ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας αναδείξεως αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεως για την εκτέλεση των τμημάτων 3 και 4 του ευρύτερου έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΕΙΣ – ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΤΑ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ, ΕΤΟΥΣ 2020-2022»(....)Τέλος, πρέπει να προσκομισθεί βεβαίωση της αναθέτουσας αρχής ότι σε κανένα στάδιο της διεξαχθείσας διαδικασίας δεν ασκήθηκαν και δεν εκκρεμούν ενστάσεις, διοικητικές ή άλλες προδικαστικές προσφυγές, αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων ή άλλα ένδικα βοηθήματα ή μέσα και για τα τέσσερα τμήματα της αναθέσεως σε περίπτωση δε που έχουν ασκηθεί να προσκομισθούν έγγραφες διευκρινίσεις σχετικώς με το Τμήμα στο οποίο αφορούν καθώς και όλη η συναφής τεκμηρίωση (διαδικαστικά έγγραφα, δικόγραφα, αποφάσεις αρμοδίων οργάνων κλπ.).Αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως επί της νομιμότητας της διαδικασίας αναδείξεως αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεως για την εκτέλεση των τμημάτων 3 και 4 του ευρύτερου έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΕΙΣ – ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΤΑ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ, ΕΤΟΥΣ 2020-2022» 

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας...Επειδή, ο προβαλλόμενος από την αιτούσα λόγος σύμφωνα με τον οποίο δεν υπάρχει αναφορά σε οποιοδήποτε σημείο της διακήρυξης σχετικά με την υποχρέωση των υποψηφίων να συμπεριλάβουν στην οικονομική προσφορά τους το ως άνω ποσοστό 8%, ούτε μπορεί να συναχθεί με σαφήνεια τέτοια υποχρέωση από το σχετικό με τις νόμιμες κρατήσεις πεδίο 14 των Πινάκων Οικονομικής Προσφοράς του Παραρτήματος IV, όπως εμφαίνεται και από το γεγονός ότι από τις συνολικά τρεις υποψήφιες, μόνο η ... συμπεριέλαβε το ποσοστό αυτό στην προσφορά της και ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε κατά παράβαση των όρων της διακήρυξης και των αρχών της τυπικότητας, της ισότητας και της χρηστής διοίκησης, δεν πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος. Κι αυτό για τον ίδιο λόγο για τον οποίο απορρίφθηκαν ανάλογες αιτιάσεις της αιτούσας με την προηγούμενη σκέψη της παρούσας, δηλαδή, για το λόγο ότι η υποχρέωση των διαγωνιζομένων να συμπεριλάβουν στην προσφερόμενη τιμή το ποσοστό 8% παρακράτησης φόρου εισοδήματος του ν. 4172/2013, σαφώς απορρέει από τους όρους 2.4.4 και 5.1.2 της διακήρυξης. Είναι δε, αδιάφορο από την άποψη αυτή, το γεγονός ότι από τους τρεις (3) διαγωνιζόμενους οικονομικούς φορείς, μόνον η ... συμπεριέλαβε στην προσφερόμενη τιμή το ως άνω ποσοστό παρακράτησης φόρου εισοδήματος. Εξάλλου, για τη θέσπιση της ως άνω υποχρέωσης δεν ήταν αναγκαίο να περιληφθεί στους Πίνακες Ανάλυσης Οικονομικής Προσφοράς του Παραρτήματος ΙV, ειδικό πεδίο προς συμπλήρωση ή ειδική μνεία για το ως άνω ποσοστό 8%, καθόσον αρκούσε προς τούτο το ενιαίο για όλες τις κρατήσεις-επιβαρύνσεις, ανεξαρτήτως είδους ή ποσοστού κάθε μίας από αυτές, πεδίο με αύξοντα αριθμό 14 «Νόμιμες υπέρ Δημοσίου και τρίτων κρατήσεις», που υπάρχει στους Πίνακες Γ.2.1 και Γ.2.2 του ως άνω Παραρτήματος.