Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/Τμ.4/97/2014

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 3730/2008
Ανάθεση λογιστικών εργασιών σε εξωτερικό συνεργάτη.Από τις παρατεθείσες νομοθετικές διατάξεις, ερμηνευόμενες σε συνδυασμό με τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας, που έχουν ήδη αποτυπωθεί και νομοθετικά (άρθρο 1 του Κώδικα Δημοσίου Λογιστικού, ν. 2362/1995, ΦΕΚ Α΄ 247, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 1 του ν. 3871/2010, ΦΕΚ Α΄ 141), ως μερικότερες εκδηλώσεις του δημοσίου συμφέροντος, που διέπει την δράση και λειτουργία των υπηρεσιών του Δημοσίου, των ν.π.δ.δ. και των Ο.Τ.Α., και επιβάλλουν την εκπλήρωση των εκ του νόμου ανατιθέμενων αρμοδιοτήτων με την κατά το δυνατόν ηπιότερη επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους για την εξασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, συνάγεται ότι η ανάθεση των εργασιών μηχανοργάνωσης, τήρησης λογιστικών βιβλίων για την εφαρμογή της Γενικής και Αναλυτικής Λογιστικής και σύνταξης οικονομικών καταστάσεων των Νοσοκομείων σε ιδιώτες είναι επιτρεπτή κατ’ εξαίρεση, εφόσον δεν μπορούν να διεκπεραιωθούν από το υφιστάμενο προσωπικό του οικείου φορέα.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/129/2015

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης του προγράμματος (software)(...)Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη ότι α) η επίμαχη 33/22.12.2014 απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου φέρει συνοπτική πλην νόμιμη αιτιολογία, σύμφωνα με την οποία το Τμήμα Πληροφορικής του Νοσοκομείου δεν διαθέτει το πηγαίο κώδικα των εγκατεστημένων προγραμμάτων λογισμικού από την προμηθεύτρια εταιρεία «...» και β) ο ανωτέρω ισχυρισμός του Νοσοκομείου περί διατήρησης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας της αναδόχου εταιρείας στα προγράμματα λογισμικού του τελευταίου δεν αμφισβητείται από την Επίτροπο με την κρινόμενη έκθεση διαφωνίας, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την απευθείας ανάθεση στην εταιρεία ... της συντήρησης – υποστήριξης των εφαρμογών λογισμικού του Νοσοκομείου (βλ. και σκέψη ΙΙ της παρούσας), ως μοναδικής που μπορεί νόμιμα να παρέχει υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης αυτών για όσο χρονικό διάστημα το Νοσοκομείο χρησιμοποιεί τα δημιουργηθέντα από αυτή προγράμματα και συνεπώς ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Πλην, η εντελλόμενη, με το 80/2015 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δαπάνη είναι μη νόμιμη για τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο δεύτερο λόγο διαφωνίας, δεδομένου ότι οι οικείες υπηρεσίες, που αφορούν στη συντήρηση και υποστήριξη προγραμμάτων λογισμικού του Νοσοκομείου και οι οποίες περιλαμβάνουν και το υποσύστημα λογιστικής υποστήριξης του Νοσοκομείου, εμπίπτουν στην έννοια των υπηρεσιών μηχανοργάνωσης του άρθρου 10 του ν. 3730/2008, και, συνεπώς, κατά παράβαση των διατάξεων του ανωτέρω άρθρου αποφασίσθηκε η απευθείας ανάθεσή τους, χωρίς να προκύπτει ότι εκδόθηκε η σχετική έγκριση της αρμόδιας Υγειονομικής Περιφέρειας, αφού ενόψει του συνολικού ύψους της συμβατικής δαπάνης (214.020 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), δεν είναι εφαρμοστέες, εν προκειμένω, οι μεταγενέστερες διατάξεις του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010, με τις οποίες αίρονται οι σχετικές υποχρεώσεις προηγούμενης έγκρισης σκοπιμότητας από άλλα, πλην του Δ.Σ. των νοσοκομείων, όργανα  μόνο για την ανάθεση υπηρεσιών κάτω του ορίου των 45.000,00 ευρώ (βλ. σκέψη ΙΙΙ της παρούσας). Εντούτοις, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη το δυσερμήνευτο του εφαρμοστέου, εν προκειμένω, νομοθετικού πλαισίου σε συνδυασμό με το γεγονός της επικαλούμενης με το έγγραφο επανυποβολής θεώρησης των αντίστοιχων ενταλμάτων που αφορούσαν τις ετήσιες συμβάσεις των τελευταίων τριών ετών, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά, επειδή υπέλαβαν πεπλανημένα, αλλά συγγνωστώς, ότι η ανάθεση των οικείων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος εταιρεία από το Διοικητικό Συμβούλιο του Νοσοκομείου χωρίς την έγκριση της αρμόδιας Υγειονομικής Περιφέρειας ήταν επιτρεπτή, και συνεπώς το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης. 


