Το άρθρο 15.2 της διακήρυξης ορίζοντας ως χρονικό διάστημα καταβολής του ποσού της εγγύησης τις 5 ημέρες ταυτίζεται κατά περιεχόμενο με την ανωτέρω διάταξη του ν.3263/2004 περί εγγυητικών επιστολών. Περαιτέρω η διαγνωστική διαδικασία είναι από τη φύση της αυστηρή και τυπική (αρχή τυπικότητας της διαδικασίας), διεπόμενη σ' όλα τα στάδια από την αρχή της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης σύμφωνα με τις οποίες όλοι οι υποψήφιοι πρέπει να τυγχάνουν ίσης αντιμετώπισης (C-285/99, C-286/99 Lombardini Mantovani, C-324/98 Telaustria και Telefonandress Συλλογή 2000). Εξάλλου από τη γραμματική και συστηματική ερμηνεία των άρθρων 24.1.1 και 15.2 της Διακήρυξης προκύπτει ότι οι εγγυητικές επιστολές πρέπει επί ποινή αποκλεισμού να αναφέρουν ως χρονικό διάστημα καταβολής του ποσού της εγγύησης τις 5 ημερολογιακές ημέρες και αυτό γιατί στο άρθρο 24.1.1 (στο οποίο αναφέρονται τα δικαιολογητικά που πρέπει, να προσκομίζονται επί ποινή αποκλεισμού) γίνεται αναφορά στο άρθρο 15 περί εγγυητικών επιστολών, δηλαδή στο σύνολο των διατάξεων του χωρίς διάκριση και άρα περιλαμβάνεται και η παρ. 2 αυτού). Επομένως, έσφαλε το Τμήμα κρίνοντας με την προσβαλλόμενη πράξη του ότι η προϋπόθεση των 5 ημερών δεν τίθεται επί ποινή αποκλεισμού. Εξάλλου δεν προκύπτει ασάφεια της διακήρυξης αφού ταυτίζεται κατά περιεχόμενο με το νόμο (3263/2004 άρθρο 4 παρ.6 εδ β) και τα σχετικά πρότυπα τεύχη από τα οποία δεν επιτρέπεται απόκλιση παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (άρθρο 8 του ν.3263/2004). Συνεπώς έσφαλε το Τμήμα κρίνοντας ότι υπήρχε ασάφεια της διακήρυξης εξαιτίας της οποίας ο αποκλεισμός της εταιρείας ……… ήταν αντίθετος στις αρχές της διαφάνειας και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης. Περαιτέρω από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα (αρ.241 επ) και του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (αρ. 144 επ) προκύπτει ότι αναφορικά με τις προθεσμίες όπου ο νόμος αναφέρεται σε ημέρες εννοεί ημερολογιακές ημέρες αφού οτιδήποτε διαφορετικό ορίζεται και διακρίνεται ρητά (εργάσιμες ή εξαιρετέες). Επίσης η κρίση του Τμήματος, ότι η εγγυητική επιστολή της εταιρείας …., η οποία όριζε χρονικό διάστημα καταβολής του ποσού της εγγύησης τις 3 εργάσιμες ημέρες έχει περιεχόμενο ευνοϊκότερο της διακήρυξης δεν είναι ορθή. Και τούτο διότι αν από την ειδοποίηση της Αρχής μέχρι την καταβολή του ποσού της εγγύησης μεσολαβήσουν περισσότερες από δύο μη εργάσιμες ημέρες η καταβολή θα μπορεί να γίνει και πέραν των πέντε ημερών που είναι το ανώτατο κατά το νόμο χρονικό διάστημα καταβολής. Συνακόλουθα σ' αυτή την περίπτωση, εγγυητική επιστολή με χρονικό διάστημα καταβολής τις 3 εργάσιμες ημέρες (όπως στην προκειμένη περίπτωση της ….ΑΕ) δεν καλύπτει τις απαιτήσεις του νόμου και είναι δυσμενέστερη κατά περιεχόμενο από τα οριζόμενα στη διακήρυξη.