Επειδή, περαιτέρω, η αιτούσα προβάλλει ότι, όπως προκύπτει από τα επί μέρους κονδύλια των οικονομικών προσφορών της ίδιας και της ..., η προσφορά αυτής θα εξακολουθούσε να ήταν η πλέον συμφέρουσα ακόμη κι αν περιελάμβανε την επίμαχη παρακράτηση, καθώς και ότι η προσφορά αυτής δεν ήταν απορριπτέα εκ του λόγου ότι δεν συμπεριλήφθηκε η εν λόγω παρακράτηση, αλλά εφόσον ήθελε θεωρηθεί ασυνήθιστα χαμηλή, θα έπρεπε να κληθεί από την αναθέτουσα αρχή για παροχή εξηγήσεων, κατά το άρθρο 88 του ν. 4412/2016. Οι αιτιάσεις αυτές όμως, είναι απορριπτέες προεχόντως για το λόγο ότι προβάλλονται απαραδέκτως το πρώτον με το από 21.3.2019 υπόμνημα που κατατέθηκε μετά τη συζήτηση της υπόθεσης (εντός της χορηγηθείσας τριήμερης προθεσμίας).Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση, να διαταχθεί η κατάπτωση του παραβόλου που καταβλήθηκε και να καταδικασθεί η αιτούσα στην καταβολή του υπόλοιπου οφειλόμενου παραβόλου, ποσού 275 ευρώ (βλ. 1η σκέψη), να διαταχθεί δε η διαβίβαση αντιγράφου της παρούσας απόφασης στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, ώστε να επιμεληθεί της διαδικασίας για την είσπραξη του ποσού αυτού το αρμόδιο προς τούτο, κατ' άρθρο 5 παρ. 5 του π.δ. 238/2003 (Α΄ 214), Τμήμα Εκκαθάρισης Δικαστικών Δαπανών.

Με την υπόψη προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση της από 9/2/2022 απόφασης του ΔΣ της αναθέτουσας αρχής που περιέχεται στο Πρακτικό 3 με ΘΕΜΑ 2 ο «Θ) Εισήγηση για την έγκριση του Πρακτικού Οικονομικής Αξιολόγησης Προσφορών του ηλεκτρονικού διαγωνισμού για την ανάθεση σύμβασης ‘ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΤΙΡΙΩΝ’», κατά το μέρος της με το οποίο ανακηρύχθηκε προσωρινή ανάδοχος η … και έγιναν δεκτές οι προσφορές των οικονομικών φορέων με την επωνυμία … και …, καθώς επίσης και κάθε άλλης συναφούς διοικητικής πράξης. 

Έργα αντιθορυβικής προστασίας...Ακολούθως, ενόψει των διαλαμβανομένων στην 674/14.12.2018 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώσεων, υφίστανται επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάδοχος είχε συνάψει κατά το χρονικό διάστημα από 1.3.2011 έως 14.3.2011 συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η αρνητική, όμως, απάντηση που διατυπώθηκε στο ερώτημα «Έχει συνάψει ο οικονομικός φορέας συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού» του υποβληθέντος από αυτή Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης δεν άγει σε άνευ ετέρου αποκλεισμό της από την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία λόγω της ανακριβούς συμπληρώσεως του εν λόγω εγγράφου. Τούτο, διότι το ερώτημα είχε διατυπωθεί κατά τρόπο ώστε να μην καθίσταται σαφές αν ζητείται από το διαγωνιζόμενο να δηλώσει οποιαδήποτε συμφωνία που τυχόν έχει συνάψει στο παρελθόν με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού ή μόνο αυτές που αφορούν στο συγκεκριμένο διαγωνισμό (βλ. τη 1082/2018 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, με την οποία υιοθετήθηκε η δεύτερη ερμηνευτική εκδοχή). Εξάλλου, κατά το χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού (28.9.2018) δεν είχε ακόμα δημοσιευθεί η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως της 24.10.2018 επί της υποθέσεως C-124/17 (Vossloh Laeis GmbH κατά Stadtwerke München GmbH), με την οποία κρίθηκε ότι η τριετής περίοδος αποκλεισμού «από την ημερομηνία του σχετικού γεγονότος», η οποία προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 57 της Οδηγίας 2014/24, που μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την παρ. 10 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, άρχεται από το χρόνο εκδόσεως της σχετικής αποφάσεως της αρμόδιας Αρχής και όχι από το χρόνο συντελέσεως της παραβάσεως. Συνεπώς, κατά τον χρόνο υποβολής του Τ.