Εάν, επί εκμίσθωσης ακινήτου ιδιοκτησίας e-ΕΦΚΑ με μισθωτή το Ελληνικό Δημόσιο, της οποίας ο συμβατικός χρόνος έληξε και το ΕΔ εξακολουθεί να κάνει χρήση του μισθίου: 1) η μίσθωση έχει παραταθεί και εξακολουθούν να είναι σε ισχύ οι όροι της μισθωτικής σύμβασης 2) η αποζημίωση χρήσης που καταβάλει το Ελληνικό Δημόσιο δύναται να αναπροσαρμοστεί σύμφωνα με τους όρους του μισθωτηρίου 3) η εναντίωση του e-ΕΦΚΑ στην μίσθωση, οφείλει να περιβληθεί συγκεκριμένο τύπο και 4) υποχρεούται ο e-ΕΦΚΑ, ως εκμισθωτής, στην αποκατάσταση των φθορών του κτηρίου, και εάν οι αναφερόμενες στο ιστορικό του ερωτήματος φθορές θεωρούνται φθορές από συνήθη χρήση.(...)1) Οι διατάξεις περί στεγάσεως των δημοσίων υπηρεσιών, όσο και αυτές των εμπορικών μισθώσεων, στις οποίες παραπέμπει η παρ. 17α του άρθρου 41 του ν. 2648/1998, ως προς τη διάρκεια της μίσθωσης, είναι αναγκαστικής φύσεως και εφαρμόζονται υποχρεωτικά, ανεξάρτητα από το πρόσωπο του εκμισθωτή και την ύπαρξη άλλων ομοίως αναγκαστικού χαρακτήρα διατάξεων, που αφορούν στο πρόσωπο αυτού. Επί εκμίσθωσης ακινήτου, που ανήκει στον e-ΕΦΚΑ, με μισθωτή το Δημόσιο για τη στέγαση υπηρεσίας αυτού, δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του π.δ. 715/1979 «Περί τρόπου ενεργείας υπό των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (νπδδ), προμηθειών, μισθώσεων και εκμισθώσεων εν γένει κ.λ.π.»), που διέπουν τις εκμισθώσεις των νπδδ, αλλά έχουν εφαρμογή οι διατάξεις για τη στέγαση δημοσίων υπηρεσιών και οι ειδικοί όροι του συμφωνητικού μίσθωσης. Η επίδικη μίσθωση, υπαγόμενη στις ρυθμίσεις του π.δ. 19/19-11-1932 «περί στεγάσεως δημοσίων υπηρεσιών» και στις διατάξεις του π.δ. 34/95 σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 παρ. 17 του ν. 2648/1998, μετά τη λήξη του συμβατικού της χρόνου, παρατάθηκε σιωπηρά για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο μισθωτής (Ελληνικό Δημόσιο) χρησιμοποιούσε το μίσθιο και ο εκμισθωτής (e-ΕΦΚΑ) αν και το γνώριζε δεν εναντιώθηκε. Κατά τη διάρκεια της σιωπηρής παράτασης η μίσθωση συνεχίστηκε βάσει των συμφωνημένων όρων της. Η μίσθωση έληξε με την εναντίωση του εκμισθωτή και οι όροι του μισθωτηρίου έπαψαν να είναι σε ισχύ. 2) Η οφειλόμενη, μετά την λήξη της μίσθωσης, αποζημίωση, λόγω παράνομης παρακράτησης του μισθίου από το Ελληνικό Δημόσιο, φέρει τον χαρακτήρα γνήσιας αποζημίωσης και συνεπώς δεν αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με τους όρους της ληγμένης συμβατικής μίσθωσης. Δύναται ωστόσο ο e-ΕΦΚΑ, για την παρά τω νόμω παρακράτηση του μισθίου, να απαιτήσει πέραν της κατά τα ανωτέρω αποζημίωσης χρήσης και το διαφυγόν κέρδος του, είτε με άσκηση σχετικής αγωγής ή με αίτηση για εξώδικη αναγνώριση απαίτησης μέσα στα πλαίσια αρμοδιότητας του ΝΣΚ. 3) Η εναντίωση του εκμισθωτή στη συνέχιση της μίσθωσης, δεν οφείλει να περιβληθεί συγκεκριμένο τύπο, μπορεί δε να είναι ρητή ή σιωπηρή, αρκεί να προκύπτει η βούληση του εκμισθωτή ότι δεν δέχεται την εξακολούθηση της μίσθωσης, είτε γενικώς είτε με τους ίδιους όρους. Τέτοια σιωπηρή εναντίωση αποτελεί και η δήλωση του εκμισθωτή ότι απαιτεί μίσθωμα μεγαλύτερο από εκείνο που καταβάλλεται κατά τη διάρκεια της σιωπηρής παράτασης της μίσθωσης. 4) Ο e-ΕΦΚΑ, ως εκμισθωτής, βαρύνεται με την αποκατάσταση φθορών ή μεταβολών του μισθίου που οφείλονται στη συμφωνημένη (συνήθη) χρήση καθ’ όλη τη διάρκεια της μίσθωσης, συμβατικής και σιωπηρώς παραταθείσας, όχι όμως και κατά τον χρόνο μετά τη λήξη της μίσθωσης και τη μετά ταύτα παράνομη παρακράτηση του μισθίου από το Δημόσιο, διότι με τη λήξη της σύμβασης, επέρχεται απόσβεση της ενοχικής σχέσης και λήξη της προστασίας του μισθωτή. Στο μέτρο που για τη συγκρότηση της έννοιας «φθορών εκ της συνήθους χρήσεως» απαιτείται η αξιολόγηση και η εκτίμηση πραγματικών περιστατικών, δεν επιτρέπεται από τον νόμο, στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους να κρίνει επί θεμάτων ουσιαστικής αξιολόγησης πραγματικών περιστατικών, αρμοδιότητα που ανήκει αποκλειστικά στα αρμόδια όργανα του e-ΕΦΚΑ (ομόφωνα).

