Επισκευή του υφιστάμενου συνθετικού τάπητα. (...)Με δεδομένα τα προεκτεθέντα, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι αποτελούσες αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης συμπληρωματικές εργασίες συνέχονται με το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, που συνίσταται στην επισκευή του συνθετικού τάπητα στο Δημοτικό Στάδιο του Δήμου Τρικκαίων, και κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, συνιστάμενων στα έκτακτα και αιφνίδιας έντασης καιρικά φαινόμενα που έπληξαν τον Δήμο Τρικκαίων, συνεπεία των οποίων το στάδιο υπέστη εκτεταμένες ζημιές, προδήλως δε, δεν ήταν εφικτό να προβλεφθούν κατά τη σύνταξη της μελέτης της αρχικής σύμβασης, η οποία έλαβε χώρα τον Νοέμβριο του έτους 2018. Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή αναθεώρησης.Αναθεωρεί τη 283/2021 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Εργασίες αποκατάστασης υποδομών...ζητείται η ανάκληση της 380/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Εξάλλου, το γεγονός ότι μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της αρχικής σύμβασης και την αντικατάσταση των αγωγών ύδρευσης των οικισμών στους οποίους αφορούσε αυτή, εξαλείφθηκαν τα προβλήματα που παρουσιάζονταν στην τροφοδοσία του νερού και συγκεκριμένα οι μεν βλάβες και διαρροές αποκαταστάθηκαν, η δε πίεση του πόσιμου νερού αυξήθηκε με αποτέλεσμα να αυξηθεί η παροχή νερού  και να αναδειχθούν τα προβλήματα συμβατότητας των παλαιωμένων χαλυβδοσωλήνων του δικτύου ύδρευσης των οικισμών ... και ... με το νέο αποκατασταθέν δίκτυο ύδρευσης των ως άνω λοιπών οικισμών, όχι μόνο δεν στοιχειοθετεί την  απρόβλεπτη περίσταση, που δικαιολογεί την εκτέλεση των ως άνω συμπληρωματικών εργασιών επέκτασης του έργου στους εν λόγω δύο οικισμούς, τουναντίον  αποτελεί το φυσικό επακόλουθο της εκτέλεσης του αρχικού έργου. Εκ τούτων  προκύπτει ότι, ουδεμία απρόβλεπτη περίσταση συντρέχει εν προκειμένω, αλλά αντιθέτως τα όργανα του αιτούντος δεν εκτίμησαν ορθώς για την συνέχεια του υδρευτικού κλάδου, ούτε την αλληλεπίδραση μεταξύ των εργασιών αντικατάστασης αγωγών ύδρευσης που θα εκτελούντο σε περισσότερους οικισμούς, ούτε την αντοχή του υφιστάμενου δικτύου ύδρευσης των δύο οικισμών, στους οποίους εμφανίστηκαν  τα προβλήματα, μετά την ολοκλήρωση του αρχικού έργου. Επιπροσθέτως, οι οψίμως με την  αίτηση προβαλλόμενοι ισχυρισμοί ότι κατά τους χειμερινούς μήνες των ετών 2017-2018 σημειώθηκαν έντονες βροχοπτώσεις, οι οποίες είχαν ως συνέπεια την καθίζηση και κατολίσθηση των οδών κατά μήκος των οποίων διέρχεται ο αγωγός και την εξ αυτών πρόκληση βλαβών διαρροής μεγάλων ποσοτήτων νερού, δεν ανατρέπουν τα ως άνω κριθέντα, τα οποία στηρίζονται στην ανάγκη εκτέλεσης των ως άνω εργασιών, όπως αυτή αποτυπώθηκε στην αιτιολογική έκθεση του 3ου ΑΠΕ. Απορριπτέος ως αλυσιτελώς προβαλλόμενος είναι και ο ισχυρισμός ότι η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών, που αποτελούν αντικείμενο της συμπληρωματικής σύμβασης επιβάλλεται, προκειμένου να καταστεί όλο το έργο λειτουργικό αφού διαφορετικά ούτε το ήδη αποκατασταθέν δίκτυο ύδρευσης στους λοιπούς οικισμούς μπορεί να αποδώσει· Τούτο διότι, ναι μεν, η επιχειρηματολογία αυτή θα μπορούσε να δικαιολογήσει την ανάθεση των επίμαχων εργασιών με ξεχωριστή σύμβαση, πλην όμως δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο νόμιμης προσφυγής στις διατάξεις περί συμπληρωματικών συμβάσεων, που είναι εξαιρετικές, αφού ελλείπει η βασική προϋπόθεση που πρέπει σωρευτικώς να πληρούται για τη σύναψη αυτών, ήτοι οι εργασίες αυτές να ανέκυψαν  λόγω  περιστάσεων, οι οποίες δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν εκ των προτέρων. Ούτε περαιτέρω, η επικαλούμενη αβεβαιότητα ως προς την  δυνατότητα εξεύρεσης πόρων για την συμπερίληψη και των δύο επιπλέον οικισμών στο συμβατικό αντικείμενο του αρχικού έργου δύναται να δικαιολογήσει τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης.Δεν ανακαλεί την 380/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή Υπηρεσιών:Ζητείται η ανάκληση της 2/2022 Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμπληρωματικής – τροποποιητικής σύμβασης ανάμεσα στην προσφεύγουσα Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Μείζονος Περιοχής …. (…) και την παρεμβαίνουσα σύμπραξη μελετητικών γραφείων με αντικείμενο «Τεχνικός Σύμβουλος για την υποβοήθηση της υπηρεσίας στην επίβλεψη του χρηματοδοτούμενου υποέργου: Επέκταση Ε.Ε.Λ. για την υποδοχή των λυμάτων των οικισμών Γ΄ προτεραιότητας Αγριάς και Ν. Αγχιάλου», δαπάνης 94.053,96 ευρώ (εκτός ΦΠΑ), διότι οι ανατιθέμενες με αυτή υπηρεσίες καλύπτονται από το αντικείμενο της αρχικής και κύριας σύμβασης, ως εκ τούτου επέρχεται παραβίαση της αρχής της οικονομικότητας και διότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 337, παράγραφος 1 περίπτωση γ του ν. 4412/2016.(....)Όμως, λαμβάνοντας υπόψη ότι η απασχόληση του συντονιστή και κατά τον τελευταίο μήνα της αρχικής σύμβασης (Μάρτιο 2022) και καθόλη τη διάρκεια της συμπληρωματικής σύμβασης ανέρχεται σε 22 ημέρες (ανθρωποημέρες) μηνιαίως, δηλαδή στον ανώτατο επιτρεπόμενο αριθμό κατ’ άρθρο 187 παρ. 4 του ν. 4412/2016, η αύξηση της απασχόλησης του συντονιστή μηχανικού, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 132 ημέρες (22 ημέρες * 6 μήνες), ως εκ τούτου, προφανώς εκ παραδρομής, εσφαλμένως στο αντικείμενο της συμπληρωματικής σύμβασης υπολογίζονται 140 ανθρωποημέρες αντί του ορθού των 132. Αυτές οι οκτώ (8) ημέρες (ανθρωποημέρες) απασχόλησης που δεν δικαιολογούνται ως αντικείμενο της συμπληρωματικής – τροποποιητικής σύμβασης πρέπει να αφαιρεθούν και να διορθωθεί αντίστοιχα το οικονομικό αντικείμενό της.Προκειμένου να διενεργηθεί ο προβλεπόμενος από το άρθρο 98 του Σ. και ασκούμενος κατά τα άρθρα 324 και επ. του ν. 4700/2020 προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ο υπόχρεος φορέας υποβάλλει τον οικείο φάκελο σύμβασης. Το εύρος του ελέγχου συνάπτεται προς τις προϋποθέσεις νομιμότητας που απαιτείται να συντρέχουν για τη σύναψη της σύμβασης. Ο υπόχρεος φορέας υποχρεούται να συμπληρώνει τα στοιχεία που είναι αναγκαία για την πληρότητα του ελέγχου κατά την κρίση του αρμόδιου να ασκήσει τον έλεγχο. Εν προκειμένω, αν και η προσφεύγουσα δεν υπέβαλε τα ζητηθέντα κατά τον έλεγχο στοιχεία, με την προσβαλλόμενη πράξη δεν διαπιστώθηκε έτερος λόγος, πλην των προεκτιθέμενων, για τον οποίο κωλύεται η υπογραφή της εν λόγω συμπληρωματικής σύμβασης, ως εκ τούτου οι ισχυρισμοί αναφορικά προς τα μη υποβληθέντα στοιχεία προβάλλονται αλυσιτελώς και πρέπει να απορριφθούν. Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής παρέμβαση.Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης.

