποχρεώσεως αποδόσεως (καταβολής) του Φ.Π.Α. στο Δημόσιο και εντεύθεν, υπό την προϋπόθεση ότι οι σχετικές φορολογικές υποχρεώσεις της εταιρείας γεννήθηκαν από την 1-12-1998 και εντεύθεν. (ομόφ.) Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια και εκδόθηκε η υπ' αριθ. 137/2014 γνωμ. Α΄ Τακτικής Ολομέλειας ΝΣΚ.

Αποκατάσταση βλαβών στις στέγες, στις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις και στον περιβάλλοντα χώρο (....)Επί των λόγων αυτών, που πρέπει να εξετασθούν από κοινού, ως πρώτος λόγος, καθόσον συναρτώνται με την αποδοχή της προσφοράς της αναδόχου κοινοπραξίας και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 9, το Δικαστήριο κρίνει τα εξής: (α) Καίτοι η αναθέτουσα αρχή οφείλει, βάσει των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, να εξετάζει τη συνδρομή λόγων αποκλεισμού στο πρόσωπο των συμμετεχόντων σε διαγωνιστική διαδικασία και διακριτά στο πρόσωπο κάθε μέλους ένωσης οικονομικών φορέων (βλ. άρθρο 22.Α της διακήρυξης) καθώς και να αιτιολογεί ειδικά την απόφασή της περί αποδοχής ή αποκλεισμού της προσφοράς οικονομικού φορέα, εν προκειμένω, η αποδοχή της προσφοράς της «..I.K.E.» είναι νόμιμη, καθόσον η κρίση περί της μη συνδρομής του λόγου που αφορά στη επίδειξη σοβαρής αντισυμβατικής συμπεριφοράς σε προηγούμενη σύμβαση, προκύπτει ευθέως και αναντίρρητα από τα στοιχεία του φακέλου. Τούτο, διότι, ακόμη και αν ήθελε υποτεθεί ότι στο πρόσωπο του μέλους της κοινοπραξίας «…I.K.E.» συνέτρεχε ο οικείος λόγος αποκλεισμού, η εταιρεία για το ίδιο βιοτικό συμβάν, που δήλωσε στο ΕΕΕΣ της, ήτοι την κήρυξη αυτής εκπτώτου, με την 2223/9.12.2021 απόφαση του Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας της ΔΕΥΑ Νάουσας, έλαβε, όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου, μέτρα αυτοκάθαρσης τα οποία κρίθηκαν επανειλημμένως, με τρεις αποφάσεις της Επιτροπής Επανορθωτικών Μέτρων (τις 57Β/2022, 55Θ/2022 και 8Α/2023, στην τελευταία εκ των οποίων μνημονεύεται και η απόφαση 5Β/2023) ως επαρκή, με συνέπεια ο αποκλεισμός αυτής από την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία να παρίσταται μη νόμιμος. Για τους λόγους αυτούς.Ανακαλεί την 3/2024 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 1η Υπηρεσία της Π.Ε. Λάρισας.

