Μη νόμιμη καταβολή αποζημίωσης υπερωριακής απασχόλησής αναπληρώτριας Προϊσταμένης Δήμου, για την τήρηση των πρακτικών των συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου. (..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η άσκηση καθηκόντων πρακτικογράφου από τη φερομένη ως δικαιούχο μετά τον ορισμό της ως αναπληρώτριας Προϊσταμένης του αρμοδίου Τμήματος, δεν είναι νόμιμη. Τούτο, διότι η διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 49 του ΚΚΔΚΥ δεν παρέχει έρεισμα για την ανάθεση προσθέτων κατ’ είδος καθηκόντων σε υπάλληλο εκτός κανονικού ωραρίου λειτουργίας της Υπηρεσίας, τα δε καθήκοντα τήρησης και σύνταξης πρακτικών του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου, συνιστούν καθήκοντα τρέχουσας γραμματειακής φύσης, μη προσιδιάζοντα στον κύκλο των αποφασιστικών, επιτελικών και εποπτικών αρμοδιοτήτων που, σύμφωνα με την προηγούμενη σκέψη, ασκεί και ο Προϊστάμενος Τμήματος ως Προϊστάμενος οργανικής μονάδας, όπως, εν προκειμένω, οι αρμοδιότητές του αυτές εξειδικεύονται από τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του Δήμου … (άρθρο 20), απορριπτομένου ως αβασίμου του ισχυρισμού του Δήμου περί διαφοροποίησης του Προϊσταμένου Τμήματος από τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης ως προς το στοιχείο της άσκησης αποφασιστικών αρμοδιοτήτων και, συνακόλουθα, της νομιμότητας ανάθεσης καθηκόντων πρακτικογράφου σε Προϊστάμενο Τμήματος. Εξάλλου, δεν ελήφθη από το αρμόδιο όργανο σχετική απόφαση περί συνέχισης άσκησης των καθηκόντων πρακτικογράφου από τη φερόμενη ως δικαιούχο και μετά τον ορισμό της ως αναπληρώτριας Προϊσταμένης του οικείου Τμήματος, στην οποία (απόφαση) να επισημαίνεται η για περιορισμένο χρονικό διάστημα επιτακτική και επείγουσα ανάγκη εκτέλεσης των εργασιών αυτών από τη συγκεκριμένη υπάλληλο λόγω έλλειψης προσωπικού του οικείου κλάδου και ειδικότητας (βλ. άρθρο 35 παρ. 3 ΚΚΔΚΥ). 

Αμοιβή σε δικηγόρο: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο πρώτο λόγο διαφωνίας του Επιτρόπου, δεν είναι νόμιμη, καθόσον η παροχή εντολής εκπροσώπησης του Δήμου ...... στο φερόμενο ως δικαιούχο δικηγόρο έγινε με την 26158/19.6.2018 απόφαση του Δημάρχου και όχι με απόφαση έγκρισης της εν λόγω ανάθεσης από τη μόνη αρμόδια, σύμφωνα με το νόμο, να προβεί σε πρόσληψη δικηγόρου, Οικονομική Επιτροπή. Ούτε, εξάλλου, προκύπτει από την απόφαση αυτή του Δημάρχου ...... ότι αυτή εκδόθηκε προς αποφυγή άμεσου και προφανούς κινδύνου ή επαπειλούμενης ζημίας σε βάρος των συμφερόντων του Δήμου. Επιπλέον, δεν προηγήθηκε αιτιολογημένη κρίση του αποκλειστικώς αρμοδίου Δημοτικού Συμβουλίου περί του ευλόγου του ύψους της δικηγορικής αμοιβής, ως προϊόντος διαβούλευσης των συμβαλλομένων μερών, μετά από συνεκτίμηση των ειδικών περιστάσεων της συγκεκριμένης υπόθεσης. Οι ως άνω ελλείψεις δεν δύνανται να καλυφθούν εκ  των υστέρων, μετά την συζήτηση της υπόθεσης στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, με την 292/26.6.2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής περί ορισμού πληρεξουσίου δικηγόρου και την 165/19.9.2018 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου περί καθορισμού της αμοιβής του φερόμενου ως δικαιούχου του εντάλματος, καθόσον αμφότερες οι αποφάσεις εκδόθηκαν μετά την παροχή των επίμαχων νομικών υπηρεσιών. Ενόψει των ανωτέρω, η επίμαχη δαπάνη είναι μη νόμιμη. Τέλος, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική καθόσον, όπως βασίμως διαλαμβάνει και η έκθεση διαφωνίας, η σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης ελήφθη σε χρονικό σημείο (2.8.2018) μεταγενέστερο της παροχής των επίμαχων νομικών υπηρεσιών, κατά το μήνα Ιούνιο 2018, ενώ, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, στην υπό στοιχείο ΙΙΙ νομική σκέψη, η απόφαση αυτή έπρεπε να προηγείται χρονικά οποιασδήποτε σχετικής με την εν λόγω δαπάνη διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην, εκ των προτέρων, δέσμευση των αναγκαίων πιστώσεων και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών.

