ΕΡΓΑΣΙΕΣ- ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελεγκτή:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Πανεπιστημιακό  Γενικό Νοσοκομείο σε ιδιώτη, ως αμοιβή της για την παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελεγκτή προς το Νοσοκομείο κατά το χρονικό διάστημα από 3.10 έως 2.11.2014, σε εκτέλεση σύμβασης παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών, καθόσον: α) ενόψει της μη έκδοσης από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης του προβλεπόμενου από το άρθρο 25 του ν. 4025/2011 «Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των μονάδων υγείας σε θέματα διοικητικά, διαχειριστικά και λογιστικά», μη νομίμως ανατέθηκαν σε ιδιώτη ανάδοχο οι επίμαχες υπηρεσίες εσωτερικού ελεγκτή του ανωτέρω Νοσοκομείου  και β) η προβλεπόμενη στο ίδιο ως άνω άρθρο επιτροπή ελέγχου του Νοσοκομείου συγκροτήθηκε αναρμοδίως από τον Διοικητή του Νοσοκομείου και όχι από τον Διοικητή της αρμόδιας ΥΠΕ, με συνέπεια να είναι μη νόμιμη η παροχή των επίμαχων υπηρεσιών εσωτερικού ελεγκτή, ενώ η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται να θεραπευτεί με την έκδοση της  σχετικής απόφαση του Διοικητή της ως άνω ΥΠΕ περί συγκρότησης της εν λόγω επιτροπής, καθώς η εν λόγω απόφαση δεν είχε εκδοθεί κατά το χρόνο παροχής των επίμαχων υπηρεσιών και συνεπώς δεν δύναται να έχει αναδρομική ισχύ.

Παροχή υπηρεσιών λογιστικής υποστήριξης-κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων.(..) Με τα δεδομένα αυτά μη νομίμως ανατέθηκε η λογιστική υποστήριξη της χρήσης 2017 και η κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων του τέλους της χρήσης 2016 σε εξωτερικό συνεργάτη, δεδομένου ότι η ... Δήμου ... διέθετε και διαθέτει, τουλάχιστον μέχρι 14.3.2018, υπάλληλο, κλάδου ΠΕ Οικονομικού – Λογιστικού, κάτοχο άδειας λογιστή - φοροτεχνικού Α΄ τάξης, τη μετακίνηση του οποίου αιτήθηκε, για την ομαλή διευθέτηση των οικονομικών και λογιστικών θεμάτων της, από τον Δήμο .... Σε κάθε περίπτωση όμως η ... διέθετε υπάλληλο και με την απαιτούμενη άδεια και με την απαιτούμενη γνώση, ειδικώς ως προς το ανωτέρω λογιστικό σύστημα, το οποίο εφαρμόζεται στους Δήμους από το έτος 1999. (..) Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου στην φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, αφού δεν έχει ακόμη εκδοθεί από το Υπουργείο Υγείας ο προβλεπόμενος από το άρθρο 25 του ν. 4025/2011 «Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας των μονάδων υγείας σε θέματα διοικητικά, διαχειριστικά και λογιστικά». Ειδικότερα, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το θεσμοθετούμενο με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 4025/2011 σύστημα εσωτερικού ελέγχου, το οποίο προβλέπει ως έναν από τους δύο βασικούς πυλώνες του τον Εσωτερικό Ελεγκτή, αποσκοπεί στην παρακολούθηση της τηρήσεως ακριβώς αυτού του Εσωτερικού Κανονισμού, στον οποίο ορίζονται οι λεπτομέρειες που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία του συστήματος εσωτερικού ελέγχου, καθώς επίσης και τα καθήκοντα του Εσωτερικού Ελεγκτή. Συνεπώς, η έκδοση του εν λόγω Κανονισμού αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την λειτουργία του συστήματος του εσωτερικού ελέγχου και συνακολούθως για την ανάθεση των οικείων υπηρεσιών σε ιδιώτη εσωτερικό ελεγκτή. Περαιτέρω, η ρητή και σαφής νομοθετική επιλογή να ανατεθεί αποκλειστικά στο Υπουργείο Υγείας, ήτοι στον αρμόδιο Υπουργό, ως προϊστάμενο της οργανικής μονάδας του Υπουργείου (πρβλ. ΣτΕ 2725/2001 σκ. 6), η αρμοδιότητα για την έκδοση του Κανονισμού αυτού, δικαιολογείται από την επιδίωξη του νομοθέτη να υπάρξει ενιαία ρύθμιση σε κεντρικό επίπεδο των διοικητικών, διαχειριστικών και λογιστικών θεμάτων των Μονάδων Υγείας για την αναμόρφωση του Τομέα Υγείας σε εθνικό επίπεδο, με συνέπεια να μην είναι επιτρεπτή η υποκατάσταση του εν λόγω Υπουργού στην άσκηση της ως άνω αποκλειστικής αρμοδιότητάς του προς έκδοση Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Μονάδων Υγείας από άλλα διοικητικά όργανα. Επιπλέον, παρέκκλιση από την ως άνω ρύθμιση δεν δύναται να δικαιολογηθεί ούτε από την καθυστέρηση άσκησης της σχετικής αρμοδιότητας εκ μέρους του Υπουργείου (βλ. Ελ.