Επισκευή προβλήτας - συμπληρωματική σύμβαση..: Επιδιώκεται η ανάκληση της 985/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις το Τμήμα διαπιστώνει ότι τα έντονα καιρικά φαινόμενα της 8-10.4.2019 (σφοδροί άνεμοι, πολύ μεγάλης έντασης κυματισμοί) προκάλεσαν εξαιρετικά εκτεταμένες φθορές στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις του λιμένα …, αποσπώντας ή ανατρέποντας τμήματα των παλαιών κρηπιδωμάτων και καθιστώντας αναγκαία, τόσο τη λήψη επειγόντων μέτρων προστασίας του εργοταξίου, όσο και τη μερική τροποποίηση της μελέτης, απαραίτητη για την τεχνικώς άρτια ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου.  Αντιθέτως, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή όφειλε να έχει προβεί σε επικαιροποίηση της αρχικής μελέτης πριν από την κατάρτιση της αρχικής σύμβασης.  Και τούτο, διότι, ανεξαρτήτως της μη παρέλευσης μεγάλου χρονικού διαστήματος από την εκπόνηση της αρχικής μελέτης (Φεβρουάριος 2017), κατά το χρόνο ανάθεσης (Νοέμβριος 2018), η κατάσταση των παλαιών κρηπιδωμάτων του λιμένα ....... δεν προκύπτει ότι είχε ουσιωδώς μεταβληθεί σε σχέση με την αποτυπωθείσα στην εγκεκριμένη μελέτη της αρχικής σύμβασης.  Όπως ειδικότερα διαφαίνεται στην αλληλογραφία μεταξύ της αναδόχου και της αναθέτουσας αρχής, κατά την κατάρτιση της σύμβαση διαπιστώνονται αορίστως κάποιες πρόσθετες ζημίες, ενώ εντονότερες φθορές επέρχονται μόνο μεταγενέστερα, κατά τους πρώτους μήνες του έτους 2019, ως συνέπεια έντονων καιρικών συνθηκών, με έκταση πάντως πολύ μικρότερη από τις επελθούσες τον Απρίλιο 2019 ζημιές (βλ. ποσότητες προτεινόμενων εργασιών στο 22/22.1.2019 έγγραφο της αναδόχου).   Εξάλλου, η κρίση του Κλιμακίου κατά την οποία, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να έχει λάβει υπόψη της ότι το αρχικό έργο αφορούσε στην επισκευή ενός ήδη επιβαρυμένου (με έντονες φθορές) έργου που υφίστατο συνεχώς καταπόνηση από τις καιρικές συνθήκες, και συνακόλουθα, να έχει διαγνώσει πριν από την ανάθεση της αρχικής σύμβασης την επικείμενη περαιτέρω διάβρωση αυτού, πρέπει να απορριφθεί ως εσφαλμένη.  Πράγματι, από τα αναφερόμενα στο ιστορικό πραγματικά περιστατικά, προκύπτει ότι η διαδικασία της φθοράς επιταχύνθηκε κατά τρόπο μη αναμενόμενο κατά τη διάρκεια της σύμβασης, από τη συνεχιζόμενη σφοδρή κακοκαιρία καθ’ όλο το διάστημα από Δεκέμβριο 2018 έως Μάρτιο 2019, με αποκορύφωμα τις καιρικές συνθήκες του Απριλίου 2019 που επέφεραν τελικώς τη μερική κατάρρευση των παλαιών εγκαταστάσεων.  Ενόψει των ανωτέρω, και κατ’ αποδοχή του λόγου ανάκλησης, το Τμήμα κρίνει ότι η ανάγκη εκτέλεσης των εργασιών της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την εκτέλεση του έργου, κατά την έννοια του άρθρου 156 του ν. 4412/2016.