ΕΣ/Τ7/20/2007

Η ανάθεση σε ιδιωτική εταιρεία λογιστικών εργασιών που αποσκοπούν στην εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος δεν είναι νόμιμη, καθόσον οι εργασίες αυτές αφορούν σε αντικείμενο που ανάγεται στα συνήθη καθήκοντα και αρμοδιότητες των υπηρεσιών του Δήμου


ΕΣ/ΤΜ.4/50/2016

Λογιστική υποστήριξη: Αιτηση ανάκλησης της 17/2016 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα κρίνει οι επίμαχες εργασίες λογιστικής υποστήριξης του Νοσοκομείου μη νομίμως ανατέθηκαν σε τρίτο, καθόσον συνιστούν συνήθεις λογιστικές εργασίες, που εμπίπτουν στα καθήκοντα των υπαλλήλων του Τμήματος Οικονομικού της Διοικητικής-Οικονομικής Υπηρεσίας του Nοσοκομείου. Τούτο, δε, διότι, στις αρμοδιότητες του εν λόγω Τμήματος περιλαμβάνεται, σύμφωνα με τον οικείο Οργανισμό, το σύνολο των λογιστικών δραστηριοτήτων του Νοσοκομείου. Περαιτέρω, δεν προέκυψε έλλειψη προσωπικού σε τέτοια έκταση, ώστε να καθίσταται αδύνατη η εκτέλεση της συγκεκριμένης λειτουργικής δραστηριότητας από το προσωπικό του Νοσοκομείου δεδομένου ότι: α) η δυναμικότητα του Νοσοκομείου ανέρχεται, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Οργανισμού του, σε 160 κλίνες, με συνέπεια η σύνθεση της ομάδας έργου να περιλαμβάνει υποχρεωτικώς έναν λογιστή-φοροτέχνη Α΄ Τάξης και έναν λογιστή-φοροτέχνη με άδεια Β΄ Τάξης (βλ. παρ. 4 της Κ.Υ.Α. 62008/ΕΓΔΕΚΟ 1992/30.12.2008, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παραγράφου Η΄ - υποπαράγραφος Η.2 του ν. 4152/2013), β) στη διοικητική-οικονομική διεύθυνση του αιτούντος υπηρετούσαν, κατά τον κρίσιμο χρόνο, ένας (1) υπάλληλος με πτυχίο Α.Ε.Ι. Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και έξι (6) με πτυχία Τ.Ε.Ι. Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας. Εξάλλου, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι η θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των εν λόγω υπαλλήλων περιλαμβάνεται ρητώς μεταξύ των υποχρεώσεων του ιδιώτη τρίτου, στον οποίο ανατίθενται οι εργασίες αυτές, σύμφωνα με την παράγραφο 2δ΄ της ως άνω Κ.Υ.Α. και ότι η σχετική υποχρέωση για την εφαρμογή του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου δεν είναι χρονικά πρόσφατη και ως εκ τούτου έκτακτη, αλλά εκκινεί προοδευτικά από το έτος 2003, το Νοσοκομείο όφειλε να ενεργήσει με κάθε πρόσφορο μέσο για την θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση του προσωπικού αυτού και για την απόκτηση από τους υπαλλήλους του, των αναγκαίων προσόντων, ώστε η εκτέλεση του συνόλου των απαιτουμένων εργασιών λογιστικής υποστήριξης να γίνεται με ίδια μέσα, απορριπτομένων των σχετικών ισχυρισμών του. Περαιτέρω, το αιτούν δεν βεβαιώνει, παρότι επισημάνθηκε από το Κλιμάκιο, ότι δεν υπηρετεί υπάλληλος που να πληροί τις προϋποθέσεις για την απόκτηση άδειας Β΄ Τάξης, αντιθέτως μάλιστα, από τα πτυχία που διαθέτουν οι ανωτέρω υπάλληλοι προκύπτει ότι ορισμένοι εξ αυτών μπορούν να αποκτήσουν την επαγγελματική ταυτότητα Λογιστή-Φοροτεχνικού Β΄ Τάξης, γεγονός που καθιστά υποχρεωτική τη συμμετοχή τους στην ομάδα έργου της αναδόχου εταιρείας, με αντίστοιχη περικοπή της αμοιβής της (βλ. σχετ. την παρ. 8 της ανωτέρω Κ.Υ.Α.). Σημειωτέον ότι και στο διαγωνισμό που έχει προκηρυχθεί από το Νοσοκομείο για την ανάθεση της λογιστικής υποστήριξής του για το έτος 2016, η σύνθεση της ομάδας έργου του αναδόχου παραμένει η ίδια με τη σύνθεση της ομάδας έργου του προηγούμενου διαγωνισμού, ενώ δεν προβλέπεται η συμμετοχή υπαλλήλων του Νοσοκομείου σε αυτήν (βλ. την από 13.6.2016 Διακήρυξη Πρόχειρου Διαγωνισμού του Νοσοκομείου, ΑΔΑ:70ΝΓ469073-ΛΓ8, και άρθρο 7 της 1663/25.2.2015 Διακήρυξης). Άλλωστε, σε κάθε περίπτωση, από τα προσκομιζόμενα έγγραφα και δη α) το 8659/2010 έγγραφο του Νοσοκομείου προς τη 