Συν. IV Τμ. Πρ. 4/2019, πρβλ. Πρ. 32/2015). Ως εκ τούτου, η έκδοση από το Υπουργείο Υγείας των ΓΠΔΥ5γ/οικ129854/22.11.2011, 94064/1.10.2012 και οικ.53560/5.6.2013 εγκυκλίων (βλ. σκ. ΙΙΙ), στις οποίες αναφέρονται αναλυτικώς τα καθήκοντα των εσωτερικών ελεγκτών και προσδιορίζεται το περιεχόμενο των συμβάσεων που καλούνται τα Νοσοκομεία να συνάψουν για την ανάθεση των οικείων υπηρεσιών, δεν δύναται θεωρηθεί ως συμμόρφωση της Διοικήσεως προς την υποχρέωση εκδόσεως Ενιαίου Εσωτερικού Κανονισμού σύμφωνα με τη ρητή επιταγή του άρθρου 25 του ν. 4025/2011, ούτε επίσης δύναται να αναπληρώσει την παράλειψη εκδόσεως του εν λόγω Εσωτερικού Κανονισμού, αφενός μεν διότι ο νομοθέτης επιβάλλει τη ρύθμιση των ανωτέρω ζητημάτων με υπουργική απόφαση, οι δε εγκύκλιοι δεν αποτελούν δεσμευτικούς κανόνες δικαίου (ΣτΕ 2787, 2077, 922/2017, 2884, 2877/2016, 4243/2014, ΔΕφΠειρ. 111/2019, ΔΕφΑθ 7/2019 κ.α.), αφετέρου δε, διότι οι εν λόγω εγκύκλιοι δεν έχουν το περιεχόμενο που, σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του ν. 4025/2011, απαιτείται να έχει ο Ενιαίος Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας, ήτοι τη ρύθμιση όλων των διοικητικών, διαχειριστικών και λογιστικών θεμάτων των Μονάδων Υγείας. Κατόπιν τούτων, δεν ήταν νόμιμη η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου στη φερόμενη ως δικαιούχο, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από το Νοσοκομείο είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Εντούτοις, όμως, το Κλιμάκιο, συνεκτιμώντας ότι με την ΓΠΔΥ5γ/οικ129854/22.11.2011 εγκύκλιο του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, τα Νοσοκομεία εκλήθησαν να εφαρμόσουν την προαναφερόμενη διάταξη του ν. 4025/2011 το ταχύτερο δυνατό και ότι στην εγκύκλιο αυτήν παρατίθενται - έως την έκδοση από το Υπουργείο Υγείας του «Εσωτερικού Κανονισμού» - αναλυτικά οι υποχρεώσεις του εσωτερικού ελεγκτή και οι λοιπές προϋποθέσεις εφαρμογής της εν λόγω διατάξεως, εν συνεχεία δε, τα έτη 2012 και 2013, επακολούθησαν και νέες, ομοίου περιεχομένου εγκύκλιοι, στις οποίες επαναλαμβανόταν η επιτακτική υποχρέωση των Νοσοκομείων να προβούν σε ανάθεση των υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, αλλά σε συμμόρφωση προς τις σαφείς οδηγίες που τους απηύθυναν οι εποπτεύουσες αυτά αρχές.

Παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου στην φερόμενη ως δικαιούχο, αφού δεν έχει ακόμη εκδοθεί από το Υπουργείο Υγείας ο προβλεπόμενος από το άρθρο 25 του ν. 4025/2011 «Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας των μονάδων υγείας σε θέματα διοικητικά, διαχειριστικά και λογιστικά». Ειδικότερα, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το θεσμοθετούμενο με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 4025/2011 σύστημα εσωτερικού ελέγχου, το οποίο προβλέπει ως έναν από τους δύο βασικούς πυλώνες του τον Εσωτερικό Ελεγκτή, αποσκοπεί στην παρακολούθηση της τηρήσεως ακριβώς αυτού του Εσωτερικού Κανονισμού, στον οποίο ορίζονται οι λεπτομέρειες που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία του συστήματος εσωτερικού ελέγχου, καθώς επίσης και τα καθήκοντα του Εσωτερικού Ελεγκτή. Συνεπώς, η έκδοση του εν λόγω Κανονισμού αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την λειτουργία του συστήματος του εσωτερικού ελέγχου και συνακολούθως για την ανάθεση των οικείων υπηρεσιών σε ιδιώτη εσωτερικό ελεγκτή. Περαιτέρω, η ρητή και σαφής νομοθετική επιλογή να ανατεθεί αποκλειστικά στο Υπουργείο Υγείας, ήτοι στον αρμόδιο Υπουργό, ως προϊστάμενο της οργανικής μονάδας του Υπουργείου (πρβλ. ΣτΕ 2725/2001 σκ. 6), η αρμοδιότητα για την έκδοση του Κανονισμού αυτού, δικαιολογείται από την επιδίωξη του νομοθέτη να υπάρξει ενιαία ρύθμιση σε κεντρικό επίπεδο των διοικητικών, διαχειριστικών και λογιστικών θεμάτων των Μονάδων Υγείας για την αναμόρφωση του Τομέα Υγείας σε εθνικό επίπεδο, με συνέπεια να μην είναι επιτρεπτή η υποκατάσταση του εν λόγω Υπουργού στην άσκηση της ως άνω αποκλειστικής αρμοδιότητάς του προς έκδοση Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Μονάδων Υγείας από άλλα διοικητικά όργανα. Επιπλέον, παρέκκλιση από την ανωτέρω ρύθμιση δεν δύναται να δικαιολογηθεί ούτε από την καθυστέρηση άσκησης της σχετικής αρμοδιότητας εκ μέρους του Υπουργείου (πρβλ. Ελ.