Είναι δυνατή η κατακύρωση του αποτελέσματος του ανοικτού διαγωνισμού στον εξαρχής μοναδικό υποψήφιο, χωρίς να δημιουργείται έλλειψη ανταγωνισμού, αφού η ύπαρξη περισσότερων διαγωνιζομένων δεν τίθεται από το νόμο ως προϋπόθεση της συνεχίσεως της διαδικασίας ή της αναθέσεως του διαγωνισμού, δεδομένων μάλιστα των ευχερειών που παρέχονται στη Διοίκηση από την προαναφερόμενη διάταξη (επανάληψη ή ματαίωση του διαγωνισμού) (βλ. Πρακτικά Ολομ. Ε.Σ. 24ης γεν.συν./23.11.1998)υπό την προϋπόθεση της τηρήσεως από την αναθέτουσα αρχή των προβλεπόμενων από τις διατάξεις των άρθρων 4 του π.δ/τος 394/1996 και 8 παρ. 6 β' του ν.2741/1999 διατυπώσεων δημοσιότητας.

Είναι νόμιμη η κατακύρωση της προμήθειας, σε περίπτωση που έχει απομείνει μετά τη διαδικασία του διαγωνισμού μόνον ένας υποψήφιος προμηθευτής, η απάντηση πρέπει, κατά τη γνώμη μας, να είναι καταφατική, ενώ εκ του γεγονότος ότι κατά τις προμήθειες αγαθών με διαγωνισμό και κατά την αξιολόγηση των προσφορών (άρθρο 20 π.δ. 394/1996) ο νομοθέτης εκφράζεται στον πληθυντικό και καθορίζει διαδικασία συγκρίσεως αυτών, δεν αναιρούνται τα παραπάνω, διότι ρυθμίζει το συνήθως συμβαίνον, ήτοι την ύπαρξη περισσότερων προμηθευτών, χωρίς πάντως από την ισχύουσα νομοθεσία να αποκλείεται η ύπαρξη ενός μόνον υποψήφιου προμηθευτή, καθ' όσον, εάν ήταν αντίθετη η βούληση του νομοθέτη, θα εκφραζόταν ρητώς.