Συμπληρωματική προς την υπ’ αριθ. 7/2017 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ., για τον τρόπο υλοποίησης της αναστολής των καθηκόντων του δημοτικού συμβούλου που είναι ταυτόχρονα και μέλος του Α.Σ.Ε.Π.Κατά τη διάρκεια της θητείας μέλους του Α.Σ.Ε.Π. και αναστολής άσκησης των καθηκόντων του ως δημοτικού συμβούλου, η θέση αυτή δεν μένει κενή και δεν συντρέχει λόγος αναπλήρωσης κατά τις διατάξεις των άρθρων 38 και 55 του ν. 3852/2010 (Α' 87), οπότε το δημοτικό συμβούλιο συνεδριάζει νόμιμα, χωρίς την παρουσία του δημοτικού συμβούλου, εφόσον υπάρχει απαρτία, μέχρι τη λήξη της θητείας του ως μέλους του Α.Σ.Ε.Π., χωρίς να τίθεται θέμα αδικαιολόγητης απουσίας από τα καθήκοντά του, κατά την έννοια του άρθρου 68 του ίδιου νόμου, που θα μπορούσε να επιφέρει τις προβλεπόμενες στο άρθρο αυτό δυσμενείς συνέπειες σε βάρος του. Για την διαπίστωση της αναστολής των καθηκόντων του δημοτικού συμβούλου πρέπει να εκδοθεί σχετική πράξη του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ως ασκούντος τον έλεγχο νομιμότητας και την εν γένει κρατική εποπτεία στους ΟΤΑ, με την οποία θα διαπιστώνεται η υπαγωγή του στο καθεστώς της αναστολής και θα προσδιορίζονται η έναρξη και η λήξη της (πλειοψ.) (Βλ. υπ’ αριθ. ΝΣΚ/7/2017)

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η δαπάνη αυτή δεν είναι νόμιμη, καθόσον ούτε από την προαναφερθείσα απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, αλλά ούτε και από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι τα προμηθευθέντα λευκώματα διατέθηκαν ή θα διατεθούν σε φιλοξενούμενους ή τιμώμενα πρόσωπα και ποιά, τα οποία αποδεδειγμένα συνέβαλαν ή θα συμβάλλουν και με ποιό τρόπο στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη ή προβολή του δήμου, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 158 παρ. 3 περ. γ΄ του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Επίσης δεν προκύπτει ότι διατέθηκαν σε συμμετέχοντες σε πρόγραμμα πολιτιστικών εκδηλώσεων ή σε αριστούχους μαθητές και φοιτητές του δήμου ή ότι θα διατεθούν και σε ποιούς, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 37 παρ. 2 περ. β΄ του ν. 3801/2009. Περαιτέρω από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει με ποιό τρόπο η ελεγχόμενη δαπάνη θα συμβάλλει στην προβολή και διατήρηση της πολιτιστικής παράδοσης του δήμου, όπως αορίστως εξάλλου αναφέρεται και στην προαναφερθείσα απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. Κατά την ειδικότερη γνώμη του μέλους του Δικαστηρίου, Συμβούλου Δημητρίου Πέππα, η δαπάνη αυτή δεν είναι νόμιμη και δεν πρέπει να θεωρηθεί το σχετικό χρηματικό ένταλμα, για τον λόγο ότι ναι μεν είναι λειτουργική, πλην όμως υπερβαίνει το, κατά τις συνθήκες πραγματοποίησής της, προσήκον μέτρο.