Εκτέλεση εργασιών: Με δεδομένα αυτά, οι ελεγχόμενες εργασίες, οι οποίες περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Β΄ του ν. 4412/2016, συνιστούν, εκ του νόμου, «δημόσιο έργο». Συνεπώς, η απόφαση ανάθεσής τους αναρμοδίως ελήφθη από τον Πρόεδρο της Επιχείρησης και όχι από το αρμόδιο Διοικητικό της Συμβούλιο, περαιτέρω δε δεν υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας στον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Επίσης, δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του εφαρμοστέου ν. 4412/2016 (Βιβλίο ΙΙ) αναφορικά με την απευθείας ανάθεση αυτών των εργασιών διότι η Επιχείρηση δεν απηύθυνε πρόσκληση υποβολής προσφοράς προς τον υποψήφιο ανάδοχο, ούτε ο τελευταίος υπέβαλε προσφορά προς αυτήν. Ακόμη, στο επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν επισυνάπτεται απόφαση ανάκλησης της Α/Α/157/19.12.2016 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης λόγω μη εκτέλεσής της το οικονομικό έτος 2016, ούτε νέα απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το οικονομικό έτος 2017. Περαιτέρω, η ΔΕΥΑ δεν είχε υποχρέωση καταχώρησης της 132/19.12.2016 απόφασης ανάθεσης στο ΚΗΜΔΗΣ, διότι, κατά τον χρόνο έκδοσής της δεν ίσχυε η διάταξη του άρθρου 38 παρ. 3 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, η οποία το πρώτον προέβλεψε τη σχετική υποχρέωση. Τέλος, Ομοίως από το απόσπασμα του ποινικού μητρώου του αναδόχου που επισυνάπτεται στα δικαιολογητικά του χρηματικού εντάλματος, αποδεικνύεται ότι δεν συντρέχει στο πρόσωπό του ο υποχρεωτικός λόγος αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 του ν. 4412/2016.

Προμήθεια 20.000.000 τεμαχίων αυτοδιαγνωστικών τεστ.(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Ενόψει της εξαιρετικότητας του μέτρου της παρέκκλισης από τη θέσπιση υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού και της στάθμισης που πρέπει να γίνεται κάθε φορά, με βάση τα ιδιαίτερα πραγματικά περιστατικά και τις συνθήκες κάθε περίστασης, μεταξύ των λόγων δημοσίου συμφέροντος που εξυπηρετούνται με τη θέσπιση των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού των παρ. 1 και 2 του άρθρου 73 και του δημοσίου συμφέροντος που επιτάσσει την άμεση ανάθεση της σύμβασης, δεν είναι σύμφωνη με την Οδηγία 2014/24 η προβαλλόμενη με την κρινόμενη προσφυγή ερμηνεία του άρθρου 145 ν. 4831/2021, κατά τρόπο που να καθιερώνει, με πάγιο τρόπο, εξαίρεση από την πρόβλεψη υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού, για όλες τις συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του και συνάπτονται με βάση τις διατάξεις του. Όπως ορθώς κρίθηκε δε με την προσβαλλόμενη Πράξη, είναι μη νόμιμη η 14464/8.12.2021 πρόσκληση συμμετοχής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, κατά το μέρος που δεν προέβλεπε για τη συμμετοχή στη διαδικασία τη μη συνδρομή στο πρόσωπο των υποψηφίων των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού από δημόσιες συμβάσεις, καθόσον αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 73 παρ. 1 και 2 και 74 του ν. 4412/2016.Ωστόσο, με την κρινόμενη προσφυγή, προσκομίζονται, ελεχθέντα από τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής, τα ήδη υποβληθέντα από την ανάδοχο εταιρεία προβλεπόμενα στα άρθρα 80 παρ. 2 και 74 παρ. 4 του ν. 4412/2016 δικαιολογητικά περί μη συνδρομής στο πρόσωπό της των υποχρεωτικών, κατ’ άρθρα 73 παρ. 1 και 2 και 74 του ν. 4412/2016, λόγων αποκλεισμού της.