Υπερωριακή εργασία.Εφόσον στην ανωτέρω απόφαση του Δημάρχου περί καθιέρωσης υπερωριακής εργασίας δεν αναφέρεται, ούτε άλλωστε κατ’ άλλο τρόπο αποδεικνύεται, η συνδρομή έκτακτων, εποχιακών ή όλως απρόβλεπτων υπηρεσιακών αναγκών που να επιβάλλουν την παροχή υπερωριακής εργασίας, πέρα από το κανονικό ωράριο, από μέρους των υπαλλήλων της Υπηρεσίας Καθαριότητας του Δήμου, η παροχή της εργασίας αυτής δεν είναι νόμιμη. Σε κάθε περίπτωση η αντιμετώπιση των αναγκών καθαριότητας που προκύπτουν από τη λειτουργία της λαϊκής αγοράς κάθε Τετάρτη και Σάββατο δεν εμπίπτουν στην έννοια των έκτακτων, εποχιακών ή όλως απρόβλεπτων αναγκών, αφού πρόκειται για απολύτως προγραμματισμένο και σε τακτές και λίαν συχνές ημερομηνίες επαναλαμβανόμενο συμβάν, ενόψει δε του ότι καθιερώθηκε νυκτερινό ωράριο εργασίας για την υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου, οι ως άνω ανάγκες καθαριότητας καλύπτονται από τους υπαλλήλους της αντίστοιχης βάρδιας.

Μετακινήσεις στο εξωτερικό.(...) νομίμως εκκαθαρίζεται ημερήσια αποζημίωση (μειωμένη κατά 75%) στους φερόμενους ως δικαιούχους, καθόσον τα έκτακτα έξοδα που προκαλούνται λόγω της μετακίνησης και παραμονής των ως άνω υπαλλήλων στο εξωτερικό, σκοπός για τον οποίο καταβάλλεται η εν λόγω αποζημίωση (βλ. άρθρο 17 του ν.2685/1999), καλύπτονται από το διοργανωτή των συνεδριάσεων των 2 επιτροπών μόνο για τις ημέρες των συνεδριάσεων και όχι για τις ημέρες μετάβασης και επιστροφής, οι οποίες δεν συμπίπτουν με τις ημέρες των συνεδριάσεων των επιτροπών (βλ. part I par. 2 Daily allowance του Κανονισμού κάλυψης δαπανών των απεσταλμένων και ειδικών που μετέχουν στις συνεδριάσεις του European Medicines Agency).

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ:.. Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες παρίστανται μη κανονικές, καθόσον, όπως βασίμως διαλαμβάνει και η έκθεση διαφωνίας, ακολουθήθηκε ως προς την ανάληψη αυτών η διαδικασία του άρθρου 160 Κ.Δ.Κ., χωρίς να περιλαμβάνονται στις περιοριστικά απαριθμούμενες στο άρθρο 158 παρ. 1 του ιδίου κώδικα υποχρεωτικές δαπάνες των δήμων, που δύνανται να εκτελεστούν πριν την ψήφιση του προϋπολογισμού του τρέχοντος οικονομικού έτους με την κατ’ εξαίρεση επέκταση της ισχύος του προϋπολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους έως τα τέλη Μαρτίου το αργότερο. Συνεπεία δε αυτού, η μεν σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης των δαπανών μετακίνησης του Δημάρχου ελήφθη και αναρτήθηκε στο πρόγραμμα Διαύγεια σε χρονικό σημείο (14.3.2018) μεταγενέστερο της πραγματοποίησης τους, ενώ για τις δαπάνες μετακίνησης του υπαλλήλου του Δήμου δεν προκύπτει ότι έγινε εκ νέου ανάληψή τους. Επιπροσθέτως, η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία εγκρίθηκαν αναδρομικά οι μετακινήσεις Δημάρχου, δεν διαλαμβάνει καμία αιτιολογία ως προς τους κατεπείγοντες υπηρεσιακούς λόγους, που κατέστησαν αναγκαία την άμεση και χωρίς καθυστέρηση μετακίνηση αυτού, ώστε να μην είναι δυνατή η προηγούμενη έγκριση από το Δημοτικό Συμβούλιο. Η επικαλούμενη, προγενέστερη των