Ανακαλεί την 985/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω (βλ σκ. 1 και 2 της παρούσας), το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ανεξαρτήτως του ότι η αρχική σύμβαση του ως άνω έργου υποβλήθηκε σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που απαιτείται κατά νόμο να προηγηθεί για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και η οποία, ολοκληρούμενη σε μία και μοναδική φάση, περιλαμβάνει την έκδοση απόφασης ανάθεσης στον ανάδοχο συμπληρωματικών εργασιών και έγκρισης του οικείου Α.Π.Ε., ενώ ουδέν σχέδιο σύμβασης υποβάλλεται προς έλεγχο. Συνεπώς, ο φάκελος με τα στοιχεία της υπόθεσης απαραδέκτως υποβάλλεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι το παρόν Κλιμάκιο είναι αρμόδιο να ελέγχει τη νομιμότητα ολοκληρωθεισών διαδικασιών σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων και των οικείων σχεδίων σύμβασης και όχι να γνωμοδοτεί επί ερωτημάτων των αναθετουσών αρχών.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου «Εργασίες Διαμόρφωσης Κυττάρων Β΄ Φάσης».(....)Επομένως, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που απαιτείται κατά νόμο να προηγηθεί για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και η οποία, ολοκληρούμενη σε μία και μοναδική φάση, περιλαμβάνει την έκδοση απόφασης ανάθεσης στον ανάδοχο συμπληρωματικής σύμβασης και έγκρισης του σχετικού Α.Π.Ε..Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι προώρως και ως εκ τούτου απαραδέκτως υποβλήθηκε ενώπιόν του για προσυμβατικό έλεγχο το ανωτέρω σχέδιο της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης Εργασιών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/2345/2017.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω (βλ σκ. 1 και 2 της παρούσας), το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ανεξαρτήτως του ότι η αρχική σύμβαση του ως άνω έργου υποβλήθηκε σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που απαιτείται κατά νόμο να προηγηθεί για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και η οποία, ολοκληρούμενη σε μία και μοναδική φάση, περιλαμβάνει την έκδοση απόφασης ανάθεσης στον ανάδοχο συμπληρωματικών εργασιών και έγκρισης του οικείου Α.Π.Ε. και Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε.. Συνεπώς, ο φάκελος με τα στοιχεία της υπόθεσης απαραδέκτως υποβάλλεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι το παρόν Κλιμάκιο είναι αρμόδιο να ελέγχει τη νομιμότητα ολοκληρωθεισών διαδικασιών σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων και των οικείων σχεδίων σύμβασης και όχι να γνωμοδοτεί επί προπαρασκευαστικών σταδίων των σχετικών διαδικασιών.

