Η απόφαση 1994/2016 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αίτηση αναίρεσης του Νικολάου Παπαδήμα, πρώην Δημάρχου Άνω Λιοσίων. Ο Παπαδήμας είχε καταλογιστεί με το ποσό των 7.255.403,86 ευρώ (πλέον προσαυξήσεων) λόγω ελλείμματος στη χρηματική διαχείριση του Δήμου κατά την περίοδο 2000-2003. Το έλλειμμα προκλήθηκε από τη διενέργεια μη νόμιμων πληρωμών, κυρίως μέσω διπλής εξόφλησης τιμολογίων προς τη Δημοτική Επιχείρηση Τεχνικών Έργων Άνω Λιοσίων (ΔΕΤΕΑΛΑ) χωρίς νόμιμα δικαιολογητικά. Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση, κρίνοντας ότι ο αναιρεσείων ενήρ γησε με τουλάχιστον βαρεία αμέλεια, καθώς υπέγραφε τα χρηματικά εντάλματα χωρίς έλεγχο νομιμότητας. Κρίθηκε ότι η ευθύνη του ως υπολόγου είναι ανεξάρτητη από την τυχόν επέλευση ζημίας στον Δήμο. Απορρίφθηκε επίσης το αίτημα για μείωση του καταλογιζόμενου ποσού βάσει των νομιμοποιητικών διατάξεων.

Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου εξέτασε αίτηση αναίρεσης κατά απόφασης καταλογισμού σε βάρος υπαλλήλου, προέδρου επιτροπής παραλαβής του νομαρχιακού διαμερίσματος Καβάλας, για έλλειμμα 11.000,00 ευρώ πλέον προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής 10.120,00 ευρώ, λόγω ανύπαρκτης συναλλαγής το 2005. Η Ολομέλεια απέρριψε την εφαρμογή του άρθρου 67 του ν. 4735/2020 (άρση καταλογισμών) καθώς και τους λόγους περί παραβίασης δικαιώματος ακρόασης και αναρμοδιότητας της επιτροπής. Ωστόσο, έκρινε ότι η συμπεριφορά της υπαλλήλου συνιστούσε ελαφρά αμέλεια και όχι βαρεία, και ότι ο πλήρης καταλογισμός παραβίαζε την αρχή της αναλογικότητας. Συνεπεία αυτών, το ποσό του καταλογισμού περιορίστηκε στα 1.100,00 ευρώ (10% του ελλείμματος) και η υπάλληλος απαλλάχθηκε από το σύνολο των προσαυξήσεων.

Η απόφαση αφορά μερική αποδοχή έφεσης κατά καταλογιστικής πράξης σε βάρος της Αντιπροέδρου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου του Δήμου Κύμης-Αλιβερίου, για έλλειμμα διαχείρισης συνολικού ύψους 215.404,17 ευρώ (πλέον προσαυξήσεων 67.521,56 ευρώ). Το Δικαστήριο έκρινε ότι η εκκαλούσα ενήργησε με βαρεία αμέλεια, εκδίδοντας εντολές πληρωμής μη νόμιμων δαπανών, παρά τις αντιρρήσεις της Οικονομικής Υπηρεσίας. Ακυρώθηκε η επιβολή των προσαυξήσεων ως μη νόμιμη. Εφαρμόζοντας την αρχή της αναλογικότητας, λόγω των οργανωτικών δυσχερειών, της απαλλαγής της από το ποινικό αδίκημα της απιστίας και της οικονομικής της κατάστασης, το καταλογισθέν ποσό των 203.651,67 ευρώ μειώθηκε στο 1/4. Το τελικό ποσό καταλογισμού περιορίστηκε στα 50.912,92 ευρώ.