Συν. IV Tμ.  32/2015). Ως εκ τούτου, η έκδοση από το Υπουργείο Υγείας των ΓΠΔΥ5γ/οικ129854/22.11.2011, 94064/1.10.2012 και οικ.53560/5.6.2013 εγκυκλίων (βλ. σκ. ΙV.Γ.Δ.Ε.), στις οποίες αναφέρονται αναλυτικώς τα καθήκοντα των εσωτερικών ελεγκτών και προσδιορίζεται το περιεχόμενο των συμβάσεων που καλούνται τα Νοσοκομεία να συνάψουν για την ανάθεση των οικείων υπηρεσιών, δεν δύναται θεωρηθεί ως συμμόρφωση της Διοικήσεως προς την υποχρέωση εκδόσεως Ενιαίου Εσωτερικού Κανονισμού σύμφωνα με τη ρητή επιταγή του άρθρου 25 του ν. 4025/2011, ούτε επίσης δύναται να αναπληρώσει την παράλειψη εκδόσεως του εν λόγω Εσωτερικού Κανονισμού, αφενός μεν διότι ο νομοθέτης επιβάλλει τη ρύθμιση των ανωτέρω ζητημάτων με υπουργική απόφαση, οι δε εγκύκλιοι δεν αποτελούν δεσμευτικούς κανόνες δικαίου (ΣτΕ 2787, 2077, 922/2017, 2884, 2877/2016, 4243/2014, ΔΕφΠειρ. 111/2019, ΔΕφΑθ 7/2019 κ.α.), αφετέρου δε, διότι οι εν λόγω εγκύκλιοι δεν έχουν το περιεχόμενο που, σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του ν. 4025/2011, πρέπει να έχει ο Ενιαίος Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας, ήτοι τη ρύθμιση όλων των διοικητικών, διαχειριστικών και λογιστικών θεμάτων των Μονάδων Υγείας.Κατόπιν τούτων, δεν ήταν νόμιμη η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου στη φερόμενη ως δικαιούχο, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από το Νοσοκομείο είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. (...)κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων αλλά επειδή πεπλανημένως πίστευαν ότι ενεργούσαν νομίμως και μάλιστα, όσον αφορά τον πρώτο λόγο, σε συμμόρφωση προς τις σαφείς οδηγίες που τους απηύθυναν οι εποπτεύουσες αυτά αρχές.

Παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελεγκτή(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου στον φερόμενο ως δικαιούχο, αφού δεν έχει ακόμη εκδοθεί από το Υπουργείο Υγείας ο προβλεπόμενος από το άρθρο 25 του ν. 4025/2011 «Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας των μονάδων υγείας σε θέματα διοικητικά, διαχειριστικά και λογιστικά». Ειδικότερα, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το θεσμοθετούμενο με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 4025/2011 σύστημα εσωτερικού ελέγχου, το οποίο προβλέπει ως έναν από τους δύο βασικούς πυλώνες του τον Εσωτερικό Ελεγκτή, αποσκοπεί στην παρακολούθηση της τηρήσεως ακριβώς αυτού του Εσωτερικού Κανονισμού, στον οποίο ορίζονται οι λεπτομέρειες που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία του συστήματος εσωτερικού ελέγχου, καθώς επίσης και τα καθήκοντα του Εσωτερικού Ελεγκτή. Συνεπώς, η έκδοση του εν λόγω Κανονισμού αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την λειτουργία του συστήματος του εσωτερικού ελέγχου και συνακολούθως για την ανάθεση των οικείων υπηρεσιών σε ιδιώτη εσωτερικό ελεγκτή. Περαιτέρω, η ρητή και σαφής νομοθετική επιλογή να ανατεθεί αποκλειστικά στο Υπουργείο Υγείας, ήτοι στον αρμόδιο Υπουργό, ως προϊστάμενο της οργανικής μονάδας του Υπουργείου (πρβλ. ΣτΕ 2725/2001 σκ. 6), η αρμοδιότητα για την έκδοση του Κανονισμού αυτού, δικαιολογείται από την επιδίωξη του νομοθέτη να υπάρξει ενιαία ρύθμιση σε κεντρικό επίπεδο των διοικητικών, διαχειριστικών και λογιστικών θεμάτων των Μονάδων Υγείας για την αναμόρφωση του Τομέα Υγείας σε εθνικό επίπεδο, με συνέπεια να μην είναι επιτρεπτή η υποκατάσταση του εν λόγω Υπουργού στην άσκηση της ως άνω αποκλειστικής αρμοδιότητάς του προς έκδοση Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Μονάδων Υγείας από άλλα διοικητικά όργανα. Επιπλέον, παρέκκλιση από την ως άνω ρύθμιση δεν δύναται να δικαιολογηθεί ούτε από την καθυστέρηση άσκησης της σχετικής αρμοδιότητας εκ μέρους του Υπουργείου (πρβλ. Ελ.Συν. IV Tμ.  32/2015). Ως εκ τούτου, η έκδοση από το Υπουργείο Υγείας των ΓΠΔΥ5γ/οικ129854/22.11.2011, 94064/1.10.2012 και οικ.53560/5.6.2013 εγκυκλίων (βλ. σκ. ΙΙΙ), στις οποίες αναφέρονται αναλυτικώς τα καθήκοντα των εσωτερικών ελεγκτών και προσδιορίζεται το περιεχόμενο των συμβάσεων που καλούνται τα Νοσοκομεία να συνάψουν για την ανάθεση των οικείων υπηρεσιών, δεν δύναται θεωρηθεί ως συμμόρφωση της Διοικήσεως προς την υποχρέωση εκδόσεως Ενιαίου Εσωτερικού Κανονισμού σύμφωνα με τη ρητή επιταγή του άρθρου 25 του ν. 4025/2011, ούτε επίσης δύναται να αναπληρώσει την παράλειψη εκδόσεως του εν λόγω Εσωτερικού Κανονισμού, αφενός μεν διότι ο νομοθέτης επιβάλλει τη ρύθμιση των ανωτέρω ζητημάτων με υπουργική απόφαση, οι δε εγκύκλιοι δεν αποτελούν δεσμευτικούς κανόνες δικαίου (ΣτΕ 2787, 2077, 922/2017, 2884, 2877/2016, 4243/2014, ΔΕφΠειρ. 