Συντήρηση και επισκευή δημοτικών κτιρίων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην ελεγχόμενη υπόθεση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 132 παρ. 1 περ. γ και 156 παρ. 1 του ν.4412/2016 για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον: (α) Οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση εργασίες δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, διότι το ανατεθέν με την αρχική σύμβαση έργο, συνιστάμενο στην εκτέλεση, κατόπιν εντολής της αρμόδιας υπηρεσίας, οικοδομικών και ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών σε οποιοδήποτε κτίριο του Δήμου ... ή συντηρούμενο από αυτόν, για την αντιμετώπιση μελλοντικών επειγουσών και επικίνδυνων καταστάσεων, ανεξαρτήτως του μεγέθους της επέμβασης (βλ. σκ. 3.1.), αντιστοιχεί σε μεμονωμένες επεμβάσεις στα εν λόγω κτίρια, ήτοι σε πλήθος μη προσδιοριζόμενων μικρότερων έργων στερούμενων ενιαίας οικονομικής και τεχνικής λειτουργίας, εκτελούμενων ανάλογα με τις παρουσιαζόμενες φθορές, βλάβες και ανάγκες, ανεξάρτητα από την αιτία, στην οποία οφείλονται. Επομένως, ο σκοπός της αρχικής σύμβασης είναι διαρκής, καθόσον οι εργασίες που περιλαμβάνει αποσκοπούν στην πάγια και διαρκή ανάγκη να συντηρούνται σταθερά τα ανωτέρω κτίρια και να αίρονται οι ανακύπτουσες μελλοντικές βλάβες, ώστε να είναι αδιαλείπτως λειτουργικά και ασφαλή. Συνεπώς, το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, ως εκ της φύσης του, λόγω της επαναληπτικότητας των σχετικών εργασιών και της ανάγκης να εκτελούνται αυτές σε σταθερή βάση, δεν είναι δεκτικό συμπλήρωσης, ούτε, εξάλλου, είναι δυνατή η επέκτασή του με τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης (βλ. σκ. 2). Συναφώς δε οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη σύμβαση εργασίες δεν συμπληρώνουν το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, αλλά αντιθέτως αφορούν στην εκτέλεση των αυτών – χρονικά επαναλαμβανόμενων και αδιαλείπτως εκτελεστέων – εργασιών σε διάδοχο χρόνο μετά τη λήξη του αρχικού έργου και την εξάντληση του συμβατικού αντικειμένου. Ως εκ τούτου, η ανάγκη εκτέλεσής τους δεν ανέκυψε κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, ούτε για την τελειοποίηση της αρτιότητας και λειτουργικότητάς του, αφού ο σκοπός της κύριας σύμβασης είναι διαρκής και, ως εκ τούτου, δε νοείται η ολοκλήρωσή του (Ε.Σ. VI Τμ. 445, 458, 527, 1011/2018, 6064/2015, 285/2012, Ε΄ Κλ. 379/2019, 30, 64, 185, 518/2018, 191, 198, 530, 545/2017), ούτε, εξάλλου, ο διαχωρισμός των εν λόγω εργασιών από την κύρια σύμβαση θα δημιουργούσε μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή. (β) Σε κάθε περίπτωση, δεν υφίστανται εν προκειμένω απρόβλεπτες περιστάσεις, που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, δεδομένου ότι οι αναφερόμενες στην από 12.3.2019 έκθεση αυτοψίας (βλ. σκ. 3.4) περιστάσεις οφείλονταν σε κακοτεχνίες κατά την κατασκευή των υποστηλωμάτων των στεγάστρων του εν λόγω αμαξοστασίου του Δήμου ... και, ως εκ τούτου, προϋπήρχαν της σύναψης της αρχικής σύμβασης. Εξάλλου, δεν αποδεικνύεται ότι η αρχική μελέτη υπήρξε πλήρης και ακριβής, λαμβανομένου υπόψη ότι από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ότι μελετήθηκε η στατική επάρκεια του φέροντος οργανισμού του εν λόγω αμαξοστασίου, ούτε, βέβαια, ότι ήταν, παρ’ όλα αυτά, αδύνατη κατά το χρόνο εκπόνησής της η διαπίστωση της στατικής ανεπάρκειας του κτιρίου. Ενόψει δε των ανωτέρω, δεν συνιστούν απρόβλεπτη περίσταση που δικαιολογεί τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης ούτε οι οχλήσεις των εργαζομένων της Διεύθυνσης Καθαριότητας. (γ) Το κατεπείγον της αναγκαιότητας εκτέλεσης των εν λόγω εργασιών δεν αποτελεί νόμιμη προϋπόθεση για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και δεν δύναται να δικαιολογήσει την ανάθεση των εργασιών με τις διατάξεις περί συμπληρωματικών συμβάσεων (Ε.Σ. Ε΄ Κλ. 379/2019, 30/2018). Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:ζητείται η ανάκληση της 519/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Επείγουσες εργασίες αποκατάστασης ζημιών που προκλήθηκαν από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα της 24-25/11/2019 στην Τοπική Κοινότητα …», μεταξύ της προσφεύγουσας και της αναδόχου «ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ … ΑΤΕ- … A.E.», συμβατικής δαπάνης 5.755.472,07 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.(....)Τούτων δοθέντων, πρέπει, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τον σχετικό λόγο της κρινόμενης προσφυγής, να γίνει δεκτό ότι η  επίμαχη δαπάνη ως εκ του χαρακτήρα των αποζημιούμενων εργασιών νομίμως εντάχθηκε στο κονδύλιο των απολογιστικών εργασιών τόσο της αρχικής όσο και της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης,. Τούτο δε, ανεξαρτήτως ότι η σχετική  πρόβλεψη για συμπερίληψη της δαπάνης για τη διαχείριση ΑΕΚΚ στο κονδύλιο των απολογιστικών δαπανών, έτυχε, έστω και σιωπηρώς, της οριστικής και δεσμευτικής θετικής κρίσης του Ε΄ Κλιμακίου στο πλαίσιο της άσκησης  προσυμβατικού ελέγχου στο σχέδιο της αρχικής σύμβασης, με αποτέλεσμα να μη δύναται να αμφισβητηθεί εκ των υστέρων με αφορμή το παρόν σχέδιο της επίδικης συμπληρωματικής σύμβασης.Ανακαλεί την 519/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2 και 3, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη νόμιμη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών. Τούτο δε, διότι δεν συντρέχει αδυναμία διαχωρισμού των εργασιών αυτών ή αναγκαιότητα εκτέλεσής τους για την άρτια ολοκλήρωση και λειτουργία του έργου, αντιθέτως πρόκειται για περίπτωση ανεπίτρεπτης εκ των υστέρων επέκτασης του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και του ανόθευτου ανταγωνισμού. Ειδικότερα, με την ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση σκοπείται η εκτέλεση εργασιών όμοιας μεν φύσης με τις εργασίες της αρχικής σύμβασης, ήτοι εργασίες συντήρησης και βελτίωσης της βατότητας οδών, πλην, όμως, σε τμήμα του οδικού δικτύου Π.Ε. Ροδόπης, το οποίο δεν είχε συμπεριληφθεί στα διάσπαρτα, όπως υποστηρίζει η αναθέτουσα Αρχή, αλλά επακριβώς ορισθέντα τμήματα οδών της μελέτης της αρχικής σύμβασης. Συνεπώς, οι εργασίες που ανατίθενται με την ελεγχόμενη σύμβαση αφορούν σε νέο και αυτοτελές τεχνικό αντικείμενο, το οποίο δεν είναι αδιαχώριστα συνδεδεμένο με το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, όπως αυτό οριοθετήθηκε με τα εγκεκριμένα τεύχη που είχαν αποτελέσει μέρος της διαδικασίας ανάθεσής της, και το οποίο δεν αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την έντεχνη ολοκλήρωση του αρχικού έργου, που θα εξυπηρετεί, και δίχως την εκτέλεση των εν λόγω εργασιών, πλήρως τον σκοπό, για τον οποίο δημοπρατήθηκε και ανατέθηκε, ήτοι την ασφαλή κυκλοφορία των οχημάτων στα ορισθέντα στην αρχική μελέτη τμήματα οδικού δικτύου. Άλλωστε, όπως συνομολογεί και η αναθέτουσα Αρχή, το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 100%. Κατόπιν τούτου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην υποβληθείσα προς έλεγχο 1η συμπληρωματική σύμβαση εργασιών συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, που δεν ήταν γνωστή στο σύνολο των εργοληπτικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της εκτέλεσης του αρχικού έργου κατά την υποβολή της προσφοράς τους, και, ως εκ τούτου, δεν αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου. Η δε επικαλούμενη από την αναθέτουσα Αρχή αναγκαιότητα εκτέλεσης των ελεγχόμενων εργασιών, και αληθής υποτιθέμενη, δεν αναιρεί, σε κάθε περίπτωση, την υποχρέωση αυτής να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίοι έχουν θεσπισθεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος (ΕλΣυν Ολ. 551/2023 σκ. 54).