Η απόφαση αφορά την απόρριψη αίτησης αναίρεσης κατά οριστικής απόφασης του IV Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ο αναιρεσείων, πρώην Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών του Νομαρχιακού Διαμερίσματος Καβάλας, είχε καταλογιστεί με 9.300,00 ευρώ (έλλειμμα 5.000,00 ευρώ και προσαυξήσεις 4.300,00 ευρώ) λόγω πληρωμής ανύπαρκτης δαπάνης για υπηρεσίες προβολής το 2006. Το Δικαστήριο έκρινε ότι ο αναιρεσείων υπέχει αυτοτελή δημοσιολογιστική ευθύνη ως νόθος αντικειμενικός υπόλογος, καθώς προώθησε τα δικαιολογητικά στην Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.), παρότι αυτά έφεραν καταφανείς ελλείψεις και ασάφειες. Διαπιστώθηκε βαρεία αμέλεια, καθώς παρέλειψε να ασκήσει τον δέοντα έλεγχο. Ο αιτιώδης σύνδεσμος δεν διεκόπη από τον μεταγενέστερο έλεγχο της Υ.Δ.Ε., διότι ο νομοθέτης θέσπισε αυτοτελείς ελεγκτικές διαδικασίες. Η αίτηση αναίρεσης απορρίφθηκε ως αβάσιμη.

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:Συνεπώς, με τη συμπεριφορά της η εκκαλούσα α) συνετέλεσε από βαρεία της, τουλάχιστον, αμέλεια στη δημιουργία του επίμαχου ελλείμματος, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε χωρίς τη δική της συμμετοχή δεν θα ήταν δυνατή η συγκεκριμένη εκταμίευση και β) κατέστησε τη διαχείριση της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. … ελλειμματική, κατά το ποσό που αντιστοιχεί στη μη νόμιμη εκταμίευση Φ.Π.Α. Εάν, όμως, η εκκαλούσα είχε καταβάλει κατά την εκτέλεση των καθηκόντων της τη στοιχειώδη επιμέλεια του μέσου συνετού ανθρώπου και ασκούντος χρέη υπαλλήλου-ελεγκτή του Τμήματος Φ.Π.Α., θα μπορούσε να διαπιστώσει τις ανωτέρω ελλείψεις και να αρνηθεί τις επίμαχες επιστροφές. Από τον ουσιαστικό έλεγχο, δε, αυτό θα είχε διαπιστωθεί η εικονικότητα των επίμαχων συναλλαγών (ανύπαρκτος εξοπλισμός) και, συνακόλουθα, θα είχε αποτραπεί η παράνομη επιστροφή Φ.Π.Α.. Ενόψει αυτών, και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, η εκκαλούσα φέρει την ευθύνη του «αλληλεγγύως μετά του υπολόγου συνευθυνομένου» για την αναπλήρωση του ως άνω προκληθέντος στη διαχείριση της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε…. ελλείμματος, όσα δε αντίθετα προβάλλονται με την υπό κρίση έφεση είναι αβάσιμα και απορριπτέα.Τέλος, προβάλλεται εσφαλμένος υπολογισμός των προσαυξήσεων σε ποσοστό 200%, καθόσον το ισχύον ανώτατο όριο προσαυξήσεων είναι ποσοστό 120%. Και ο λόγος αυτός κρίνεται αβάσιμος, καθόσον με τη διάταξη του άρθρου 13 παρ. 1 του ν. 3193/2003 (Α’, 266) τέθηκε ως ανώτατο όριο προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ποσοστό 200%.Κατ’ ακολουθία αυτών που προηγουμένως κρίθηκαν και μη προβαλλόμενου άλλου λόγου έφεσης, η προσβαλλόμενη απόφαση παρίσταται νόμιμη.

Η απόφαση 1015/2022 της Μείζονος Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αναίρεση προηγούμενης καταλογιστικής απόφασης σε βάρος υπαλλήλου της πρώην Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Καβάλας για έλλειμμα 43.600 ευρώ, λόγω της πληρωμής ανύπαρκτων υπηρεσιών το 2005. Η Ολομέλεια απέρριψε την εφαρμογή των ευνοϊκών διατάξεων του ν. 4735/2020. Ωστόσο, δέχθηκε εν μέρει την αίτηση, κρίνοντας ότι η υπάλληλος ενήργησε με ελαφρά και όχι βαρεία αμέλεια κατά την υπογραφή του πρωτοκόλλου παραλαβής. Κατόπιν εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας, το Δικαστήριο μείωσε το καταλογισθέν ποσό στο 10% του ελλείμματος, δηλαδή στα 4.360 ευρώ, ενώ την απάλλαξε από το σύνολο των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ύψους 40.112 ευρώ.