111/2019, ΔΕφΑθ 7/2019 κ.α.), αφετέρου δε, διότι οι εν λόγω εγκύκλιοι δεν έχουν το περιεχόμενο που, σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του ν. 4025/2011, πρέπει να έχει ο Ενιαίος Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας, ήτοι τη ρύθμιση όλων των διοικητικών, διαχειριστικών και λογιστικών θεμάτων των Μονάδων Υγείας. Κατόπιν τούτων, δεν ήταν νόμιμη η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου στο φερόμενο ως δικαιούχο, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από το Νοσοκομείο είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Εντούτοις, όμως, το Κλιμάκιο, συνεκτιμώντας ότι με την ΓΠΔΥ5γ/οικ129854/22.11.2011 εγκύκλιο του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, τα Νοσοκομεία κλήθηκαν να εφαρμόσουν την προαναφερόμενη διάταξη του ν. 4025/2011 το ταχύτερο δυνατό και ότι στην εγκύκλιο αυτήν παρατίθενται - έως την έκδοση από το Υπουργείο Υγείας του «Εσωτερικού Κανονισμού» - αναλυτικά οι υποχρεώσεις του εσωτερικού ελεγκτή και οι λοιπές προϋποθέσεις εφαρμογής της εν λόγω διατάξεως, εν συνεχεία δε, τα έτη 2012 και 2013, επακολούθησαν και νέες, ομοίου περιεχομένου εγκύκλιοι στις οποίες επαναλαμβανόταν η επιτακτική υποχρέωση των Νοσοκομείων να προβούν σε ανάθεση των υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων αλλά σε συμμόρφωση προς τις σαφείς οδηγίες που τους απηύθυναν οι εποπτεύουσες αυτά αρχές.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η … Α.Ε., μετά την αποξένωσή της από την κυριότητα του Δικτύου Διανομής και σύμφωνα με το άρθρο 3 του καταστατικού της, έχει ως κύριο σκοπό την άσκηση βιομηχανικής και εμπορικής δραστηριότητας που συνίσταται στην παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας εντός μίας πλήρως απελευθερωμένης σχετικής αγοράς. Επιπλέον, μετά τις ανωτέρω αναφερόμενες εξελίξεις στη μετοχική σύνθεση της εταιρείας, το Ελληνικό Δημόσιο έχει απωλέσει τον έλεγχο επί της απόλυτης πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου της, δεν διατηρεί ειδικά ή αποκλειστικά προνόμια ως προς τη διοίκηση και εποπτεία της εταιρείας λόγω της μετοχικής του ιδιότητας και δεν χρηματοδοτεί με οποιονδήποτε τρόπο τη δραστηριότητά της.(...)Δεν έχει ένα σαφώς οριοθετημένο αντικείμενο, αλλά αρκείται σε μια όλως αόριστη αναφορά επιμέρους γενικών κατηγοριών εργασιών, ενώ περαιτέρω, δεν αναφέρεται πηγή χρηματοδότησης ούτε, εξάλλου, προβλέπεται συγκεκριμένος προϋπολογισμός, με αποτέλεσμα να είναι ανέφικτος ο έλεγχος της έκτασης της επαγόμενης δημοσιονομικής επιβάρυνσης, τούτο δε, κατά παραβίαση της συνταγματικής αρχής της διαφανούς και χρηστής διαχείρισης του δημοσίου χρήματος(...)Συνεπώς, η εν λόγω σύμβαση δεν αποτελεί νόμιμη περίπτωση προγραμματικής συμφωνίας, ήτοι σύμβασης οριζόντιας συνεργασίας που συνάπτεται αποκλειστικά μεταξύ αναθετουσών Αρχών προς επιδίωξη ενός από κοινού επιδιωκόμενου σκοπού δημοσίου συμφέροντος ... Αντιθέτως, με το ως άνω όλως ελλειπτικό περιεχόμενο η εν λόγω συμφωνία αφορά, κατ’ ουσίαν, σε έναν μηχανισμό απευθείας αναθέσεων εργασιών σε ιδιώτη οικονομικό φορέα κατά παραβίαση των διατάξεων του ενωσιακού δικαίου που προσδιορίζουν τη διαδικασία ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων ... και αποτελούν αναπόσπαστο πλέον τμήμα του εσωτερικού δικαίου με αυξημένη τυπική ισχύ, όπερ συνεπάγεται ότι είναι ανεπίτρεπτη οιαδήποτε (ακόμη και νομοθετική) παρέκκλιση από αυτές.Απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο το υποβληθέν, με το από 8.6.2022 έγγραφο των Αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Διευθύνοντα Συμβούλου της εταιρείας … Α.Ε., σχέδιο σύμβασης καθ’ ο μέρος αφορά σε συμφωνία αγοράς μετοχών.Κωλύεται η υπογραφή του ως άνω σχεδίου σύμβασης καθ’ ο μέρος αφορά στην εκτέλεση των εργασιών που προβλέπονται στους όρους 6.4.3. και 6.4.4. αυτού.

