ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/181/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών :Με αυτά τα δεδομένα, μετά τις διευκρινίσεις του Δήμου σχετικά με τις εργασίες που εκτελέστηκαν και εξοφλούνται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, δεν συντρέχει αοριστία της βεβαίωσης καλής εκτέλεσης. Συναφώς το άρθρο 6 της σύμβασης, σχετικά με την πληρωμή του αναδόχου, δεν αποκλείει την τμηματική εκτέλεση, παραλαβή και πληρωμή των εργασιών. Περαιτέρω, όμως, μη νομίμως η επίμαχη υπηρεσία ανατέθηκε σε ιδιώτη, καθόσον το αντικείμενό της συνίσταται αμιγώς στη διενέργεια ελεγκτικών εργασιών της ΥΚΠΑΑΠ, οι οποίες κατά ρητή διατύπωση του νόμου δύναται να διενεργηθούν μόνον από τις προβλεπόμενες Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου (πρβλ. Κ.Π.Ε.Δ.VII Τμ. 12/ 2018, 305/2017). Η φύση, άλλωστε, του προκείμενου ελέγχου ως εσωτερικού αποκλείει την ανάθεσή του σε εξωτερικό φορέα (Κ.Π.Ε.Δ.VII Τμ. 12/2018).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/251/2019
Εργασία καταπολέμησης κουνουπιών .Τμηματική πληρωμή..Στο π.δ/γμα 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (ΦΕΚ Α΄ 145) ορίζεται ότι «Με την έναρξη κάθε οικονομικού έτους και πριν από την ανάληψη οποιασδήποτε νέας υποχρέωσης, δεσμεύονται στον προϋπολογισμό του οικείου φορέα άμεσα και κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, με ευθύνη των Προϊστάμενων Οικονομικών Υπηρεσιών, πιστώσεις που αφορούν (…) απλήρωτες υποχρεώσεις και ληξιπρόθεσμες οφειλές. Νέες υποχρεώσεις αναλαμβάνονται σε βάρος του εναπομείναντος υπολοίπου μετά τις δεσμεύσεις πιστώσεων κατά τα ανωτέρω» (άρθρο 4 παρ. 3) και ότι «Η πληρωμή υποχρεώσεων μπορεί να γίνεται και τμηματικά, με την έκδοση περισσότερων του ενός χρηματικών ενταλμάτων» (άρθρο 6 παρ. 1 περ. α΄ εδ. α΄). Κατά την έννοια των ανωτέρω, η τμηματική πληρωμή των υποχρεώσεων των δήμων επιτρέπεται να τηρηθεί και στην περίπτωση που το αρχικά υποβληθέν χρηματικό ένταλμα περί ολικής εξόφλησης του δικαιούχου θεωρήθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο σε προηγούμενη χρήση, τελικά όμως ακυρώθηκε και η οφειλή μεταφέρθηκε σε επόμενη χρήση ως οφειλή παρελθόντος οικονομικού έτους.
EΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)137/2015
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ – ΑΓΟΡΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Δήμο σε εταιρεία για την τμηματική εξόφληση (1η πληρωμή) προμήθειας ειδών κλινοστρωμνών για τις ανάγκες των παιδικών εξοχών του, καθόσον κατά παράβαση του άρθρου 72 του ν. 3852/2010 η κατακύρωση του αποτελέσματος του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού έγινε από το Δήμαρχο και όχι από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου (Συγγνωστή πλάνη)
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/12/2019
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη είναι νόμιμη, διότι α) τόσο η μελέτη όσο και οι βεβαιώσεις εκτέλεσης των εργασιών περιέχουν αναλυτικά τις εργασίες που εξοφλούνται με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, ενόψει μάλιστα της ιδιαίτερα εξειδικευμένης φύσης των εργασιών συντήρησης και της ορισθείσας εποπτείας της ορθής εκτέλεσης αυτών από τις υπηρεσίες του αρμόδιου υπουργείου, β) στην οικεία διακήρυξη δεν υπάρχει όρος που να αποκλείει την εκτέλεση των εργασιών της Ομάδας Α χωρίς την εκτέλεση των προμηθειών της Ομάδας Β, ούτε απαγορεύει την εκτέλεση των εργασιών αυτών με ίδια μέσα από τον ανάδοχο, γ) η από 24.5.2018 βεβαίωση καλής εκτέλεσης εργασιών της οικείας τριμελούς επιτροπής παραλαβής δεν απαιτείται να εγκριθεί, καθόσον έγκριση κατά το άρθρο 219 του ν. 4412/2016 απαιτείται μόνο στην περίπτωση που έχει μεσολαβήσει προσωρινή παραλαβή, δ) αλυσιτελώς προβάλλεται ότι δεν υπάρχει απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής για τη ματαίωση του διαγωνισμού κατά την Ομάδα Β΄ της προμήθειας των υλικών, καθόσον, και αληθής υποτιθέμενος δε δύναται να ασκήσει επιρροή στη νομιμότητα του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος και ε) αορίστως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι το αντικείμενο της συναφθείσας σύμβασης αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου, καθόσον δεν προσάπτει κάποια συγκεκριμένη πλημμέλεια συναρτώμενη, εν προκειμένω, με τη μη εφαρμογή των διατάξεων περί δημοσίων έργων.