Μίσθωση ΝΠΔΔ: ..Οπως προαναφέρθηκε στις μισθώσεις για στέγαση υπηρεσιών ΝΠΔΔ, δεν επιτρέπεται σιωπηρή αναμίσθωση ή σιωπηρή παράταση της μίσθωσης, αλλά η μίσθωση λήγει με την παρέλευση του συμβατικού χρόνου, οπότε το ΝΠΔΔ υποχρεούται να αποδώσει το μίσθιο στον εκμισθωτή (άρθ. 37 π.δ. 715/1979 ΕΑ 3236/1993 ο.π.). Επιπροσθέτως, στο από 1.4.2002 συμφωνητικό μίσθωσης που υπεγράφη μεταξύ των διαδίκων, συμφωνήθηκε ρητά να λήγει η μίσθωση στις 31.3.2007, αποκλειόμενης της σιωπηρής αναμίσθωσης ή της σιωπηρής παράτασης της μίσθωσης αυτής. Επομένως η εν λόγω μίσθωση, έληξε την 31.3.2007 και ο ισχυρισμός του εκκαλούντος-εναγομένου περί σιωπηρής παράτασης της μίσθωσης για αόριστο χρόνο, κρίνεται απορριπτέος ως κατ` ουσίαν αβάσιμος. Εξάλλου ο εναγόμενος Δήμος ισχυρίσθηκε κατά τη συζήτηση ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου ότι η κρινόμενη αγωγή ασκείται κατά κατάχρηση δικαιώματος, διότι ο Δήμος … παραμένει στη χρήση του μισθίου στο οποίο στεγάζονται οι υπηρεσίες του Ληξιαρχείου … καταβάλλοντος ως αποζημίωση χρήσης μηνιαίως το ποσό των 12.874,52 ευρώ, ενώ η ενάγουσα ουδέποτε μέχρι την άσκηση της αγωγής τον όχλησε για απόδοση του μισθίου. Τα ως άνω όμως πραγματικά περιστατικά και αληθή υποτιθέμενα δεν καθιστούν την άσκηση της αγωγής αντίθετη στη διάταξη του άρθ. 281 ΑΚ. Και ο σχετικός ισχυρισμός του εναγομένου είναι απορριπτέος ως μη νόμιμος. Επομένως το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που απέρριψε τον ως άνω ισχυρισμό ως μη νόμιμο ορθά το νόμο εφήρμοσε και δεν έσφαλε.