Παροχή υπηρεσιών :Με αυτά τα δεδομένα, μετά τις διευκρινίσεις του Δήμου σχετικά με τις εργασίες που εκτελέστηκαν και εξοφλούνται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, δεν συντρέχει αοριστία της βεβαίωσης καλής εκτέλεσης. Συναφώς το άρθρο 6 της σύμβασης, σχετικά με την πληρωμή του αναδόχου, δεν αποκλείει την τμηματική εκτέλεση, παραλαβή και πληρωμή των εργασιών. Περαιτέρω, όμως, μη νομίμως η επίμαχη υπηρεσία ανατέθηκε σε ιδιώτη, καθόσον το αντικείμενό της συνίσταται αμιγώς στη διενέργεια ελεγκτικών εργασιών της ΥΚΠΑΑΠ, οι οποίες κατά ρητή διατύπωση του νόμου δύναται να διενεργηθούν μόνον από τις προβλεπόμενες Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου (πρβλ. Κ.Π.Ε.Δ.VII Τμ. 12/ 2018, 305/2017). Η φύση, άλλωστε, του προκείμενου ελέγχου ως εσωτερικού αποκλείει την ανάθεσή του σε εξωτερικό φορέα (Κ.Π.Ε.Δ.VII Τμ. 12/2018).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 7/2023 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι  Περιφέρειας..... Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Οι περιγραφόμενες κατολισθήσεις συνιστούν εν προκειμένω, αφεαυτές, γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία καθιστούν επιτακτική την ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών αντιστήριξης των πρανών. Κατ’ ακολουθίαν αυτού, δεν μπορεί ευλόγως να αμφισβητηθεί η αιτιώδης συνάφεια των επικαλούμενων απρόβλεπτων γεγονότων με την προκληθείσα από αυτά κατεπείγουσα ανάγκη αποκατάστασης του εδάφους στα επίμαχα σημεία. Επίσης, ο κατεπείγων χαρακτήρας της αντιστήριξης των πρανών και του οδικού δικτύου στην εν λόγω περιοχή, δεδομένου και του επαπειλούμενου κινδύνου περαιτέρω εξέλιξης του φαινομένου των κατολισθήσεων, καθιστά αδύνατη την τήρηση των προθεσμιών προσφυγής στη διενέργεια ανοικτών διαγωνιστικών διαδικασιών και τη συμμόρφωση σε όλες τις λοιπές σχετικές διατάξεις. Εξάλλου, η προσφεύγουσα Α.Α., δια της αρμόδιας υπηρεσίας της, προέβη άμεσα στις αναγκαίες ενέργειες για την ανάθεση και εκπόνηση της σχετικής μελέτης, την οποία ενέκρινε χωρίς καθυστέρηση,  ενώ δεν είναι ενδεικτικό της έλλειψης κατεπείγοντος το χρονικό διάστημα των πέντε (5) μηνών, που μεσολάβησε από τη δέσμευση της σχετικής πίστωσης έως την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς η καθυστέρηση αυτή αιτιολογείται, κατά τα υποστηριζόμενα στην κρινόμενη προσφυγή, από την αυξημένη δυσκολία τροποποίησης της αρχικής μελέτης και προσαρμογής αυτής στις διαθέσιμες πιστώσεις. Η τροποποίηση αυτή, η οποία προϋπέθετε νέες αυτοψίες και δειγματοληψίες στην περιοχή, διαμόρφωσε κατ’ ουσίαν και τον χρόνο έναρξης της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης. Ενόψει των ανωτέρω και λαμβανομένου υπόψη ότι καταβλήθηκε προσπάθεια να αναπτυχθεί ανταγωνισμός, όπως καταδεικνύεται από το γεγονός ότι κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη διαδικασία υποβάλλοντας προσφορά πέντε (5) οικονομικοί φορείς, προκύπτει, στην προκειμένη περίπτωση, ότι η προσφεύγουσα Α.Α. δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή των κρίσιμων διατάξεων του άρθρου  32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, καθόσον τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται πληρούν το πραγματικό της και δικαιολογούν την εφαρμογής της. Επισημαίνεται ότι η πληρότητα της προαναφερθείσας τροποποιητικής μελέτης ανήκει στην τεχνική – επιστημονική εκτίμηση της Διοίκησης, διενεργούμενη βάσει επιστημονικών γνώσεων και εκφεύγει του ελέγχου του παρόντος Τμήματος.Κατά τη γνώμη, όμως, του ορισθέντος ως Εισηγητή της υπόθεσης και έχοντος συμβουλευτική ψήφο Παρέδρου Φώτιου Οικονόμου, δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Ειδικότερα, η χρονολογική διαδοχή των γεγονότων, η οποία αναλύεται λεπτομερώς ανωτέρω (βλ. σκέψη 10), καταδεικνύει ότι η προσφεύγουσα Α.