Προμήθεια εδεσμάτων και ποτών:.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 158 παρ. 3 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, καθόσον η προαναφερόμενη εκδήλωση (κοκτέιλ) δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι συνδέεται με την προαγωγή των κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων ή των πνευματικών και πολιτιστικών ενδιαφερόντων των κατοίκων του Δήμου, σε κάθε δε περίπτωση δεν προηγήθηκε απόφαση του δημοτικού συμβουλίου περί της διενέργειας της δαπάνης αυτής, η δε προσκομισθείσα και επικληθείσα από το Δήμο 867/26.5.2008 πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία, όπως προκύπτει από το περιεχόμενό της, εγκρίθηκε η αποδέσμευση ποσού 68.000,00 ευρώ από τον ΚΑ 6433.00 (ΠΚ 0825) Φ10 προϋπολογισμού έτους 2008 προκειμένου ο Δήμος να αντιμετωπίσει δαπάνες συνεδρίων, δεξιώσεων και άλλων συναφών εκδηλώσεων, δεν μπορεί να καλύψει την έλλειψη αυτή, καθόσον δεν διατίθεται με αυτή πίστωση, ειδικά και συγκεκριμένα, για τη δαπάνη αυτή.(..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις Δήμων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 158 παρ. 3 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, καθόσον η προαναφερόμενη εκδήλωση (επίδειξη μόδας) δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι συνδέεται με την προαγωγή των κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων ή των πνευματικών και πολιτιστικών ενδιαφερόντων των κατοίκων του Δήμου, σε κάθε δε περίπτωση δεν προηγήθηκε απόφαση του δημοτικού συμβουλίου περί της διενέργειας της δαπάνης αυτής,η δε προσκομισθείσα και επικληθείσα από το Δήμο .. πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία, όπως προκύπτει από το περιεχόμενό της, εγκρίθηκε η αποδέσμευση ποσού 30.000,00 ευρώ από τον ΚΑ6433(ΠΚ 0824) Φ10 προϋπολογισμού έτους 2008 προκειμένου ο Δήμος να αντιμετωπίσει δαπάνες υποδοχής και φιλοξενίας επίσημων προσκεκλημένων, δεν μπορεί να καλύψει την έλλειψη αυτή, καθόσον αφενός μεν έχει εκδοθεί μετά τη διενέργεια της ως άνω δαπάνης, αφετέρου δε δεν διατίθεται με αυτή πίστωση ειδικά και συγκεκριμένα για τη δαπάνη αυτή.

Καταβολή αμοιβής σε Αντιπρόεδρο Δημοτικής Επιχείρησης:..Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, η, δυνάμει της 33/24.2.2012 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ..., καταβολή αμοιβής στη φερόμενη ως δικαιούχο του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος Αντιπρόεδρο του Δ.Σ. της ..., για την πλήρη απασχόλησή της, πέραν των καθηκόντων της ως Αντιπροέδρου για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών της εν λόγω δημοτικής επιχείρησης, δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι η διάταξη του άρθρου 6 παρ. 2 της 43254/31.7.2007 απόφασης του Υφυπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, που αποτελεί το νόμιμο έρεισμά της, καθόσον κατ' εφαρμογή αυτής έγινε η ως άνω ανάθεση από το Δημοτικό Συμβούλιο ..., κείται εκτός της σχετικής εξουσιοδότησης του άρθρου 264 περιπτ. α΄ και β΄ του Δημοτικού Κώδικα και είναι, ως εκ τούτου, ανίσχυρη. Ενώ, σε κάθε περίπτωση, για την ως άνω απασχόλησή της δεν έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του ν.2190/1994 διαδικασία πρόσληψης. Εξάλλου, αβασίμως προβάλλεται από τον Πρόεδρο της ... ότι η ως άνω απασχόληση της άπτεται των καθηκόντων της ως Αντιπροέδρου της επιχείρησης, καθόσον τα ανατεθέντα καθήκοντα, όπως αυτά περιγράφονται στην προαναφερθείσα 33/24.2.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... δεν ανάγονται στις αρμοδιότητες του Δ.Σ., όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 6 παρ. 1 της ίδιας πιο πάνω 43254/31.7.2007 υπουργικής απόφασης .. αλλά αφορούν στην κάλυψη των λειτουργικών αναγκών της επιχείρησης, ενώ η φερόμενη ως δικαιούχος Αντιπρόεδρος της ... δεν θα δικαιούνταν, σε κάθε περίπτωση, αποζημίωσης, αφού τέτοια αποζημίωση καταβάλλεται ήδη στον Πρόεδρο της και σύμφωνα με το άρθρο 255 παρ. 5 του Δημοτικού Κώδικα αποζημίωση καταβάλλεται μόνο σε έναν από τους δύο. Επίσης, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η ως άνω απασχόληση λήγει με τη θητεία του οικείου Δ.Σ., καθόσον, εν προκειμένω, η απασχόληση με αμοιβή μέλους του Δ.Σ. δημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης είναι μη νόμιμη ανεξαρτήτως της διάρκειάς της. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, με το οποίο εντέλλεται η πληρωμή της ως άνω μη νόμιμης αμοιβής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Αποζημίωση απόλυσης μεταφερθέντων υπαλλήλων