ΕλΣυν.Κλ.7/72/2015
ΜΕΛΕΤΕΣ.Συμπληρωματικές συμβάσεις:Μη νόμιμη η εξόφληση του 10ου λογαριασμού της μελέτης «Ολοκλήρωση Λιμένος - Κατασκευή Κρηπιδωμάτων και Εκβάθυνση Υπολοίπου Λιμενολεκάνης», η οποία εκτελείται με τη διαδικασία του άρθρου 11 παρ. 7 του ν. 716/1977, καθόσον η 4η Συμπληρωματική Σύμβαση (Σ.Σ.) της ως άνω μελέτης, εργασίες της οποίας εξοφλούνται, με τον παρόντα (10ο) λογαριασμό, έχει συναφθεί κατά παράβαση των άρθρων 16 του ν. 716/1977, 12 του π.δ/τος 194/1979 και 9 του π.δ/τος 346/1998, διότι η αξία των εργασιών που συμπεριλαμβάνονται σ' αυτήν υπερβαίνει, αθροιζόμενη με εκείνη των εργασιών των λοιπών συμπληρωματικών συμβάσεων, το ποσοστό του 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης
ΕΣ/Τ4/48/2007
Προμήθειες ειδών που θεωρούνται όμοια ή ομοειδή, σύμφωνα με τις συναλλακτικές αντιλήψεις, τη φύση τους και τη λειτουργικότητά τους. Απαγορεύεται επομένως ο επιμερισμός τέτοιων αγαθών σε μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες κατηγορίες και στη συνέχεια η χωριστή διενέργεια περισσότερων απευθείας αναθέσεων ή πρόχειρων διαγωνισμών, με βάση το ύψος κάθε μερικότερης δαπάνης που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής, καθόσον με την τμηματική ανάθεση των όμοιων/ομοειδών αγαθών καταστρατηγείται η θεμελιώδης αρχή της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων, που είναι η διενέργεια διαγωνισμού (βλ. Πράξεις IV Τμ. 28, 79/1997, 91/2000, 12, 31, 116/2001, 26, 203/2003, 75, 60, 180/2004, 64, 124, 129/2005, 11,12, 20, 82, 105, 124/2006, 30/2007, κ.ά. ).