Α. ουδόλως κωλυόταν να τηρήσει τις προθεσμίες διαγωνιστικής διαδικασίας ή, τουλάχιστον, τις συντετμημένες προθεσμίες για την υποβολή προσφορών, που προβλέπονται από τον ν. 4412/2016. Προς τούτο, αρκεί η διαπίστωση ότι μεσολάβησε χρονικό διάστημα σχεδόν ένδεκα (11) μηνών, μεταξύ του μηνός Ιανουαρίου 2022, κατά τον οποίο σημειώθηκαν οι επικαλούμενες από την προσφεύγουσα Α.Α. έντονες βροχοπτώσεις και γνωστοποιήθηκαν σε αυτήν οι εν λόγω καταπτώσεις, και της λήψης της απόφασης προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης στις 29.11.2022. Τούτο δε ανεξαρτήτως του βαθμού δυσκολίας της τροποποίησης της αρχικώς συνταχθείσας μελέτης και της υποστελέχωσης της αρμόδιας προς τούτο υπηρεσίας της Περιφέρειας, καθώς οι παράμετροι αυτές ανήκουν στη σφαίρα ευθύνης της αναθέτουσας αρχής. Σε κάθε περίπτωση, από την αντιπαραβολή της από Μαρτίου 2022 μελέτης και του τελικώς εγκριθέντος τεύχους τεχνικής περιγραφής, δεν προκύπτει ουσιώδης διαφοροποίηση της προκρινόμενης τεχνικής λύσης για την αντιμετώπιση της αστοχίας των πρανών. Περαιτέρω, τόσο από το περιεχόμενο της από Μαρτίου 2022 μελέτης όσο και από αυτό του τελικώς εγκριθέντος τεύχους τεχνικής περιγραφής, προκύπτει αφενός μεν ότι ανάγκη επεμβάσεων στην περιοχή υπήρχε και προ των επικαλούμενων έντονων βροχοπτώσεων της περιόδου Δεκεμβρίου 2021 – Ιανουαρίου 2022, αφετέρου δε ότι οι βροχοπτώσεις αυτές, ανεξαρτήτως της έντασης και της διάρκειάς τους, που δεν εξειδικεύονται, δεν αποτελούν γεγονός συνδεόμενο αιτιωδώς με τις επίμαχες κατολισθήσεις, ώστε να δικαιολογείται η κατάρτιση σύμβασης με την εξαιρετική αυτή διαδικασία.Ανακαλεί την 7/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι  Περιφέρειας 

Πρόσληψη Ειδικού Συνεργάτη.Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας κρίνεται ότι νόμιμα ο φερόμενος ως δικαιούχος προσελήφθη σε θέση ειδικού συνεργάτη στο Δήμο .... Ειδικότερα, η προαναφερθείσα πλούσια τεχνοκρατική και επιτελική δράση του σε ευρύ φάσμα των φορέων της δημόσιας διοίκησης  και του ιδιωτικού τομέα, αλλά και το σύγχρονο ίχνος του, ως ασκούντος το ελεύθερο επάγγελμα του πολιτικού μηχανικού και διευθύνοντος τις προαναφερόμενες εταιρείες παροχής μελετητικών, αδειοδοτικών και λοιπών υπηρεσιών, άγουν στο συμπέρασμα ότι, με την πρόσληψή του ως ειδικού συνεργάτη, σκοπούμενη είναι η επικουρία του Δημάρχου και της δημοτικής αρχής εν γένει στη συγκοινωνιολογική και περιβαλλοντική αναδιάταξη της ..., με επιτελική και συμβουλευτική εκ μέρους του δράση στους σχετικούς τομείς και όχι η υποκατάσταση και αναπλήρωση των αρμοδιοτήτων του υπαλληλικού προσωπικού συγκεκριμένων οργανωτικών μονάδων του Δήμου, απορριπτόμενων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων από την Επίτροπο. Ενώ, ως εκ του εύρους της προπεριγραφείσας επαγγελματικής του σταδιοδρομίας και του γεγονότος ότι εξακολουθεί να προσφέρει ενεργά τις υπηρεσίες του ως ελεύθερος επαγγελματίας διευθύνοντας δύο μελετητικές εταιρείες και εξ’ αυτού του λόγου αιτήθηκε και του επετράπη να ασκεί, κατ’ εξαίρεση, το ελεύθερο επάγγελμα εκ παραλλήλου με την άσκηση των καθηκόντων του ως ειδικού συνεργάτη, αποκλείεται εν τοις πράγμασι η υπαλληλική δραστηριοποίησή του στο Δήμο, υπό την εκδοχή απασχόλησής του σε αυτόν με ωράριο ίδιο με εκείνο των δημοτικών υπαλλήλων, λόγω της σχετικής αναγραφής περί ωραρίου στην ανωτέρω υπογραφείσα σύμβασή του με το Δήμο, όπως αβασίμως προβάλλει η Επίτροπος....