Ε.Υ.Δ. δεν ήταν σαφές αν έπρεπε να δηλωθούν συμφωνίες, όπως οι επίμαχες, που είχαν λάβει χώρα, σε χρόνο προγενέστερο των τριών ετών από τη διενέργεια του διαγωνισμού, η σύναψή τους όμως διαπιστώθηκε με απόφαση του αρμοδίου οργάνου που ελήφθη εντός της ως άνω τριετούς προθεσμίας. Συνεπώς, με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως, η σχετική ασάφεια του εν λόγω τεύχους δημοπρατήσεως, η οποία εγείρει ζητήματα ερμηνείας και δύναται αντικειμενικά να παραπλανήσει τους διαγωνιζομένους ως προς τις ειδικότερες υποχρεώσεις τους, δεν δύναται, τελικώς, να αποβεί σε βάρος αυτών (βλ. σκ. IV.E.) και, ως εκ τούτου, δεν συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της αναδειχθείσας ως αναδόχου εργοληπτικής επιχειρήσεως εκ του λόγου ότι απάντησε αρνητικά στο προαναφερόμενο ερώτημα του Τ.Ε.Υ.Δ.. Δεδομένου, όμως, ότι σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας συνάψεως συμβάσεως, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις της παρ. 4 του ίδιου άρθρου και ότι με την ως άνω απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώθηκε η εκ μέρους της εν λόγω εταιρείας σύναψη συμφωνίας με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, η αναθέτουσα Αρχή οφείλει, τηρώντας τη διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, να καλέσει την ως άνω εταιρεία να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι, μολονότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισμού, η ίδια έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της (Ελ.Συν. Ε΄ Κλιμ. 291, 304, 315, 319/2019).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση του δημοπρατηθέντος έργου έχει εμφιλοχωρήσει ουσιώδης πλημμέλεια, η οποία κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμβάσεως. Σε κάθε δε περίπτωση, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι μεταξύ των δικαιολογητικών κατακυρώσεως που προσκομίσθηκαν από την αναδειχθείσα ως ανάδοχο εταιρεία, δεν περιλαμβάνεται ασφαλιστική ενημερότητα για τα εκτελούμενα από αυτήν έργα «Συντήρηση Ηλεκτρομηχανολογικών Εγκαταστάσεων Πολυχώρου Δήμου ...» και «Ανάπλαση Πλατείας ...» και, συνεπώς, σε περίπτωση που δεν συνέτρεχε ο ανωτέρω διακωλυτικός της υπογραφής του ελεγχομένου σχεδίου συμβάσεως λόγος, τα δικαιολογητικά αυτά θα έπρεπε να προσκομισθούν.

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση την ακύρωση της από 29/12/2021 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, η οποία ελήφθη κατά την 31η τακτική συνεδρίασή του, με Θέμα ΕΗΔ7 «Έγκριση του με αριθμ. πρωτ. 21064/28-12-2021 πρακτικού αξιολόγησης της αρμόδιας επιτροπής (Απόσπασμα Απόφασης) του Δημόσιου Ανοιχτού Ηλεκτρονικού Διαγωνισμού άνω των ορίων για ‘ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΤΙΡΙΩΝ’ CPV: …, με αριθμό διακήρυξης … (ΕΣΗΔΗΣ:…), προϋπολογισθείσας δαπάνης 290.952,49 € συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, με βάση τη βέλτιστη σχέση ποιότητας-τιμής και με δικαίωμα προαίρεσης για ένα (1) ακόμα έτος σε εφαρμογή του Πίνακα Προγραμματισμού Διαγωνισμών, Προμηθειών και Υπηρεσιών του Διαχειριστικού έτους 2021 (ΑΔΑΜ: …)», κατά το μέρος της με το οποίο έγινε δεκτή η προσφορά της παρεμβαίνουσας. 