Η απόφαση 0719/2012 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αίτηση αναίρεσης ελεγκτή εξόδων Ο.Τ.Α., η οποία είχε καταλογιστεί εις ολόκληρον με το ποσό των 7.146.431 δραχμών (ή 20.972,65 ευρώ), λόγω ελλείμματος στη διαχείριση του Πολιτιστικού Οργανισμού Δήμου Αλμυρού (Π.Ο.Δ.Α.). Το έλλειμμα προέκυψε από πληρωμές που επετράπησαν χωρίς νόμιμα δικαιολογητικά, με το δικάσαν Τμήμα να διαπιστώνει τουλάχιστον βαρεία αμέλεια. Αν και η Ολομέλεια έκρινε ορθή την αρχική κρίση ευθύνης, έκανε δεκτή την αίτηση αναίρεσης και αναιρεί την προσβαλλόμενη απόφαση. Η υπόθεση αναπέμπεται στο IV Τμήμα, προκειμένου να κρίνει (υπό το πρίσμα του μεταγενέστερου νόμου 3801/2009) τη δυνατότητα μείωσης του καταλογισθέντος ποσού ως το ένα δέκατο ή την απαλλαγή της αναιρεσείουσας.

Διαχειριστικός έλεγχος σε πρώην Κοινότητα Ν. Λαρίσης – Επανάληψη ή μη της διαδικασίας πρόσκλησης καταβολής ποσού και σε περίπτωση μη πληρωμής αυτού, σε έκδοση καταλογιστικής απόφασης σε βάρος του υπευθύνου, από την αρμόδια Οικονομική Επιθεωρήτρια.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
1. Η Διοίκηση θα πρέπει, κατ’ αρχήν, να προβεί σε επανάληψη της διαδικασίας, σε συμμόρφωση προς την υπ’ αριθ. 2793/2009 απόφαση του IV΄ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καλώντας τον υπόλογο Πρόεδρο της πρώην Κοινότητας Όσσας Ν.Γ., πριν από την έκδοση νέας πορισματικής έκθεσης και καταλογιστικής απόφασης, να διατυπώσει τις απόψεις του για το ύψος του ελλείμματος, για την υποχρέωση καταβολής προσαυξήσεων και το ύψος αυτών και εν συνεχεία, θα πρέπει να ερευνηθεί εάν η δημιουργία της κύριας οφειλής (ελλείμματος) οφείλεται ή μη σε δόλο ή βαρεία αμέλειά του. (ομοφ.) 2. Σε καταφατική περίπτωση, εάν, δηλαδή, κριθεί ότι η δημιουργία της κύριας οφειλής (ελλείμματος) οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια του ανωτέρω υπολόγου, τότε θα πρέπει να εξετασθεί εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 23 έως 26 του Ν. 3697/2008 και 82 έως 85 του Ν. 3746/2009, σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 573/2011 γνωμοδότηση του Α΄ Τμήματος του Ν.Σ.Κ., ως προς τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, που θα υπολογισθούν από τον αρμόδιο Οικονομικό Επιθεωρητή. (ομοφ.)

Δημόσιος υπόλογος:Κατά συνέπεια, η επιβολή των προσαυξήσεων συνιστά μέτρο αποκατάστασης της περιουσιακής ζημίας του Δημοσίου, κατ’ ενάσκηση δέσμιας αρμοδιότητας, λόγω της αυθαίρετης παρακράτησης των σχετικών ποσών εκ μέρους του για σειρά ετών και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας, καθώς ελλείπει ο κυρωτικός χαρακτήρας του μέτρου αυτού. Εξάλλου, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι αυτός προέβαλε ότι οι επιβληθείσες προσαυξήσεις είναι υπέρμετρες, με την έννοια ότι δεν αντανακλούν την πραγματική ζημία του Δημοσίου, όφειλε να προσδιορίσει, κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, γιατί και σε ποιο βαθμό οι προσαυξήσεις αυτές δεν συνδέονται με περιουσιακή ζημία και τους λόγους για τους οποίους, αν αυτό συμβαίνει, συνιστούν υπέρμετρη κύρωση σε βάρος του. Τέλος, η επικαλούμενη οικονομική και κοινωνική κατάσταση του εκκαλούντος, που σε κάθε περίπτωση βαρύνεται, με βάση τα προαναφερθέντα, με βαρεία αμέλεια όσον αφορά την πρόκληση του ελλείμματος, δεν αποτελεί νόμιμο λόγο απαλλαγής από την ευθύνη και απέρριψε στο σύνολό του τους σχετικούς λόγους έφεσης...