Τούτο δε διότι, η αίτηση του ενδιαφερομένου προδήλως εκφράζει την πρόθεσή του να συνεχίσει την ιδιωτική επαγγελματική του δράση με τις εξ’ αυτής απορρέουσες οικονομικές απολαβές, ενώ η συναίνεση του Δημάρχου στην εξαίρεση από το εν λόγω ασυμβίβαστο εδράζεται στην ειδική σχέση εμπιστοσύνης που τον συνδέει με τον προσλαμβανόμενο ως ειδικό συνεργάτη του για την επιτέλεση του έργου του ως τοπικού άρχοντα, στην φύση των επιτελικών καθηκόντων που του αναθέτει και στην επιδίωξη προσέλκυσης των περισσότερο ικανών και προσοντούχων προσώπων που θα συνδράμουν το έργο του και δεν χρήζουν, επομένως, περαιτέρω αιτιολόγησης. Σε ότι αφορά δε στην ανωτέρω απόφαση του Γενικού Συντονιστή, δοθέντος ότι αυτή δεν συνιστά πράξη ελέγχου της αποφάσεως του Δημάρχου περί προσλήψεως του προαναφερόμενου ειδικού συνεργάτη, στο πλαίσιο της εποπτείας που ασκεί το Κράτος στους Ο.Τ.Α. (άρθρο 214 του ν.3852/2010), αλλά έχει την έννοια της άδειας του αρμόδιου προς τούτο κρατικού οργάνου (της Αποκεντρωμένης Διοίκησης) στον ανωτέρω πολιτικό μηχανικό που προσλήφθηκε ως ειδικός συνεργάτης του Δημάρχου να ασκεί ταυτόχρονα και το ελεύθερο επάγγελμα, ως όρου νόμιμης ασκήσεως του ελευθέρου επαγγέλματός του, ως τέτοια δεν έχρηζε ειδικότερης αναφοράς των λόγων που δόθηκε. ...Κατ’ ακολουθίαν τούτων, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, το ένταλμα αυτό πρέπει να θεωρηθεί. 

Παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελεγκτή: ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 129/2018 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε το Κλιμάκιο με την 129/2018 πράξη του, στις ορθές σκέψεις και λεπτομερείς αιτιολογίες της οποίας εμμένοντας, αναφέρεται εκ νέου, προς αποφυγή περιττών επαναλήψεων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα γενόμενα ανωτέρω δεκτά (σκέψη ΙΙΙ), με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 4025/2011 προβλέπεται, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Χώρα για μεταρρύθμιση και αναμόρφωση του τομέα υγείας, η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος εσωτερικού ελέγχου στις δημόσιες μονάδες υγείας, ώστε να επιτευχθεί η βέλτιστη χρηματοοικονομική διαχείριση τους, με την εισαγωγή και υλοποίηση ισχυρότερων μηχανισμών ελέγχου των δαπανών, μέσω της παρακολούθησης σημαντικών δραστηριοτήτων, όπως προμήθειες, διαδικασίες κοστολόγησης και τιμολόγησης προϊόντων και υπηρεσιών. Ένας από τους δύο βασικούς πυλώνες του εν λόγω συστήματος εσωτερικού ελέγχου είναι ο Εσωτερικός Ελεγκτής, ο οποίος διενεργεί στην πράξη τον εσωτερικό έλεγχο συντάσσοντας σχετικές εκθέσεις και ο οποίος απολαμβάνει πλήρους ανεξαρτησίας κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Οι λεπτομέρειες που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία του συστήματος εσωτερικού ελέγχου, καθώς επίσης και τα καθήκοντα του Εσωτερικού Ελεγκτή προβλέπονται, σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 4025/2011 από τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας των μονάδων υγείας, η σύνταξη του οποίου ανατίθεται με τις ίδιες διατάξεις στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις αυτές προβλέφθηκε η υποχρέωση του εν λόγω Υπουργείου να συντάξει εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση του νόμου, Ενιαίο Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας των μονάδων υγείας, σε θέματα διοικητικά, διαχειριστικά και λογιστικά με σκοπό να ρυθμιστούν συνολικά και ενιαία τα διοικητικά, διαχειριστικά και λογιστικά θέματα των Μονάδων Υγείας. Συνεπώς, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, το θεσμοθετούμενο με τις ανωτέρω διατάξεις του ν. 4025/2011 σύστημα εσωτερικού ελέγχου αποσκοπεί στην παρακολούθηση της τήρησης ακριβώς αυτού του Εσωτερικού Κανονισμού και συνεπώς, η έκδοσή του αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την λειτουργία του συστήματος του εσωτερικού ελέγχου και συνακολούθως για την ανάθεση των οικείων υπηρεσιών σε ιδιώτη εσωτερικό ελεγκτή. Περαιτέρω, η ρητή και σαφής νομοθετική επιλογή να ανατεθεί αποκλειστικά στο ως άνω Υπουργείο η αρμοδιότητα για την έκδοση του Κανονισμού αυτού δικαιολογείται από την επιδίωξη