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας...Επειδή, οι αιτούσες είχαν προβάλει με τις προδικαστικές τους προσφυγές κατά της απόφασης 85/28.5.2012 του Δ.Σ./... και κατά της συμμετοχής της εταιρείας ... σε αμφότερους τους διαγωνισμούς, ότι η τελευταία αυτή εταιρεία έπρεπε να αποκλεισθεί, λόγω του ότι οι πιστοποιήσεις τήρησης των ως άνω απαιτουμένων προτύπων που προσκόμισε αναφέρονταν σε «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ, ΥΠΑΙΘΡΙΩΝ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ» και δεν κάλυπταν το σύνολο των δημοπρατουμένων εργασιών και, συγκεκριμένα, τον καθαρισμό στεγασμένων χώρων. Όπως ειδικότερα προέβαλαν οι αιτούσες, την έλλειψη αυτή δεν αναπλήρωνε η βεβαίωση ΚΖ/23315/2011/28.11.2011 του φορέα πιστοποίησης EUROCERT, που προσκομίσθηκε μαζί με τα ως άνω πιστοποιητικά, κατά την οποία, αφού παρατίθεται το κείμενο των ανωτέρω πιστοποιητικών (το αναφερόμενο στο πεδίο ισχύος τους) με την προσθήκη της λέξης «κτιρίων» (δηλ. «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ, ΥΠΑΙΘΡΙΩΝ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΧΩΡΩΝ, ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ»), επισημαίνεται ότι «με τον όρο “ΚΤΙΡΙΑ” περιγράφονται π.χ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ, ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ, ΚΤΙΡΙΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΑΛΛΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΚΤΙΡΙΟ». Με την απόφαση 102/9.7.2012, το Δ.Σ. της ... απέρριψε ρητώς τις προσφυγές των αιτουσών, με την αιτιολογία ότι ελήφθη υπόψη η ορολογία της διακήρυξης (άρθρο 4 παρ. 1.3), με την οποία ταυτίζεται η ορολογία των προσκομισθέντων πιστοποιητικών [δηλ. «χώρων και εγκαταστάσεων»], και ότι η φράση “στεγασμένων και υπαίθριων χώρων” ταυτίζεται με τη φράση “χώρων και εγκαταστάσεων”, λόγω του ότι ταυτίζονται οι εγκαταστάσεις με τους στεγασμένους χώρους και οι χώροι με τους μη στεγασμένους. Η αιτιολογία αυτή φαίνεται να αποδίδει ορθώς το νόημα της διακήρυξης και οι περί του αντιθέτου λόγοι δεν πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμοι.

Υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Επείγουσες συντηρήσεις στο επαρχιακό οδικό δίκτυο του Δήμου ...ζητείται η ανάκληση της 387/2018 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και συνεκτιμώντας ότι: 1) το αντικείμενο της κρινόμενης σύμβασης συνίσταται σε συντηρήσεις οδών, όπου, όπως είναι γνωστό τόσο στην αναθέτουσα αρχή από παρόμοιες συμβάσεις που έχει ήδη συνάψει, όσο και στο Δικαστήριο από προηγούμενες ενέργειες των ελεγκτικών σχηματισμών του, είναι συνήθης η υποβολή προσφορών με υψηλές εκπτώσεις .., 2) κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δέκα τεσσάρων (14) εργοληπτικών επιχειρήσεων, εκ των οποίων, πέραν της εταιρείας «..», που προσέφερε το υψηλότερο ποσοστό έκπτωσης (77,14%), οι επόμενες τρεις στη σειρά μειοδοσίας υπέβαλλαν επίσης προσφορές με υψηλά ποσοστά έκπτωσης άνω του 70% (76,50%, 75,81% και 75,07%), ενώ ο μέσος όρος των προσφορών όλων των συμμετεχουσών εταιρειών στο διαγωνισμό ήταν ομοίως υψηλός (63,95%), 3) η Οικονομική Επιτροπή, κατά την συνεδρίαση της 30ης.1.2018, αφού έλαβε υπόψιν την εισήγηση της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Π.Ε. … , προέβη στην έγκριση του Πρακτικού της Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, χωρίς την τήρηση της διαδικασίας αξιολόγησης των υποβληθεισών προσφορών ως ασυνήθιστα χαμηλών, ενόψει και της συχνής επανάληψης του φαινομένου να υποβάλλονται υψηλά ποσοστά έκπτωσης σε διαγωνισμούς με το αντικείμενο αυτό, 4) με το οικ.21079/329/19.1.2018 έγγραφο του φορέα εκτέλεσης του έργου .. δεν διατυπώθηκαν ειδικές και συγκεκριμένες αιτιάσεις σχετικά με τη φερεγγυότητα των προσφορών των διαγωνιζομένων, στις οποίες η Οικονομική Επιτροπή θα υποχρεούταν να απαντήσει, είτε καλώντας τους προσφέροντες να δικαιολογήσουν την ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά τους και αξιολογώντας κατόπιν τις εξηγήσεις τους, είτε παραθέτοντας ειδικούς και συγκεκριμένους λόγους εξαιτίας των οποίων επέλεξε να μην εκτιμήσει τις υποβληθείσες προσφορές στο συγκεκριμένο διαγωνισμό ως ασυνήθιστα χαμηλές και συνακόλουθα, να μην ζητήσει στοιχεία αιτιολόγησης των προσφορών αυτών και 5) σε κανένα στάδιο του διαγωνισμού δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις, ώστε να δημιουργήσουν στην αναθέτουσα αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα των υποβληθεισών οικονομικών προσφορών .., το Τμήμα κρίνει ότι,  η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας .., αφενός κρίνοντας σιωπηρώς ότι στην προκειμένη περίπτωση οι προσφορές αυτές δεν παρίσταντο ασυνήθιστα χαμηλές λόγω της φύσης και των χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου έργου και ότι, συνακόλουθα, δεν συνέτρεχε ανάγκη πρόσκλησης των συμμετεχόντων προς αιτιολόγησή τους, αφετέρου εγκρίνοντας το Πρακτικό της Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, χωρίς να παραθέσει ειδική αιτιολογία σχετικά με την ως άνω κρίση της, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις κρινόμενες αιτήσεις ανάκλησης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω και εφόσον δεν αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη άλλος διακωλυτικός της υπογραφής της σύμβασης λόγος, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 387/2018 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ...Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. ΙΙ της παρούσας), το Τμήμα συνεκτιμώντας ότι: α) το αντικείμενο της κρινόμενης σύμβασης συνίσταται σε επισκευές συντηρήσεις σχολικών κτιρίων και των αύλειων χώρων τους, όπου, όπως είναι γνωστό από προηγούμενες ενέργειες των ελεγκτικών σχηματισμών του Δικαστηρίου, είναι συνήθης η υποβολή προσφορών με υψηλές εκπτώσεις (βλ. Ελ. Συν. Ε΄ Kλ. 417/2016, 209/2018, 354, 399, 406, 418, 587/2019), β) κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δεκαέξι (16) εργοληπτικών επιχειρήσεων, ενώ ο μέσος όρος των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών των συμμετεχουσών εταιρειών στο διαγωνισμό ανήλθε σε 49,07% επί του προϋπολογισμού μελέτης με τις προσφερθείσες εκπτώσεις να κυμαίνονται από 64% έως 35% και γ) σε κανένα στάδιο του διαγωνισμού δεν διατυπώθηκαν ειδικές και συγκεκριμένες αιτιάσεις ούτε υποβλήθηκαν ενστάσεις, ώστε να δημιουργήσουν στην αναθέτουσα αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα των υποβληθεισών οικονομικών προσφορών (βλ. Ελ.Συν. VI Tμ. 1345/2018, 2028/2017, πρβλ. 525/2018, 3335, 2980/2015), κρίνει ότι δεν τεκμηριώνεται εν προκειμένω η κρίση του Κλιμακίου περί της φύσης των προσφορών ως ασυνήθιστα χαμηλών. Κατά συνέπεια ο αιτών Δήμος κρίνοντας σιωπηρά ότι στην προκειμένη περίπτωση οι επίμαχες οικονομικές προσφορές δεν παρίστανται ασυνήθιστα χαμηλές λόγω της φύσης και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου έργου και ότι, συνακόλουθα, δεν συνέτρεχε ανάγκη πρόσκλησης των συμμετεχόντων προς αιτιολόγησή τους, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την ένδικη αίτηση ανάκλησης.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας....Επειδή, περαιτέρω το άρθρο 88 του ν. 4412/2016, έχει ως κύριο σκοπό να μην αποκλείεται προσφέρων από τη διαδικασία χωρίς να του έχει δοθεί η δυνατότητα να δικαιολογήσει το περιεχόμενο της προσφοράς του η οποία φαίνεται υπερβολικά χαμηλή, ενώ δεν προβλέπει όρια ως προς τη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει τις αναγκαίες διευκρινίσεις που θα την οδηγήσουν σε ασφαλή κρίση. Επομένως, θα πρέπει ο υποψήφιος να μπορεί να προβάλει λυσιτελώς την άποψή του και να προσκομίσει κάθε είδους δικαιολογητικό σχετικά με τα στοιχεία της προσφοράς του. Η δε αναθέτουσα αρχή οφείλει να αποτυπώνει με σαφήνεια την πρόσκληση-αίτηση προκειμένου να τους παρέχει την δυνατότητα να αποδείξουν κατά πλήρη τρόπο την σοβαρότητα των προσφορών τους (βλ. σκέψη 43 και ΑΕΠΠ 979/2018). Στη συγκεκριμένη, ωστόσο, περίπτωση το ερώτημα της αναθέτουσας αρχής ήταν παντελώς γενικό και ασαφές στηριζόμενο απλώς και μόνο στα συγκριτικά στοιχεία του ενδεικτικού προϋπολογισμού μελέτης και στο εύλογο βάσει της κοινής αντίληψης και λογικής, τα οποία ωστόσο ουδόλως προσδιορίζουν και μάλιστα κατά τρόπο αντικειμενικό το ζητούμενο να απαντηθεί, ήτοι το εύλογο της προσφοράς. Επομένως, ουδεμία πλημμέλεια μπορεί να αποδοθεί στην απάντηση της προσφεύγουσας βάσει του συγκεκριμένου ερωτήματος και, περαιτέρω, ως αυτή βασίμως ισχυρίζεται, εφόσον η αναθέτουσα αρχή ήθελε και περαιτέρω διευκρινίσεις όφειλε να προβεί σε περαιτέρω ερώτημα ώστε να αχθεί σε ασφαλή κρίση.

Ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας χώρων ....επιδιώκεται η ανάκληση της 554/2022 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...) Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η ένδικη προσφυγή ανάκλησης να απορριφθεί, να γίνει δεκτή η ασκηθείσα υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης πράξης παρέμβαση και να απορριφθεί το επικουρικό αίτημα της παρεμβαίνουσας εταιρείας «...» περί καταδίκης της προσφεύγουσας στη δικαστική της δαπάνη (πρβλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 2442/2020). Μετά δε την απόρριψη της προσφυγής, πρέπει να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος από την προσφεύγουσα παραβόλου υπέρ του Δημοσίου (άρθρα 336 παρ. 1 και 310 παρ. 1 ν. 4700/2020).   ΔΕΝ  ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/110/2023