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου, στο οποίο αναφέρεται ότι υποβάλλεται πίνακας του κατ’ ελάχιστον αναγκαιούντος προσωπικού για τις λειτουργικές ανάγκες του Νοσοκομείου, β) το 6298/2013 έγγραφο του Νοσοκομείου προς τη 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου, στο οποίο αναφέρεται ότι υποβάλλονται πίνακες, που αφορούν στην επικαιροποίηση κενών οργανικών θέσεων, γ) το 470/15.1.2014 έγγραφο του Νοσοκομείου προς τη 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου, στο οποίο αναφέρεται ότι υποβάλλεται πίνακας με τις αιτούμενες θέσεις, για τον προγραμματισμό προσλήψεων μονίμου προσωπικού για το έτος 2014, δ) το 6926/9.7.2014 έγγραφο του Νοσοκομείου προς τη 2η ΥΠΕ, Πειραιώς και Αιγαίου, στο οποίο αναφέρεται ότι υποβάλλεται πίνακας καταγραφής θέσεων εργασίας, προκειμένου να συμπεριληφθούν στην υλοποίηση β΄ κύκλου προγράμματος «Προώθηση της απασχόλησης μέσω προγραμμάτων κοινωφελούς χαρακτήρα», ε) το 2793/8.4.2015 έγγραφο του Νοσοκομείου προς τη 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου, στο οποίο αναφέρεται ότι υποβάλλονται πίνακες, που αφορούν στην κάλυψη αναγκών του Νοσοκομείου με μόνιμο και επικουρικό ιατρικό και λοιπό προσωπικό,  στ) το 2855/8.3.2016 έγγραφο του Νοσοκομείου προς τη 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου, στο οποίο αναφέρεται ότι υποβάλλεται πίνακας που περιλαμβάνονται οι προς πλήρωση θέσεις Διοικητικού και Τεχνικού Προσωπικού, των οποίων όμως οι αναφερόμενοι ως συνημμένοι πίνακες δεν προσκομίζονται, δεν προκύπτει με βεβαιότητα το αίτημα της πλήρωσης κενών θέσεων προσωπικού με τα απαιτούμενα προσόντα για την εκτέλεση των επίμαχων καθηκόντων. Περαιτέρω, από το 2013/12.3.2015 έγγραφο του Νοσοκομείου προς τη 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου (που σε κάθε περίπτωση είναι μεταγενέστερο του χρόνου έγκρισης του επίμαχου διαγωνισμού), προκύπτει ότι το Νοσοκομείο υπέβαλε στην 2η ΥΠΕ πίνακα των απολύτως αναγκαίων προς κάλυψη κενών θέσεων, στον οποίο αναφέρεται ότι υφίσταται 1 κενή θέση Κλάδου ΠΕ Διοικητικού-Λογιστικού, που αφορά όμως πτυχιούχους νομικών και διοικητικών σχολών και όχι οικονομικών σχολών και μόλις μία κενή θέση κλάδου ΤΕ Λογιστικής, ενώ το προσκομιζόμενο πρακτικό της 11ης Συν./26.5.2016 του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, είναι σε κάθε περίπτωση μεταγενέστερο του κρίσιμου χρόνου και δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα ή μη της εντελλόμενης δαπάνης. Τέλος, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να νομιμοποιηθεί με βάση τη διάταξη του άρθρου 17 παρ. 2 του ν. 4332/2015 (Α΄ 76), η ισχύς της οποίας παρατάθηκε με τη διάταξη  του άρθρου 73 του ν.4368/2016 (Α΄ 21/21.2.2016) και η οποία ορίζει ότι: «Θεωρούνται νόμιμες οι δαπάνες για την εξόφληση υποχρεώσεων των Νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. και των Δ.Υ.ΠΕ. που απορρέουν από προμήθειες υλικών-αγαθών και παροχή υπηρεσιών που διενεργήθηκαν μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, χωρίς την υπογραφή σύμβασης, δεν αναφέρονται στο Παρατηρητήριο Τιμών που τηρεί η Ε.Π.Υ.  (άρθρο 24, Ν. 3846/2010), δεν υφίστανται προηγούμενες συμβάσεις και με την προϋπόθεση ότι είναι εντός των εγκεκριμένων πιστώσεων των προϋπολογισμών τους, των αντίστοιχων ετών αναφοράς», καθόσον, κατά τη ρητή γραμματική διατύπωση της διάταξης αυτής, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της, αφού μεταξύ του Νοσοκομείου και της φερόμενης ως δικαιούχου υπεγράφη η 3881/2015 σύμβαση, σε εκτέλεση της οποίας έχει εκδοθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα (βλ. Πράξ. IV Τμ. 25/2016, 93, 92, 91/2015 κ.α.).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η αίτηση ανάκλησης του Γενικού Νοσοκομείου ....«...», πρέπει να απορριφθεί