Επειδή, προβάλλεται ότι η αναθέτουσα αρχή, «εάν τυχόν… έκρινε ως απαράδεκτη την προσφορά της [αιτούσας], είχε υποχρέωση, αφ’ ενός…να εκδώσει σχετικό πρακτικό προ του ανοίγματος των οικονομικών προσφορών, αφ’ ετέρου…να είχε επιστρέψει σφραγισμένη την οικονομική της προσφορά» και ότι, συνεπώς, τίθεται ζήτημα παραβιάσεως της προαναφερθείσης διατάξεως του π.δ/τος 394/1996 περί υποχρεωτικής επιστροφής, χωρίς ν’ αποσφραγισθούν, όσων προσφορών δεν κρίθηκαν αποδεκτές. Ο λόγος αυτός, καθ’ ό μέρος επικαλείται αδυναμία της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει ως απαράδεκτη την προσφορά της αιτούσας μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος δεδομένου ότι στις διαδικασίες των δημοσίων προμηθειών η αναθέτουσα αρχή δεν κωλύεται ακόμα και κατά την κατακύρωση να απορρίψει προσφορά ως απαράδεκτη λόγω μη τηρήσεως απαράβατου όρου της διακηρύξεως, εφ’ όσον η νομιμότητα της κατακυρωτικής πράξεως, με την οποία ολοκληρώνεται η σύνθετη διοικητική ενέργεια του διαγωνισμού, εξαρτάται από τη νομιμότητα των προηγουμένων πράξεων της οικείας διοικητικής διαδικασίας (ΣτΕ 4166/1996 επταμ., 3335/1998, 1262/1999, 2662/2004, 810, 1580, 4025/2008). Κατά τα λοιπά, ο λόγος προβάλλεται αλυσιτελώς, δεδομένου ότι η κατά την αιτούσα παράνομη αποσφράγιση της οικονομικής προσφοράς της δεν επάγεται, πάντως, την ακυρότητα της κατακυρωτικής πράξεως.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας αναλώσιμου υλικού για κάλυψη αναγκών νοσοκομείου, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν σε προμηθεύτριες εταιρείες είδη, κατά παράβαση των άρθρων 52 του π.δ.60/2007 και της ελεγχόμενης διακήρυξης, διότι δεν ζητήθηκαν από την αναθέτουσα αρχή οι διευκρινίσεις που θα επέτρεπαν την εκτίμηση της αξιοπιστίας των προσφερθεισών για κάθε ένα εκ των ανωτέρω ειδών τιμών, οι οποίες υπολειπόμενες κατά πολύ του 50% της προϋπολογισθείσας για κάθε είδος δαπάνης, παρίστανται ασυνήθιστα χα¬μηλές και για το λόγο αυτό απορριπτέες, β) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη σε προμηθεύτρι¬ες εταιρείες, διότι, κατά παράβαση του άρθρου 4 παρ.3 του ν.2955/2001, η αναθέτουσα αρχή προέβη στην κατακύρωση των ανωτέρω ειδών αντί στην εν μέρει ματαίωση του διαγωνισμού γι' αυτά, εφόσον οι προσφερθείσες για κάθε ένα εκ των ανωτέρω ειδών, τιμές, υπερέβαιναν κατά ποσοστό πέραν του 10%, την προϋπολογισθείσα ανά συγκεκριμένο είδος δαπάνη, γ) μη νομίμως κατακυρώθηκε σε προμηθεύτρια εταιρεία είδος σε ποσοστό μικρότερο του 50% της προκηρυχθείσας ποσότητας χωρίς να ληφθεί προηγουμένως η προς τούτο συναίνεση του προμηθευτή (άρθρο 21 παρ.1 του π.δ.394/1996), δ) μη νομίμως και κατά παράβαση του άρθρου 20 παρ.3 του π.δ.394/1996, συμπεριελήφθησαν στα υποβληθέντα για έλεγχο σχέδια συμβάσεων, είδη, για τα οποία η εταιρεία δεν φέρεται να υπέβαλε προσφορά, ε) μη νομίμως δεν συμπεριελήφθησαν στα υποβληθέντα για έλεγχο νομιμότητας σχέδια συμβάσεων με τις προμηθεύτριες εταιρείες, είδη που τους κατακυρώθηκαν ενώ συμπεριελήφθησαν είδη που δεν τους κατακυρώθηκαν και στ) μη νομίμως υπολογίστηκε για ορισμένα είδη ο, επιβαρύνων το νοσοκομείο, αναλογών Φ.Π.Α. σε ποσοστό 19% αντί του νομίμου 9%.

Επιτροπές διαγωνισμού.Σε περίπτωση μη νομίμου συγκροτήσεως αυτής λόγω μη ορισμού δύο εκ των πέντε μελών αυτής, πάσχει η γνωμοδότηση που αυτή διετύπωσε προς το αποφασίζον την κατακύρωση της προμήθειας όργανο, καθώς επίσης και η σχετική απόφαση κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού, με την οποία ολοκληρώνεται η σύνθετη διοικητική ενέργεια. (βλ. ΠΡ ΙV Tμ 138/1996.

Από τις διατάξεις του άρθρου 15 παρ. 1, 2 και 6 του π.δ. 394/1996 προκύπτει ότι η καταβολή παραβόλου θεσπίζεται ως προϋπόθεση για το παραδεκτό της άσκησης των προβλεπόμενων από την παράγραφο 2 του άρθρου 15 του π.δ. 394/1996 ενστάσεων και όχι για το παραδεκτό της άσκησης της προβλεπόμενης από την παράγραφο 2 του άρθρου 3 του ν. 2522/1997 προσφυγής. Εξ άλλου από τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 2 εδαφ. α΄ και στ΄του ν. 2522/1997 προκύπτει ότι η προηγούμενη άσκηση και η απόρριψη της προβλεπόμενης στο εδάφιο α΄ προσφυγής αποτελεί διαδικαστική προϋπόθεση για την άσκηση αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, χωρίς να απαιτείται, για το παραδεκτό της αίτησης αυτής, και η προηγούμενη άσκηση και απόρριψη της τυχόν προβλεπόμενης στις οικείες ειδικές διατάξεις διοικητικής προσφυγής, ενδικοφανούς ή νομιμότητας, όπως εκείνης που προβλέπεται στο άρθρο 15 παρ. 1 του π.δ. 394/1996 και ήδη στο άρθρο 15 παρ. 1 του π.δ. 118/2007 (ΣΕ 2457/2009). 4. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, το Δ.Σ. του καθ’ ου νοσοκομείου μη νομίμως απέρριψε, με την προσβαλλόμενη απόφασή του, την ρητώς επιγραφόμενη ως «προδικαστική προσφυγή (άρθρου 3 ν. 2522/1997)» της αιτούσας, για το λόγο ότι «δεν υποβλήθηκε με την καταβολή του προβλεπόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 15 του π.δ. 118/07 χρηματικού παραβόλου». Για το λόγο αυτό, που προβάλλεται βασίμως με την κρινόμενη αίτηση, και λαμβανομένου υπόψη ότι η υπόθεση δεν είναι εκκαθαρισμένη κατά το πραγματικό της μέρος, δοθέντος ότι ανακύπτουν ζητήματα τεχνικής φύσης, τα οποία ο ακυρωτικός δικαστής δεν μπορεί να εξετάσει πρωτοτύπως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η 12(θ.7)/8-7-2008 απόφαση του Δ.Σ. του καθ’ ου νοσοκομείου, κατά το μέρος που απέρριψε την προσφυγή της αιτούσας κατά της 1(θ.22)/28-2-2008 όμοιας, ενώ παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως.