κρίσιμων μετακινήσεων, απόφαση 246/27.11.2017 του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου …, με την οποία εγκρίθηκε αόριστα η μετακίνηση του Δημάρχου, για το μήνα Δεκέμβριο του έτους 2017, για συναντήσεις με τον Υπουργό Εσωτερικών και τους Γενικούς Γραμματείς των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων σε ημερομηνίες που δεν είχαν καθοριστεί  ακόμη για θέματα πληρωμής έργων που είχαν ολοκληρωθεί και για εντάξεις νέων έργων στο ΕΣΠΑ 2014-2020, δεν φέρει το αναγκαίο περιεχόμενο, καθώς δεν προσδιορίζονται σε αυτήν οι ημερομηνίες των συναντήσεων, οι απαιτούμενες για τις μετακινήσεις ημέρες εκτός έδρας και το σχετικό μέσο μετακίνησης, με συνέπεια να μην δύναται (η 246/27.11.2017 απόφαση) να καλύψει την έλλειψη της προηγούμενης, εγκριτικής των μετακινήσεων, απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη κανονικές και εν μέρει (ως προς τις δαπάνες μετακίνησης του Δημάρχου) μη νόμιμες και για το λόγο τούτο αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Η επιβάρυνση, η οποία επιβάλλεται από τα τουριστικά πρακτορεία (service fees) που εκδίδουν αεροπορικά εισιτήρια ως αμοιβή εξυπηρέτησης πελατών αποτελεί μέρος της αξίας των εισιτηρίων αυτών, η οποία αναγνωρίζεται σε βάρος του Δημοσίου ως δαπάνη μετακίνησης

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά, οι φερόμενοι ως δικαιούχοι των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων μη νομίμως διέμειναν σε ξενοδοχείο της .. κατά τις ημέρες κατά τις οποίες μετακινήθηκαν για εκτέλεση υπηρεσίας σε περιοχές των νομών .. και .., που απέχουν από την έδρα της υπηρεσίας τους στη ... λιγότερο από 160 χιλιόμετρα. Ομοίως, μη νομίμως διέμειναν σε ξενοδοχείο της ... τις ημέρες, κατά τις οποίες μετακινήθηκαν για εκτέλεση υπηρεσίας σε περιοχές του νομού .., που απέχουν από τη ... λιγότερο από 160 χιλιόμετρα. Συνεπώς, μέρος των δαπανών που εντέλλονται με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δεν είναι νόμιμες. Περαιτέρω, οι ανωτέρω υπάλληλοι δεν δικαιούνται να λάβουν ολόκληρη την ημερήσια αποζημίωση για τις ημέρες, κατά τις οποίες δεν διανυκτέρευσαν νομίμως, κατά τα ανωτέρω. Εξάλλου, οι ισχυρισμοί του Προϊσταμένου της Ε.ΥΠ.Ε.Α. ... ότι δεν είχε μέχρι τώρα δημιουργηθεί πρόβλημα με τις μετακινήσεις του προσωπικού της ως άνω υπηρεσίας, οι οποίες γίνονταν κατά τον ίδιο τρόπο, δηλαδή με διαδοχικές μετακινήσεις σε διάφορες περιοχές και διανυκτέρευση σε μία εξ αυτών που απέχει από την έδρα της υπηρεσίας άνω των 160 χιλιομέτρων, προβάλλονται αόριστα, δεδομένου ότι δεν προσδιορίζεται ο χρόνος μετακίνησης και οι περιοχές στις οποίες γίνονταν οι μετακινήσεις αυτές, και, ως εκ τούτου, πρέπει να απορριφθούν. Τέλος, ο λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου ότι δεν προσκομίζονται αποδείξεις διοδίων ως αποδεικτικό στοιχείο της μετακίνησης, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, σύμφωνα με τις προεκτεθείσες διατάξεις, εφόσον οι υπάλληλοι μετακινήθηκαν με υπηρεσιακό αυτοκίνητο.