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/129/2018
Παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελεγκτή :Με αυτά τα δεδομένα και όσα ήδη εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από τον Επίτροπο με τον πρώτο λόγο διαφωνίας του, ανατέθηκαν από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ..... – Γενικό Νοσοκομείο ..... «…..» οι επίμαχες υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου στη φερόμενη ως δικαιούχο, ενόψει του ότι κατά το χρόνο της εν λόγω ανάθεσης, δεν είχε ακόμη εκδοθεί από το αρμόδιο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ο προβλεπόμενος από το άρθρο 25 του ν. 4025/2011 «Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας των μονάδων υγείας σε θέματα διοικητικά, διαχειριστικά και λογιστικά». Και τούτο διότι, όπως έγινε δεκτό και με την προηγούμενη Πράξη του Κλιμακίου τούτου (233/2015) που αφορούσε σε δαπάνη που προέκυψε από όμοια σύμβαση, που είχε συνάψει ο φορέας με την ίδια εσωτερική ελεγκτή για την παροχή όμοιων υπηρεσιών για ένα έτος (από 3.10.2014 έως 2.10.2015)- σε γνώση της οποίας τελούσαν τα όργανα του Νοσοκομείου κατά τη λήψη της επίμαχης απόφασης ανάθεσης των ως άνω υπηρεσιών σε τρίτο-, κατά τις ρητές διατάξεις του ως άνω νόμου (πρβλ. Ε.Σ., πράξη ΚΠΕΔ στο IV Τμ. 35/2018) το θεσμοθετούμενο με αυτές σύστημα εσωτερικού ελέγχου αποσκοπεί στην παρακολούθηση της τήρησης ακριβώς αυτού του Εσωτερικού Κανονισμού, συνεπώς η έκδοσή του αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση λειτουργίας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου και συνακόλουθα της ανάθεσης των οικείων υπηρεσιών σε ιδιώτη εσωτερικό ελεγκτή. Εξάλλου, το γεγονός ότι το Νοσοκομείο με τα πρακτικά της 5ης/9.3.2015 τακτικής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του ενέκρινε "Καταστατικό Εσωτερικού Ελέγχου" του Νοσοκομείου δεν δύναται να ασκήσει επιρροή στην προκειμένη περίπτωση, διότι, όπως προαναφέρθηκε, η ενεργοποίηση του θεσμοθετημένου «συστήματος εσωτερικού ελέγχου» προϋποθέτει την έκδοση του προβλεπόμενου από το άρθρο 25 του ν. 4025/2011 Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των μονάδων υγείας από το μόνο αρμόδιο προς τούτο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και όχι από τις ίδιες τις μονάδες υγείας. Περαιτέρω, αλυσιτελώς προβάλλεται από τον Επίτροπο με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας ότι η απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου περί σύστασης της τριμελούς Επιτροπής Εσωτερικού Ελέγχου ισχύει από την ανάρτησή της στο πρόγραμμα "ΔΙΑΥΓΕΙΑ" και δε δύναται εξ αυτού του λόγου να έχει αναδρομική ισχύ. Τούτο διότι η συγκρότηση και η λειτουργία της επιτροπής αυτής δεν αποτελεί, σε κάθε περίπτωση, προϋπόθεση για την καταβολή της αμοιβής του εσωτερικού ελεγκτή, αφού ο τελευταίος διενεργεί τον έλεγχο χωρίς τη συνδρομή των λοιπών μελών αυτής και συνεπώς οποιασδήποτε πλημμέλεια ως προς την απόφαση περί σύστασης της επιτροπής αυτής δεν θα μπορούσε να ασκήσει έννομη επιρροή στην εντελλόμενη δαπάνη (Ε.Σ., πράξεις IV Tμ. 88/2015, ΚΠΕΔ στο ΙV Τμ. 72/2018, 64/2016). ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.4/4/2019 ΛΟΓΩ ΣΥΓΝΩΣΤΗΣ ΠΛΑΝΗΣ
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/2/2020
Παροχή υπηρεσιών αντικατάστασης λαμπτήρων και συντήρησης δικτύου ηλεκτροφωτισμού:..Με αυτά τα δεδομένα, ο προϋπολογισμός της σύμβασης είναι ορισμένος διότι, αφενός από το απαντητικό έγγραφο του Δήμου αποδεικνύεται ότι η τιμή μονάδας ανά εργασία κοστολογήθηκε βάσει της ΔΚΠ/οικ/545/29-5-2015 (Β΄ 1088) Υ.Α. για τη «Συμπλήρωση του πίνακα Τιμών των άρθρων στα τιμολόγια Η/Μ εργασιών», αφετέρου υπάρχει αντικειμενική αδυναμία ακριβούς υπολογισμού των απαιτούμενων εργατοωρών και προμέτρησης των υπηρεσιών λόγω της φύσης αυτών (απρόβλεπτες βλάβες και ανάγκες συντήρησης), ενώ η πληρωμή του αναδόχου προβλέπεται τμηματική αναλόγως των εκτελεσθεισών εργασιών. Ωστόσο, οι επίμαχες υπηρεσίες ανατέθηκαν κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, διότι εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Εγκαταστάσεων και Εξοπλισμού του Δήμου, η δε στελέχωσή του από 16 τεχνίτες ηλεκτρολόγους και 3 οδηγούς κρίνεται επαρκής για τη διεκπεραίωση αυτών. Παρόλα αυτά, λαμβανομένου υπόψη ότι παρόμοιες υπηρεσίες είχαν ανατεθεί σε ιδιώτη κατά το έτος 2016, για όλες τις Δ.