ΠΟΛ 1025/2005

Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 12 του Κεφαλαίου Β΄ του ν.3301/2004 (ΦΕΚ 263Α΄) «Συμφωνίες παροχής χρηματοοικονομικής ασφάλειας, εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων και άλλες διατάξεις» που αναφέρονται σε θέματα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (Π.Δ.186/1992 ΦΕΚ 84Α΄) για την εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων.

ΠΟΛ.1074/2018

Απαλλαγή από την τήρηση λογιστικών αρχείων (βιβλίων) και έκδοση λογιστικών στοιχείων, ιατρών που παρέχουν υπηρεσίες στην ολοήμερη λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων που ανήκουν στο Ε.Σ.Υ., πέραν του τακτικού ωραρίου λειτουργίας αυτών, βάσει των διατάξεων του ν. 2889/2001, όπως ισχύει.


ΠΟΛ. 1007/2015

Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης λογιστικών αρχείων (βιβλίων) των αγροτών και λοιπών περιπτώσεων. 

Δ2β/Γ.Π. οικ. 90189/2019

Γνωστοποίηση έκδοσης Κοινής Υπουργικής Απόφασης Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών με Θέμα: “Καθορισμός των οργάνων, της διαδικασίας ελέγχου πιστοποίησης των παραβάσεων και επιβολής των προβλεπόμενων κυρώσεων, καθώς και των κριτηρίων προσδιορισμού του ύψους του προστίμου, της διαδικασίας είσπραξης προστίμων καθώς και κάθε άλλης αναγκαίας λεπτομέρειας για την εφαρμογή του Ν. 3868/2010 (ΦΕΚ 129 Α΄/3.8.2010), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει” και διευκρινίσεις για την εφαρμογή της ΑΔΑ: Ψ1ΙΥ465ΦΥΟ-3ΜΡ