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης. Ανακαλεί την 368/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν στη σκέψη 3 της παρούσας, πρέπει να γίνει δεκτό ότι οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, όπως βάσιμα προβάλλει ο Επίτροπος, διότι οι ανάδοχοι εταιρείες δεν απέδειξαν, ως όφειλαν, ότι δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412.2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης, προσκομίζοντας αποσπάσματα ποινικού μητρώου και αποδεικτικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Εξάλλου, ενόψει της βαρύτητας και της σημασίας των σκοπών που εξυπηρετούν οι ως άνω λόγοι αποκλεισμού, όπως αναφέρεται στη σκέψη 3 της παρούσας, το μέτρο του αποκλεισμού του φορέα κρίνεται κατάλληλο, πρόσφορο και αναγκαίο για την επίτευξη των σκοπών αυτών, ανεξαρτήτως της διαδικασίας που ακολουθείται ή της αξίας της σύμβασης. Σημειωτέον, τέλος,   ότι τα ως άνω έγγραφα δεν προσκομίσθηκαν ούτε στο στάδιο μετά την υπογραφή των συμβάσεων και την εκτέλεση των συμφωνηθέντων, ως δικαιολογητικά πληρωμής των σχετικών χρηματικών ενταλμάτων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(..)Με τα δεδομένα αυτά .., το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) δεν συντρέχει λόγος αποκλεισμού της αναδόχου εταιρείας από τη διαδικασία σύναψης σύμβασης, ως εκ της καταδίκης μέλους του Δ.Σ. αυτής για αδίκημα της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, ήτοι για τη μη καταβολή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, καθόσον, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω (σκ. ΙΙ Α), σε αντίθεση προς τα αδικήματα της παρ. 1, τελεσίδικη δικαστική απόφαση που αφορά στα αδικήματα της παρ. 2 αποτελεί λόγο αποκλεισμού του οικονομικού φορέα μόνον όταν συντρέχει στο πρόσωπο του ιδίου, όχι δε και στην περίπτωση που αφορά στο πρόσωπο τινός των οργάνων διοίκησης αυτού, ως εν προκειμένω, και β) οι επίμαχες εργασίες τμηματικής αντικατάστασης αγωγού έλαβαν χώρα χωρίς να προηγηθεί η απαιτούμενη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 3 εδ. δ΄ του ν. 4067/2012 (Α΄79), όπως ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο, προ 48 ωρών έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης καθώς και του οικείου αστυνομικού τμήματος, γεγονός που δεν αμφισβητείται από την αναθέτουσα Αρχή και καθιστά την κατασκευή αυθαίρετη και κατεδαφιστέα, σύμφωνα με την παρ. 5 του ως άνω άρθρου. Λαμβανομένης ωστόσο υπόψη αφενός της άρτιας και ασφαλούς εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών, όπως πιστοποιείται από τα συνταχθέντα, κατόπιν επιθεώρησης αυτών από τις οικείες επιτροπές, ως άνω πρωτόκολλα παραλαβής και αφετέρου της κατάργησης ήδη από το νομοθέτη, μεταξύ άλλων, και των επίμαχων ως άνω παραγράφων 3 και 5 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012, άμεσα από την έναρξη ισχύος του νεότερου ν. 4495/2017 (Α΄167/3.11.2017), στο πλαίσιο της απλοποίησης της διαδικασίας έκδοσης αδειών δόμησης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συγγνωστώς η αναθέτουσα Αρχή υπέλαβε ως νόμιμη την κατά τα ανωτέρω εκτέλεση των επίμαχων εργασιών και, ως εκ τούτου, τα ελεγχόμενα εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν, αν δεν είχε λήξει το οικείο οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.