Φορολογία εισοδήματος. Αποζημίωση για επαναφορά του μισθίου στην προτέρα κατάσταση.(..)Κατάσταση :  Εν μέρει αποδεκτή 
α) Το ποσό της αποζημίωσης, που καταβάλλεται από τον εκμισθωτή στον μισθωτή σε περίπτωση αναγκαστικής έξωσής του από το μίσθιο λόγω ιδιόχρησης ή ανοικοδόμησης του μισθίου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 του Ν 813/1978, δεν αποτελεί εισόδημα της παρ. 1 του άρθρου 28 του Ν 2238/1994, αλλά αποζημίωση που η καταβολή της απορρέει κατευθείαν από το νόμο και παρέχεται έναντι των ζημιών που υφίσταται ο μισθωτής από την αναγκαστική έξωσή του. Συνεπώς, αν το ποσό αυτό δεν αποτελεί εκχώρηση μισθωτικού δικαιώματος, το οποίο θεωρείται εισόδημα και φορολογείται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 13 του Ν 2238/1994, δεν είναι φορολογητέο. β) Όταν στο μισθωτήριο συμβόλαιο ορίζεται ότι ο μισθωτής έχει το δικαίωμα να ενεργήσει με δαπάνες του διάφορες προσθήκες, τροποποιήσεις ή μεταρρυθμίσεις, ή άλλες επεμβάσεις επί του μισθίου και ότι μετά τη λήξη της εμπορικής μίσθωσης υποχρεούται να επαναφέρει το μίσθιο στην προτέρα κατάσταση, πλην αν ο εκμισθωτής επιθυμεί κατόπιν εγγράφου δηλώσεώς του τη διατήρηση του μισθίου σε όποια κατάσταση αυτό βρίσκεται, η «αποζημίωση» που επιδικάζεται στον εκμισθωτή αντικρίζει τις δαπάνες που απαιτούνται για την επαναφορά του μισθίου στην προτέρα του κατάσταση και συνεπώς δεν είναι φορολογητέα.

Μίσθωση εμπορική. Οφειλή μισθωμάτων ακινήτου, κατά το χρονικό διάστημα που κρίθηκε ακατάλληλο προς χρήση, λόγω του σεισμού της 7-9-1999.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Σε περίπτωση που δεν υφίσταται σχετική πρόβλεψη στο μισθωτήριο συμβόλαιο, ο μισθωτής απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής του μισθώματος για όσο χρόνο κωλύθηκε στη χρήση του μισθίου, λόγω ακαταλληλότητας αυτού συνεπεία του σεισμού.

Μίσθωση ακινήτου. Αποκατάσταση φθορών ακινήτου, εκμισθωθέντος προς το Ελλ.Δημόσιο.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Οι ιδιοκτήτες ακινήτου, εκμισθωθέντος προς το Δημόσιο, υποχρεούνται σε αποκατάσταση των προξενηθεισών σ αυτό από το σεισμό της 7-9-99 φθορών, ασχέτως από τυχόν υποχρέωση του Δημοσίου καταβολής αποζημιώσεως για προγενέστερη της συμβάσεως μισθώσεως εξωσυμβατική χρήση του ακινήτου.

Εργασίες ελαιοχρωματισμού:(...)Από όσα προεκτέθηκαν καθίσταται σαφές ότι, παρά τα περί του αντιθέτου υποστηριζόμενα από την Υπηρεσία, οι εργασίες ελαιοχρωματισμού αποσκοπούσαν στην αποκατάσταση των συνήθων φθορών από τη χρήση του μισθίου για τη στέγαση του Παραρτήματος Ι.Κ.Α. ....., χρήση που είχε συμφωνηθεί από τα μέρη και στην οποία, ως εκ του προορισμού του, προφανώς ενέπιπτε και η μεγάλη προσέλευση ασφαλισμένων στο ακίνητο αυτό. Σύμφωνα, επομένως, με τις διατάξεις των άρθρων 575 και 592 Α.Κ. και τα οριζόμενα στο άρθρο 7 της σύμβασης της μίσθωσης, που αυτή ακριβώς την έννοια έχει (πρβλ. την 109/2002 Πράξη IV Τμ. Ελ. Συν.), το κόστος των επίμαχων εργασιών δεν βαρύνει το Ίδρυμα, αλλά τον εκμισθωτή του κτιρίου. Κατά συνέπεια, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εφόσον η ανάγκη του ελαιοχρωματισμού δεν δημιουργήθηκε από τη συνήθη χρήση του μισθίου, αλλά από το έκτακτο γεγονός της αναδιαρρύθμισης των χώρων του, ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη λειτουργικότητα αυτού, έπεται ότι υπόχρεος για την πληρωμή της δαπάνης του ελαιοχρωματισμού δεν είναι ο εκμισθωτής του ακινήτου, κατά την έννοια του άρθρου 36 παρ. 1 του π.δ/τος 715/1977, αλλά ότι η δαπάνη αυτή νομίμως βαρύνει τον μισθωτή του ακινήτου, ως λειτουργική δαπάνη αυτού