Κατόπιν τούτων, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι εν μέρει μη νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Αποπεράτωση δημοτικού σταδίου...Επειδή από το γράμμα του Νόμου ως μεταφέρθηκε στους αντίστοιχους όρους της διακήρυξης, λαμβάνοντας υπόψη και το με αριθμό 2210/ 19 – 4- 2019 διευκρινιστικό έγγραφο της ΕΑΔΔΗΣΥ καθίσταται σαφέςως είναι άλλωστε εύλογο, ότι α) η φορολογική ενημερότητα και οι αντίστοιχες ασφαλιστικές (συμπεριλαμβανομένων αυτές που αφορούν τα έργα) δέον είναι να είναι σε ισχύ κατά το χρόνο υποβολής τους, β) το περιεχόμενο του εγγράφου [υπεύθυνη δήλωση κατά το άρθρο 23.3. (ββ) διακήρυξης] πρέπει να αναφέρεται σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφοράς (12/8/2019) και γ) ο αποδεκτός χρόνος έκδοσης του πιστοποιητικού που αφορά την εκπροσώπηση του προσωρινού αναδόχου είναι έως και τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες πριν την υποβολή τους (βλ. 23.8. άρθρο διακήρυξης), ενώ απαιτείται και ΦΕΚ εκπροσώπησης, το οποίο δεν έχει υποβληθεί. Επομένως, σε κάθε περίπτωση προκύπτει ότι τα ως άνω αναφερθέντα δικαιολογητικά κατακύρωσης, που υπέβαλε η προσφεύγουσα δεν είναι αποδεκτά με βάση τη διακήρυξη και το Νόμο. 

«Τροποποίηση της αρίθμ. πρωτ. 132523/Ν1/3-8-2018 (ΑΔΑ: 66ΞΤ4653ΠΣ-679) εγκυκλίου, κατά το μέρος που αφορά στις καταληκτικές ημερομηνίες υποβολής των προτάσεων παρεκκλίσεων και ελέγχου νομιμότητας αυτών από τις κατά τόπο αρμόδιες Δ/νσεις Εκπαίδευσης».(ΑΔΑ:Ω6ΥΩ4653ΠΣ-Α9Θ) ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

Δεδομένης ωστόσο της ρητής διατύπωσης της διάταξης της παρ.1 του άρ.22 του ν.3669/2008, σύμφωνα με την οποία «…Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν διενεργηθεί η δημοπρασία κατά την αρχικά ορισθείσα ημέρα ή αν κατά την ημέρα αυτή δεν υποβληθεί καμιά προσφορά, διενεργείται σε οποιαδήποτε άλλη ημέρα, η οποία ορίζεται με πράξη της προϊσταμένης αρχής. Η πράξη αυτή γνωστοποιείται σε όσους ενδιαφερόμενους έλαβαν τεύχη του διαγωνισμού, πέντε (5) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες πριν τη νέα ημερομηνία του διαγωνισμού με τον τρόπο που ορίζεται στη διακήρυξη. Εφόσον και στη νέα αυτή ημερομηνία δεν καταστεί δυνατή η διεξαγωγή του διαγωνισμού ή δεν υποβληθούν προσφορές, μπορεί να ορισθεί και νέα ημερομηνία διεξαγωγής, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά των διατάξεων των δυο προηγούμενων εδαφίων. Σε περίπτωση που και στη νέα αυτή ημερομηνία δεν διεξαχθεί ο διαγωνισμός ή δεν υποβληθεί καμία προσφορά, ο διαγωνισμός επαναλαμβάνεται.…», το Τμήμα κρίνει ότι αλυσιτελώς προβάλλονται οι ανωτέρω λόγοι και ως εκ τούτου πρέπει να απορριφθούν στο σύνολό τους, καθόσον ο νομοθέτης, αφενός δεν διακρίνει ως προς τους λόγους μη διενέργειας του διαγωνισμού, αφετέρου ρητά και με σαφήνεια προβλέπει την επανάληψη διαγωνισμού μη διενεργηθέντος σε τρεις διαδοχικές ημερομηνίες, όπως ορθώς απεφάνθη και το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη του. Τέλος, δεδομένης της σαφούς διατύπωσης των εφαρμοζομένων εν προκειμένω διατάξεων, κατά την κρίση του Τμήματος δε συντρέχει περίπτωση συγγνωστής πλάνης.