Καθαρισμός ποταμών...ζητείται η αναθεώρηση της 1760/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο τούτο, με βάση όσα εκτέθηκαν ανωτέρω αναφορικά με τον χαρακτήρα των πλημμελειών που μπορεί να στοιχειοθετήσουν διακωλυτικό λόγο υπογραφής σύμβασης, κρίνει ότι εν προκειμένω η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στη νυν αιτούσα δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια. Τούτο, διότι από την προσκομισθείσα ενώπιόν του από 11.1.2019 ένορκη βεβαίωση, η οποία αν και προϋπήρχε της προσβαλλόμενης απόφασης του VI Τμήματος δεν είχε τεθεί σε γνώση του, σε συνδυασμό με την από 5.10.2018 όμοια, προκύπτει ότι κατά το κρίσιμο εν προκειμένω χρονικό διάστημα της διετίας από την ημερομηνία υποβολής προσφορών, ήτοι από 30.10.2016 έως 30.10.2018, ουδεμία πράξη επιβολής προστίμου είχε εκδοθεί από το Σ.ΕΠ.Ε. εις βάρος της νυν αιτούσας και συνεπώς δεν συνέτρεχε στο πρόσωπό της λόγος αποκλεισμού της από την διαγωνιστική διαδικασία. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή που κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στη νυν αιτούσα εταιρεία και ενέμεινε στη θέση αυτή τόσο με τις απόψεις της στην ενώπιον της ΑΕΠΠ διαδικασία όσο και με το 290485/3.12.2019 έγγραφό της, ορθώς κατ’ αποτέλεσμα ενήργησε, καθώς η σύμβαση ανατέθηκε στην πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας επιχείρηση, στο πρόσωπο της οποίας δεν συντρέχει εν τέλει λόγος αποκλεισμού από το διαγωνισμό.Αναθεωρεί την 1760/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Πληρωμή μέρους αμοιβής για «εργασίες συντήρησης - επισκευής βλαβών δικτύου ύδρευσης Δ.Ε. Καλλιθέας»(...)Το γεγονός δε ότι για τις απευθείας ανατιθέμενες συμβάσεις των άρθρων 118 και 328 του ν. 4412/2016 δεν προβλέπεται, ως προκαταρκτική απόδειξη της μη ύπαρξης των ανωτέρω κωλυμάτων, η συμπλήρωση της οικείας υπεύθυνης δήλωσης, όπως προβλέπεται για τις υπόλοιπες διαδικασίες συμβάσεων κάτω των ορίων, δεν σημαίνει ότι οι φορείς απαλλάσσονται εν γένει από την υποχρέωσή τους να μη βρίσκονται σε κάποια από τις καταστάσεις του άρθρου 73. Εξάλλου, η συμπλήρωση της εν λόγω υπεύθυνης δήλωσης (όπως αντίστοιχα και του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης, που προβλέπεται για τις δημόσιες συμβάσεις άνω των ορίων σύμφωνα με τη παρ. 1 του άρθρου 79 του ν. 4412/2016), ως προσωρινή αντικατάσταση των ως άνω δικαιολογητικών, στοχεύει στην ελάφρυνση του διοικητικού φόρτου των διαγωνιστικών διαδικασιών, προκειμένου να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι. Επομένως, η παροχή μιας τέτοιας δυνατότητας στερείται νοήματος στις απευθείας αναθέσεις, όπου ο ανάδοχος επιλέγεται από την αναθέτουσα αρχή χωρίς εκ των προτέρων δημοσιότητα. Κατά συνέπεια, οι οικονομικοί φορείς οφείλουν, πριν την απευθείας ανάθεση, να αποδεικνύουν τη μη ύπαρξη των κωλυμάτων συμμετοχής του άρθρου 73 του ίδιου νόμου, προσκομίζοντας τα σχετικά δικαιολογητικά που ορίζονται στο άρθρο 80 ν. 4412/2016 (ad hoc VII ΚΠΕΔ 160/2017).(...)Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι ο ανάδοχος δεν απέδειξε ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης, κατά το χρόνο υπογραφής της απευθείας ανάθεσης. Όφειλε, δηλαδή, να προσκομίσει κατά το χρόνο αυτό αντίγραφο ποινικού μητρώου και αποδεικτικό ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, η δε προσκόμισή τους εκ των υστέρων κατά την εξόφληση του χρηματικού εντάλματος, πέραν του ότι επιβάλλεται από διαφορετικές διατάξεις (άρθρο 200 παρ. 5 περ. δ του ν. 4412/2016 και άρθρο 1 ΠΟΛ 1274/27.12.2013 Γενικού Γραμματέα Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών), δεν θεραπεύει την εν λόγω πλημμέλεια, καθώς η μη ύπαρξη των κωλυμάτων αυτών πρέπει να αποδεικνύεται πριν την απόφαση του αναθέτοντος φορέα για ανάθεση των υπηρεσιών. Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση, από τα επισυναπτόμενα στο χρηματικό ένταλμα έγγραφα, προκύπτουν χρέη του αναδόχου τόσο προς το Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. όσο και προς το Δημόσιο, για τα οποία έχει μεν υπαχθεί σε ρύθμιση των οφειλών του, πλην όμως δεν αποδεικνύεται είτε ότι αυτά δεν υφίσταντο ή η ρύθμισή είχε ήδη λάβει χώρα κατά την υπογραφή της σύμβασης.