Νόμιμος ο συνυπολογισμός της προυπηρεσίας σε αμιγή δημοτική επιχείρηση, υπαλλήλου με σχέση εργασίας ι.δ.α.χ. που είχε μεταφερθεί σε Δήμο,  για τον υπολογισμό της αποζημίωσης απόλυσής του, σύμφωνα με το άρθρο 29 του ν.4257/2014. Ομοια πράξη 169/2014 του ιδίου Κλιμακίου
Μη κανονική όμως  η δαπάνη που αφορά στην καταβολή της αποζημίωσης αυτής, κατ’αρθ.169 παρ.1 εδ.γ’ Κ.Δ.Κ., καθόσον στις επισυναπτόμενες βεβαιώσεις του προέδρου της δημοτικής επιχείρησης και του Δημάρχου αναφέρεται διαφορετικός χρόνος προϋπηρεσίας του εργαζόμενου στην ανωτέρω δημοτική επιχείρηση, με συνέπεια να είναι αμφίβολος ο ακριβής χρόνος προϋπηρεσίας που θα πρέπει να προσμετρηθεί, για τον υπολογισμό της επίμαχης αποζημίωσης.

Καταβολή αποζημίωσης σε Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου (ΔΣ)  δημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης. (..)  η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία το ποσό της αποζημίωσης της εν λόγω Προέδρου ορίσθηκε σε ..ευρώ μηνιαίως, εκδόθηκε χωρίς να ληφθεί υπόψη η οικονομική κατάσταση της επιχείρησης κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, κατά παράβαση του άρθρου 255 παρ. 5 του ν. 3463/2006.(..)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον για τον καθορισμό της αποζημίωσης της Προέδρου του ΔΣ της ... δεν ελήφθη υπόψη η οικονομική κατάσταση της τελευταίας κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, αφού οι σχετικές αποφάσεις του ΔΣ αυτής και του Δημοτικού Συμβουλίου, αντίστοιχα, δεν περιέχουν οποιαδήποτε μνεία περί της οικονομικής κατάστασής της, πέραν της γενικής αναφοράς ότι πρέπει αυτή να λαμβάνεται υπόψη. Εξάλλου, δεν προκύπτει εάν οι προσκομισθείσες οικονομικές καταστάσεις είχαν εγκαίρως καταρτισθεί και εγκριθεί αρμοδίως, ήτοι πριν την έκδοση της 167/29.12.2014 εγκριτικής απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ..., μη αρκούσης της προαναφερόμενης και περιλαμβανόμενης στην οικεία απόφαση γενικής αναφοράς. .. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η καταβολή των εξόδων κίνησης στον πρόεδρο τοπικού συμβουλίου επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που συμμετέχει αποδεδειγμένα σε συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου για θέματα της ημερησίας διάταξης που αφορούν στο τοπικό διαμέρισμα και όχι για την άσκηση των καθηκόντων του γενικά. Κατά τη γνώμη όμως της εισηγήτριας της υπόθεσης, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη κατά το μέρος που αφορά στο χρονικό διάστημα από 1.11.2007 έως 24.2.2008, και κατά το μέρος της που τα έξοδα κίνησης έχουν υπολογιστεί καθ’ υπέρβαση των οριζόμενων στην ισχύουσα κατά τον χρόνο αυτό Κ.Υ.Α. 20583/10.4.2007, δεδομένου ότι η 2/66510/0022/4.2.2008 Κ.Υ.Α. ισχύει από το χρόνο δημοσίευσής της στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και όχι από 1.11.2007 (Ε.Σ. Πρ. Ι Τμ. 97, 98, 129/2008, Κλ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 65/2013), είναι δε νόμιμη κατά τα λοιπά. Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.