του νομοθέτη να υπάρξει ενιαία ρύθμιση σε κεντρικό επίπεδο των διοικητικών, διαχειριστικών και λογιστικών θεμάτων των Μονάδων Υγείας για την αναμόρφωση του Τομέα Υγείας σε εθνικό επίπεδο, με συνέπεια να μην είναι επιτρεπτή η υποκατάσταση του Υπουργείου Υγείας στην άσκηση της ως άνω αποκλειστικής αρμοδιότητάς του προς έκδοση Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Μονάδων Υγείας από άλλα διοικητικά όργανα, η δε παρέκκλιση από την ως άνω ρύθμιση δεν δύναται να δικαιολογηθεί ούτε από την καθυστέρηση άσκησης της σχετικής αρμοδιότητας εκ μέρους του Υπουργείου (πρβλ. Ελ.Συν. IV Tμ.  32/2015). Επίσης, η έκδοση από το Υπουργείο Υγείας των ΓΠΔΥ5γ/οικ129854/22.11.2011, 94064/1.10.2012 και οικ.53560/5.6.2013 εγκυκλίων (βλ. σκ. ΙV), στις οποίες αναφέρονται αναλυτικώς τα καθήκοντα των εσωτερικών ελεγκτών και προσδιορίζεται το περιεχόμενο των συμβάσεων που καλούνται τα Νοσοκομεία να συνάψουν για την ανάθεση των οικείων υπηρεσιών, δεν δύναται θεωρηθεί ως συμμόρφωση της Διοίκησης προς την υποχρέωση έκδοσης Ενιαίου Εσωτερικού Κανονισμού σύμφωνα με τη ρητή επιταγή του άρθρου 25 του ν. 4025/2011, ούτε να αναπληρώσει την παράλειψη έκδοσης του εν λόγω Εσωτερικού Κανονισμού, αφενός μεν διότι ο νομοθέτης επιβάλλει τη ρύθμιση των ανωτέρω ζητημάτων με υπουργική απόφαση, οι δε εγκύκλιοι δεν αποτελούν δεσμευτικούς κανόνες δικαίου (ΣτΕ 2787, 2077, 922/2017, 2884, 2877/2016, 4243/2014, ΔΕφΠειρ. 111/2019, ΔΕφΑθ 7/2019 κ.α.), αφετέρου δε διότι αυτές δεν έχουν το περιεχόμενο που σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του ν. 4025/2011 απαιτείται να έχει ο Ενιαίος Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας, ήτοι τη ρύθμιση όλων των διοικητικών, διαχειριστικών και λογιστικών θεμάτων των Μονάδων Υγείας. Κατόπιν τούτων, όσον αφορά την ελεγχόμενη δαπάνη, δεν ήταν νόμιμη η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου στη φερόμενη ως δικαιούχο, δοθέντος ότι δεν είχε ακόμη εκδοθεί απόφαση του Υπουργού Υγείας σχετικώς με τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας των Μονάδων Υγείας, η έλλειψη δε αυτή δεν δύναται να αναπληρωθεί από τις στερούμενες δεσμευτικότητας εγκυκλίους του Υπουργείου Υγείας, οι οποίες περιορίζονται στη διατύπωση αποσπασματικών οδηγιών για διάφορα ζητήματα, αλλά ούτε και από τον εγκριθέντα από το Διοικητικό Συμβούλιο του αιτούντος Εσωτερικό Κανονισμό, που συντάχθηκε από την 5η Υ.ΠΕ., λόγω αναρμοδιότητας του εν λόγω οργάνου. Συναφώς, δε, το Τμήμα επισημαίνει ότι έχουν παρέλθει ήδη οκτώ (8) περίπου έτη από την δημοσίευση του ν. 4025/2011 και εν τούτοις δεν έχει εισέτι εκδοθεί ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας των Μονάδων Υγείας, εκ της παραλείψεως δε αυτής αναφύονται ζητήματα, όπως το κρινόμενο, ως προς τον εσωτερικό έλεγχο των μονάδων Υγείας, τα οποία δεν δύναται πλέον να θεραπευθούν με τις κατά διαστήματα εκδοθείσες εγκυκλίους του Υπουργείου Υγείας. Εντούτοις, όμως, το Τμήμα, συνεκτιμώντας ότι με την ΓΠΔΥ5γ/οικ129854/22.11.2011 εγκύκλιο του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, τα Νοσοκομεία κλήθηκαν να εφαρμόσουν την προαναφερόμενη διάταξη του ν. 4025/2011 το ταχύτερο δυνατό και ότι στην εγκύκλιο αυτήν παρατίθενται - έως την έκδοση από το Υπουργείο Υγείας του «Εσωτερικού Κανονισμού» - αναλυτικά οι υποχρεώσεις του εσωτερικού ελεγκτή και οι λοιπές προϋποθέσεις εφαρμογής της διάταξης, εν συνεχεία δε, τα έτη 2012 και 2013, επακολούθησαν και νέες, ομοίου περιεχομένου εγκύκλιοι στις οποίες επαναλαμβανόταν η επιτακτική υποχρέωση των Νοσοκομείων να προβούν σε ανάθεση των υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του αιτούντος ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά σε συμμόρφωση προς τις σαφείς οδηγίες που τους απηύθυναν οι εποπτεύουσες αυτά αρχές.Δέχεται την αίτηση.​