Παροχή υπηρεσιών παρασκευής –συσκευασίας και διανομής ζεστών γευμάτων (Σχολικά Γεύματα), σε μαθητές Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης(...)Επομένως, εκτός του ότι δεν προκύπτει λόγος αποκλεισμού ούτε ούτως ή άλλως, η μη άμεση ενημέρωση της αναθέτουσας για γεγονός εκ του οποίου δεν προκύπτει τέτοιος λόγος αποκλεισμού, δεν συνιστά λόγο απόρριψης, εν προκειμένω, πάντως, αμελλητί η παρεμβαίνουσα γνωστοποίησε άμεσα με την έκδοση της Απόφασης ΕΑ, το γεγονός αυτής, την εκ μέρους του έγκριση υπαγωγής σε διευθέτηση, εν συνεχεία δε το περεχόμενο της, ως και την εξόφληση του προστίμου και ενώ, προ της εκδόσεώς της, δεν υφίστατο καν βέβαιο και σαφώς εις γνώση του, πλήρες πραγματικό προς δήλωση, αφού μόνη της η πρόθεση υπαγωγής σε διευθέτηση δεν σημαίνει αποδοχή της ούτε αποκλείει το ενδεχόμενο εν τέλει διαφορετικού περιεχομένου της Απόφασης ΕΑ.(...)Αφετέρου, ούτως ή άλλως, το εθνικό δίκαιο, ως και η νυν διακήρυξη, όπως αναλυτικά προαναφέρθηκε, θεσπίζουν διαφορετική προϋπόθεση για τη διάγνωση έλλειψης αξιοπιστίας του οικονομικού φορέα, η οποία συνίσταται όχι σε συμφωνίες με απλώς εξ αντικειμένου κίνδυνο για τον ανταγωνισμό, αλλά ειδικώς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, όμως δεν προκύπτει εν προκειμένω πλήρωση των προϋποθέσεων για την υπαγωγή της επίδικης περίπτωσης σε τέτοια περίπτωση ελεγχόμενης αξιοπιστίας.Απορρίπτει την Προδικαστική Προσφυγή.

ΑΚΥΡΩΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΔΕφΑθ/2064/2022.

Κατάργηση ή μη της δυνατότητας καταβολής του επιδόματος διαχειριστικών λαθών στους διαχειριστές χρημάτων των Εκμεταλλεύσεων Εξυπηρέτησης Προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, μετά τη θέση σε ισχύ της διάταξης της παραγράφου Κ' του άρθρου 127 του ν. 4472/2017.(..)Μετά τη θέση σε ισχύ της διάταξης της παραγράφου Κ' του άρθρου 127 του ν.4472/2017, καταργήθηκε το επίδομα διαχειριστικών λαθών, για το οποίο προβλέπεται η δυνατότητα καταβολής του στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, υπό την ιδιότητά τους ως διαχειριστών χρημάτων των Εκμεταλλεύσεων Εξυπηρέτησης Προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, σε βάρος των πόρων τους, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 2 περ. γ’ του άρθρου 26 του Γενικού Κανονισμού «Περί Εκμεταλλεύσεων Εξυπηρετήσεως Προσωπικού Ενόπλων Δυνάμεων» (ομόφ.).