ΝΣΚ/596/2012

Δημόσια έργα – Εκτέλεση απολογιστικών εργασιών και χρηματοδότησή τους από το κονδύλιο των απροβλέπτων εργασιών, χωρίς σύνταξη Πρωτοκόλλου Κανονισμού Τιμών Μονάδας Νέων Εργασιών. Για την ανάλωση μέρους του κονδυλίου των απροβλέπτων δαπανών του δημοσίου έργου «Μελέτη, κατασκευή και θέση σε λειτουργία του ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης» προς εκτέλεση απαραίτητων αρχαιολογικών εργασιών με απολογιστικό τρόπο, απαιτείται η σύνταξη Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών (Α.Π.Ε.) και όχι Πρωτοκόλλου Κανονισμού Τιμών Μονάδας Νέων Εργασιών (Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε.), ενώ απαιτείται η σύνταξη Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. για την απομείωση του κατ’ αποκοπή τιμήματος του έργου, σύμφωνα με τον σχετικό σαφή και ρητό συμβατικό όρο. (ομοφ.)

ΕΣ/Τμ.1/48/2014

Αμοιβή δικηγόρου.Η απόφαση για την ανάθεση της εντολής απαιτείται να διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία με την οποία να καταδεικνύεται τόσο η αδυναμία του δικηγόρου που υπηρετεί στο δήμο με έμμισθη εντολή να χειριστεί την ανατιθέμενη υπόθεση, όσο και η ιδιαίτερη σοβαρότητα και δυσκολία της, το είδος των ειδικών γνώσεων που απαιτεί και επιβάλλουν τον χειρισμό της από δικηγόρο με εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία την οποία δεν διαθέτει ο υπηρετών νομικός σύμβουλος, αλλά, αντίθετα διαθέτει ο εντολοδόχος δικηγόρος, επιπλέον δε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της υπόθεσης που την καθιστούν ιδιαίτερα σημαντική για τα συμφέροντα του δήμου (Ζ΄ Κλιμ. 48/2014, (ΕΣ Ι Τμ. πρ. 236/2010, 196/2009, 185/2011, 98/2012). Εξάλλου, στην περίπτωση αυτή η αμοιβή του εντολοδόχου δικηγόρου δύναται να καθορίζεται κατά παρέκκλιση των νομίμων αμοιβών που ορίζονται από τον Κώδικα περί Δικηγόρων, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία πρέπει ομοίως να προηγείται της εντολής (Κ.Π.Ε.Δ. στο Ι Τμ. 250/2013). Όμως, ναι μεν η αμοιβή του εντολοδόχου δικηγόρου εναπόκειται εν προκειμένω στη διακριτική ευχέρεια του ανωτέρω οργάνου, πλην, η άσκηση αυτής ελέγχεται από το Δικαστήριο τούτο ως προς την υπέρβαση των άκρων ορίων της, δηλαδή ως προς την υπέρβαση του αναγκαίου μέτρου της δαπάνης, το οποίο κρίνεται αναλόγως των ειδικών περιστάσεων, και επιβάλλει την επιλογή όχι απλώς των πρόσφορων αλλά των απολύτως αναγκαίων μέσων για την θεραπεία της λειτουργικής ανάγκης του οικείου φορέα (πρβλ. Ι Τμ. 15/2012, IV Τμ. 71/2012, 235, 167, 85/2010, 162, 147, 39/2009). Τούτο δε, ενόψει και των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχειρίσεως και της οικονομικότητος, που ήδη έχουν αποτυπωθεί νομοθετικά (άρθρο 1 του Κώδικος Δημοσίου Λογιστικού, ν. 2362/1995, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 1 του ν. 3871/2010), ως μερικότερων εκδηλώσεων του δημοσίου συμφέροντος, που διέπει τη δράση και λειτουργία των υπηρεσιών των Ο.Τ.Α., οι οποίες επιβάλλουν την εκπλήρωση των εκ του νόμου ανατιθέμενων αρμοδιοτήτων με την κατά το δυνατόν ηπιότερη επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους για την εξασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητος (πρβλ. Ελ. Συν, πρ. Ι Τμ. 45/2011, 206/1999, 56/1995, 638/1988, πρ. IV Τμ. 50/2005, 74/2004, 86, 94, 106, 209/2003, 19, 21, 70, 105, 124/2002 κ.α.).

Ν.4472/2017

Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση διατάξεων του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις.