ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της προηγηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της προμήθειας ηλεκτρικών οχημάτων του Δήμου Δυτικής … (Υποέργο 1), προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.269.450,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.(....)Και τούτο διότι η απαίτηση εμπειρίας στην προμήθεια οχημάτων τεσσάρων μόνο από τους οκτώ συνολικά απαιτούμενους κατά τρόπο ενιαίο (χωρίς υποδιαίρεση) τύπους δεν αιτιολογείται, ούτε συνιστά αντικειμενική ένδειξη ως προς την ικανότητα των υποψηφίων για την καλή εκτέλεση της σύμβασης στο σύνολό της, βαίνει δε πέραν του ευλόγως αναγκαίου για το σκοπό αυτό μέτρου. Περαιτέρω, σε συμβάσεις όπως η ελεγχόμενη η ικανότητα κατασκευής και προμήθειας οχημάτων συγκεκριμένου τύπου εξαρτάται  από τους κανόνες της αγοράς, δηλαδή την προσφορά και τη ζήτηση αυτών (...). Ως εκ τούτου, η απαίτηση εκτέλεσης κατά το παρελθόν προμηθειών οχημάτων συγκεκριμένου τύπου – και όχι οποιουδήποτε αντίστοιχου τύπου ή οποιουδήποτε τύπου που ανήκει στη γενικότερη κατηγορία, εν προκειμένω, ηλεκτροκίνητων οχημάτων -  δεν εξυπηρετεί το σκοπό της ομαλής και εύρυθμης εκτέλεσης του αντικειμένου της υπό έλεγχο σύμβασης, καθόσον είναι εξίσου πιθανό να διατίθεται η ζητούμενη εμπειρία - τεχνική καταλληλότητα και από  οικονομικούς φορείς που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια ηλεκτρικών οχημάτων του Δήμου Δυτικής …, σύμφωνα με το σκεπτικό.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1365/2022.

Προμήθεια με χρηματοδοτική μίσθωση(...) Με τα δεδομένα αυτά και όπως η ίδια η αναθέτουσα αρχή υπολαμβάνει ενόψει του περιεχομένου της 103/2017 μελέτης, το αντικείμενο της ελεγχόμενης προμήθειας αποτελείται από δύο αυτοτελή και απολύτως διακριτά μεταξύ τους είδη οχημάτων, ήτοι απορριμματοφόρα (Ομάδα Α) και διπλοκάμπινα ημιφορτηγά με ανατρεπόμενη καρότσα (Ομάδα Β), τα οποία διαθέτουν ίδιες τεχνικές προδιαγραφές, ομαδοποιούνται χωριστά και αξιολογούνται κατ’ αρχήν αυτοτελώς με βάση τα κριτήρια αξιολόγησης που προσιδιάζουν στα οικεία τεχνικά χαρακτηριστικά. Ως εκ τούτου και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, η επιλογή της αναθέτουσας αρχής να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε δύο (2) τμήματα αντιστοιχούντα στους ανωτέρω ζητούμενους τύπους οχημάτων, αλλά αντ’ αυτού να απαιτήσει την υποχρεωτική υποβολή προσφοράς για το σύνολο των ειδών της διακήρυξης, έχρηζε εν προκειμένω ειδικής αιτιολογίας, η οποία, όμως, ουδόλως προκύπτει από τα έγγραφα της προμήθειας και δη τα επιμέρους τεύχη που περιλαμβάνονται στην 103/2017 μελέτη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών. Αντιθέτως, μάλιστα, στη μελέτη αυτή, γίνεται αναφορά όχι μόνο στα διαφορετικά τεχνικά χαρακτηριστικά των δύο ειδών, αλλά και στο ότι αυτά προορίζονται να καλύψουν τις ανάγκες διαφορετικών υπηρεσιών (τα μεν απορριμματοφόρα της Διεύθυνσης Καθαριότητας, Ανακύκλωσης και Ηλεκτροφωτισμού, τα δε ημιφορτηγά των Διευθύνσεων Καθαριότητας, Ανακύκλωσης και Ηλεκτροφωτισμού και Περιβάλλοντος και Πρασίνου), γεγονός που θα απέκλειε την εμπλοκή τυχόν περισσότερων αναδόχων – και την όποια εξ αυτού του λόγου υποτιθέμενη τυχόν δυσλειτουργία - κατά την εκτέλεση του αντικειμένου που θα ανετίθετο στον καθένα. Η στερούμενη οποιασδήποτε αιτιολογίας μη υποδιαίρεση της ελεγχόμενης προμήθειας σε δύο (2) τμήματα, όπως, ειδικότερα, αυτά υπολαμβάνονται στην ανωτέρω μελέτη, καθιστά εν προκειμένω πλημμελή τη διαγωνιστική διαδικασία στο σύνολό της, όχι μόνο διότι αντίκειται ευθέως στο προεκτιθέμενο άρθρο 59 παρ. 1 του ν. 4412/2016 αντιστρατευόμενη, παραλλήλως, τους περιγραφόμενους στο προοίμιο της Οδηγίας σκοπούς του κοινοτικού νομοθέτη, αλλά και για τον πρόσθετο λόγο στο μέτρο που, στο διενεργηθέντα διαγωνισμό, δεν αναπτύχθηκε τελικώς ανταγωνισμός, αφού κατατέθηκε μία μόνο προσφορά και δη από εταιρία που έχει τη δυνατότητα τόσο κατασκευής και διάθεσης και των δύο τύπων οχημάτων, όσο και έκδοσης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής του ποσού που απαιτούσε η διακήρυξη (17.107,20 ευρώ), κατά απόλυτο περιορισμό εκείνων των οικονομικών φορέων που θα μπορούσαν – από τεχνικής ή οικονομικής απόψεως, σχετιζόμενης είτε με την προηγούμενη εμπειρία, είτε με την χρηματοοικονομική τους ικανότητα - να προσφέρουν οχήματα είτε μόνον της Α, είτε μόνον της Β ομάδας, προσκομίζοντας εγγυητική επιστολή συμμετοχής ποσού αντιστοιχούντος στον επιμέρους προϋπολογισμό εκάστου τμήματος. Περαιτέρω, επί του σχεδίου σύμβασης, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: 1) Ο περιεχόμενος στο άρθρο 15 όρος ότι «η σύμβαση τροποποιείται όταν συμφωνήσουν γι’ αυτό και τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, ύστερα από γνωμοδότηση της επιτροπής αξιολόγησης» διατυπώνεται αορίστως και δη χωρίς να ληφθούν υπόψη τα οριζόμενα στο εφαρμοστέο κατά τον ελεγχόμενο διαγωνισμό άρθρο 132 του ν. 4412/2016. 2) Το προβλεπόμενο στο άρθρο 9 χρονικό διάστημα δέκα (10) εργασίμων ημερών από την έγγραφη ειδοποίηση του αναδόχου, εντός του οποίου πρέπει να αποκαθίσταται η βλάβη οχήματος και να παραδίδεται αυτό σε πλήρη λειτουργία, δεν ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο της από 18.10.2017 υπεύθυνης δήλωσης του αναδόχου (βλ. φάκελο δικαιολογητικών συμμετοχής) ότι η έντεχνη αποκατάσταση βλάβης οχήματος θα διενεργείται εντός το πολύ πέντε (5) ημερών. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με την εταιρία «…...».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1629/2018, Η ΟΠΟΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1320/2018.

Προμήθεια εργαστηριακού εξοπλισμού για τη δημιουργία 30 νέων εργαστηρίων που θα ανταποκρίνονται στα νέα Εκπαιδευτικά Προγράμματα Μεταρρύθμισης της ΕΕΚ N. 4763/2020.(...)Ως εκ τούτου, η επιβολή, δια του τιθέμενου όρου 1.3 της Διακήρυξης, του επίμαχου περιορισμού, κρίνεται πρόσφορη ώστε να επιτευχθεί ο επιδιωκόμενος δεδηλωμένος θεμιτός σκοπός της διασφάλισης της αναθέτουσας αρχής από έναν πιθανό κίνδυνο ανώμαλης εξέλιξης της σύμβασης, χωρίς ο εν λόγω περιορισμός να υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Εξάλλου, από τις περιστάσεις του συγκεκριμένου πραγματικού πλαισίου της υπόθεσης, δεν προκύπτει κανένα λυσιτελές αποδεικτικό στοιχείο που να καταδεικνύει ότι η επιβολή του επίμαχου περιορισμού οδήγησε σε παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων, αντικείμενο της οποίας είναι η διασφάλιση ίσης μεταχείρισης στους διαγωνιζόμενους, τόσο κατά τον χρόνο της προετοιμασίας των προσφορών τους όσο και κατά τον χρόνο της αξιολόγησής τους από την αναθέτουσα αρχή (βλ. ΔΕΕ της 13ης Ιουνίου 2024, C-737/22, σκ. 30 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία). Ούτε, από την εκτίμηση όλων των ως άνω δεδομένων της υπόθεσης, ιδίως αυτών που αφορούν στην εκτιμώμενη δαπάνη των ελεγχόμενων συμβάσεων, την υποδιαίρεση της προμήθειας σε δύο (2) τμήματα συγκρίσιμης μεταξύ τους αξίας και τέτοιου μεγέθους που ανταποκρίνεται στα όρια των τάξεων των ΜΜΕ [βλ. σύσταση της Επιτροπής, της 6ης Μαΐου 2003, σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων (ΕΕ L 124 της 20.5.2003, σ. 36), στην οποία παραπέμπει η Οδηγία 2014/24 (άρθρο 83 παρ. 3)], το είδος, τη φύση και την έκταση των συμβατικών υποχρεώσεων που αναλαμβάνουν οι παρεμβαίνοντες ανάδοχοι, προκύπτει ότι η προσφεύγουσα αναθέτουσα αρχή χρησιμοποίησε τη ευχέρεια επιβολής του επίμαχου περιορισμού κατά τρόπο που θίγει τις συνθήκες του θεμιτού ανταγωνισμού. Για τους λόγους αυτού.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και τις υπέρ αυτής παρεμβάσεις.Ανακαλεί, κατά το σκεπτικό της παρούσας απόφασης, την 184/2024 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και του διαγωνισμού του Δήμου … για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής της πράξης «Αποκεντρωμένες προμήθειες τροφίμων και βασικής υλικής συνδρομής, διοικητικές δαπάνες και παροχή συνοδευτικών μέτρων 2018 – 2019» της κοινωνικής σύμπραξης Δυτικής Αττικής (...), που έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής του Ταμείου Βοήθειας προς τους απόρους (ΤΕΒΑ) 2014-2020(....)Συνεπώς, η μη υποδιαίρεση της προμήθειας στα ανωτέρω δύο τμήματα χωρίς επαρκή κατά τα προεκτεθέντα αιτιολογία και καθ’ υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας Αρχής συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια, καθόσον, αφενός απετράπη η συμμετοχή στο διαγωνισμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά σε τρόφιμα ή αποκλειστικά σε είδη προσωπικής και οικιακής υγιεινής, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 59 του ν. 4412/2016, που αποσκοπεί ακριβώς στη διευκόλυνση της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στη βελτίωση των συνθηκών ανταγωνισμού ώστε να επιτευχθούν καλύτερες τιμές αγοράς, αφετέρου δεν αναπτύχθηκε τελικώς ανταγωνισμός, αφού κατατέθηκε μόνο μία παραδεκτή προσφορά με πολύ μικρό ποσοστό έκπτωσης.Aποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή  του σχεδίου σύμβασης

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/950/2022.

Προμήθεια και διανομή ειδών διατροφής...ζητείται η αναθεώρηση της 714/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Ειδικότερα, παρίσταται δικαιολογημένη η, κατ’ επίκληση της αρχής της οικονομικότητας, μη υποδιαίρεση της σύμβασης ανά δικαιούχο φορέα, καθόσον η δημοπράτηση μεγαλυτέρων ποσοτήτων ήταν πρόσφορη μέθοδος για την επίτευξη  ευνοϊκότερων προσφορών, ένεκα της οικονομίας κλίμακας που ήταν δυνατό να επιτευχθεί (πρβλ. και τα σημεία 69 έως 71 του προοιμίου της Οδηγίας 2014/24), αποτέλεσμα, άλλωστε, που σε σχέση με τους προηγούμενους διαγωνισμούς επιτεύχθηκε (έκπτωση στον ελεγχόμενο διαγωνισμό ύψους 4,46%, έναντι 0,42% και 0,67% κατά μέσο όρο στους διαγωνισμούς του 2016 και 2018). Δεδομένου, επιπροσθέτως, ότι, αν ένα μέρος του διαγωνισμού απέβαινε άγονο, το συνολικό αποτέλεσμα της προμήθειας (κάλυψη των αναγκών σίτισης των ωφελούμενων προσώπων μέσω της παροχής γευμάτων) θα ετίθετο σε διακινδύνευση, ευλόγως ο Δήμος θεώρησε, με βάση και την προηγούμενη εμπειρία του (άγονοι διαγωνισμοί για μέρος των ζητουμένων ειδών), ότι η μη υποδιαίρεση της προμήθειας ανά είδος θα υποχρέωνε τους υποψήφιους αναδόχους σε προσφορά για το σύνολο των υπό προμήθεια ειδών. Άλλωστε, κατά τους προηγούμενους, ήτοι κατά τα έτη 2016 και 2018, διαγωνισμούς του Δήμου .... (πράξεις Στ΄ Κλιμακίου ΕλΣ 149/2016, 210/2018), με όμοιο αντικείμενο και κατά τους οποίους δόθηκε η δυνατότητα υποβολής προσφοράς για τμήμα της προμήθειας, δεν υπήρξε εκτεταμένη συμμετοχή μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Περαιτέρω, λαμβανομένου υπόψιν ότι ο συντονισμός περισσότερων προμηθευτών στο πλαίσιο του ίδιου συνολικού επιδιωκόμενου αποτελέσματος (παροχή γεύματος) θα ήταν δυσχερέστερος, ενόψει και των πολλών διαφορετικών σημείων διενέργειας καθημερινών, κατά κανόνα, παραδόσεων, η επιλογή της μη υποδιαίρεσης της προμήθειας των ανωτέρω ειδών παρίσταται, επίσης, δικαιολογημένη..Αναθεωρεί την 714/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητείται η αναθεώρηση της 1421/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Έκτο Τμήμα Διακοπών), με την οποία απορρίφθηκε ως αβάσιμη η προσφυγή ανάκλησης της ήδη προσφεύγουσας εταιρείας κατά της 424/2022 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την πράξη αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Θεσσαλίας και της προσφεύγουσας, με αντικείμενο την «Παροχή υπηρεσιών για τη λειτουργία, συντήρηση, παρακολούθηση και φύλαξη των δομών της επαναδημιουργίας λίμνης Κάρλας», συμβατικής δαπάνης 1.899.500 ευρώ χωρίς ΦΠΑ.(...)Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η υποδιαίρεση μίας σύμβασης σε τμήματα προϋποθέτει ότι η αναθέτουσα αρχή παρέχει τη δυνατότητα στους υποψήφιους οικονομικούς φορείς να υποβάλουν προσφορά για ένα ή περισσότερα ή και για όλα τα τμήματα του διαγωνισμού. Αντιθέτως, όταν οι υποψήφιοι δεν διαθέτουν ευχέρεια, αλλά υποχρεούνται να υποβάλουν προσφορά για το σύνολο του συμβατικού αντικειμένου, τότε δεν πρόκειται για υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 59 του ν. 4412/2016 και του σκοπού που αυτές επιδιώκουν, ήτοι τη διευκόλυνση συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις διαδικασίες ανάθεσης σύμβασης, αλλά για ενιαία σύμβαση.(...)Αντιθέτως, πρόκειται περί ενός υβριδικού συστήματος ανάθεσης ενιαίας σύμβασης, με το οποίο συγχέονται τα συστήματα προσδιορισμού της χαμηλότερης τιμής και της βέλτιστης σχέσης ποιότητας – τιμής, ενώ λόγω της πρόβλεψης στη διακήρυξη συντελεστή βαρύτητας επί της εξαγόμενης βαθμολογίας των δύο «τμημάτων» και της ενιαίας ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης, ματαιώνεται ο σκοπός που εξυπηρετείται από καθένα από τα δύο συστήματα προσδιορισμού, καθώς δεν είναι δυνατή η επιλογή ούτε της χαμηλότερης οικονομικής προσφοράς, ούτε της πλέον συμφέρουσας όμοιας βάσει της βέλτιστης σχέσης ποιότητας - τιμής, όπως ορθά έστω και με εν μέρει διάφορη αιτιολογία κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, απορριπτομένων όσων αντίθετα προβάλλονται με την κρινόμενη προσφυγή ως αβάσιμων.(...)Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης. 

Ανάθεση υπηρεσιών...Ενόψει του ότι η αναθέτουσα αρχή επέλεξε να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε 3 τμήματα αντιστοιχούντα στις τρεις ομάδες μηχανημάτων προς επισκευή και συντήρηση [Ομάδα Α: 4 συγκροτήματα συμπιεστών απορριμμάτων (σταθερός εξοπλισμός), Ομάδα Β: 21 οχήματα μεταφοράς απορριμματοκιβωτίων και Ομάδα Γ: 61 απορριμματοκιβώτια (κινητός εξοπλισμός)], οι οποίες, κατά τα τεύχη δημοπράτησης και κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, είναι αυτοτελείς και απολύτως διακριτές μεταξύ τους (διαφορετική λειτουργικότητα και διαφορετικές ανάγκες επισκευής), αλλά, αντιθέτως, όρισε με τη διακήρυξη ότι προσφορές υποβάλλονται μόνο για το σύνολο των υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής, μη νομίμως, ήτοι κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 59 του ν. 4412/2016, δεν ανέφερε στα έγγραφα της σύμβασης τους βασικούς λόγους για την απόφασή της αυτή (ούτε εξάλλου στα στοιχεία του φακέλου περιλαμβάνεται ειδική έκθεση κατ’ άρθρο 341 του ως άνω νόμου, όπου να αναφέρονται οι λόγοι αυτοί) [σκ. 4.Β. της παρούσας]. Η κατά τα ανωτέρω μη υποδιαίρεση των ελεγχόμενων υπηρεσιών σε τμήματα, χωρίς να υφίσταται προς τούτο νόμιμη αιτιολογία, συνιστά, στην προκειμένη περίπτωση, όπου συμμετείχε στον επίμαχο διαγωνισμό μόνον μία επιχείρηση, ουσιώδη νομική πλημμέλεια της επίμαχης διαγωνιστικής διαδικασίας. Και τούτο διότι απέτρεψε τη συμμετοχή στον διαγωνισμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην επισκευή και συντήρηση μιας μόνο ομάδας μηχανημάτων (λ.χ. επιχειρήσεις που ασχολούνται αποκλειστικώς με την επισκευή οχημάτων) και θα επιθυμούσαν να υποβάλουν προσφορά για το ένα μόνο από τα τρία διακριτά τμήματα της σύμβασης, είτε γιατί δεν δύνανται να ανταπεξέλθουν στο σύνολο της σύμβασης (λ.χ. μη δυνατότητα στήριξης σε δυνατότητες τρίτων για τα λοιπά τμήματα της σύμβασης), είτε γιατί, σε κάθε περίπτωση, στοχεύουν να αναλάβουν αυτόνομα -ήτοι χωρίς τη στήριξη στις ικανότητες τρίτων- μόνον το τμήμα της σύμβασης που τους ενδιαφέρει και συνάπτεται με την επαγγελματική τους εξειδίκευση, μεγιστοποιώντας, τοιουτοτρόπως, την οικονομική τους ωφέλεια από την ενδεχόμενη ανάθεση σε αυτές του εν λόγω τμήματος. Εξάλλου, το γεγονός της μη υποδιαίρεσης της επίμαχης σύμβασης αντανακλά και στην ίδια την αναθέτουσα αρχή, αφού δια της ευρύτερης συμμετοχής μικρομεσαίων επιχειρήσεων ενδεχομένως να είχε επιτύχει οικονομικά συμφερότερες προσφορές για την κάθε επιμέρους ομάδα εργασιών.

Γ. Περαιτέρω, οι ανωτέρω όροι (υποβολή προσφοράς μόνο για το σύνολο των ελεγχόμενων υπηρεσιών και πιστοποίηση συνεργείου τόσο για τον σταθερό όσο και για τον κινητό εξοπλισμό), συνδυαστικώς ιδωμένοι, καθώς και εξεταζόμενοι υπό το φως των ιδιαίτερων περιστάσεων του ελεγχόμενου διαγωνισμού (η μοναδική προσφέρουσα εταιρεία «......» είναι κατασκευαστής τόσο των 4 συμπιεστών όσο και των 61 απορριμματοκιβωτίων και η μοναδική προσφέρουσα στον διαγωνισμό), περιόρισαν σε τέτοιο βαθμό τον ελεύθερο ανταγωνισμό, ώστε, κατ’ ουσίαν, τον εκμηδένισαν. Και τούτο διότι δόθηκε ουσιαστικά η δυνατότητα σε διαγωνιζόμενη εταιρεία να αποκλείσει κάθε ανταγωνιστή, αρνούμενη – όπως είναι και εύλογο – να χορηγήσει εξουσιοδότηση επισκευής και συντήρησης των μηχανημάτων της, με αποτέλεσμα οι ανταγωνιστές αυτοί να αδυνατούν να υποβάλουν προσφορά για τα εν λόγω τμήματα της σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το .....2018 (αριθ. πρωτ. Ελ.Συν. ...) έγγραφο του Προέδρου του Περιφερειακού Συνδέσμου ΦΟΔΣΑ ..., σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Με τα δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη σύμβαση αποτελεί ενιαία μικτή σύμβαση προμήθειας που περιλαμβάνει και εργασίες τοποθέτησης – εγκατάστασης, πρόκειται να εκτελεσθεί σε ενιαίο γεωγραφικό χώρο και πρέπει να ολοκληρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα (10 μήνες), ενώ ο ανάδοχος φέρει ειδική δεκαετή εγγυητική ευθύνη απέναντι στην αναθέτουσα Αρχή, ώστε να διασφαλίζεται η προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης προμήθειας και επιτυγχάνεται ο σκοπός της αναβάθμισης του οδοφωτισμού. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα αιτιολογείται επαρκώς από τα έγγραφα της σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 59 παρ. 1 του ν. 4412/2016, καθόσον σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσε να τεθεί σε διακινδύνευση η προσήκουσα εκτέλεσή της και, κυρίως, η εγγυημένη λειτουργία της συγκεκριμένης προμήθειας επί δεκαετία. (πρβλ. ΕλΣ Αποφάσεις VI Τμ. 608, 609/2018, βλ. Πράξη Στ΄ Κλιμ. 140/2019). 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/602/2021

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για τις υπηρεσίες «Συντήρηση πρασίνου – Κοπή και απομάκρυνση κάθε είδους βλάστησης για τις ανάγκες βελτίωσης της οδικής ασφάλειας στο Ε.Ο.Δ. αρμοδιότητας της ΔΤΕ/ΠΚΜ (τμήμα 2)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.419.354,84 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα στην προκείμενη περίπτωση δεν υπερβαίνει τα άκρα όρια της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, καθώς οι σχετικοί λόγοι για την μη υποδιαίρεση της ελεγχόμενης σύμβασης σε τμήματα προκύπτουν από τα στοιχεία του φακέλου και, συγκεκριμένα, από τα προαναφερθέντα άρθρα της οικείας διακήρυξης, στα οποία γίνεται εκτενής περιγραφή του φυσικού αντικειμένου της, σε συνδυασμό και με τη φύση των επίμαχων υπηρεσιών. Τούτο, διότι η υποδιαίρεση των υπηρεσιών ανά οδικό ή οδικά τμήματα και η ανάθεσή τους σε περισσότερους του ενός αναδόχους θα μπορούσε να καταστήσει μη λειτουργική και αποτελεσματική την εκτέλεση της σύμβασης, ιδίως σε περίπτωση όπου θα ήταν αναγκαία η ταυτόχρονη και συντονισμένη επέμβαση για τον καθαρισμό και την απομάκρυνση της βλάστησης σε περισσότερα σημεία του οδικού δικτύου (π.χ. λόγω έκτακτων καιρικών συνθηκών).Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν κωλύεται η σύναψη του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Προμήθεια ηλεκτρολογικού υλικού...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθά με την Πράξη της οποίας ζητείται η ανάκληση κρίθηκε ότι για την προς ανάθεση προμήθεια ηλεκτρολογικού υλικού από το Δήμο ... δεν έλαβε χώρα ουσιαστική διαίρεση αυτής, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 59 του ν. 4412/2016. Και τούτο διότι, δοθέντος ότι το αντικείμενο του διαγωνισμού υποδιαιρείται μεν σε δύο τμήματα, των οποίων όμως η ποσοτική κατανομή είναι καταφανώς άνιση, με την Ομάδα Α’ να περιλαμβάνει το σύνολο σχεδόν των υπό προμήθεια ειδών (100 σε σύνολο 102), που έχουν διακριτό χαρακτήρα και θα μπορούσαν καταρχήν να διαιρεθούν σε περισσότερες ομάδες (ασφάλειες, διακόπτες, εκκινητές, καλώδια, κλέμες, λαμπτήρες, μετασχηματιστές κ.τ.λ.), και να αποτελεί το 98,3% περίπου της συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης, ενώ, όσον αφορά στην Ομάδα Β’, τα είδη αυτής έπρεπε, ως εκ της φύσης τους, ν’ αποτελέσουν αντικείμενο χωριστής ομάδας, δεδομένης της περιορισμένης κυκλοφορίας τους στην αγορά (εμπορία αυτών μόνο από τις επιχειρήσεις που έχουν αποθέματα αυτών) ενόψει της απαγόρευσης κυκλοφορίας και εμπορίας αυτών μετά τον Ιούλιο του 2019 (22.7.2019, βλ. άρθρα 2 και 4 της οικ.23809/ΔΤΒΝ351/24.2.2017 απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης – Υγείας – Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Β’ 851/15.3.2017), η αναθέτουσα αρχή δεν προέβη σε κατ’ ουσία και σύμφωνα με το σκοπό των προαναφερόμενων διατάξεων διαίρεση της κρίσιμης προμήθειας. Όφειλε, επομένως, προκειμένου να διασφαλισθεί ο σκοπός και η πρακτική αποτελεσματικότητα του (κοινοτικού και εθνικού) δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων, μέσω της δυνατότητας να καταστεί περισσότερο ευχερής η συμμετοχή μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο διαγωνισμό, στην προκειμένη περίπτωση ή να διαιρέσει περαιτέρω, σε περισσότερες ομάδες, τα υπό προμήθεια είδη ή να αιτιολογήσει είτε μέσω της έκθεσης του άρθρου 341 του ν. 4412/2016, είτε μέσω των εγγράφων της σύμβασης την επιλογή της να μην υποδιαιρέσει την επίμαχη προμήθεια σε περαιτέρω τμήματα. Η έλλειψη δε αιτιολογίας ως προς την υποδιαίρεση μιας σύμβασης σε τμήματα, σύμφωνα με το άρθρο 59 παρ. 1 του ν. 4412/2016, συνιστά περίπτωση υπέρβασης των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, που ελέγχεται από το Δικαστήριο κατά την άσκηση του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων, χωρίς να αποτελεί κρίση σκοπιμότητας. Ωστόσο, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναθέτουσα αρχή (Δήμος ...) είχε την πεποίθηση ότι με τη διαίρεση της σύμβασης στις προαναφερόμενες Ομάδες Α’ και Β’ ορθά εφάρμοσε τις διατάξεις του άρθρου 59 του ν.4412/2016, ενώ σε κάθε περίπτωση με την υπό κρίση αίτηση αιτιολογεί επαρκώς ότι τα είδη της Ομάδας Α’ δεν μπορούσαν να ομαδοποιηθούν περαιτέρω, διότι δεν παρουσιάζουν μεταξύ τους ομοιότητες ικανές να επιτρέψουν την ομαδοποίηση, ο απόλυτος κατακερματισμός της προμήθειας σε τόσα τμήματα όσα και κάθε ένα διακριτό είδος θα διερρήγνυε τη λειτουργικότητα της σύμβασης και θα δημιουργούσε σημαντικές περιπλοκές στην υλοποίησή της, καθώς και διότι ο κατακερματισμός της σύμβασης θα αύξανε το κόστος για το Δήμο, δοθέντος ότι θα είχε ως συνέπεια την αδυναμία έκπτωσης από τους προμηθευτές, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου συγγνωστώς υπέλαβαν ότι η διενεργηθείσα διαίρεση των υπό προμήθεια ειδών σε Ομάδα Α’ και Β’ πληρούσε τις προϋποθέσεις των ανωτέρω διατάξεων.(...)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων σύμβασης, για την «Προμήθεια ηλεκτρολογικού υλικού του Δήμου ...», μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «....» για την ανάθεση της Ομάδας Α’ της προμήθειας ηλεκτρολογικού υλικού από το Δήμο ..., καθώς και του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «.....» για την Ομάδα Β’ της προαναφερόμενης προμήθειας, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.