Καταβολή μισθωμάτων.(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Τούτο, δε, διότι, μετά τη λήξη της μισθωτικής σχέσεως μεταξύ των μερών, την 1.1.2015, δεν τηρήθηκαν από τα αρμόδια όργανα του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. οι προδιαληφθείσες ειδικές διατάξεις της νομοθεσίας που διέπει τις μισθώσεις του εν λόγω Ιδρύματος, οι οποίες, για μεν τη σύναψη νέας μισθώσεως επιβάλλουν τη διενέργεια διαγωνισμού, για δε την παράταση υφισταμένης μισθώσεως απαιτούν την έκδοση αιτιολογημένης αποφάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος, με την οποία να διαπιστώνεται η συνδρομή των προαναφερομένων ειδικών προς τούτο προϋποθέσεων, ήτοι επείγουσες ή εξαιρετικές περιπτώσεις ή διενέργεια διαγωνισμού ο οποίος απέβη άκαρπος ή κρίθηκε ασύμφορος (βλ. σκ. ΙΙ.Β και ΙΙΙ.A.). (...). Κατόπιν τούτων και δοθέντος ότι, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, οι διατάξεις των άρθρων 601 και 611 του Αστικού Κώδικα, που προβλέπουν την καταβολή αποζημιώσεως χρήσεως και την καταβολή μισθωμάτων λόγω σιωπηρής αναμισθώσεως, αντιστοίχως, δεν δύνανται να τύχουν εφαρμογής στις μισθώσεις που συνάπτουν το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. και τα Ν.Π.Δ.Δ., το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. αρχικώς, και εν συνεχεία ο Ε.Φ.Κ.Α. δεν μπορούσαν να συνεχίζουν ακώλυτα τη χρήση του μισθίου, ενώ η χρήση αυτή δεν δύναται να παράσχει νόμιμο έρεισμα για την πληρωμή της επίμαχης δαπάνης. (...)Περαιτέρω όμως και δεδομένου ότι: 1) Η σύσταση του Ε.Φ.Κ.Α., ως οιονεί καθολικού διαδόχου του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., με την αυτοδίκαιη ένταξη των υφισταμένων φορέων κοινωνικής ασφαλίσεως σε αυτόν, δημιούργησε ανακατατάξεις και επέφερε μεταβολές στις στεγαστικές ανάγκες των Υπηρεσιών του εν λόγω Φορέα, καθώς αυτές έπρεπε πλέον να καθοριστούν βάσει του υπηρετούντος ανθρώπινου δυναμικού στο σύνολο των Υπηρεσιών αυτού.....το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι τα αρμόδια όργανα του I.K.A.-E.T.A.M. και ακολούθως του ΕΦ.Κ.Α. ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν να ενεργήσουν όπως ενήργησαν. 

Μίσθωση διαμερίσματος από το ΤΥΔΚΥ και καταβολή των αναλογούντων μισθωμάτων για το μετά τη λήξη της μισθωτικής συμβάσεως χρονικό διάστημα. Δαπάνη νόμιμη, καθόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθ. 611 ΑΚ, το οποίο εφαρμόζεται ευθέως στην εν λόγω έννομη σχέση, δεδομένου ότι ο εκμισθωτής, παρόλο που γνωρίζει ότι το ως άνω Ταμείο χρησιμοποιεί το μίσθιο και του έληξε η μίσθωση δεν εναντιώνεται, καταβάλλεται δε σε αυτόν το δια της σύμβασης συμφωνηθέν μίσθωμα.

Η αποζημίωση που καταβάλλεται από τον μισθωτή στον εκμισθωτή μετά από δικαστική απόφαση ή συμβιβαστικά στα πλαίσια δικαστικού συμβιβασμού κατά τη λήξη της εμπορικής μίσθωσης για την αποκατάσταση των ζημιών ή επαναφορά του μισθίου στην προτέρα κατάσταση δεν υπόκειται σε φορολογία.