Επιστροφή ή μη παραβόλου της παρ.6 του άρθρου 15 του Π.Δ/τος 394/1996 προς μειοδότρια εταιρεία σε διαγωνισμό προμηθείας του Δημοσίου, λόγω παραιτήσεως από της ενστάσεώς της, που άσκησε κατ’ άρθρο 15 παρ.2 εδ.γ’ του ανωτέρω Π.Δ/τος.Η Διοίκηση δεν οφείλει, εν προκειμένω, να επιστρέψει το ανωτέρω παράβολο στην εταιρεία ……..Α.Ε., διότι, όταν αυτή παρητήθη της ανωτέρω ενστάσεώς της, είχε ήδη συντελεσθεί η εκτελεστή διοικητική πράξη της σιωπηράς απορρίψεως της ενστάσεώς της (βλ. ΣτΕ 1602/2008 επταμ.) και συνεπώς είχε πραγματοποιηθεί ο σκοπός για τον οποίο προσκομίσθηκε το επίμαχο παράβολο.  2) Κατά λογική ακολουθία, δεν συντρέχει περίπτωση, εν προκειμένω, όπως η Διοίκηση προβεί σε «πράξη μη χρησιμοποίησης» του ανωτέρω παραβόλου, κατ’ εφαρμογή της παρ.1 του άρθρου 105 του Π.Δ/τος 16/1989.

Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ.5 του άρθρου 21 του π.δ.28/1980 «Περί εκτελέσεως έργων και προμηθειών Ο.Τ.Α.» (ΦΕΚ Α΄80), οι διατάξεις του οποίου, σύμφωνα με το άρθρο 70 παρ.1 αυτού, εφαρμόζονται γενικώς και κατ΄ αναλογία και επί εργασιών αποκομιδής και διάθεσης απορριμμάτων που ανατίθενται από τους Δήμους, επιτρέπεται επανάληψη δημοπρασίας μόνο μετά την ακύρωση ή μη έγκριση αυτής ενώ η δημοπρασία μπορεί να επαναληφθεί άπαξ εάν κριθεί ασύμφορο το αποτέλεσμά της από το δημοτικό συμβούλιο. Επομένως, ο Δήμος έχει την ευχέρεια να ματαιώσει και να επαναλάβει διαγωνισμό εάν κρίνει αιτιολογημένα μη ικανοποιητικό το αποτέλεσμα αυτού. Η ευχέρεια αυτή διατηρείται και στην περίπτωση συμμετοχής ενός μόνον υποψηφίου, δεδομένου ότι ο Δήμος δεν υποχρεούται να αναθέσει στο μοναδικό διαγωνιζόμενο του οποίου η προσφορά κρίθηκε παραδεκτή, ενώ προς αιτιολόγηση της όποιας (κατακυρωτικής ή απορριπτικής) κρίσης του δεν αρκεί η επίκληση του γεγονότος της υποβολής μίας μόνον παραδεκτής προσφοράς, χωρίς την παράθεση λοιπών στοιχείων, καθόσον αυτό θα ισοδυναμούσε με ανέλεγκτη άσκηση διακριτικής ευχέρειας και θα οδηγούσε σε αδυναμία άσκησης δικαστικού ελέγχου επί της εν λόγω, κατά διακριτική ευχέρεια εκδοθείσας, διοικητικής πράξης. Απαιτείται επομένως η ύπαρξη σχετικής αιτιολογίας από την οποία να προκύπτει ότι η μοναδική υποβληθείσα παραδεκτή προσφορά είναι πράγματι ικανοποιητική για το Δήμο, η οποία (αιτιολογία) δύναται να προκύπτει και από τα στοιχεία του φακέλου.