Με την προσβαλλόμενη απόφαση έγινε εν μέρει δεκτή η από 6.5.2015 (ΑΒΔ 960/8.5.2015) έφεση του ήδη αναιρεσείοντος κατά της 329/27.4.2015 απόφασης του Οικονομικού Επιθεωρητή της Διεύθυνσης Εκτάκτων και Ειδικών Ελέγχων - Περιφερειακό Γραφείο Θεσσαλονίκης - της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, με την οποία ο αναιρεσείων καταλογίστηκε ως υπόλογος, υπό την ιδιότητά του ως Διαχειριστής Πληρωμών του ίδιου Δήμου Θεσσαλονίκης, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με άλλα πρόσωπα, με το ποσό των 134.006,44 ευρώ.	Με τα δεδομένα αυτά το Δικαστήριο κρίνει ότι ο αναιρεσείων, υπό την ιδιότητα του ταμιακού διαχειριστή, υπείχε κατά νόμο (άρθρο 51 του β.δ. της 17.5/15.6.1959, Α΄ 114), ως ενεργών πληρωμές για λογαριασμό του δημοτικού ταμία, προσωπική, αυτοτελή και ανεξάρτητη από την αντίστοιχη του δημοτικού ταμία ευθύνη για τον έλεγχο ύπαρξης χρηματικού εντάλματος αναφορικά με τις εντελλόμενες από αυτόν πληρωμές. Ο αναιρεσείων, κατά παράβαση της υποχρέωσής του αυτής, αλλά και της ταυτόσημης υποχρέωσης η οποία συμπεριελήφθη στην απόφαση ορισμού του ως ταμιακού διαχειριστή, δεν ήλεγξε τη δυνατότητα πληρωμής των επίμαχων δαπανών χωρίς την έκδοση χρηματικού εντάλματος (άρθρα 38 και 39 του ως άνω β.δ.), ούτε προέβαλε, ως όφειλε, έγγραφες αντιρρήσεις στον Προϊστάμενό του δημοτικό ταμία, όπως ορθά κρίθηκε με την αναιρεσιβαλλόμενη. Εξάλλου, σύμφωνα με την ανέλεγκτη περί τα πράγματα κρίση της προσβαλλόμενης, ο αναιρεσείων γνώριζε την παράνομη πάγια τακτική εξόφλησης δαπανών χωρίς την έκδοση χρηματικών ενταλμάτων και τη μη νομιμότητα των επίμαχων δαπανών, επομένως, παρίσταται ορθή η κρίση της αναιρεσιβαλλόμενης περί συνδρομής βαρείας αμέλειας στο πρόσωπό του αλλά και μη διακοπής του αιτιώδους συνδέσμου, δοθέντος ότι οι δικές του παραλείψεις οδήγησαν στην εκταμίευση δημοτικού χρήματος, παραλείψεις, οι οποίες, σε κάθε περίπτωση, έπονται της έκδοσης των ειδικών εντολών πληρωμής του Αντιδημάρχου. Συνεπώς, η αναιρεσιβαλλόμενη θεμελίωσε πλήρως την κρίση της ότι συνέτρεχε βαρεία αμέλεια στη συμπεριφορά του ήδη αναιρεσείοντος που συνδέεται αιτιωδώς με την πρόκληση του επίμαχου ελλείμματος και, συνακόλουθα ότι δεν συνέτρεχε στο πρόσωπό του συγγνωστή πλάνη, προϋπόθεση για την καθ’ ολοκληρίαν απαλλαγή του από το καταλογισθέν σε βάρος του έλλειμμα, καθόσον το μεν οι ανωτέρω επισημανθείσες με την προσβαλλόμενη απόφαση παραλείψεις του, συνιστούν καθ’ αυτές πρόδηλη, ιδιαιτέρως σοβαρή και αδικαιολόγητη απόκλιση από τη συμπεριφορά του μέσου επιμελούς ταμιακού διαχειριστή, το δε ο αναιρεσείων γνώριζε περί του έκνομου χαρακτήρα των διαχειριστικών του πράξεων και παραλείψεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει ν’ απορριφθεί, ως αβάσιμη, στο σύνολό της.