Προμήθεια γάλακτος..:Με δεδομένα τα ανωτέρω μη νομίμως στους δικαιούχους του γάλακτος περιλαμβάνεται ο υπάλληλος ΔΕ Εποπτών Καθαριότητας, αφενός διότι η ειδικότητα Εποπτών δεν συμπεριλαμβάνεται στην ως άνω 53361/2.10.2006 Υ.Α. και αφετέρου διότι οι Επόπτες δεν ασχολούνται με τις εργασίες που αναφέρονται στην ίδια Υπουργική Απόφαση υπό την έννοια της αποκλειστικής απασχόλησης σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου τους, αλλά τα καθήκοντά τους αφορούν σε εποπτεία και έλεγχο του προσωπικού που ασχολείται με αυτές (βλ. σχετ. Πρ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 189/2018). Περαιτέρω και ενόψει του ότι στην ως άνω βεβαίωση ρητά αναγράφονται οι εργαζόμενοι με ειδικότητα ΔΕ Εργατών Καθαριότητας ή Ταφών - Εκταφών, η χορήγηση γάλακτος στον ως άνω ΥΕ Εργάτη, που, σαφώς αντιδιαστέλεται προς τους λοιπούς εργάτες, είναι μη νόμιμη αφενός διότι δεν περιλαμβάνεται στις ειδικότητες που ρητά αναφέρονται στην ως άνω Κ.Υ.Α. και αφετέρου διότι δεν προκύπτει ότι απασχολείται σε μόνιμη και καθημερινή βάση και καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου του στους χώρους, που αναφέρονται στην Κ.Υ.Α, αλλά αντίθετα, στην ως άνω γνωμοδότηση αναφέρεται ότι απασχολείται σε χώρους που «η Κ.Υ.Α. δεν προβλέπει ειδικά». Τέλος, μη νομίμως στους δικαιούχους του γάλακτος περιλαμβάνεται και ένας (όχι δύο, όπως αναφέρεται στη διαφωνία) ΔΕ Οδηγός, αφενός διότι μόνον ο Οδηγός απορριμματοφόρων περιλαμβάνεται στις ειδικότητες που ρητά αναφέρονται στην ως άνω Κ.Υ.Α. και αφετέρου διότι δεν εκτελεί τα καθήκοντά του σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου του στους χώρους που αναφέρονται σ’ αυτήν. Περαιτέρω και ανεξαρτήτως του αν κατά τον υπολογισμό της υπό ανάθεση προμήθειας ελήφθησαν υπόψη μεγαλύτερες ποσότητες γάλακτος από αυτές που πράγματι δικαιούνται οι εργαζόμενοι του Συνδέσμου, σύμφωνα με τις ειδικότητες και τις ημέρες εργασίας εκάστου τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν πλήττεται από την αιτία αυτή, καθόσον αφορά στη χορήγηση γάλακτος για εργάσιμες μόνο ημέρες.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη, κατά το μέρος αυτής που αφορά στην προμήθεια γάλακτος στους ανωτέρω 3 υπαλλήλους του Συνδέσμου και ως εκ τούτου το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.