Προμήθεια καυσίμων.Δεν αποκλείεται η κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού, για τον οποίο τηρήθηκαν οι απαιτούμενοι κανόνες δημοσιότητας για την επιλογή αναδόχου προμηθευτή στον εξαρχής μοναδικό υποψήφιο, αφού αφενός δεν τίθεται από το νόμο ως προϋπόθεση συνέχισης της διαδικασίας ή ανάθεσης της προμήθειας η ύπαρξη περισσότερων διαγωνιζομένων, αφετέρου, τα αρμόδια όργανα της Διοίκησης έχουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 και 22 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., σε περίπτωση που κρίνουν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ασύμφορο, να ματαιώσουν και να επαναλάβουν το διαγωνισμό ή την προμήθεια (πρβλ. Ε.Σ. Ολομ. Πρακτικό 24ης Συν./23.11.1998, βλ. ΣΤ΄ Κλιμ. 9, 39, 76, 96/2009, 15/2013 κ.ά.). Ειδικώς, όμως, στην περίπτωση που, όπως εν προκειμένω, ο μοναδικώς συμμετέχων στο διαγωνισμό προσφέρει ταυτοχρόνως αρνητικό ποσοστό έκπτωσης επί της μέσης λιανικής ή χονδρικής τιμής του υπό προμήθεια καυσίμου, τότε η διακριτική ευχέρεια της Οικονομικής Επιτροπής, δηλαδή του αρμοδίου σύμφωνα με το άρθρο 72 παρ. 1 περ. ε΄ του ν. 3852/2010 οργάνου, να κατακυρώσει το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, ελέγχεται ως προς την υπέρβαση των άκρων ορίων της, δηλαδή ως προς την υπέρβαση του αναγκαίου μέτρου της δαπάνης, το οποίο κρίνεται αναλόγως των ειδικών περιστάσεων και επιβάλλει την επιλογή όχι απλώς των πρόσφορων αλλά των απολύτως αναγκαίων μέσων για την θεραπεία της λειτουργικής ανάγκης του οικείου φορέα (πρβλ. Ι Τμ. 15/2012, IV Τμ. 71/2012, 235, 167, 85/2010, 162, 147, 39/2009) ενόψει και των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχειρίσεως και της οικονομικότητας, οι οποίες επιβάλλουν την εκπλήρωση των εκ του νόμου ανατιθέμενων αρμοδιοτήτων με την κατά το δυνατόν ηπιότερη επιβάρυνση του προϋπολογισμού για την εξασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας του δήμου.

ΘΕΜΑ : Ασφαλιστική ενημερότητα υποψηφίων προμηθευτών , που συμμετέχουν σε διαγωνισμούς του Δημοσίου .Το πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας, των υποψηφίων προμηθευτών σε διαγωνισμούς του Δημοσίου, αναφέρεται, κατά την σαφή έννοια της διατάξεως του άρθρου 6 παρ.1α περίπτ.4 του ΠΔ 394/1996 "Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου", η οποία δεν επιδέχεται οποιουδήποτε είδους συσταλτική ερμηνεία, επί πάσης ανεξαιρέτως ασφαλιστικής υποχρεώσεως προς τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, είτε εργατικής, είτε εργοδοτικής. Επομένως, το πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας της υποψήφιας προμηθεύτριας επιχείρησης, αφορά όλους τους απασχολούμενους στην επιχείρηση, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, που είναι ασφαλισμένοι σε διάφορους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης και όχι μόνο τους εργαζόμενους που είναι ασφαλισμένοι στο Ι.Κ.Α., αλλά και τους ασφαλισμένους σε οργανισμό κοινωνικής ασφάλισης, κατά τις κείμενες διατάξεις, έστω και ως εργοδότες ή ανεξάρτητοι επαγγελματίες.