Ε. του Δήμου πλην της Δ.Ε. … (6-111/7.3.2016 απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου), καθώς και ότι θεωρήθηκε ότι η επιπλέον προβλεπόμενη υποχρέωση υποβοήθησης του συνεργείου του Δήμου από τον ανάδοχο μπορεί να δικαιολογήσει την ανάθεση σε τρίτο, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης της αρχής της οικονομικότητας. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/257/2018
Παροχή υπηρεσιών:Με δεδομένα αυτά, η ελεγχόμενη δαπάνη αφορά σε εργασίες καθαρισμού αλσών του Δήμου με σκοπό τη διαμόρφωση ζώνης πυρασφάλειας και πυροπροστασίας και δεν μπορεί να θεωρηθεί ομοειδής με τις εργασίες πρασίνου με σκοπό τον καλλωπισμό των κοινοχρήστων δημοτικών χώρων. Ωστόσο, η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που προηγήθηκε της ανάθεσης των επίμαχων εργασιών καθαρισμού δεν τεκμηριώνει την αδυναμία του Δήμου να τις εκτελέσει με ίδια μέσα και προσωπικό, όπως απαιτεί το άρθρο 61 του ν. 3979/2011. Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη ότι ο καθαρισμός και η απομάκρυνση της βλάστησης έγινε για λόγους πυροπροστασίας με χρηματοδότηση από το Υπουργείο Εσωτερικών, με την πληρωμή δε της οικείας δαπάνης εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία και η εκπλήρωση της αποστολής του Δήμου (πρβλ. ΕΣ Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 140/2012, 202/2014, 36/2016, 47/2017), τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι για την ανάθεση των εν λόγω εργασιών πληρούνταν όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/152/2017
Παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελεγκτή.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου, καθόσον δεν έχει ακόμη εκδοθεί από το Υπουργείο Υγείας ο προβλεπόμενος από το άρθρο 25 του ν. 4025/2011 «Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας των μονάδων υγείας σε θέματα διοικητικά, διαχειριστικά και λογιστικά». Τούτο, διότι κατά τις ρητές διατάξεις του ως άνω νόμου, το θεσμοθετούμενο με αυτές σύστημα εσωτερικού ελέγχου αποσκοπεί στην παρακολούθηση της τήρησης αυτού ακριβώς του Εσωτερικού Κανονισμού και, συνεπώς, η έκδοσή του αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση λειτουργίας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου και, συνακόλουθα, της ανάθεσης των οικείων υπηρεσιών σε ιδιώτη εσωτερικό ελεγκτή, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 25 του ν. 4025/2011 (βλ. ΚΠΕΔ στο IV Τμ. Ελ.Συν. 55/2017), απορριπτομένων ως αβασίμων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων ισχυρισμών του Νοσοκομείου. (..)Ενόψει των ως άνω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, κατά παραδοχή του πρώτου λόγου της Επιτρόπου. Όμως, το Κλιμάκιο, συνεκτιμώντας ότι, με την ΓΠΔΥ5γ/οικ129854/22.11.2011 εγκύκλιο του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κλήθηκαν τα Νοσοκομεία να εφαρμόσουν την προαναφερόμενη διάταξη του ν. 4025/2011 το ταχύτερο δυνατό, ότι στην εγκύκλιο αυτήν προβλέπονται –έως την έκδοση από το Υπουργείο Υγείας του «Εσωτερικού Κανονισμού»- αναλυτικά οι υποχρεώσεις του εσωτερικού ελεγκτή ...(..) κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων αλλά σε συμμόρφωση προς τις σαφείς οδηγίες που τους απηύθυναν οι εποπτεύουσες αυτά αρχές. (Συγγνωστή πλάνη)
ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/43266/1174/2020
Εργασίες για τις οποίες απαιτείται Έγκριση Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας (ΕΕΔΜΚ) και απαιτούμενα δικαιολογητικά για την χορήγησή της» σε αντικατάσταση της 69701/4461/12-10-2018 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Διαδικασία έγκρισης και απαιτούμενα δικαιολογητικά για εργασίες για τις οποίες απαιτείται Έγκριση Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας (ΕΕΔΜΚ) καθώς και συμπλήρωση της εργασίας α. και τροποποίηση της εργασίας κη. της παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 4495/2017» (ΦΕΚ Β΄ 4520).